El sıkışmak ya da tokalaşmak, uzun yıllardan beri süregelen bir gelenek. Eski Mısır hiyerogliflerinde “vermek” fiili uzatılmış el biçiminde gösteriliyordu. Babil’de kral yeni-yıl bahar dönemlerimde Marduk’tan “el alır”dı. Babil’i fetheden Asurlular da aynı adeti benimsemişlerdi. Elle selamlaşma ve nihayet el sıkışma adetinin, insanların silah bulundurmalarının olağan olduğu zamanlarda ellerinini boş ve niyetlerinin iyi olduğunu göstermelerinin en inandırıcı yolu olduğu için gelişip benimsendiği söylenir. Öte yandan el sıkışma adeti de Osmanlı’da soylu kişiler arasında başlamıştı. Ancak Cumhuriyet Dönemi’ne kadar kadınların eli sıkılmamıştı. Günümüzde ise el sıkışmak, görgü kurallarından biri haline geldi. Peki el sıkışırken neler yapmamız ya da yapmamamız gerektiğini biliyor muyuz?
1. İlk adımı kimin atacağı önemli
El sıkışırken dikkat etmeniz gereken noktalardan ilki, ilk eli uzatan kişinin kim olacağı. Sizden daha yüksek bir otorite veya yaştaki kişi, eli uzatan ilk kişi olmalıdır. Örneğin, bir iş için görüşme yapıyorsanız, elini ilk uzatan kişi görüşmeci olmalı. Ancak siz yine de bir an için bu kuralı unutup elinizi uzatırsanız, asla geri çekmeyin. Bu oldukça kaba bir davranış olur ve karşınızdaki kişi tarafından tuhaf karşılanabilir. Özür dilemeyin, yalnızca gülümseyin ve kibar bir biçimde el sıkışın.
2. Ayakta durun ve göz teması kurun
Eğer oturuyorsanız, elinizi uzatmadan önce ayağa kalkın. Bu saygıyı gösterir. Bunu yanı sıra göz teması kurmaya özen gösterin ve bulunduğunuz yerde mutlu olduğunuzu göstermek için gülümseyin. Birden geri çekilmeyin ve kurtulmak için acele ettiğiniz izlenimin vermeyin.
3. Öncesinde ya da sonrasında elini sıktığınız kişiyi selamlayın
Asla ama asla eliniz terliyken bir başkasının elini sıkmayın. Böyle bir durumda gerekirse ellerinizi belli etmeden üstünüze silin. Ancak bunu yaparken elinizi uzatmayı geciktirebilirsiniz. Böyle bir durumda ise zaman kazanmak için elinizi uzatmadan önce selamlaştığınız kişiye; “Sizinle tanışmak çok güzel” gibi bir cümle kurabilirsiniz. Böylece yaptığınız hareket çok daha az göze batar. Ancak bu durumu abartmayın, çünkü karşınızdaki kişi bundan hoşlanmayabilir. Öte yandan ilk el sıkışma sırasında karşınızdaki kişinin ismiyle ona hitap etmeniz ve selam vermeniz güçlü bir izlenim yaratır.
4. Sıktığınız eli sıkın ama ezmemeye özen gösterin
El sıkışma şiddeti de oldukça önemli. Karşınızdaki kişinin elini zayıf bir şekilde kavrarsanız bu yeterince güçlü bir izlenim vermez. Ancak çok sıkarsanız da kişinin canı acıyabilir. O nedenle el sıkışırken güçlü olmalısınız ancak çok sert kavramamalısınız. Karşıdaki kişi elinizi gevşek bir şekilde sıkarsa siz de hafifçe sıkın. Bu onun daha sıkı kavraması için bir ipucu olabilir ve eli asla bileğinden kavrayıp sallamayın…
5. El sıkışırken süreye dikkat edin
Çoğu insan daha kısa tokalaşmayı tercih eder. Dikkatli olun ve özellikle karşınızdaki kişi iş ya da sosyal statü olarak size göre daha üst bir pozisyondaysa onun liderliğini takip edin. Diğer kişi elinizi beş saniyeden daha uzun süre tutmaya devam ederse, kibarca elinizi çekin. Olumlu bir etkileşimi sürdürmek için göz temasını ve daha sonra hoş bir ifadeyi koruyun. El sıkışma için ideal süre 2-5 saniye arasındadır.
6. Diğer elinizin nerede durduğu önemli
Çoğu insan tokalaşırken sağ elini kullanır. Ancak diğer elinizin de görünür olması gerekir. Diğer elinizi cebine sokmayın. Sadece vücudunuzun yanında rahat tutun. Elinizi cebinizde tutmanız defansif görünür. Çoğu durumda, sol elinizi diğer kişinin koluna dokunmak veya elini tutmak için kullanabilirsiniz. Ancak, bunu bir toplantı esnasında ya da ciddi bir iş yemeğinde değil daha kişisel bir ortamda yapın.
7. El sıkışırken, yukarı aşağıya hareket ettirin ancak bunu hafifçe yapın
El sıkışma ileri geri veya yan yana gitmemeli. Diğer kişinin elini üç kereden fazla hareket ettirmeyin, aksi halde tokalaşma çok rahatsız edici olabilir. Ayrıca eli, bilekten kavrayıp sallamayın. El sıkışırken, tokalaşan eller hafifçe aşağı yukarı hareket ettirilir. Ayrıca tokalaşırken elinizi omuzdan değil, bilekten hareket ettirmelisiniz.