Son dönemlerde adını sıkça duymaya başladığımız eSIM, yavaş yavaş üreticiler tarafından ilgi görmeye başladı. eSIM’ler, bir operatörden diğerine geçmeyi ya da operatör mağazasına gitmeden telefonunuza ikinci bir hat eklemeyi kolaylaştırıyor. SIM kartlar günümüze kadar çok fazla değişim yaşadı. Hatırlayın telefonlar ilk yaygınlaştığında çok büyük bir kart kullanırken şimdilerde daha minik bir SIM kart kullanıyoruz. Ama artık yeni bir devir başlıyor ve küçük SIM kartlarımız eSIM haline dönüşüyor. SIM kartlar, mobil abone kimliği numarasını ve ilgili anahtarı güvenli bir şekilde depolamayı sağlayan entegre devredir. Şimdi, bu SIM’ler eSIM (elektronik SIM) veya dijital SIM haline geliyor. Böylelikle bilgilerin sabit ama çıkarılabilir bir çipten yeniden programlanabilir, gömülü bir çipe taşıyor. Bu durumdan herkes memnun değil gibi görünüyor. İşte bilmeniz gerekenler?
eSIM nedir?
SIM kart bir abone kimlik modülüdür. Tüm GSM, LTE ve 5G cihazlarında gerekli olan bu çip, müşteri kimliğinizi ve telefonunuzun mobil ağına nasıl bağlanabileceğine ilişkin ayrıntıları içinde tutar. eSIM, normal bir SIM kartın devresini alır. Doğrudan bir cihazın kartına lehimler ve yazılım aracılığıyla uzaktan yeniden programlanabilir hale getirir.
Küçük olmaları ve bir yuva için fazladan yer gerektirmemeleri nedeniyle eSIM’ler; drone’lar, giyilebilir cihazlar, sensörler ve konum izleyiciler gibi boyutun çok önemli olduğu cihazlara yerleştirilebilir. Ayrıca SIM karta kolayca erişilemeyen endüstriyel ekipmanlara da kolaylıkla lehimlenebilirler. Uzaktan yeniden programlanabildikleri için, eSIM’ler oldukça kullanışlıdır. Örneğin, 50.000 otomat işleten bir şirket, merkezden bir düğmeye dokunarak hizmet planını veya sağlayıcısını değiştirebilir.
Akıllı telefonlarda eSIM’ler, hizmet planlarınızı yönetmede size çok daha fazla esneklik sağlar. Tam etkinleştirilmiş bir eSIM cihazı ister yurt dışında dolaşımda olun ister ayrı bir iş hattına ihtiyacınız olsun, ikinci bir plan eklemenize olanak tanır. Birkaç dokunuş ve kaydırma ile sağlayıcıları değiştirmenizi sağlar. Böylelikle kurumsal cihaz yöneticilerinin binlerce hattaki hizmet planlarını uzaktan, tek seferde değiştirmesine olanak tanır. Bu doğru uygulandığı takdirde güçlü bir tüketici yanlısı bir özelliktir. Yine de bazı küçük dezavantajları da vardır. eSIM’lerle, bir planı cihazlar arasında değiştirmek daha zordur. Sadece fiziksel kartı değiştiremezsiniz. Ayrıca bir operatör tarafından izlenmek istemiyorsanız SIM’inizi geçici olarak kaldırmanızı zorlaşabilir.
Apple, iPhone’larında 2018’den, Samsung ise 2020’den beri Galaxy serisinde eSIM’leri kullanıyor. Ayrıca Apple, yalnızca ABD’ye özel iPhone 14 ve 15 ailesi sadece eSIM’le satışa sunması, bu teknolojik hamleyi çok daha farklı bir boyuta taşıdı.
Basitçe söylemek gerekirse eSIM, yazılım aracılığıyla kablosuz operatörünüzü, verilerinizi veya hizmet planınızı değiştirmenize olanak tanır. Genel olarak eSIM cihazlarında, operatörünüzü veya hizmet planınızı anında değiştirmek için bir menüye gidebilir veya bir QR kodunun fotoğrafını çekebilirsiniz. Bir mağazaya gitmenize, postayı beklemenize ya da küçük bir çip ile uğraşmanıza gerek yoktur. Ayrıca aynı cihazda ev ve iş hattı gibi iki farklı hat kullanabilir veya bulunduğunuz yere bağlı olarak farklı planlar arasında geçiş yapabilirsiniz. iPhone 14 ve 15 gibi telefonlarda, herhangi ikisi aynı anda etkin olacak şekilde sekiz adede kadar eSIM profili saklayabilirsiniz. Bu da size anında operatör değiştirme konusunda büyük bir özgürlük sağlıyor.
iPhone X modelinden bu yana neredeyse tüm iPhone’lar eSIM’i desteklemektedir. ABD’de üretilen iPhone 14 ve iPhone 15 serileri yalnızca eSIM’i desteklemektedir (yani fiziksel SIM kartları desteklememektedir). Benzer şekilde, Google Pixel 6, 7, 8 ve Fold serisi telefonlar ile Samsung Galaxy S21, S22, S23 ve Z Fold/Flip 3, 4 ve 5 ailesi telefonlar da eSIM’i desteklemektedir. Honor, Huawei, Oppo, Realme, Redmi ve Xiaomi gibi markaların birçok modelinde de eSIM desteği bulunuyor.
Hangi tablet ve dizüstü bilgisayar modelleri eSIM destekliyor?
Apple’ın iPad’leri, cihaz üzerindeki bir menüden sağlayıcınızı ve planınızı seçtiğiniz harika bir eSIM arayüzüne sahiptir. Samsung’un Galaxy Tab S9 5G modeli de eSIM’i destekliyor. Acer, Asus, Dell, HP, Lenovo, Samsung ve Microsoft’un eSIM’i destekleyen bazı dizüstü bilgisayarları bulunuyor. Son olarak Apple’ın MacBook dizüstü bilgisayarları henüz eSIM veya hücresel veriyi desteklemiyor.
Türkiye’deki hangi operatörler eSIM’i destekliyor?
Ülkemizdeki üç büyük operatör de eSIM’i desteklemektedir. Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom, eSIM etkinleştirme yöntemlerini destekleyen kablosuz iletişim operatörleri arasındadır. Diğer yandan yurt dışı seyahatindeki müşteriler için ön ödemeli planlarda eSIM etkinleştirme işlemini destekleyen kablosuz iletişim operatörleri arasında Turkcell ve Vodafone bulunmaktadır.
Telefonunuzu eSIM ile programlamanın iki yaygın yolu vardır. Daha basit olanı, cihaz üzerindeki bir menüden veya indirilebilir bir uygulama aracılığıyla sağlayıcınızı seçmek ve bu şekilde bir plana kaydolmaktır.
Biraz daha karmaşık olan yöntem ise bir QR kodu oluşturmak için operatörün web sitesini kullanmak ya da operatörün size bir QR kodu e-posta ile göndermesini sağlamaktır. Daha sonra bu QR kodunu telefonunuzun ayarlar menüsündeki bir özellik ile tararsınız. Bu daha az kullanışlıdır. Ancak bazı operatörler kendi sistemlerinde daha az değişiklik gerektirdiği için bunu tercih etmektedir. QR kodu tabanlı bir sistem, yalnızca tek bir işletim sistemi veya telefon modelinde çalışabilen bir uygulamaya göre daha fazla telefonda çalışır.
eSIM’in dezavantajı var mı?
Genel kanı büyük bir dezavantajın olduğu yönündedir. Tek SIM kartınızı bir dizi farklı cihaz arasında değiştirmeye alışkınsanız bu bir dezavantaj olabilir. Yani tek bir abonelikle birkaç telefon kullanıyorsanız, eSIM ile bu çok daha zor hale gelir. Sadece bir kart takmak yerine, her değiştirdiğinizde aktivasyon sürecinden geçmeniz gerekecek. İşin özünde, operatörünüzün bununla bir sorunu olmayacaktır. Ancak, operatörün aktivasyon sistemlerini gerçekten karıştırabilir ve işleri mahvedebilir.
eSIM ve 5G’nin tek ortak yanı aynı zamanlarda yaygınlaşmaya başlamasıdır. Ancak yine de aralarında önemli bir bağlantı yok demek yanlış olabilir. 5G, kilometre kare başına çok daha fazla cihazı destekliyor ve bu da endüstriyi 5G ile çok sayıda küçük, minik nesneyi (örneğin sensörler, dronlar ve akıllı sayaçlar) etkinleştirmek konusunda heyecanlandırıyor. Bunlar tam da boyut ve kolaylık açısından eSIM kullanma eğiliminde olan nesnelerin interneti (Internet of Things) cihazlarıdır. Dolayısıyla eSIM, 5G döneminde daha yaygın hale gelecektir.
Şu anda eSIM’ler, geleneksel bir SIM kart gibi çalışan özel bir donanım parçası gerektiriyor. Sadece bilinen nano SIM’den daha küçüktür. Ancak Qualcomm, SIM modülünü Snapdragon 8 Gen 2 çip üzerinde sistem (SoC) içine yerleştiren entegre SIM’ini (iSIM) sergiledi. Bu SoC, Galaxy S23 Ultra gibi birçok amiral gemisi telefonda bulunsa da bu cihaz bir iSIM ile birlikte gönderilmedi. Ancak iSIM’in telefon ve tablet üreticilerinin düzenli tercihi haline gelmesi an meselesi olabilir. Örneğin, iSIM Snapdragon 8 Gen 3’e ve daha sonra Qualcomm’un yeni nesil SoC’sine dayanan telefonlara yerleştirilecek.
