Doğu Karadeniz coğrafyası oldukça zengin dil ve kültür zenginliğine sahip bir bölgemiz. Lazca ve Hemşince, Rize’den Hopa’ya kadar uzanan geniş bir alanda konuşuluyor ve Hemşince, UNESCO’nun dil atlasında yok olma tehlikesi altındaki diller arasında gösteriliyor. Bu dillerin kaybolmaması, konuşulması ve gelecek nesillere aktarılması için Lazca, Hemşince ve Megrelce müzik yapan birçok grup var.
Zuğaşi Berepe, (Denizin Çocukları) bu grupların başında geliyor. 1993 yılında Mehmedali Barış Beşli ve Kazim Koyuncu tarafından Lazca sözlü rock müzik yapma fikriyle yola çıkıyorlar. Zuğaşi Berepe aynı zamanda Türkiye’nin ilk Laz rock grubu olma özelliğine de sahip. Grubun dağılmasının ardından ise birçok yeni grup kuruluyor.
Ağırlıklı olarak Lazca, Hemşince ve Megrelce müzik yapan Karadenizli 7 grubu sizler için listeledik.
1. Zuğaşi Berepe
1993 yılında kurulan grup 1998’de dağıldı. Zuğaşi Berepe, temelde Lazca ve diğer kaybolan dillerin korunması ve aktarılması düşüncesiyle müzik yaptı. Şarkı sözlerinde de bu durum açıkça anlaşılıyor. Söz ve besteleri kendilerine aitti. Grubun iki stüdyo albümü bir de konser kayıtlarından oluşan derleme albümü bulunuyor. Ekibin kendisinden sonra kurulan birçok gruba ilham olduğu ise bir gerçek.
2. Karmate
Lazca “Değirmen” anlamına gelen Karmate, 2008 yılında kuruldu. Etnik müzik aletlerinin sıklıkla kullanıldığı şarkılarda Hemşince, Megrelce ve Türkçe şarkılara da yer verildi. Grup, müzik hayatına aktif olarak devam ediyor.
3. Marsis
Marsis, adını Rize-Artvin sınırında bulunan bir dağdan alıyor. 2005 yılında İstanbul’da kurulan grup, etnik müzik aletlerini (tulum, kemençe…) elektro gitar ve davulla harmanlayarak Lazca, Gürcüce, Megrelce ve Türkçe şarkılar söylemeye devam ediyor.
4. Meluses
Meluses, Hemşince “Bizim Işığımız” anlamına geliyor. 2009 yılında kurulan grup ilk albümünü 2015 yılında yayınladı. Diğer gruplardan farklı olarak etnik müzik aletleri kullanmadan Hemşince sözlü şarkılar söylüyorlar. Grubun bütün söz ve müzikleri ise kendilerine ait.
5. Vova
Vova, Hemşince “Kim” anlamına geliyor. Grup, Hemşin halk kültür yapısının müzik yoluyla ölümsüzleşmesi düşüncesiyle şarkılar söylemeye devam ediyor.
6. Entu
Hemşince “Karşı” anlamına gelen Entu, etnik müzik aletlerine zaman zaman raggea tınıları da ekleyerek müzik yapıyor. Geçtiğimiz aylarda ilk albümünü yayınlayan grup aktif olarak müzik yapmaya devam ediyor.
7. Koliva
Grup, adını bölgedeki mısıra verilen isimden alıyor. Kendi bestelerinin yanında Karadeniz şarkılarını da yorumlayan ekip, aktif olarak müzik yapmaya devam ediyor.