Tarih, olağan akışı içerisinde birçok gelişmeye sahne olan ve tüm bu gelişmeleri hafızasında tutan bir bütün olarak vardır. Tarihin içinden gelip geçen insanların yarattığı dünyalar da tarihin her anlamda bütünü niteliğindedir. Yazılan kitaplar, verilen savaşlar, bulunan icatlar ve yeni gelişmeler aynı sürecin parçasıdır.
ABD’li yazar Robert B. Downs tarafından kaleme alından Dünyayı Değiştiren Kitaplar adlı çalışma, tarihte kendini belli eden isimlerin kaleme aldığı ve tüm dünyayı etkileyen kitapları ayrıntılarıyla anlatıyor ve kritiklerini yapıyor. O kitapları sizler için listeledik.
1. Prens
Floransalı ünlü yazar Niccolo Machiavelli tarafından kaleme alınan Prens, politika üzerine yazılmış bir inceleme kitabıdır. 1513 yılında yazılan eser 1532’ye kadar basılamamıştır. Yazarın ölümünden sonra basılan kitap, bu haliyle Machiavelli’nin en çok bilinen eseri olarak gösterilmektedir. Makyavelist düşünce teriminin temelini oluşturması açısından da oldukça önemli bir yere sahiptir.
2. Sağduyu
Thomas Paine tarafından yazılan eser, 1776 yılında yayınlanmıştır. Kitabı önemli kılan esas mesele ise Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’nin hazırlanmasındaki etkisidir. Çünkü Paine, köleliğin kaldırılmasını ve Amerikan kolonilerinin İngiltere’den ayrılmaları gerektiğini vurgulayan metinler kaleme almaktaydı.
3. Milletlerin Zenginliği
Adam Smith, Milletlerin Zenginliği kitabında ekonomik büyüme temelli bir çalışma aktarmıştır. Planlı ve sistemli bir ekonomik gelişim üzerinden hareket eden kitap, yayınlandığı dönem itibariyle oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Smith, gelecek süreçte işçi sınıfının üretimi arttırmasında etkili olacağını düşünmekteydi. Sonuç olarak ulusların elde ettiği başarılar, modern ekonominin doğmasında ve gelişmesinde etkili olmuştur.
4. Nüfusun Artışı Üzerine Deneme
Thomas Robert Malthus, 1789’da kaleme aldığı kitapta özellikle nüfusbilim hakkında önemli noktalara değinmiştir. Daha çok nüfus temelli kurallar barındıran kitap çeşitli tartışmalara da yol açmıştır. Ardından tekrar üzerinde çalışarak 1803 yılında bir kez daha yayınlamıştır. Malthus’un ısrarla savunduğu düşünceler arasında özellikle geç evlenmek, az sayıda çocuk sahibi olmak gibi girişimler yer almaktaydı.
5. Sivil İtaatsizlik
Henry David Thoreau tarafından 1849 yılında yayınlanmış olan bir tür deneme kitabıdır. Aynı zamanda sivil itaatsizlik terimini siyasi literatüre kazandıran ilk isimdir. Kitapta anlatılan temel düşünce, bireyin özerkliğinden hareketle çoğunluk hükümetinin her zaman için doğru ve ideal bir düzen olmadığını savunmuştur.
6. Tom Amca’nın Kulübesi
Harriet Beecher Stowe tarafından yazılan kölelik karşıtı bir romandır. 1852 yılında yayınlanan romanda kölelik gerçeği ve bireylerde bıraktığı izler incelikle işlenmiştir. Kitap, sevginin her türlü onur kırıcı eylemi ve sömürü düzenini yenebileceğine dair mesajlar da vermektedir. Tom Amca’nın Kulübesi, 19. yüzyılın en çok satan kitabıdır. Aynı zamanda İncil’den sonra en çok satan kitap olmuştur.
7. Das Kapital
Kitap, Karl Marx’ın toplam üç ciltten oluşan önemli bir eseridir. İkinci ve üçüncü cildi ise Marx’ın ölümünden sonra yakın arkadaşı Engels tarafından kitap hakkındaki notların düzenlenmesi sonrasında tamamlanmıştır. Ekonomi Politiğin Eleştirisi alt başlığıyla yayınlanmıştır. Kitapta işlenen temel mesele ise, kapitalist üretim ilişkilerinin boyutlarının incelenmesiyle başlar ve metanın çözümlenmesine kadar devam eder.
8. Tarihin Akışı Üzerine Deniz Gücünün Etkisi
Alfred Thayer Mahan, 20. yüzyılın oldukça önemli stratejistlerindendir. Kaleme aldığı eserde ise deniz gücünün her anlamda otoritelere sağlayacak olduğu önemli noktaları ortaya koymuştur. Bu bağlamda ABD’nin küresel bir deniz gücüne dönüşmesinde öncülük etmiş, bunun temellerini atmıştır.
9. Kavgam
Adolf Hitler’in yazdığı siyasal manifesto niteliği taşıyan bir kitaptır. Hitler, 1923 yılında yapılan Birahane Darbesi’den sonra 9 ay hapis yattığı dönemde kaleme almıştır. Kitap toplam iki ciltten oluşmaktadır. İkinci cildini ise hapisten çıktığı dönemde yazmıştır. Hitler, kitabındanasyonal sosyalizm adını verdiği dünya görüşünü ve amaçlarını açıklamıştır.
10. Gök Kürelerin Dönüşleri Üzerine
Nicolaus Copernicus, Gök Kürelerin Dönüşleri Üzerine adını verdiği kitabında Güneş Sistemi’nin tarifini yapmıştır. Bu anlamda oldukça önemli bir yer tutan kitap, günmerkezlilik yasasını savunmaktadır. Günmerkezlilik, gezegenlerin güneşin merkezde olduğu sabit yörüngeler üzerinde hareket ettiğini kabul eden bir yasadır ve bu yasa, kitabın tamamında dayanak olarak kullanılmıştır. Kitap, aynı zamanda “Kopernik Günmerkezliliği” adı verilen astronomik modelin başlangıcını oluşturmaktadır.
11. Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri
İsaac Newton tarafından 1687 yılında yayınlanan üç ciltlik bir eserdir. Newton’un hareket kanunları ile kütleçekim kanunu da içeren kitap, ilk olarak Latince yayınlandığı için pek fazla insana ulaşamamıştır. Newton, kitaptaki çalışmalarını geometrik ispatlar üzerinden çalışarak sürdürmüştür. Dalga hareketlerinin matematiksel incelemesi kitapta dikkat çeken bir diğer önemli nokta olmuştur.
12. Rüyaların Yorumu
Freud’un en çok bilinen eserlerinden biri olan Rüyaların Yorumu, yazarın hayatı boyunca yeni çalışmalar yaparak kitaba eklediği başlıklarla sürekli hale gelmiştir. Yani kendini düzenli olarak güncelleyen kitap, yayınlandığı dönemlerde pek fazla ilgi toplamasa da sonraki dönemlerde kendini kanıtlamıştır.