Anneler… Hayatın ilk sesi, ilk sığınağı, ilk mucizesi… Dünyanın neresinde olursa olsun, bir annenin kalbi aynı şefkatle çarpar, gözleri aynı sevgiyle bakar. Bu yüzden de Anneler Günü tarihi, sadece bir takvim yaprağında işaretlenmiş bir gün olmanın çok ötesine geçer. Her ülkenin kendine özgü gelenekleriyle kutladığı bu özel gün, aslında ortak bir duygunun, evrensel bir minnetin dışa vurumudur. Kimileri için bir kek pişirmek, kimileri için bir çiçek bırakmak, kimileri içinse yalnızca varlığını onurlandırmak yeterlidir. Her biri kendi kültürünün içinden süzülüp gelen bu ritüeller; kimi zaman tarihi olaylara, kimi zaman dini inançlara, kimi zamansa kraliyet ailesi gibi özel figürlere dayanır. Anneler Günü’nün tarihi, biçimi, zamanı farklı olsa da özünde yatan sevgi hep aynıdır. Bu yazımızda, dünyanın dört bir yanında anneleri onurlandırmak için nasıl yollar izleniyor, hangi anlamlı gelenekler yaşatılıyor birlikte keşfedeceğiz. Kim bilir, belki de bu kültürel zenginlikler, bizlere kendi annemizi kutlamak için ilham verici yeni yollar sunar… İşte dünyanın dört bir yanından Anneler Günü gelenekleri
1. Birleşik Krallık
Birleşik Krallık’ta Anneler Günü öyle sabit bir günde kutlanmıyor. mayısın ikinci pazarı demiyorlar mesela. Onun yerine “Lent” yani Paskalya orucunun dördüncü pazarına denk geliyor. Her yıl tarihi değişiyor ama sevgi sabit!
Bu geleneğin kökleri Orta Çağ’a uzanıyor. O dönemlerde hizmetçilik yapan gençler, yılda sadece bir kez evlerine, annelerine dönme izni alıyorlarmış. İşte bu özel gün, “Anneler Pazarı” adıyla kutsal bir gün sayılmış. Kiliseye gidilir, aile ziyaret edilir, annenin eli öpülür. Ne tatlı bir gelenek değil mi?
Zamanla işler değişti tabii. 1950’lerden sonra Amerika’dan gelen etkilerle bu gün daha çok hediyeleşme, çiçek, çikolata, kalpli kartlara evrildi. Ama İngilizler yine de geleneklerine sahip çıkıyor: Anneler Günü’nde Simnel Cake denen meyveli, badem ezmeli bir kek mutlaka masada yerini alıyor.
2. Meksika
Meksika Anneler Günü’nü her yıl 10 Mayıs’ta kutluyor. Gün sabit ama coşku sonsuz! Bu özel gün ilk kez 1922’de kutlanmış. Başlatan kişi ise Mexico City’nin ünlü gazetecisi Rafael Alducin. Amaç kadınların sadece evde değil, toplumda da önemli bir rolü olduğunu vurgulamak.
Meksika’da bu gün tam bir şenlik havasında geçiyor. Sabahın erken saatlerinde evler şarkılarla yankılanıyor çünkü çocuklar annelerine serenat yapıyor! Evet, yanlış duymadınız. Hatta işi profesyonelliğe dökenler, mariachiler kiralayıp annelere canlı müzikle “iyi ki varsın” diyor.
3. Japonya
Japonya’da Anneler Günü’nün kökeni biraz farklı. İlk olarak 1931 yılında, İmparator Akihito’nun annesi İmparatoriçe Kojun’un doğum günü olan 6 Mart’ta kutlanmaya başlanmış. Ancak II. Dünya Savaşı sırasında Batı kültürüne karşı tepki olarak bu uygulama rafa kalkmış.
Savaş sonrası 1949’da Japonya’da Anneler Günü mayıs ayının ikinci pazar günü olarak belirlenmiş. Bugün Japon anneleri bu özel günde oldukça duygusal anlar yaşıyor. En yaygın hediye mi? Kırmızı karanfil. Bu çiçek, annelerin sevgi dolu kalbini ve özverisini simgeliyor. Yumurta bazlı geleneksel yemekler hazırlanıyor, sofrada ise bolca sevgi ve huzur var. Dünyanın dört bir yanından Anneler Günü gelenekleri yazımıza devam ediyoruz.
4. Etiyopya
Etiyopya’da işler biraz daha farklı işliyor çünkü Anneler Günü sabit bir tarihte kutlanmıyor. Ne zaman mı? Yağmur mevsimi biter bitmez, genelde ekim ile kasım arasında bir tarihte. İsmi de var bu kutlamanın: Antrosht Festivali!
Antrosht, tam üç gün süren bir aile şöleni. Herkes anne evinde toplanıyor ve büyük bir ziyafet hazırlanıyor. Ama en tatlı kısmı şu: çocuklar yemek malzemelerini kendileri getiriyor. Erkekler kuzu ya da boğa etiyle gelirken, kızlar sebzeler, baharatlar ve süt ürünleri getiriyor. Bu iş birliği, ailenin bağlarını güçlendiriyor.
Şarkılar söyleniyor, geleneksel danslar ediliyor, kahkahalar havada uçuşuyor. Kısacası, Etiyopyalılar annelerini onurlandırırken karnı da ruhu da doyuruyor.
Peru’da Anneler Günü, her yıl mayıs ayının ikinci pazar günü kutlanıyor. O gün Peru sokakları da çiçekçilerle, hediyelikçilerle ve kalabalık ailelerle dolup taşıyor. Ama işin güzel tarafı sadece bugünü yaşayan annelere özel olmaması…
Evet, Peru’da bu gün aynı zamanda artık aramızda olmayan anneleri, büyükanneleri ve kadın akrabaları da anma günü. Yani yaşayan annelere çiçek götürülürken, yaşamını yitirmiş anneler için de mezarlık ziyaretleri yapılıyor. Aileler mezar başlarında toplanıyor, çiçekler bırakılıyor, bazen birlikte yemek bile yeniyor. Düşünsenize; nostalji, sevgi, minnet ve biraz da hüzün bir arada… Mezarlıkların önü öyle hareketli ki; satıcılar çiçekten balona, renkli tabelalardan süslemelere kadar ne ararsanız satıyor.
Yani Peru’da Anneler Günü sadece bir “kutlama” değil, aynı zamanda kalplerde yaşayan kadınların onurlandırıldığı çok duygusal bir ritüel. Hem yaşayanlara hem de gökyüzüne selam gönderilen bir gün…
6. Tayland
Taylandlılar Anneler Günü’nü kutlamayı sever ama sıradan bir “anneye kahvaltı hazırlayıp geçiştirme” şeklinde değil… Burada Anneler Günü, tam anlamıyla ulusal bir gösteriye dönüşüyor!
İlk kez 1950 yılında kutlanmaya başlanmış ama o dönemki tarih biraz karışıktı. Çünkü kutlama, Tayland’ın yeni yılı olan Songkran’ın hemen arkasına, yani 15 Nisan’a denk geliyordu. Ama sonra ülkenin kalbindeki isim devreye giriyor: Kraliçe Sirikit. Tayland’ın sevgili kraliçesi, aynı zamanda “ulusun annesi” olarak kabul edildiğinden, 1976 yılında karar veriliyor: Anneler Günü bundan böyle Kraliçe’nin doğum günü olan 12 Ağustos’ta kutlanacak! Ve işler işte tam o noktada çok daha anlamlı ve görkemli hale geliyor.
Bugün geldiğinde, çocuklar annelerine saflığı ve sevgiyi temsil eden yasemin çiçeklerinden yapılmış çelenkler sunuyor. Aileler sabahın erken saatlerinde Budist rahiplere sadaka veriyor ve hayır kurumlarına bağış yapıyor.
7. Fransa
Dünyanın dört bir yanından Anneler Günü gelenekleri listemizin sonuna geldik. Fransızlar romantizmi yalnızca sevgililer gününe saklamıyor! Anneler Günü geldiğinde, ülke resmen bir sevgi patlaması yaşıyor. Fransa’da Anneler Günü, genellikle mayıs ayının son pazar günü kutlanıyor. Ama küçük bir kural var: Eğer o gün Pentekost Bayramı ile çakışırsa, kutlama haziranın ilk pazar gününe kaydırılıyor. Yani takvim biraz oynak ama sevgi hep sabit!
Bu güzel gelenek aslında köken olarak 1920’lere dayanıyor. İlk başta kalabalık aileleri ve anneleri onurlandırmak için başlatılmış, ama resmi olarak devlet tarafından 1950 yılında sabitlenmiş.
Peki o gün Fransızlar ne yapıyor? Öncelikle annelere verilen hediyeler, çiçekler ve kartlar tabii ki işin olmazsa olmazı. Ama Fransa’da en çok tercih edilen çiçek müge oluyor. Fransızların “muguet” dediği bu narin ve zarif çiçek, tıpkı Fransız anneleri gibi zarif ve duygusal bir seçim.
Kutlamaların belki de en tatlı kısmı ise çocukların şiir okuması! Evet, Fransa’da birçok çocuk annesi için küçük şiirler ezberliyor, ardından da çiçek buketleri ya da kalp şeklinde pastalar eşliğinde bu şiirleri annelerine sunuyor.
