Her filmde birbirinden farklı teknikler kullanılıyor. İyi bir film izleyicisiyseniz filmlerde kullanılan teknikleri anlayabilirsiniz. Bunun sebebi sinemada birçok yönetmen tarafından çok sık kullanılan tekniklerdir. Unutulmaz filmlerin unutulmaz olmalarının sebepleri bu tekniklerin kullanımı. Şimdi birbirinden farklı tekniklerin kullanıldığı filmlere bakalım!
1. Enter The Void / Boşluk (2009) – IMDB: 7,3
Filmin yönetmeni Gaspar Noé’nin tabiriyle ‘psikedelik bir melodram’ bir film olan bu filmde, transa benzer görsel bir üslup var. Filmde dikkat çeken teknik ise “öznel açı” tekniği. Teknikteki amaç karakterlerin duygusal ve psikolojik durumlarını izleyiciye aktarmak. Öznel açı tekniği bu filmde oldukça başarılı bir şekilde kullanılıyor. Teknik, değişik görsel açılarla destekleniyor. Olaylar öznel planın görsellerle yansıtılmasıyla seyirciye sunuluyor.
2. We Need To Talk About Kevin / Kevin Hakkında Konuşmalıyız (2011) – IMDB: 7,5
Annesi, Kevin’a hamile kaldığında her şeyden fedakarlık yaparak kendini Kevin’ı yetiştirmeye adıyor. Ancak bu fedakarlık Kevin’ın hayatında olumsuzluklara sebep oluyor ve Kevin, lise zamanında tehlikeli bir çeteye dahil oluyor. Kamerayı üstten kullanarak yapılan “üst açı” tekniğiyle kahramanların psikolojisine giriliyor. Bu filmde de bu çekim tekniği hakim. Üst açı tekniği genellikle güçsüz karakterleri anlatılırken uygulanıyor. Böylelikle izleyici, karakterleri tahlil edebiliyor. Filmdeki domates sahnesinde, başlangıçta karakterlerin nerede olduğunu anlamasak da kamera bizi yönlendiriyor.
3. La Double Vie De Véronique / Véronique’in İkili Yaşamı (1991) – IMDB: 7,8
Filmin ana karakterlerinden Véronique Paris’te yaşar, Weronika ise Varşova’da. Bu iki güzel kadın birbirlerini hiç tanımıyor ancak aynı adı taşıyan kadınlar birbirlerinin tıpatıp aynısı. Hayatlarını birbirlerinden habersiz aynı şekilde yaşıyorlar. İşte bu filmde en iyi kullanımını gördüğümüz teknik, “alt açı” tekniği. Alt açının ilk kullanımları Sovyet Devrim Sineması’nda görülüyor. O dönemde filmdeki karakterlerin kahramanlıkları ve diğer insanların üzerinde kurdukları baskının anlatılması için kamera alt açıdan çekim yapıyordu. Böylelikle çekilen karakter daha büyük ve görkemli gözüküyor. Ayrıca bu açı, yalnız ve tek başına kalmış karakterleri anlatmak için de kullanılıyor. Bu filmde Varşova’da yaşayan Weronika’nın ölüm sahnesi alt açıdan gösteriliyor ve izleyiciye çarpıcı bir şekilde yansıtılıyor.
4. Hunger / Açlık (2008) – IMDB: 7,6
Film, diyalogsuz görsellerle başlıyor. Dramatik olaylar gözler önüne seriliyor ve bu filmde “sabit açı” tekniği kullanılıyor. Sabit açı tekniği, en temel tekniklerden biri fakat popüler film kültürüyle beraber daha spesifik filmlerde kullanılmaya başlandı. Filmdeki dinginlik yönetmenin kullandığı harika sabit açı tekniğinin örneğini veriyor.
5. Masumiyet (1997) – IMDB: 8,3
Türk Sineması’nın en teknik filmlerinden olan Zeki Demirkubuz imzalı Masumiyet filmi, namus cinayetiyle hapse giren baş karakterin amaçsız hayatı anlatılıyor. Yana eğilmiş kamerayla çekilen “eğik” açı tekniğinin en iyi kullanıldığı filmlerden biri bu filmdir. Dramatik gerilimler ve ruhsal dengesizliklerin sinemaya yansımış hali eğik açı tekniğiyle ekranlara taşınıyor. Hapishaneden yeni çıkan Yusuf’un kafa karışıklığı eğik açı tekniğiyle gösteriliyor.
6. Soy Cuba / Ben Küba (1964) – IMDB: 8,2
Mikhail Kalatozov ‘un yönetmenliğini üstlendiği filmde Küba’nın devrime doğru ilerlediği süreç anlatılıyor. Küba – Rusya ortak yapımı olan film propaganda olarak çekilmiştir. Bu filmde “travelling” tekniği kullanılıyor. Travellingte amaç bir karakterle ilgili değil de genel durumla ilgili çekimlerin yapılıyor olması. Daha çok epik anlatılarda bulunuyor. Ele aldığımız filmde öğrenci tarafından başlatılan devrimin zirveye çıkması bu teknik kullanılarak anlatılıyor.
7. Goodfellas / Sıkı Dostlar (1990) – IMDB: 8,7
https://www.youtube.com/watch?v=EpmtMyr6orE
Filmde Henry Hill adında bir gangster, iki arkadaşıyla birlikte bir soyguna karışıyor. Hep daha fazlasını isteyen iki soyguncu diğerini öldürerek mafya içinde yükselmeye başlıyor. Bu filmdeki genel tekniğin adı “steadycam”. Filmde anlatımın akıcılığını sağlamak için 1976 yılında Garret Brown tarafından bu teknik oluşturuldu. Filmdeki başarılı gangster, kız arkadaşıyla yemeğe giderken biz de bu teknik sayesinde onların arkasından onları takip ederiz. Steadycam tekniğinde amaç karakterlerin neler yaptığını kamerayla takip ederek izleyiciye sunmaktır.
8. Touch of Evil / Bitmeyen Balayı (1958) – IMDB: 8,0
Ülkenin sınırında yaşanan gizemli olayı çözmeye çalışan bir müfettişi anlatan bu filmde “plan sekansı” tekniğinin başarılı bir örneği gösteriliyor. Plan sekansında karmaşık anlatımlar dinamik görüntülerle birleştiriliyor ve ortaya tek bir plan çıkarılıyor. Filmde dikkat çekilmesi gereken yerler, bu yöntem kullanılarak oluşturuluyor. Böylelikle sahneye gerçeklik, gerilim ve dram katılıyor. “Bitmeyen Balayı” filminde de karışık kamera görüntüleri, izleyicilerde gerilimi tetikliyor.
9. Vertigo / Ölüm Korkusu (1958) – IMDB: 8,3
Film, Hitchcock’un tekniği ve işlediği konu sebebiyle sinema tarihinin başyapıtlarından biri sayılıyor. Dedektif Scottie Ferguson, bir suçluyu kovalarken Ferguson’un ortağı çatıdan düşüyor ve bu olaydan sonra Ferguson’da da yükseklik korkusu başlıyor. Olaylar böylelikle birbirini takip ediyor. Bu filme en uygun teknik, tabii ki, “zoom” tekniği. Bu teknik sayesinde kamerayı hiç oynatmadan istediğiniz yeri yakın çekim yapabiliyorsunuz. Zoom tekniği insan gözünün sahip olmadığı bir özellik olduğu için kullanılmaya başladığı yıllarda büyük ilgi gördü. Bu filmde de dedektifin iç bunalımları ve korkuları, zoom yöntemiyle seyirciye iletiliyor.
10. Wild Strawberries / Yaban Çilekleri (1957) – IMDB: 8,2
https://www.youtube.com/watch?v=NeJQXA6CCuA
Filmde varoluşsal sorunlar işleniyor. İnatçı ve bir o kadar da çekilmez bir fizikçi olan 78 yaşındaki Isak Borg, yıllarını bakterileri araştırmaya vermiştir. Bir süre sonra sonra çıktığı yolculukta kabuslar görmeye başlıyor. İşte kabusların gösteriminde kullanılan teknik, “şaryo”. Şaryo, kameranın bir aparat sayesinde düz ya da dairesel şekilde hareket ettirilmesidir. Kullanılan aparat sayesinde görüntüde hiçbir kayma ve titreme olmaz. Bu yüzden yönetmenlerin sıkça başvurduğu bir yöntem. Ünlü yönetmen Ingmar Bergman, ana karakterin gördüğü kabuslardaki yalnızlık ve boşluk hissini şaryo yöntemini kullanarak anlatıyor.