Dünya Sağlık Organizasyonu (WHO), her yıl sağlığımız açısından tehlikeli gördüğü şeyler için bir liste yayınlıyor. Küresel ısınma, hava kirliliği, Ebola gibi birçok tehlikeli durumun ya da hastalığın belirtildiği listede, bu defa ilginç bir madde yer aldı. 2019 yılında global olarak sağlığımızı tehdit eden etkenler arasında aşıyı reddetmek de var. Son dönemde aşının bir yararı olmadığı, hatta zararlı olduğu iddia edilmiş, bu yüzden birçok kişi aşı olmaktan çekinmeye başlamıştı.
Dünya Sağlık Organizasyonu’nun bu yıl yayınladığı tehlikeli şeyler listesinde ‘aşı olmamak’ da yer alıyor
WHO SAGE – Aşı Tereddütü Çalışma Grubu, aşıya karşı son dönemde gelişen tereddütleri ve bunların sebeplerini açıkladı. Aşıya erişimin kolay olmasına rağmen aşı olmaktan kaçınan insanların, global sağlığımızı tehdit eden etkenler arasında olduğunu da belirtti.
Aşıya sıcak bakmamanın en önemli sebebi; komplo teorilerini destekleyen dünya görüşü
Çalışma ekibinin yaptığı açıklamaya göre, komplo teorilerine inanan insanlar, aşıya daha tereddütlü yaklaşıyor. Geleneksel otorite figürlerine, doktor görüşlerine inanmayan bireyler, bu görüşleri ‘yanlış’ ya da ‘yanlı’ olarak yorumluyor.
Aşı karşıtı insanlar, kasıtlı bir sebepten ötürü değil, aşı olmadan daha sağlıklı olacaklarını düşündükleri için çekingen davranıyorlar
Aşıların bugüne dek milyonlarca insanın hayatını kurtardığı bilinen bir gerçek. Özellikle çok uluslu bölgelerdeki salgın hastalıkların en net çözümü aşı olarak kabul ediliyor. Yine bazı ülkelere girmeden önce belirli aşıları yaptırmanız da zorunlu kılınıyor.
Dünya Sağlık Örgütü, vücuda bağışıklık kazandırmaktan daha etkin bir korunma yönteminin henüz bulunmadığını belirtiyor
Aşı ile vücuda bağışıklık kazandırmanın onlarca bulaşıcı hastalığı engellediğini ve bu hastalıkların çoğu zaman ölümcül olabileceğini belirten WHO, devletlerin sağlık için eğitim ve ekonomik gelişim gibi konulara önem vermesi gerektiğini belirtiyor. İshal, kızamık, çocuk felci, zatürre, boğmaca gibi bulaşıcı hastalıklar, bağışıklık kazanmadığımız durumlarda ölümcül olabiliyor.
Aşı konusunda bilgi verebilecek en yetkin kişiler, sağlık çalışanları
Hemşireler, doktorlar, eczacılar ve tüm sağlık personelleri, aşı konusunda insanların güvendiği meslek grubunda. İnsanları aşı konusunda bilinçlendirmek için atılması gereken adımlarda da en etkili figürler, yine bu meslek çalışanları. İnsanların tereddütlerini kabul edip, bilgilendirici davranmaları ise en büyük anahtar.
Dünya Sağlık Örgütü, toplumların bağışıklık sistemi hakkında bilgilenmesi için sağlık hizmetlerinin ulaşılabilir, eşit ve katılımcı olması gerektiğini belirtiyor
Sağlık hizmetleri ile toplum arasındaki iletişimin insanları bilinçlendirmek için en önemli anahtar olduğunu belirten organizasyon, güven oluşturarak atılacak adımların, bağışıklık konusunda en etkin çözüm olacağını söylüyor.
Organizasyonun açıklamasına göre, aşının bugüne dek sağladığı faydalar ise şu şekilde
* Aşı sayesinde dünyada her yıl 2-3 milyon insanın hayatı kurtuluyor. Eğer dünya genelinde aşıya ulaşım kolaylaşırsa, 1.5 milyon insanın hayatı daha kurtarılabilir.
* Aşı sayesinde Menenjit A adı verilen salgın hastalık, Afrika kıtasından silindi.
* Kızamık yüzünden yaşanan ölümler %84 oranında azaldı.
* Amerika kıtasında 22 yıldır yapılan aşılar sayesinde kızamık tamamen ortadan kalktı.
* 2016 yılında dünya genelinde çocuk felci oranı düştü. Hindistan ve bazı Güney Asya ülkelerinde ise sıfıra ulaştı.
* Doğum sonrası tetanoz Amerika, Avrupa ve Güney Asya ülkelerinin birçoğunda ortadan kalktı. (Bu hastalığın sebep olan bakteriler toprakta ve hayvanlar üzerinde barındığı için kesin olarak ortadan kalkmıyor. Hijyenik doğum ve aşı sayesinde etkisiz hale getirilebiliyor.)
* Aşılar, mikroplara karşı ilk direnişi sağladıkları için antibiyotik ihtiyacını azaltıyor. Özellikle yanlış antibiyotik kullanımı yüzünden karşılaşılan hastalıkları değerlendirdiğimizde, bunun önemini anlamak daha kolay olacaktır.
2019 listesinde belirtilen sağlık tehditleri ise şu şekilde;
* Hava kirliliği ve iklim değişikliği
* Bulaşıcı olmayan hastalıklar (kanser, diyabet, kalp gibi)
* Global ‘influenza’ virüsü/gribi
* Çevre hassasiyeti ve zayıf bünye (kuraklık, açlık vb.)
* Anti-mikrobik direnç (antibiyotiklerin virüslere etki etmemesi)
* Ebola gibi tehlikeli patojenler
* Zayıf sağlık hizmetleri
* Aşıyı reddetmek
* Dengue (Dank) (Sivrisineklerin bulaştırdığı Hindistan’da görülen bir hastalık)
* Hiv (Aids’e yol açan virüs)
