Doğasever çocuk tanımı en az çalışkan karınca kadar abes zira siz aksi için diretmedikçe, çocukların ayarlarıyla oynamadıkça her çocuk doğasever eh üstüne kitap da seviyorsa bu çocuklar listemizdeki kitaplara zaten bayılıyorlardır, henüz tanışmış değillerse de bayılacaklardır.
Bu kitaplara eklenebilecek birçok kitap olduğunu bilerek ama şimdilik bunlarla idare etmenizi rica ederek devam edelim ilk kitabımızla.
Minik Tohum
Eric Carle’ın 1970’de yazdığı “ben buradayım” dercesine kendini belli eden, göz alıcı kolajlarıyla minik bir tohumun hikayesini anlattığı kitabı bitkilerin yaşam döngüsünün yanı sıra; zorluklara rağmen devam etmenin, direnmenin, yaşam içinde var olmanın ve vakti geldiğinde dönüşmenin güzelliğini de hissettiriyor okurlarına.
Minik Tohum, güçlü sonbahar rüzgârı başlayınca diğer büyük tohumlarla birlikte uzun bir yolculuğa çıkar.Yolculuk tehlikelerle doludur. Tohumların çoğu birer birer kaybolur, biri güneşte yanar, diğeri okyanusa düşer, öbürü bir kuşa yem olur. Kalanlar verimli bir toprağa indiklerinde bile tehlike yanı başlarındadır;küçük bir bitkinin üzerine basılır, yeni açmış ufak bir çiçek koparılır,ancak minik tohum göze çarpmadan büyümeyi sürdürür.
Minik tohum, dev bir çiçek olur ve sonbahar geri geldiğinde kendi tohumlarını rüzgâra savurur;tüm süreç yeniden başlar
Satın Almak İçin Tıklayın
Teneke Orman
“Bir zamanlar, hiç kimsenin istemediği şeylerle dolu uçsuz bucaksız bir yerde yaşlı bir adam yaşarmış. Yaşlı adam rüyalarında tohumlanan umutla, tenekeden koca bir orman yaratmış.”
Bu cümlelerle tanıtımı yapılan kitap kimilerine “Wall-E”yi hatırlatabilir. Kitaptaki yaşlı adam da Wall-E gibi atıklar ve çöplerle dolu bir yerde yalnız yaşıyor. Gördüğü şeyin bir orman olmasını tüm kalbiyle isteyen bu adam bıkmadan usanmadan çöpleri toplamaya, ayıklamaya ve geri dönüştürmeye devam ediyor. Böyle günlerden birinde Wayne Anderson’ın müthiş çizimleri ve renk kullanımıyla bize çok iyi yansıtmış olduğu gri umutsuzluğa renkleri getirecek bir kuş beliriyor.
Daha sonra dişisiyle beraber, ağzında ışığı taşıyan kuzgun misali, ağızlarında tohumlarla teneke diyarını bir ormana dönüştürüyor, gri teneke ormanı renkler ışıklar ve bir sürü hayvanla buluşturuyorlar.
Ağaçlar Bizi Nasıl Mutlu Eder?
Çocuk Edebiyatı denilince ilk akla gelen Türkçe içerikli web sitesi “Bir Dolap Kitap”ın yazarlarından biri olan M. Banu Aksoy “Ağaçlar Bizi Nasıl Mutlu Eder?” adlı kitabını, Gezi olayları sonrasında, o sırada yazmakta olduğu kitabı bir kenara bırakarak yazmış. Moli ve Olaf adlı karakterlerin merakıyla beslenen bu (şimdilik) iki kitaplık seriyi resimleyen de yine Banu Aksoy.
İçinde ağaç ve çiçek fotoğrafları da olan bu kitap çocuklara ağaçları tanıtma, mini mini bilgiler verme hususunda oldukça başarılı görünüyor. “Ağaçları sevdirme?” derseniz, başlarken de söyledik ya, çocuklar biz onlara ilişmedikçe zaten doğayı çok severler.
Satın Almak İçin Tıklayın
Nerede Bu Fil?
“Nerede Bu Fil?”, Redhouse Kidz “Çevreci Kitaplar” serisinin ilk kitabı. Kitabın yazarı ve resimleyeni “Barroux” Brezilya’da soya fasülyesi tarımına yer açmak için yağmur ormanlarının yakılışına tanık olduktan birkaç yıl sonra hissettiklerini bu kitapla aktarmak istemiş.
Kitap kapağında şöyle yazıyor: “Bu bir sessiz kitaptır”. Biz bu kitapta fili, papağanı ve yılanı bulmak için resimlere bakarken “ormansızlaşma”nın sessiz ancak acı öyküsüne ve yaşam alanları talan edilen hayvanların çaresizliğine şahit oluyoruz. Peki hayvanlar yaşadıkları tehlikelerden kaçmayı başarabiliyorlar mı? Sorunun cevabını sizlere sessiz kitap fısıldayacak.
Satın Almak İçin Tıklayın
Genç Kâşifin Doğa Rehberi 1-2
İki bölümlük bu serinin ilk kitabı “Türkiye’nin ağaçları” diğeri ise “Türkiye’nin Kuşları”. İlk kitap “ağaç nedir” sorusuna yanıt vererek başlıyor ve ağaçlara dair aklınıza gelebilecek pek çok sorunun yanıtıyla devam ediyor.
Serinin ikinci kitabı ise şehirlerde görmeye alışık olduğumuz kuş türleriyle başlıyor ve bizleri kuşları gözlemlemeye heveslendirecek bilgilerle devam ediyor.
Bunlar yetişkinlere hitap ettiği kadar yetişkinlerin çocuklarıyla birlikte doğada gözlem yaparken kullanabilecekleri, ailenin ortaklaşa çok keyif alabileceği kitaplar. Tim Davis’in müthiş çizimleriyle bir çok ağaç ve kuş türünü yakından tanıma fırsatı buluyoruz.
Arazi gezilerine meraklı kimseler için önerebileceğimiz diğer rehber kitaplar: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlarından çıkmış olan “Mini Ağaç Rehberi” ve “Mini Yaban Çiçekleri Rehberi”. Tübitak Popüler Bilim Yayınlarının “Doğa” serisinden çıkmış olan Yabani Çiçekler, Böcekler, Ağaçlar, Deniz Kıyısı, Kayaçlar ve Fosiller. Yine Tübitak’tan çıkmış olan “Doğa Kaşifinin El Kitabı”.
Satın Almak İçin Tıklayın
Kahraman Bisikletimle Tertemiz Kentim
Kuraldışı Çocuk, “Çevremizin Öyküsü” adlı bir seriyle gezegenimizin sorunlarına yönelik çocuk kitapları yayınlıyor. Kahraman Bisikletimle Tertemiz Kentim bu kitaplardan birisi.
Vagelis İliopulos’un yazdığı Yorgos Karachristos’un resimlediği bu kitapta bisikletler, kenti çirkinleştirip kirleten arabalara karşı direniyorlar. Kavgayla bir yere varılamayacağını düşünen iki bisiklet, arabalarla uzlaşmaya varmak istese de buna asla yanaşmayacak biri var, o da arabaların lideri “Ji Bi Turbo”.
Kitapta tekerlekli araçların tarihi, bisikletin anatomisi, bisiklet sürerken dikkat edilecek şeylerden bahsedilen bir bölüm de var.
Satın Almak İçin Tıklayın
Eve Yolculuk
Eriyen buzullar, oradan uzaklaşmaya çalışan bir kutup ayısı. Bu, ne yazık ki yabancısı olmadığımız bir görüntü. Günümüzde acıklı birer hikâye olmasını dilediğimiz bir çok şey gibi oldukça gerçek.
Eve Yolculuk kitabında da kurtulmaya çalışan bir kutup ayısı kayığa atlıyor, sonra bu kutup ayısına yaşam alanı ona dar edilen bir panda ve orangutan ve fil dişi avcılarından kaçan bir fil katılıyor. Hep beraber “Nuh”un gemisindeymişçesine kaçmak zorunda kalıyorlar çok sevdikleri evlerinden.
Fırtınayla kayıkları uzak bir adaya savrulan dört hayvanı bir dodo kuşu karşılıyor. Kendini uzak bir adada nesli tükenmiş bir kuşla bulma durumu farklı şekillerde okunabilir elbet. “Bu acıklı hikâyeye güneş doğacak mı?” diyenleri kitabı okumaya davet ediyoruz.
Heidi Howarth’ın yazdığı “Beni Üzen Ne?” “Beni Mutlu Eden Ne?” “Beni Cesur Yapan Ne?” adlı kitapların bulunduğu seri de benzer bir konuyu ele alıyor.
Yaşam Ağacı: Canlı Türlerinin İnanılmaz Biyolojik Farklılıkları
Dünyada bilinen her tür, bir ağaç yaprağı olsaydı, o ağacın 1.750 000 yaprağı olurdu. İnsanlar, bu Yaşam Ağacı’nda sadece tek bir yapraktır.
Yaşam Ağacı, göz kamaştırıcı çizimlerinin eşliğinde, çocukların dünya üzerindeki yaşamın inanılmaz değişkenliğini, yani biyoçeşitliliği kolaylıkla anlayabileceği bir kitaptır. Kitap aynı zamanda Yaşam Ağacı’ndaki her türün bir önemi olduğunu da bize hatırlatıyor. Tek bir daldaki ya da yapraktaki sorun, tüm ağacı etkileyebilir.
Yaşam Ağacı’nda:
• Sen de dahil her canlı, anti-bakterilerden türemiştir.
• En büyük yaşam formlarından biri olan balina köpekbalığının besin kaynağı en küçük yaşam formlarından biri olan planktondur.
• Böceklerin bilinen tür sayısı, herhangi bir hayvan grubunkinden daha fazladır.
• Mantarlar, Yaşam Ağacı’nın çöpçüleridir. Ağacın kirlenmesini engeller.
Bu Ağaca tırmanın ve beş dalındaki muhteşem ve bazen de kırılgan yaşam formlarını öğrenin.
Tanıtım bülteninden anlayacağınız üzere doğanın bütünlüğü, biyoçeşitliliğin önemi gibi karmaşık görünen konular çocukların da anlayabileceği bir dille anlatılmış. ASPCA Henry Bergh Çocuk Kitapları Ödülü, Yeşil Dünya Kitap Ödülü Onur Kitabı ödüllerinin sahibi olan Yaşam Ağacı’nın “Anne Babalar, Öğretmenler ve Doğa Koruyucuları İçin Notlar” başlığı altında çocukların doğayla bağlarını korumaları adına çaba sarf etmemiz gerektiğine değiniliyor.
Satın Almak İçin Tıklayın
Tek Kuyu: Yeryüzündeki Suyun Öyküsü
Bir an için dünya üzerindeki bütün suların yalnızca tek bir kuyudan çıktığını düşleyin. Bu, aslında sandığınız kadar acayip değil. Yeryüzündeki bütün sular birbirine bağlıdır, yani gerçekte suyumuzu çektiğimiz yalnızca bir tek su kaynağı var. Bu kaynağın adı da küresel kuyu.
Şunları biliyor muydunuz:
Su olmadan hiçbir şey ve hiç kimse yaşayamaz.
Dünya üzerindeki suyun miktarı milyarlarca yıldır hep aynı.
Yaşamınız boyunca yaklaşık bir yüzme havuzu dolusu su içeceksiniz.
Dünya nüfusunun neredeyse beşte biri yeterli suya ulaşamıyor.
Su, her şeyi değiştirecek güçtedir. Bir damlacık su, bir tohumu filizlendirebilir, susuzluğu giderir, canlılara yaşam alanı sağlar, enerji üretebilir ve yaşamı sürdürür. Kuyudaki suyla ne yaptığımız, gezegendeki her canlı türünü etkileyecektir; hem şimdi hem de ileriki yıllarda.
Sekizinci sıradaki kitabımız “Yaşam Ağacı”nın da yazarı olan Rochelle Strauss “Tek Kuyu” ile bu sefer suyun bütünlüğüne ve önemine değiniyor. Çarpıcı bilgiler ve istatistiklerle, çocukların anlayabileceği bir dille yazılmış bu kitaplar, su döngüsü yada biyolojik çeşitliliğin de ötesinde; birbirine bağlı olma, ekosistemlerin bütünselliğini algılayabilme konusunda da ışık tutuyor.
Atık Mı? Hiç Dert Değil!
Albert kendisiyle gurur duyuyordur. Hayatı kolaylaştıracak harika bir makine icat etmiştir ve yapımını neredeyse tamamlamak üzeredir. Ancak makine tam bitmek üzereyken, mor renkli, yapışkan bir atık sızdırmaya başlar. “Atık mı? Hiç dert değil!” der Albert ve atığı el arabasına koyup ormanın bir köşesine gömmek üzere yola çıkar.
Ancak sonradan atığın Albert”in düşündüğü kadar kolaylıkla baştan savılabilecek bir şey olmadığı anlaşılır. Atıktan kurtulmak için sarf ettiği onca çabadan sonra iyi niyetli karakterimiz Albert atıkların yapısı üzerine esaslı bir ders alır: Bir şeyi uzağa götürüp bırakmak her zaman o şeyden kurtulduğunuz anlamına gelmez.
Albert’ın çabaları bununla da bitmez ancak atıktan kurtulmanın hiç de kolay olmadığını sonunda fark etmiş dahası bunun bir rüya (kabus desek daha doğru olur esasen) olduğunu anlamıştır uyandığında ve aklındaki makineyi yapmaktan vazgeçmiştir.
Bu kitap ilginizi çektiyse yine Tübitak Popüler Bilim Kitaplarından çıkmış “Çöp ve Geri Dönüşüm” ile “Neden Dünyayı Önemsemeliyim” de kendi listenize ekleyeceğiniz kitaplar arasında yer alabilir.
Satın Almak İçin Tıklayın
The Lorax
Dr. Seuss kitapları ne yazık ki dilimize henüz uyarlanmadı. Kafiyenin ötesinde, seslerle sözcüklerle oyun oynarcasına yazan Seuss okurunu peşinden sürüklemekte her daim usta olmuştur. Harikulade çizimleriyle dolu bu güzelim kitaplar için ona ne kadar teşekkür etsek az.
Lorax, ağaçları kesen Once-ler’a karşı çıkmaktadır. Lorax’ın söylediklerine zerrece aldırış etmeyen Once-ler “işini” büyütmeye, ormanı talan etmeye devam eder. Havası, suyu kirlenen, ağaçsızlaşan bu ormanda yaşayamayacaklarını anlayan canlılar ormanı terk eder. Tek bir ağaç kalmayıncaya dek ağaç kesmeye devam eden Once-ler yarattığı felâketi fark ettiği zaman, hikâyesini anlattığı bir çocuğa “truffula tohumu” verir ve bunun kalan “son” truffula tohumu olduğunu, onu özenle yetiştirip sulaması gerektiğini, tüm canlıların ihtiyaç duyduğu şeyin ormanlar olduğunu, eğer ormana yeniden kavuşur ve onu korumayı başarırlarsa belki o zaman orman sakinlerinin ve Lorax’ın geri döneceğini söyler.
The Lorax verdiği mesaj dolayısıyla yasaklanan kitaplardan biri olmuştur. Sırf bu bile onu okumaya değer kılan faktörlerden biri değil mi sizce de?
Big Bear Hug
Türkçeleştirilmemiş güzel bir çocuk kitabı daha. Bu kitap, adından da anlaşılacağı üzere sarılmayı çok seven bir ayıyla ilgili. Her boydan hayvana sarılmaya bayılan bu ayı, en çok da ağaçlara sarılmayı sevmektedir (treehugger ayı olmaz demeyin). Bir gün bu ayı bir insanla karşılaşır veeeeeeee Evet gıcıklık yapıp devamını anlatmayacağız.
Animalium: Welcome to the Museum
Harikulade çizimleri ve açıklayıcı metinleriyle kendinizi devasa bir ormandaymış gibi hissetmenizi sağlayacak bu kitap çocuklarınız için muhteşem bir hediye olabilir, doğrudur. Ancak çocuğunuz kitabı bulamadığında muhtemelen ilk bakması gereken yer sizin baş ucunuz olacaktır.
Tap The Magic Tree
Christie Matheson, çok naif ama bir o kadar da parlak bir fikirle karşımızda. Elimizdeki kitap büyülü bir ağacı tanıtıyor bizlere. Dokunuyoruz, tıklatıyoruz, okşuyor sallıyoruz ve o da ne? Ağaç yapraklarla donatıyor dallarını, elmalar beliriyor, sonra mevsim dönüyor yapraklar sararıyor.
Tablet kullanımı neredeyse bebekler arasında bile yaygınlaştı, kitaplar ne yazık ki kimi çocuklara heyecan vermiyor bile ancak böylesine büyülü bir fikir, mevsimle beraber ağacın yaşadığı değişimi anlatmadan göstererek hatta ortak ederek tanıklık etme yoluyla kavratıyor.
Kitaba daha yakından bakmak için
buradan alalım