Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada; cuma günü (bugün) çok önemli bir müjde vereceğini duyurmuş ve Türkiye’de yeni bir dönemin başlayacağını söylemişti. Erdoğan; “Cuma günü inşallah bu müjdeyi tüm milletimize vermek suretiyle Türkiye’de yeni bir dönemin açılacağına da şimdiden inanıyorum” ifadelerini kullanmıştı. Erdoğan’ın bu açıklamalarının ardından ise tüm Türkiye yaşanacak olan gelişmeye kitlendi. Cumhurbaşkanının açıklayacağı müjdeyle ilgili hem piyasalarda hem de dünya basınında çeşitli söylentiler çıktı. Bunlardan en çok üstünde durulan şey ise Karadeniz’de doğalgaz rezervi bulunduğuydu. Dünyaca ünlü haber ajansı Reuters; Türkiye’nin Karadeniz’de önemli bir gaz kaynağı bulduğunu yazdı. Peki bugün açıklanacak müjdeyle ilgili olarak neler biliniyor? Detaylara birlikte bakalım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada cuma günü bir “müjde” vereceğini duyurdu. Erdoğan; “Türkiye’de yeni bir dönemin açılacağına inanıyorum” dedi
Erdoğan’ın açıklamasının ardından ise sosyal medyada çeşitli tahminler yapıldı. Bazı kişiler Rusya’nın bulduğu corona virüsü aşısının satın alınacağını söyledi, bazıları ise Türkiye’nin aşı bulduğunu söyledi. Pek çok olumsuz yorum da geldi;
Muhtemelen vereceği müjde "Aşı" olacak.
Dilerim Rus aşısını alıp Türk milletini kobay yapmaz.— Assoc. Prof. JusticeForAll (@AnyoneinTR) August 19, 2020
Karadeniz’de Akçakoca açıklarında yıllardır doğal gaz çıkarılıyordu, hala çıkarılıyor. Ayrıca çevrede derin sularda zengin rezervlerin olduğu da biliniyordu! Denizdeki platformları sahilden görebilirsiniz. Burdan müjde çıkarmaya çalışmak seçime yönelik kandırma operasonu olur!
— Türker Ertürk (@Orsatramola) August 21, 2020
Eğer müjde Karadeniz'de gaz-petrol ise söylendiği gibi, bu da muhtemelen 2004'te TPAO-Madison'un Akçakoca-Ereğli açıklarında bulduğu ilan edilen ama işletilmeyen yatak ise, o zaman Kanalİstanbul'a tanker trafiği nedeniyle mi ihtiyaç olduğu söylenecek acaba?
— Murat Yetkin (@MuratYetkin2) August 20, 2020
Ancak açıklanacak müjdeye dair genel olarak Türkiye’nin enerji kaynağı bulduğu şeklinde bir görüş var. Bunun nedeni ise Türkiye’nin bir süredir Karadeniz’de enerji kaynağı arıyor olması
Bunun bir başka nedeni ise Erdoğan’ın müjde açıklamasıyla eş zamanlı olarak, Borsa İstanbul’da enerji şirketlerinin hisselerinde sert yükselişler yaşanması
Enerji piyasasında yaşanan bu hareketlilik, doğal gaz rezervinin bulunduğu konusundaki görüşleri güçlendirdi. Öyle ki açıklamanın yapıldığı gün, güne eksi seviyelerde başlayan TÜPRAŞ, hisseler açıklamanın ardından yüzde 8.58 gibi büyük bir sıçrama yaşadı.
Öte yandan hem ulusal hem uluslararası basında da enerji kaynağı iddiaları yer aldı. Bloomberg haber ajansından Çağan Koç, Selcan Hacaoğlu ve Aslı Kandemir imzalı, Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına dayandırılan haberde Karadeniz’de doğalgaz bulunduğu ifade edildi
Bu haberi takip eden dakikalarda Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya, Trakya açıklarındaki Tuna-1 havzası ve Kıyıköy’de doğalgaz bulunduğunu yazdı.
Hürriyet yazarı Abdülkadir Selvi de bugünkü yazısında Türkiye’nin Karadeniz’de enerji kaynağını bulduğunu yazdı.
Ancak en büyük iddia Londra merkezli haber ajansı Reuters’ten geldi. Reuters; Türkiye’nin Karadeniz’de 20 yıllık ihtiyacını karşılayacak kadar büyük bir doğal gaz rezervi bulduğunu yazdı
Reuters bu bilgileri Türk yetkililerden aldığını ifade ederek; “Reuters haber ajansına konuşan iki Türk yetkili, Türkiye’nin Karadeniz’de ciddi gaz rezervleri bulduğunu ve bu gaz ticari olarak çıkarılabilirse ülkenin enerji bağımlılığını azaltabileceğini söyledi. Reuters’a bilgi veren bir yetkili, bulunan doğalgaz rezervinin Türkiye’nin enerji ihtiyacını 20 yıl kadar karşılayabilme potansiyeli olduğunu belirtti. Yetkili rezervin Tuna-1 bölgesinde bulunduğunu ve yaklaşık 800 milyar metreküp olduğunu tahmin ettiklerini açıkladı.” cümlelerine yer verdi.
Ancak bu haberlere ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı veya Cumhurbaşkanlığı’ndan bir açıklama gelmedi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Danışmanı Fahrettin Altun ise Twitter hesabından “Spekülasyonlara kulak asmayın” açıklamasında bulundu
Sayın Cumhurbaşkanımızın Cuma günü vereceğini söylediği müjdeye ilişkin birtakım spekülasyonların yapıldığını görüyoruz.
Lütfen bu spekülasyonlara kulak asmayın.
Hep birlikte, heyecan içinde sayın Cumhurbaşkanımızın yarın yapacağı konuşmayı bekliyoruz.— Fahrettin Altun (@fahrettinaltun) August 20, 2020
Türkiye’nin Fatih isimli sondaj gemisinin Temmuz ayı sonundan bu yana Karadeniz’de Ereğli açıklarında Tuna-1 olarak adlandırılan bölgede çalışma yaptığı biliniyor. Peki Türkiye’nin doğal gaz rezervi bulması ne anlama geliyor?
Türkiye enerji kaynağında dışa bağımlı bir ülke. Şu an doğal gazın bir kısmı TürkAkım projesiyle Rusya’dan ithal ediliyor. TÜİK verilerine göre Türkiye 2019 yılında 41.2 milyar dolar enerji ithalatı gerçekleştirdi. Enerji, Türkiye’nin dış ticaretinde açık ara en çok açık verilen kalem oldu. Ancak Türkiye, Karadeniz’de yüksek bir rezerv bulduysa, bu Türkiye’nin kendi gazını ihraç edebileceği anlamına geliyor.
Doğal gazın çıkarılması ve işlenmesi ne kadar sürer, ne kadar sürede ihraç edilebilir?
Reuters’e konuşan yetkiliye göre; bu gazın çıkarılmaya başlanması 7 ila 10 yıl sürebilir ve yaklaşık 2-3 milyar dolarlık yatırım gerektirebilir. Ancak çıkarılacak olan gaz, Türkiye’nin 20 yıllık ihtiyacını karşılayabilir. Reuters Karadeniz’deki rezervlerin büyüklüğü kesinleşirse büyük bir keşif sayılmış olacağına, zira yaklaşık 30-60 milyar metreküp gaz içeren rezervlerin ekonomik olarak işletmeye açılmaya elverişli olduğuna dikkat çekiyor. Ancak uzmanlar yine de Türkiye’nin enerji piyasasına girebilmek için büyük bir altyapı harcaması yapması gerektiğini belirtiyor.
Energy Reporters Editörü John Bowlus, bulunan rezervin işletilmeye elverişli bir keşif olması halinde bile, üretim aşamasına geçmenin 4-6 yıl alabileceğini söylüyor; “Gaza talep ve fiyatlar tarihi düşük seviyelerde ve yeni üretim sahalarına yatırım yapmak istenmiyor. Ancak hızlı olarak çıkarılması halinde, burada bulunan gaz piyasaya en uygun zamanda girecektir” diyor.
Merkel Enerji Danışmanlığı’ndan Christoph Merkel; “Bu bölgede yeni rezerv bulunması şaşırtıcı olmaz. Türkiye ihraç etmek isterse buradan çıkarılacak gazla Bulgaristan, Ukrayna ve Yunanistan ilgilenebilir” dedi. Merkel ayrıca “Bulunan rezervin büyüklüğüne göre TürkAkım doğalgaz boru hattının bir kısmı gereksiz hale gelebilir. Türkiye neden Rusya’dan gaz ithal etmeye devam etsin ki?” şeklinde konuştu.
Tüm bu iddialar bugün saat 15.00’te Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın özel bir programda yaptığı açıklamalarla netlik kazanacak. Tüm dünya “müjde”yi bekliyor
Kaynak: 1