ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Geleneksel Türk Kilimlerindeki En Önemli 10 Motif ve Anlamları

Geleneksel Türk Kilimlerindeki En Önemli 10 Motif ve Anlamları

Geleneksel kilim motifleri içerisinde tabiat unsurları oldukça büyük bir yer kaplıyordu.

Mehmet Can Demir Yazar: Mehmet Can Demir
20 Mayıs 2023
Kategori: ListeList Özel, Tasarım
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Her ulusun, nesilden nesile aktarılan ve pek çoğu günümüz modern dünyasında da varlığını sürdüren kendine özgü kültür değerleri var. Bu kadim kültür değerleri bazen düşünce, zihniyet veya davranış biçimi, bazen de maddi bir unsur olarak varlığını sürdürüyor. İşte Türk dokumacılığının kıymetli eserleri olan Türk kilimleri de, ulusumuzun en önemli maddi kültür unsurları arasında. Ancak bu nadide kilimler, yalnızca işlevsel birer araç veya bir çeşit estetik anlayışın ürünü değiller. Çünkü bu kilimler üzerine işlenen semboller, şekiller ve motifler aynı zamanda yüzlerce yıllık tarih ve kültür birikimini, köklü bir yaşam tarzı anlayışını, kadim inançları ve çeşitli değer yargılarını içerisinde barındırıyor. İşte Türk kültüründeki en önemli 10 kilim motifi ve anlamı.

1. Akrep

Akrep figürü, geleneksel kilim motifleri arasında oldukça önemli bir yere sahip. Bu sebeple söz konusu geleneksel Türk kilimi olduğunda, akrep motifi ile süslenmiş çok sayıda eşsiz esere rastlamak mümkün. Peki, akrep motifi geleneksel Türk kilimi için neden bu kadar önemli, neden bu kadar çok kullanılıyor?

Akrep motifi, Türk kültüründe ölümü simgeliyordu. İşte figürün geleneksel kilimde kendisine yer bulmasının sebebi de buydu. Göçebe Türk kavimleri; ölümü simgeleyen akrep motifinin, kendilerini ölümden ve dışarıdaki diğer tehlikelerden koruyacağına inanıyor, bu nedenle akrep figürü geleneksel kilim motifleri içerisinde yaygın olarak kullanılıyordu.

2. Bereket

Doğa, göçebe Türklerin hem maddi hem de manevi dünyasında oldukça önemli bir rol oynuyordu. Göçebe yaşam tarzının getirdiği tabiat ile mutlak bir uyum içerisinde olma zorunluluğu, göçebe Türklerin kültür unsurlarına da oldukça derinden nüfuz ediyordu.

İşte bu nedenle “bereket” de geleneksel kilim motifleri içerisinde oldukça önemliydi. Bununla birlikte Türk kilimlerindeki bereket motifi, temelde üç farklı şekilde işleniyordu. Bereket kavramı kilimler üzerinde zaman zaman kayalar, ırmaklar ve dağlar ile bir anlatıya dönüşüyor, bazen de ağaç, yaprak ve çiçek gibi motifleri bir araya getirilerek bolluk ve bereketi sembolize ediliyordu. Son olarak, kilimlerin üzerine işlenen çeşitli meyveler ve koç, balık, boğa ve geyik gibi hayvan figürleri de aslında Türk kültüründe bereket kavramına verilen değerin bir yansımasıydı.

3. Ejderha

geleneksel kilim motifleri

Pek çok diğer unsur gibi ejderha figürü de geleneksel Türk kiliminde bereket sembolü olarak kullanılıyordu. Çoğunlukla pençeleri bir aslan pençesine, kuyruğu ise bir yılana benzeyecek şekilde kilimlerin üzerindeki yerini alan ejderhanın, havanın ve suyun mutlak hakimi olduğuna inanılıyordu.

4. Bukağı

Eski Türkler arasında yaygın olarak kullanılan kilim motiflerinden biri de bukağı idi. Genel olarak hayvanların; özel olarak ise atların ayaklarına bağlanan demir zincirin adı olan bukağı, geleneksel Türk kiliminde aile birliğinin, birlikteliğin ve beraberliğin sembolü olarak kullanılıyordu.

5. Elibelinde

Türk kültürünün en önemli ürünlerinden olan kilimlerde, özellikle de Anadolu coğrafyasında dokunan kilimlerde insan figürü, doğanın diğer unsurlarına kıyasla daha nadir olarak kullanılıyordu. Ancak “insansı” bir motif olan, oldukça önemli bir sembol vardı. “Elibelinde” olarak isimlendirilen bu motif geleneksel Türk kilimlerinde dişiliğin, anneliğin ve doğurganlığın sembolüydü.

Bununla birlikte bereket, mutluluk ve neşe gibi kavramlar da elibelinde figürü ile somut hale getiriliyordu. Türk toplulukları arasında çok eski zamanlardan beri kullanılan motif, Anadolu coğrafyasında da oldukça popülerdi ve burada “ana kız,” “gelin kız” veya “çocuklu kız” gibi isimlerle de anılıyordu.

6. Geyik

geleneksel kilim motifleri

Geyik, geleneksel kilim motifleri içerisinde oldukça popüler ve önemli bir motifti. Çünkü kadim Türk inancında bilgeliğin ve sonsuz mutluluğun bir yansıması olarak görülüyordu.

7. Göz

geleneksel kilim motifleri

Geleneksel kilimlerde çok sık kullanılan motiflerden biri de göz motifi idi. Kilimlere işlenen göz motifinin, yaşanılan coğrafyayı ve içerisinde yaşayanları “kem gözlülerden” ve “kötü bakışlardan” koruyacağına inanılıyordu. Öte yandan bu önemli motif, özellikle Anadolu dokumalarında eli belinde ve bereket motifleri ile birlikte kullanılıyordu.

8. Hayat ağacı

Yaşamı ve yaşamın devamlılığını simgeleyen hayat ağacı motifi, özellikle Anadolu Selçuklu dönemindeki en yaygın kilim motiflerinden biriydi. Öte yandan hayat ağacının, dünya ile cennet arasında bir köprü görevi gördüğüne inanılıyordu. Ayrıca bu güzel motife kaynaklık eden ağaçlar, çoğunlukla zeytin, nar, hurma veya palmiye ağaçlarıydı.

9. Koçboynuzu

geleneksel kilim motifleri

Elbette, Türklerin kadim inançlarında tabiat unsurlarının hemen hepsi büyük bir öneme sahipti. Birlik, beraberlik, mutluluk ve yaşam gibi kavramlara atfedilen değer de, kavramların farklı şekillerde, farklı yapılarda ortaya çıkmasına neden oluyordu. Ancak günümüzden çok uzun zaman önce yaşayan Türk toplulukları için hayati öneme sahip başka kavramlar da vardı. İşte koçboynuzu da o kavramlardan biriydi.

Koçboynuzu, kadim Türk geleneğinde kahramanlığın ve gücün sembolüydü. Bu nedenle son derece yaygın bir kilim motifi olarak kullanılıyordu. Ayrıca bazı mezar taşlarına da koçboynuzu motifleri işleniyordu.

10. Kuş

geleneksel kilim motifleri

Göçebe yaşam pratiklerinin doğa ile mutlak bir uyum içerisinde olmayı gerektirdiğinden daha önce bahsetmiştik. Bu bakımdan göçebe Türk toplulukları için, doğanın diğer bütün unsurları gibi hayvanlar da oldukça önemliydi. Hayvanlara verilen önemin en güzel ve renkli yansıması ise kilimlerde ortaya çıkıyordu.

Eski Türk toplumlarında kuş şekilleri, birden fazla anlam barındıran bu nedenle kilimlerde sıklıkla kullanılan figürlerdi. Örneğin kartal figürü gücü ve kahramanlığı, bülbül şanslı ve bereketli bir yaşamı, baykuş ise kötülüğün sembolü olarak kilimlere işleniyordu.

İlginizi çekebilir:

Umay’dan Kayra Han’a: Türk Mitolojisinde Tanrılar, Tanrıçalar ve Yaratılış Hikayeleri

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Mehmet Can Demir

Mehmet Can Demir

İleri
Spor Salonuna Gitmek İstemeyenler İçin En İyi 5 Fitness Uygulaması

Spor Salonuna Gitmek İstemeyenler İçin En İyi 5 Fitness Uygulaması

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Fidye İçin Diri Diri Mezara Gömülen Barbara Mackle’ın Kan Donduran Kurtuluş Hikayesi
ListeList Özel

Fidye İçin Diri Diri Mezara Gömülen Barbara Mackle’ın Kan Donduran Kurtuluş Hikayesi

İdeal Toplumda Yaşama Niyetiyle Kurulsalar da Sonunda Başarısız Olan 10 Ütopya
Tarih

İdeal Toplumda Yaşama Niyetiyle Kurulsalar da Sonunda Başarısız Olan 10 Ütopya

Toplanın Açıklıyoruz! Çoğu İnsanın Kurtarıcısı Olan Kafeinsiz Kahve Nedir, Nasıl Üretilir?
Yeme - İçme

Toplanın Açıklıyoruz! Çoğu İnsanın Kurtarıcısı Olan Kafeinsiz Kahve Nedir, Nasıl Üretilir?

Haftalık Burç Yorumları: 16-22 Haziran Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 16-22 Haziran Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Kilerinizde Mutlaka Olması Gerekiyor! Asya Lezzetlerini Evinize Taşıyacak 8 Muhteşem Sos
Yeme - İçme

Kilerinizde Mutlaka Olması Gerekiyor! Asya Lezzetlerini Evinize Taşıyacak 8 Muhteşem Sos

Yeni Başlayanlar İçin En Etkili Core (Merkez) Bölgesi Egzersizleri
Spor

Yeni Başlayanlar İçin En Etkili Core (Merkez) Bölgesi Egzersizleri

Aman Dikkat! Farklı Kültürlerde Kötü Şans Getirdiğine İnanılan 13 Şey
ListeList Özel

Aman Dikkat! Farklı Kültürlerde Kötü Şans Getirdiğine İnanılan 13 Şey

Tokyo’dan Paris’e: Popüler Video Oyunlarına İlham Veren Gerçek Yerler
Oyun

Tokyo’dan Paris’e: Popüler Video Oyunlarına İlham Veren Gerçek Yerler

Toplanın Açıklıyoruz! Sabun Mikropları Ve Kirleri Nasıl Temizler?
Teknoloji - Bilim

Toplanın Açıklıyoruz! Sabun Mikropları Ve Kirleri Nasıl Temizler?

İngiliz Heykeltıraş Robin Wight’ın Masal Kitaplarından Fırlamış Gibi Görünen Peri Heykelleri
Tasarım

İngiliz Heykeltıraş Robin Wight’ın Masal Kitaplarından Fırlamış Gibi Görünen Peri Heykelleri

Çiçek Desenlerinden Matcha Yeşiline: Yaz Aylarına Damgasını Vuracak 9 Pedikür Trendi
Kadın

Çiçek Desenlerinden Matcha Yeşiline: Yaz Aylarına Damgasını Vuracak 9 Pedikür Trendi

Saraylardan Köşklere: Dünya Liderlerinin Yaşadığı 15 Ünlü Başkanlık ve Kraliyet Konutu
ListeList Özel

Saraylardan Köşklere: Dünya Liderlerinin Yaşadığı 15 Ünlü Başkanlık ve Kraliyet Konutu

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Zihin Körlüğü Olarak da Tanımlanan Afantazya Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Sağlıklı Yaşam

Zihin Körlüğü Olarak da Tanımlanan Afantazya Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bilim Dünyası Açıklıyor! İnsan DNA’sının %60’ı Muzla Aynı Mı?
Teknoloji - Bilim

Bilim Dünyası Açıklıyor! İnsan DNA’sının %60’ı Muzla Aynı Mı?

Peru Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 20 İlginç Bilgi
Seyahat

Peru Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 20 İlginç Bilgi

Nörobilimciler Açıklıyor! İnsan Zihni Bilgisayara Yüklenebilir mi?
Teknoloji - Bilim

Nörobilimciler Açıklıyor! İnsan Zihni Bilgisayara Yüklenebilir mi?

Ekran Süresini Azaltmak İsteyenlerin Bilmesi Gereken 8 İpucu
Yaşam

Ekran Süresini Azaltmak İsteyenlerin Bilmesi Gereken 8 İpucu

Tükettikten Sonra Vücut Kokunuzun Değişmesine Neden Olabilecek 7 Besin
Yaşam

Tükettikten Sonra Vücut Kokunuzun Değişmesine Neden Olabilecek 7 Besin

İçinizi Isıtacak Resimler: Sanat Tarihinin Mutluluk Temalı En Ünlü 11 Tablosu
Tasarım

İçinizi Isıtacak Resimler: Sanat Tarihinin Mutluluk Temalı En Ünlü 11 Tablosu

Evlenme Korkusu Olarak Bilinen Gamofobi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Yaşam

Evlenme Korkusu Olarak Bilinen Gamofobi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

22 Mart 2024
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

29 Mart 2024
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Fidye İçin Diri Diri Mezara Gömülen Barbara Mackle’ın Kan Donduran Kurtuluş Hikayesi
ListeList Özel

Fidye İçin Diri Diri Mezara Gömülen Barbara Mackle’ın Kan Donduran Kurtuluş Hikayesi

16 Haziran 2025
İdeal Toplumda Yaşama Niyetiyle Kurulsalar da Sonunda Başarısız Olan 10 Ütopya
Tarih

İdeal Toplumda Yaşama Niyetiyle Kurulsalar da Sonunda Başarısız Olan 10 Ütopya

16 Haziran 2025
Toplanın Açıklıyoruz! Çoğu İnsanın Kurtarıcısı Olan Kafeinsiz Kahve Nedir, Nasıl Üretilir?
Yeme - İçme

Toplanın Açıklıyoruz! Çoğu İnsanın Kurtarıcısı Olan Kafeinsiz Kahve Nedir, Nasıl Üretilir?

16 Haziran 2025
Haftalık Burç Yorumları: 16-22 Haziran Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 16-22 Haziran Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

15 Haziran 2025
Kilerinizde Mutlaka Olması Gerekiyor! Asya Lezzetlerini Evinize Taşıyacak 8 Muhteşem Sos
Yeme - İçme

Kilerinizde Mutlaka Olması Gerekiyor! Asya Lezzetlerini Evinize Taşıyacak 8 Muhteşem Sos

15 Haziran 2025
Yeni Başlayanlar İçin En Etkili Core (Merkez) Bölgesi Egzersizleri
Spor

Yeni Başlayanlar İçin En Etkili Core (Merkez) Bölgesi Egzersizleri

15 Haziran 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu