Dev şirketleri dev hale getiren en önemli anahtar, şüphesiz büyüme sürecinde karşılaştıkları sorunlara karşı geliştirdikleri çözüm yöntemleri. Bu yöntemler bazen yalnızca şirketleri büyütmekle kalmıyor aynı zamanda dünyayı da değiştirebiliyor.
Time dergisinin, dünyanın çeşitli yerlerindeki editörlerinden aldıkları oylarla ve öne çıkan firmaların özgünlük, etkileyicilik, başarı gibi faktörlerini inceleyerek belirlediği 50 firmadan oluşan liste, hayatımızı değiştirerek geleceği inşa eden dev firmaları bir araya getiriyor. Derginin ilk kez 2018 yılında hazırladığı liste, bundan sonra her yıl hazırlanacak.
Listenin alfabetik olarak hazırlandığını da not düşelim.
1. Genetik sağlığımızın kontrolünü evimize kadar getiren: 23andMe
Daha önce yalnızca akademisyenlerin ve uzmanların işi olan DNA, 23andMe ve test setleri sayesinde hayatın bir parçası oldu. 5 milyonu aşkın kişiye ulaşan 23andMe; kanser, parkinson, alzheimer gibi hastalıkların teşhisi için de en kullanışlı araç sayılabilir.
2. Atıkları yiyeceğe dönüştüren: AgriProtein
Böceklerin, balıkları oltaya getirmek için tuzak olarak kullanıldığını gören Jason Drew,
bu böcekleri ve larvaları yem olarak kullanabilme fikriyle yola çıktı. Sonuçta sinekler ve böcekler, her türlü restoran atığıyla beslenebiliyor. AgriProtein, günde ortalama 270 ton restoran atığından, 26 ton saf protein elde ederek balık üretim tesislerini besleyebiliyor.
3. Sağlık taraması konusunda çağ atlatan: Aidoc
İsrail’in savunma teknoloji programı Talpiot’tan emekli olmuş 3 kişinin kurduğu şirket, geliştirdiği teknoloji sayesinde tıbbi testleri hızlıca tarayarak radyoloji birimlerine yardımcı oluyor. Bugüne dek 260.000 test sonucunu tarayarak 50.000 saatlik iş gücü sağlayan Aidoc, dünya genelinde 50 hastaneye destek sağlıyor.
4. Konaklama dehası: Airbnb
Evlerimizin kapılarını misafirlere açarak konaklama konusunda çığır açan Airbnb, 300 milyonun üzerinde rezervasyon almasının yanı sıra fırtına, savaş gibi talihsiz durumlar nedeniyle evsiz kalmış 11 bin kişiye de konaklama imkanı sağladı.
5. Her şeyi bir tık uzağımıza getiren: Amazon
Geçtiğimiz günlerde Türkiye pazarına da giriş yapan alışveriş devi Amazon, müzik dinlemekten yemek tarifi almaya kadar her konuda destek sağlayan yapay zeka aracı Alexa ile de gündelik hayatımızı değiştiriyor.
6. Yiyeceklerin ömrünü uzatan: Apeel Sciences
Yiyeceklerin raf ömrünü uzatmak için yine yiyecekleri kullanmayı hedefleyen firma, üzüm gibi birçok malzemeden elde ettikleri doğal koruma yöntemleriyle gıdaların raf ömrünü 3 katına kadar çıkartabiliyor. Apeel Sciences, bozulan yiyecekleri ya da kimyasal spreylerle ömrü uzatılan yiyecekleri doğal ve sağlıklı bir şekilde korumayı sağlıyor.
7. Teknoloji devi: Apple
Bilgisayar ve telefon teknolojileri alanında yaptıklarıyla tüm dünyanın taktirini kazanan Apple, akıllı saatleriyle kullanıcılarının sağlık testlerini dahi yaparak geleceğimizi değiştiren belki de en büyük şirket.
8. Seyahat sırasında yaşanan şarj sorunlarını ortadan kaldıran: Away
Elektronik cihazlarınızı şarj etmenizi sağlayan bavul ile kısa sürede 20’den fazla ülkede satış yapan Away, test ettikleri birçok yeni projeyle hayatımızı değiştirmeye devam edecek gibi gözüküyor.
9. Annelere sağlık desteği sağlayan: Babymigo
Her gün yaklaşık 830 kadın, hamilelik ve doğum kaynaklı sağlık sorunları yüzünden hayatını kaybediyor. Bu rakamın büyük bir çoğunluğunu Nijerya gibi gelişmemiş ülkeler oluşturuyor. Google’ın desteklediği Babymigo, hamile kadınların uzmanlarla ve birbiriyle iletişimini sağlayarak sağlık konusunda destek almasına imkan tanıyor.
10. Otomobil kullanımını azaltan: Bird
Eski Uber yöneticisinin kurduğu şirket, Amerika’nın 40 bölgesine elektrikli scooter hizmeti sunuyor. Dilediğiniz yerden alıp dilediğiniz yerde bırakabildiğiniz scooterlar, cüzi bir ücret karşılığında kiralanabiliyor.
11. Mülkünüzü koruyan ve kayıtlı hale getiren: Bitland
Başta Gana olmak üzere birçok Afrika ülkesinde insanlar, kendilerine ait olan arazileri yasal hale getiremedikleri için mülkiyet haklarını kaybediyorlar. Blockchain teknolojisini kullanan ve yetkililerle iletişim sağlayan Bitland, şahıslara ait mülkiyetleri kaydederek şahısların haklarını koruyor.
12. Afrika’ya wifi getiren: BRCK
Internetin oldukça zayıf ve pahalı olduğu Afrika ülkelerinde, SIM kartları kullanarak çoklu internet erişimi sağlayan şirket, ayda yaklaşık 250.000 kişiye ücretsiz internet sağlıyor. Geçtiğimiz günlerde şirket, aynı anda 100 kişinin 3G hızıyla internete bağlanmasını sağlayan SupaBRCK teknolojisini de hizmete sundu.
13. Tanışma uygulaması: Bumble
Kadınları destekleyen ve tacizi engellemeyi hedefleyen Bumble, Tinder’ın en büyük rakibi sayılabilir. 40 milyonu aşkın kullanıcıya erişen uygulama, Bumble BFF ve Bumble Bizz ile aynı zamanda arkadaşlığı ve iş ağını geliştirmek için de çözümler sunuyor.
14. Ünlülerden kişisel mesajlar almanızı sağlayan: Cameo
Popüler kültürün takipçisi olan arkadaşınıza doğum günü hediyesi almak için ziyaret edebileceğiniz uygulama, sosyal medya fenomenlerinden yazarlara, sporculardan müzisyenlere kadar birçok ünlüden kişisel kutlama mesajı almanızı sağlıyor. %25 komisyon ücreti alarak servis sağlayan sitede Trump’ın eski eşi Marla’dan kutlama mesajı almak 93 dolar, Harry Potter’ın yıldızı Draco Malfoy’dan mesaj almak 333 dolar tutuyor.
15. Kadınların sağlığını takip eden: Clue
Kadınların adet döngüsünü takip eden onlarca uygulamadan farklı olarak Clue, uyku düzeninden ağrı seviyesine kadar birçok veriyi inceliyor. 10 milyonun üzerinde kullanıcıya sahip olan uygulama, üniversiteler ile iş birliği sağlayarak kadınların sağlık istatistikleri hakkında araştırmalar da yapıyor.
16. Öğrenci dostu: CommonBond
1.5 trilyon doların üzerinde öğrenim borcu bulunan Amerikalı öğrencilere, banka ya da devlet kurumlarından daha düşük maliyetlerle kredi sağlayan CommonBand, kredi ödemesi süresince yaklaşık 24.000 dolarlık bir kar sağlıyor.
17. Eğlence sektörüne damga vuran: Disney
Amazon ve Netflix’in beğenileri karşısında ezilen onlarca rakibe rağmen Disney büyümeye devam ediyor. Pixar, Marvel, Lucasfilm gibi yapımlar, Disney’in eğlence sektörüne damga vurduğunu gösteren örneklerin yalnızca birkaçı.
18. Drone piyasasının hakimi: DJI
Ucuz ancak kalitesiz mallarıyla isim yapmış Çin ürünlerinin arasından sıyrılan DJI, Mavic 2 Pro ve Zoom gibi drone ve quadcopter modelleriyle yüksek kaliteli ürünleri piyasaya sürmeye devam ediyor.
19. Pizza teslimini yeniden icat eden: Dominos
Mobil telefonların konum özelliklerini kullanarak açık alanlara dahi hızlı ve güvenilir pizza teslimi sağlayan, sesle ve emojilerle bile sipariş alabilen Dominos, Pizza Hut’ı da geride bırakarak dünyanın en büyük pizza şirketi oldu.
20. Dil öğrenmeyi eğlenceli hale getiren: Duolingo
Yaklaşık 300 milyon kullanıcıya sahip uygulama, 27 farklı dilde eğitim veriyor.
21. Oyun endüstrisinin kurallarını yeniden yazan: Epic Games
Epic Games adıyla olmasa da Fortnite adıyla duymuş olduğunuz şirket, online savaş oyunları arasında rakipsiz sayılabilir.
22. Modayı şeffaf bir şekilde müşteriye ulaştıran: Everlane
Düşük kar politikasının yanı sıra şeffaf üretim süreçleriyle öne çıkan Everlane, Japonya’dan aldığınız bir pantolonun üretiminde oluşan atıkların, Vietnam’da nasıl geri dönüştürüldüğüne kadar tüm bilgileri sizinle paylaşıyor.
23. Rihanna’nın kurucu ortağı olduğu: Fenty Beauty
https://www.instagram.com/p/BopvrZAAR_j/?taken-by=fentybeauty
Bahreyn, Malezya gibi ülkeler de dahil olmak üzere 29 ülkede servis sağlayan güzellik ve bakım firması, yaptığı yardımlarla ve ırkçılık karşıtı çabalarıyla öne çıkıyor.
24. Sosyal yardım fonu: GoFundMe
Zarar görmüş insanlara destek olmak amacıyla kurulmuş organizasyona bağış yaparak siz de destek sağlayabiliyorsunuz. Örneğin, birçok kişinin ölümüne sebep olan Parkland silahlı saldırısı sonrası mağdurlar için ciddi bir yardım toplanmıştı.
25. Kenevirin medikal kullanımını sağlayan:GW Pharmaceuticals
Hint kenevirinin kanser, epilepsi gibi birçok hastalığa faydasını kanıtlayan şirket, ürettiği çeşitli ilaçlarla bu gibi hastalıkların tedavisinde etkin rol almaya devam ediyor.
26. Sporla bilimi birleştiren: Houston Astros
Beyzbol’da sportif başarıyı sağlamak için istatistikleri inceleyen, Nasa çalışanı mühendisi, McKinsey çalışanı danışmanı şirket yönetimine dahil eden Houston Astros, bilimsel yöntemlerle başarıyı hedefliyor.
27. Et tüketimine yeni alternatif getiren: Impossible Foods
https://www.instagram.com/p/BgMLYUGhqRf/?taken-by=impossible_foods
Bitkisel ürünlerden elde ettikleri formüllerle vegan hamburger üreten firma, rakibi Beyond Meat ile birlikte beslenme alışkanlıklarımızı değiştirmeye aday.
28. Milyonlarca oyuncuya sahip: Intermedia Labs
https://www.instagram.com/p/Bmd_IPHF7Qz/?taken-by=hqtrivia
HQ Trivia uygulamasıyla arkadaşların gerçek zamanlı online oyun oynamasını sağlayan şirket, aynı anda yaklaşık 2.4 milyon kişinin online olduğu bir başarıya imza attı.
29. Pratik temiz su analizi sağlayan: Lishtot
Suyun temiz olup olmadığını saniyeler içinde test eden minik alet, özellikle temiz suya erişimin zor olduğu bölgelerde hayat kurtarıyor.
30. Dünya’nın yüksek çözünürlüklü fotoğraflarını sağlayan: Lockheed Martin
Savaş uçakları, roketler gibi birçok teknolojik araç üreten Lockheed Martin, dünyanın en güçlü şirketleri arasında.
31. Salgın hastalıklara karşı önlemler geliştiren: Merck
https://www.instagram.com/p/BfYfe6eBZQD/?taken-by=merck
Ebola virüsü gibi salgın hastalıkların tedavisi için kar amacı gütmeden çalışan şirket, geliştirdikleri aşılarla birçok hastalığa tedavi sunuyor.
32. Dijital dünyayı değiştiren: Netflix
Video izleme alışkanlığımızı kökten değiştiren Netflix’in, gelecekte ne izleyeceğimize karar verdiğini söylemek yanlış olmaz.
33. Sporcunun dostu: Nike
Spor ürünlerinin en büyük tedarikçisi konumunda olan Nike, atık plastiklerden ürettikleri ayakkabılarla da çevre kirliliğin önüne geçmeyi amaçlıyor.
34. Oyun devi: Nintendo
Geliştirdiği oyunlarla milyonların hayatını etkileyen Nintengo, Wii, Pokemon Go gibi oyun ve uygulamalarla adından söz ettirmeye devam ediyor.
35. Bilgisayarlara resim çizmeyi öğreten: Obvious
Geçmiş dönemlere ait sanat eserlerini inceleyerek orijinal eserler üreten programın resimleri, yüksek fiyatlara alıcı buluyor.
36. Görsel gerçeklik devi: Oculus
Facebook’un sahip olduğu şirket, VR sistemlerine yaptığı yatırımla sanat dünya ile reel hayatı karıştırmanıza sebep olabilir.
37. Sağlık hizmeti sunmak için haritalar geliştiren: Ona
We’re honored that TIME named Ona one of the world’s top 50 “Genius Companies” of 2018, and excited to continue our work building technology that provides vital services to those in need!https://t.co/1Mv5KaNxAy
— Ona (@onadata) October 4, 2018
Kenya merkezli yazılım firması, geliştirdiği haritalar sayesinde sağlık hizmetine ihtiyaç duyanlarla sağlık görevlilerini bir araya getirerek hayat kurtarıyor.
38. Kredi almakta zorlananların dostu: Oportun
Geleneksel bankalardan farklı verileri inceleyerek kredi veren kuruluş, kredi kartlarına göre pahalı kalsa da bankalardan kredi alamayan insanlara kredi sağlıyor.
39. Hindistan’ın dijital cüzdanı: Paytm
https://www.instagram.com/p/Boi1G2IhN8j/?taken-by=paytm
40. Portatif bir cihazla fitness dersi almanızı sağlayan: Peloton
41. Pozitif görsellerle kullanıcılarını mutlu eden: Pinterest
Araştırmalara göre, Facebook ve Twitter gibi platformların kullanıcılarına kıyasla daha mutlu kullanıcılara sahip Pinterest, özgün tasarımlarıyla ve kendin yap projeleriyle kullanıcıların ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
42. Gökyüzüne lüksü getiren: Singapore Airlines
Gerek ekonomi gerekse business class yolcularına sunduğu lüks hizmetlerle konforu öne çıkaran Singapur Havayolları, sık yolculuk yapanlar için bulunmaz nimet.
43. Kurumsal iletişimi keyifli hale getiren: Slack
Basit kullanıcı arayüzüyle ve fonksiyonelliğiyle öne çıkan Slack, günlük 8 milyonun üzerinde kullanıcı ile kurumsal iletişime dair çözümler sunuyor.
44. Bir hayali gerçeğe dönüştüren: SpaceX
Tesla’nın da CEO’su olan Elon Musk’ın ilginç açıklamaları nedeniyle gündemden düşmeyen SpaceX, geliştirdiği roketlerle uzaya yolculuğu gerçeğe dönüştürüyor.
45. Park sorununa dijital çözümler sunan: SpotHero
Amerika’da 5000’in üzerinde park alanına erişimi olan SpotHero, erken ödeme sistemiyle ve indirimlerle park yeri sorununu ortadan kaldırıyor.
46. Müzik devi: Spotify
35 milyonu aşkın arşiviyle Amazon, Apple gibi firmaları geride bırakan Spotify, sunduğu yüksek ses kalitesi ve zengin arşiv ile büyümesini sürdürüyor.
47. Sürücü güvenliği konusunda zirveyi temsil eden: Volvo
48. Ortak çalışma alanlarıyla ofis sistemini değiştiren: WeWork
https://www.instagram.com/p/Bldkx1BAGYP/?taken-by=wework
Her türlü hizmetin sunulduğu ortak ofislerle maliyetleri azaltmayı ve memnuniyeti arttırmayı amaçlayan WeWork, dünya genelinde 268 bin çalışana hizmet sağlıyor.
49. Pişirmeyi yeni bir boyuta taşıyan: Wonderbag
Geliştirdiği çanta ile yiyecekleri sıcak tutan hatta pişmeye devam etmesini sağlayan Wonderbag, dünya genelinde 1.5 milyondan fazla insan tarafından kullanılıyor.
50. Akıllı telefon devi: Xiaomi
Batı ülkelerinde bilinirliğini henüz arttırmamış olsa da dünyanın en büyük 4. akıllı telefon şirketi olan Xiami, Asya’nın Apple’ı olarak adlandırılıyor.
Kaynak: 1
