Çocuklar günümüzde YouTube, TikTok gibi sosyal medya platformlarına yoğun ilgi gösteriyor. Hal böyle olunca (ülkemizdeki ebeveynlerin kitap okuma oranını da hesaba kattığımızda) birçok çocuk, kitaplarla yeterince haşır neşir olamıyor. Oysa ki onların gelişimine katkı sağlamanın en iyi yollarından biri kitaplar. Bu yazımızda çocuğunuzun da seveceğini düşündüğümüz, en iyi çocuk kitapları listemizi sizlerle paylaşıyoruz. Şimdiden iyi okumalar?
1. Bedenim Bana Ait
Bu kitap cinsel istismara karşı çocukların bilinç kazanması açısından önemli bir yere sahip. Konu üzerinde düşünmeyi teşvik eden kitap, çocukların nasıl tavır alacakları konusunda gündelik hayattan örnekler veriyor. Çocukların hayır demeyi öğrenmesi ve sınır konusunda farkındalık kazanması açısından “Bedenim Bana Ait”, en iyi çocuk kitapları arasında yer alıyor. Kitap, 5 yaş üzeri için uygun nitelikte.
Zackarina’nın ailesiyle ilişkilerini anlatan Kumkurdu serisi, ayrıca toplumsal cinsiyet rollerini dayatan bir kitap olmaması yönüyle takdir kazanıyor. Sevgiyi, insan ilişkilerini güzel bir üslupla anlatan bu kitap; zor soruları kolay hale getirerek çocukların anlamasını ve üzerine düşünmesini sağlıyor. 7-8 yaş için uygun olan kitabın yazarı ise Asa Lind.
İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıkan bu seri, hareketli çocuk kitaplarından oluşuyor. Kitaplar hareketli bir tasarıma sahip çünkü buradaki amaç, okul öncesi düzeydeki çocukların motor becerilerini geliştirmelerini sağlamak. Ayrıca bu seri, çocukların el becerileri ve hayal güçlerinin gelişimlerine de katkı sağlıyor. Seride 7 adet kitap yer alıyor.
Piti, Pus ve Pati isimli üç arkadaş üzerinden çocuklara değerleri, güzel davranışları öğretiyor. Kitap aynı zamanda arkadaşlık ilişkilerinde, öz eleştiri ve davranışlarının sorumluluğunu alma konusunda çocuklara yardımcı oluyor. Bu yüzden “Üç Kedi Bir Dilek” en iyi çocuk kitapları arasında sayabileceğimiz cinsten. 2-5 yaş çocuklarının ilgisini çeken kitabın yazarı ise Sara Şahinkanat.
Çocuğunuzun farklılıkları kabul etme konusunda kendisini geliştirmesini istiyorsanız bu kitabı tercih edebilirsiniz. Kitap, kendini köpek gibi hissetmeyen, kedileri kovalamayan; bilakis dans etmeyi seven ve kendini balerin zanneden bir köpeği konu ediyor. Okul öncesi çocuklara hitap eden kitabın yazarı ise Anna Kemp.
Son dönemin en çok satan okul öncesi kitapları arasında yer alan Gergedenlar Krep Yemez, aile içi ilişkilere ve birbirini dinlemenin önemine parmak basıyor. Kitapta Begüm isminde küçük bir çocuk, anne ve babasının kendisini dinlemediğini düşünüyor. Ancak bir gün evlerinde mor bir gergedan görüyor. Bu olaydan sonra işin rengi değişiyor. Anne babası, Begüm’e haksızlık ettiklerini ve onu dinlemeleri gerektiğini fark ediyorlar. 3-6 yaşa hitap eden kitabın yazarı ise Sara Ogilvie.
Samed Behrengi’nin yazdığı bu kitabı özellikle 6-8 yaş arasındaki çocuklar severek okuyor. Tüm engellere rağmen pes etmemeyi, kararlı ve cesur olmayı ele alan kitap, çocukların kişilik gelişimleri için önemli bir yere sahip. Hatta Küçük Kara Balık, bu anlamda çocuk klasikleri arasında bulunuyor. Öte yandan kitabın yetişkinler için de uygun olduğunu ekleyelim.
Jeff Kinney’in yazdığı seri, macera kitapları okumayı seven çocuklar için ideal. Kitap, çocuk okurları maceradan maceraya sürükleyecek cinsten. Ancak kitap, bu esnada hem eğlendiren hem öğreten bir tutum sergiliyor. Kitabına doyamayanlar filmini de izleyebilir?. Saftirik Greg’in Günlüğü, 11-14 yaş arası çocuklar için uygun.
İlkokula giden bir kız çocuğunun günlüğünden oluşan kitap, aile ilişkilerini konu ediyor. Kitaba göre annesiyle farklı bir yere taşınan kız, babasının gelmesini bekliyor. Ancak babası bir türlü eve gelmiyor. Bu süreçte kız ile babası arasında mektuplaşmalar oluyor. Duygu ve sevgi dolu konusuyla beğeni kazanan kitap, 8-10 yaş arası çocuklar için uygun. Kitabın yazarı ise Sevim Ak.
Bir çocuğun gözünden büyüklerin dünyasını anlatan Küçük Prens, aslında bir çeşit büyüme hikayesine sahip. Kitapta kendi galaksisinde bir gül ile yalnız yaşayan Küçük Prens, gülünü tek başına bırakıp başka galaksileri keşfetmeye çıkıyor. Bu yolculuk sırasında birçok konu hakkında farkındalık kazanıyor.
Antoine De Saint Exupery’nin yazdığı kitap, aslında 7-12 yaşa hitap ediyor. Ancak özellikle son dönemde yetişkinler de bu kitabı ilgiyle okuyor.
Minik Rakun, okula yeni başlayacaktır fakat bu konuda kaygı yaşar. Annesi ise ona “Avucundaki Öpücük” ismini verdiği bir aile sırrı verir. Bu sır, Minik Rakun’un ne zaman korksa aklına ailesinin onu çok sevdiğini getirmesini sağlayacaktır.
Kitap, özellikle 3 yaş üzeri için uygun. Aynı zamanda okula yeni başlayacak çocukların ayrılık kaygısını gidermeleri için iyi bir seçenek. New York çok satanlar listesi arasına giren kitabın yazarı ise Audrey Penn.
Çocukların merak ettiği birçok soruya cevap vermeye çalışan bu kitap, 8 soru üzerinden ilerliyor. Örneğin “Ay ve Güneş neden gökyüzünde yaşar?”, “Diş neden çürür?”, “Kediler neden mırlar?” gibi sorular kitapta kendisine yer buluyor. Her sorunun sonunda bir de oyun önerisi var. Böylece hem kitap okumak eğlenceli hale geliyor hem de çocukların merak duygusu körelmekten kurtuluyor. 4 yaş ve üzeri için uygun olan kitabın yazarı ise Senem Donatan Mohan.
Çocukların bilim ve icat dünyası ile haşır neşir olmasını sağlayan kitap, Mucit Gizmo’nun hikayesini ele alıyor. Gizmo’nun ürettiği icatlar çalışmıyor. O da bu yüzden mucitliği bırakmaya karar veriyor. Ancak yaşadığı bir olaydan sonra Gizmo, pes etmemesi gerektiğini öğreniyor ve mucitliğe geri dönüyor. 3 yaş ve üzerine hitap eden Mucit Gizmo’nun yazarı ise Sue Hendra.
Türkiye, göç ve mülteci kavramıyla uzun süredir tanıştı ancak çocuklara bu konuyu nasıl anlatacağız diyorsanız bu kitabı alabilirsiniz. Malum ülkemizde de çocuklar, mültecilerle veya göçmenlerle aynı okul sıralarını paylaşıyor. İşte tam da bu konuyu ele alan “Arka Sıradaki Çocuk”, bir grup çocuğun sınıflarına yeni gelen “yabancı” çocuk ile kurduğu iletişime ışık tutuyor. Yer yer ağlatan yer yer güldüren kitap, sonuç olarak umuda yer veriyor. 10 yaş ve üzeri çocukların okuyabileceği bu kitabın yazarı ise Onjali Rauf.
2017 Zürih Çocuk Kitabı Ödülü’nü kazanan bu kitap, hassas bir çocuğun aile ve toplum içinde yaşadığı zorlukları konu ediyor. Ancak kitap, bunu eğlenceli ve yaratıcı bir dille aktarıyor. Farklılıklar, empati, özsaygı ve duyarlılık konularında mesajlar veren kitap 10 yaş ve üzeri çocuklar için uygun. Kitabın yazarı ise Astrid Frank.
İsmi sizi yanıltmasın, bu aslında bir felsefe kitabı. Kitapta Felsefe Kulübü öğrencileri safsataları, mantıksız düşünceleri masaya yatırıyor. Espri, şaka ve mizah kavramlarını ele alan bu kitabı Dr. Özge Özdemir, çocuklarla yaptığı felsefe atölyelerinden yola çıkarak yazmış. İyi ki yazmış?. Çocukların küçük yaşta felsefe ile tanışması önemli malum. Kitap, 9-12 yaş arası çocuklar için uygun.
Çocuk ve genç psikiyatrisi uzmanı Doç. Dr. Osman Abalı’nın çocukların sağlıklı gelişimine destek olmak için yazdığı bu kitap, her açıdan çocukları düşünüyor. Örneğin kitabın baskısında %100 organik boya kullanılmış. Çocukların duygusal, işitsel, sözel gelişimine yardımcı olan Kitapçı Kedi, aynı zamanda empati kurmayı öğrenecekleri hikayeler anlatıyor.
Gazeteci Yılmaz Özdil’in kaleme aldığı bu seri, çocuklara ülkemizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü en anlaşılır şekilde anlatıyor. Seri Atatürk’ün çocukluğundan, ailesinden, spor tutkusundan, kitap sevgisinden bahsediyor. 10 kitaplık seri, okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar için uygun.
Çocuklara doğaya saygı duyma ve geri dönüşümün önemini anlatma noktasında mesajlar veren Geri Dönüşüm Ülkesi, en iyi çocuk kitapları arasında yer alıyor. Kitaba göre Aykız isminde bir sıvıyağ, Geri Dönüşüm Ülkesi’nde yaşıyor. Ancak Aykız için bazı şeyler yolunda gitmiyor ve daha sonra Aykız, Aksakallı yaşlı bir bilge ile karşılaşıyor. Böylece Aykız için geri dönüşüm hikayesi başlamış oluyor. 6 aylıktan 5 yaşa kadar her çocuğa hitap eden bu kitabın yazarı ise Meryem Ermeydan.
Mum Selami, uzun zamandır bir çekmecede unutulmuştur. Ancak bir gün evde elektrikler kesilir ve Mum Selami yakılır. Ancak elektrikler gelse bile Mum Selami sönmez. Bu yüzden işler biraz karışır. Ev halkı Mum Selami’yi doktora götürür. Mum Selami, orada başka mumların dertleriyle yüzleşir.
Sonuç olarak kitap korkuların üstesinden gelmeyi, dostluğu, her varlığın bir sebebi olduğunu anlatıyor. 4 yaş ve üzeri çocuk okurlara hitap eden kitap, yetişkinlerin de kendisine ders çıkaracağı bölümlere sahip. Zaten hikaye, temelde varoluşsal bir sorgulamaya parmak basıyor. Kitabın yazarı ise Selen Aydın.
İçerisinde 365 adet öykü bulunan bu kitap, çocuğuna her gün ne okuyacağına karar veremeyenler için iyi bir seçenek olabilir. Kitaptaki öyküler farklı kültürlerden izler taşıyor. Ancak hikayelerden bazıları okul öncesi çocuklar için uygun olmayabilir. Bu yüzden satın almadan önce ebeveynlerin içeriğini kontrol etmesinde yarar var. Bu öyküleri derleyip çeviren kişi ise Tarık Demirkan.
Ayrımcılık ve tektipleştirme hikayesinden yola çıkan bu kitap ise arkadaşlıktan, dostluğun öneminden söz ediyor. Ancak bu sıradan gibi görünen öyküyü mizahla harmanlayarak sıra dışı hale getiriyor. Bütün bunlar ise bir kedi ve fare üzerinden anlatılıyor. 10 yaş üzeri çocuklara hitap eden kitabın yazarı ise Andreas Steinhöfel.
Amerikan Psikoloji Derneği (APA)’nin çocuk kitapları arasında yer alan “Çok Kötü Bir Şey Oldu”, çok kötü bir şey gören ve bu yüzden korkan Bobo’yu konu ediyor. Ancak kitap, bu kötü şeyin ne olduğunu asla söylemiyor. Çünkü kitapta önemli olan şey, bu “kötü şey” ile Bobo’nun nasıl başa çıktığı.
Kitap, esasında Bobo’nun hikayesi üzerinden çocuklara yaşadıkları travmalarla (boşanma, şiddet, akran zorbalığı vb) başa çıkmaları için rehberlik ediyor. Bu anlamda altın değerinde diyebileceğimiz bu kitaba en iyi çocuk kitapları listemizde yer vermek istedik. 4 yaş ve üzeri çocuklar için uygun olan bu kitabın yazarı ise Margaret M. Holmes.
24. Duygularıyla Arkadaş Olan Çocuk
Yine Amerikan Psikoloji Derneği çocuk kitapları arasında yer alan bu kitabı da yine en iyi çocuk kitapları arasında sayabiliriz. Kitap, özetle çocuklar için meditasyon niteliği taşıyor. Kimi zaman yetişkinlerin bile zorluk çektiği duyguları anlama, adlandırma ve duyguları kabul etme gibi konularda çocukların sorgulama yapmasına imkan veriyor.
Duygular arasında iyi-kötü ayrımı yapmadan onları kabul etmeyi teşvik eden bu kitap, aynı zamanda içerisindeki etkinliklerle interaktif bir özellik taşıyor. 4 yaş üzeri için ideal olan bu kitabın yazarı ise Lauren Rubenstein.
25. Benim Kahramanım Sensin: Covid-19 İle Savaşan Çocuklar
Malum, koronavirüs uzun zamandır bütün dünyayı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Haliyle çocuklar da bundan nasibini alıyor?. Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF de dahil olmak üzere 50’den fazla kuruluşun bir araya gelerek hazırladığı bu kitap, Ario karakteri üzerinden çocuklara Covid-19 ile nasıl başa çıkacaklarını anlatıyor. Ancak bu konuyu sadece koronavirüsü tanıma ekseninde değil; tüm dünyayı etkisi altına alan bir tehdide karşı çocukların duygularını nasıl yönetebilecekleri üzerinden de ele alıyor. Kitap, 6-11 yaş arası çocuklara hitap ediyor.
26. İyi Geceler Farecikler
“Çocuğuma yatmadan önce okuyacak kitap bulamıyorum” diyenler için sevgi dolu hikayeleriyle beğeni toplayan İyi Geceler Farecikler’i önerebiliriz. Ayrıca kitaptaki tatlı çizimler de çocukların sevebileceği tarzda. 2 yaş üzeri için uygun olan kitabın yazarı ise Frances Watts.
BONUS 1: Peki çocuğunuz bir türlü kitap okuma alışkanlığı kazanamıyorsa neler yapmalısınız? Bu konuda size rehber olabilecek yazımızı okumak için buraya tıklayın ?
BONUS 2: Çocuğunuz tablet başından kalkmıyorsa onunla keyifli etkinlikler yapabilirsiniz. 8 farklı alanda önerdiğimiz 40 etkinlik tavsiyesini okumak için buraya tıklayın ???
Kitap okumaya 3 yaşındayken "okubiçi" diyerek başlayan, sonrasında amatör yazarlıktan editörlüğe kadar kitapla ve içerikle ilgili pek çok alanda yer edinen bir psikolojik danışmanlık ve rehberlik mezunu. Hayat boyu öğrenmeye ve değişimin gücüne itimat eden, keşfetmeye ve yürümeye bayılan, şarap ve palmiye delisi. Özgürlüğün yollarda olduğuna can-ı gönülden inanan, kendisini ruhen İzmirli diye tanıtan bir alyoşa.
