Döviz ticareti, dünyanın dört bir yanındaki insanlar, işletmeler ve kuruluşlar arasındaki alışverişi mümkün hale getiren son derece önemli bir uygulama. Aynı zamanda pek çok insanın faaliyet gösterdiği kazançlı bir iş kolu olduğunu söylemek de mümkün. Bu ticaret biçiminin yöntemi ve amacı kabaca; bir para biriminin başka bir para birimine dönüştürülmesi ile uluslararası yatırım ve ticareti kolaylaştırmak şeklinde tanımlanabilir. İşte bu para birimlerinin dönüşümü sırasında ortaya çıkan değer farkı ve komisyon ise ticaretin iş sahası olarak kıymetli hale gelmesinin temel sebebi olarak karşımıza çıkıyor. Dünya çapındaki döviz değişimin tarihi ise oldukça yeni sayılır. Daha 20. yüzyılda ülkeler para birimlerini altın standartlarına sabitleyebiliyordu. Üstelik bu, ilgili paranın değerinin doğrudan doğruya altın değerine bağlı olduğu anlamına gelmese de hayli popüler bir uygulamaydı. Çünkü bu sistemde insanların döviz kurlarını bozma ihtimali daha zayıf olarak görülüyordu. 1930’larda ise hem ABD hem de İngiltere bu sistemden vazgeçti. Para, altın gibi somut bir varlık tarafından değil, hükümetler tarafından desteklenecekti. Takip eden süreçte küreselleşme, seyahat olanaklarının artması, teknolojik yenilikler ve daha pek çok faktör, farklı para birimlerini eskisinden çok daha girift hale getirdi. Bu ise bazı para birimlerinin diğerlerinden daha popüler ve daha değerli olmasına yol açtı. Peki, günümüzün en çok işlem gören para birimleri hangileri? Detaylara birlikte bakalım.
10. Yeni Zelanda doları
Dünya genelinde en çok işlem gören para birimleri listemize Yeni Zelanda doları ile başlıyoruz. Yeni Zelanda doları (NZD), Yeni Zelanda, Pitcairn, Cook, Tokelau ve Niue adalarının resmi para birimi ve çoğunlukla Avustralya doları veya ABD doları ile değiştiriliyor. Günümüzde hayli kıymetli olan Yeni Zelanda dolarının tarihi ise ilginç ayrıntılarla dolu. Söz gelimi NZD, günümüzden uzun zaman önce İngiliz sterlinine sabitlenmişti. 1985 yılında ise ABD dolarına.
9. Hong Kong doları
Hong Kong doları da en çok işlem gören para birimleri içerisinde yer alıyor. Bir zamanlar Büyük Britanya kolonisi olan bu coğrafyadaki ilk para sistemleri eski koloninin Birleşik Krallık ile ilişkisinin önemli göstergelerindendi. Öyle ki Hong Kong darphanesi dahi İngilizler tarafından kurulmuştu. II. Dünya Savaşı yıllarında ise bölgede geçerli olan para birimi Japon yeniydi. 1972 yılında Hong Kong doları ABD dolarına sabitlendi ve dünyanın en çok işlem gören para birimleri arasına dahil oldu.
8. Çin renminbisi
Çin’in para birimi, döviz ticaretinde bilgili olmayan insanların kafasını karıştırıyor çünkü iki farklı isimle anılıyor: Yuan ve renminbi. Bazıları, yuanın bir hesap birimini ifade ettiğini belirtiyor. Ancak aksinin yaşandığı durumlara rastlamak da mümkün. Öte yandan Çin hükümeti sıklıkla ülkedeki para biriminin değerini yapay yollardan değiştirdiği suçlaması ile karşı karşıya kalıyor. Her ne olursa olsun ülkenin ekonomik dengelerdeki belirleyici konumu Çin renminbisinin de popüler para birimlerinden biri haline gelmesine neden oluyor.
7. İsviçre frangı
İsviçre frangı, 1850 yılından bu yana ülkenin resmi para birimi. Ortaya çıktığı ilk yıllarda altın değerine sabitlenmişti. Günümüzde ise dünyanın en istikrarlı para birimleri arasında gösteriliyor ve bugünlerde en çok euro, dolar ve sterlin gibi para birimleri ile takas ediliyor.
6. Kanada doları
Kanada, İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinden biri. Ancak 1817 yılında İngiliz sterlinini kullanmayı bıraktı. 1858 yılında çıkarılan bir yasayla Kanada doları ülkenin tek ve resmi para birimi haline gelmeden önce hemen her eyalet kendi para birimini kullanıyordu. Pek çok veriye göre Kanada doları günümüzün en çok işlem gören para birimlerinden biri.
5. Avustralya doları
İngiliz sterlini 1910 yılında kadar ülkenin resmi para birimiydi. Avustralya doları ancak 1966 yılında tedavüle girdi. Ancak bu dünyanın en çok işlem gören para birimlerinden biri olmasına engel olmayacaktı. Avustralya doları yüksek değeri ve istikrarı sebebiyle takası en popüler para birimleri listesinde yer almaya devam ediyor.
4. İngiliz sterlini
İngiliz sterlininin tarihi geçmişi 8. yüzyıla kadar uzanıyor. Ancak ilk banknotlar 1694’te Bank of England’ın kurulmasından kısa bir süre sonra piyasaya sürüldü. Para birimi 1971 yılında ondalık olarak 100 yeni peni’ye bölündü. Bu değişimden sonra sterlin, dünyanın en değerli, en istikrarlı ve haliyle en çok işlem gören para birimlerinden biri olmayı başardı.
3. Japon yeni
Japon yeni yalnızca Japonya’da değil Asya’daki tüm ülkeler için önemli bir para birimi. Öyle ki Asya’nın herhangi bir noktasında faaliyet göstermek isteyen yatırımcıların en çok dikkate aldığı gösterge Japon yeninden başka bir şey değil. Negatif faiz oranı politikası ile tanınan Japon yeni, özellikle yatırımcılar tarafından satın alınıyor. Böylece tüm dünyanın en çok işlem gören para birimlerinden biri haline geliyor.
2. Euro
Euro, nispeten yeni olmasına karşın dünyada ticareti yapılan en popüler ikinci para birimi konumunda. Avrupa Birliği 1999 yılında euroyu piyasaya sürme kararı aldı ancak para birimi 2002 yılında günlük işlemlerde kullanılmaya başladı. Yine de kısa sürede istikrarlı bir para birimi haline gelmeyi başardı ve Avrupa Birliği ile ilişkisi bulunan pek çok ülke değerinden dolayı para birimlerini euroya sabitledi.
1. ABD doları
ABD doları, modern zamanların en çok işlem gören para birimi ünvanını elinde bulunduruyor. Bugün ABD dolarının kullanılmayacağı hiçbir ülke yok. Öyle ki neredeyse I. Dünya Savaşı yıllarından bu yana ABD doları için “dünyanın para birimi” demek yanlış olmaz.
Kaynak: 1