Ak Parti’yi iktidara taşıyan 2002 genel seçimlerinde büyük emeği olan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, tıpkı geçen yıllarda olduğu gibi 26 Ağustos’ta erken seçim çağrısı yaptı. Bahçeli’nin bu çağrısı nelere kapı açar bilinmez ama bundan öncekilerin nelere alamet olduğuna siz karar verin.
Bu içerik BBC Türkçe’nin hazırladığı dosyadan derlenmiştir
1. Bülent Ecevit ve Devlet Bahçeli arasındaki idam tartışması
1999 seçimlerinde DSP ve ANAP’la kurulan koalisyonda Devlet Bahçeli Başbakan Yardımcısı olarak görev alıyordu. Abdullah Öcalan’ın 13 Şubat 1999’da yakalanıp Türkiye’ye getirilmesiyle başlayan ‘idam tartışması’ koalisyonda ilk kırılmayı yaşattı. Türkiye, Avrupa Birliği müzakere süreci sebebiyle idam cezasını kaldırmaya çalışırken Devlet Bahçeli, Abdullah Öcalan’ın idamı için ısrar ediyordu. Bahçeli’nin bu isteği dönemin başbakanı Bülent Ecevit’in çabalarıyla bastırıldı. Önce idam cezası verilen Abdullah Öcalan, daha sonra müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
2. 3 Kasım 2002 erken seçim isteği
2001 ekonomik krizi, dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in, Bülent Ecevit’e anayasa kitapçığı fırlatması, Ecevit’in artan sağlık sorunlarıyla koalisyonun sonu görünmeye başladı. Tartışmalar Ecevit’in görevden çekilmemesine tepkili milletvekillerinin istifasıyla daha da alevlenecekti. Bu sırada MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 7 Temmuz 2002’de Bursa’daki kurultayda 3 Kasım’da erken seçim yapılmasını istediğini açıkladı.
3. Yıl 2002: AKP iktidara geldi
Koalisyon oluşturan üç parti lideri, yaptıkları toplantı neticesinde erken seçime onay verdi. Karar 31 Temmuz 2002’de TBMM’de de kabul edildi. Ve 3 Kasım günü Türkiye, bugüne kadar iktidardaki yerini sağlamlaştırarak koruyan Ak Parti ile tanıştı.
4. 2007: Abdullah Gül’e cumhurbaşkanlığı yolu açıldı
Genel seçime gidildiği Anayasa Mahkemesi cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda barajı aşıp meclise giren Bahçeli, seçimden sonra açıklama yapıp ‘Eğer konu Anayasa Mahkemesi’nin son kararına göre 367 sayısı açısından değerlendiriliyorsa MHP cumhurbaşkanlığı seçiminde orada olacaktır.’ diye konuştu. Böylece MHP’nin genel kuruldaki oylamaya katılma kararı Gül’e cumhurbaşkanlığı kapısını açtı ve Devlet Bahçeli, günümüzde oldukça ağır eleştirilerde bulunduğu Abdullah Gül’ün 11. Cumhurbaşkanı olmasına yardımcı oldu.
5. Bahçeli hükümet formülünde değil ana muhalefet olmak istediğini beyan etti
Genel seçimlerin yapıldığı 7 Haziran 2015’de AK Parti hükümeti 2002’den beri ilk kez tek başına hükümet kuracak oy oranına ulaşamamıştı. Henüz resmi sonuçlar açıklanmadan açıklama yapan Devlet Bahçeli, hiçbir hükümet formülü içinde olmayacağını ve kendilerine “ana muhalefet görevi verilmesini” istedi.
6. Geçici hükümet erken seçim kararı aldı
Dönemin başbakanı ve AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu koalisyon için Bahçeli’ye teklif götürürken karşılık olarak red cevabı aldı. Devlet Bahçeli bunun yanında ‘Birinci koalisyon modeli, baştan bu yana birliktelikleri devam eden AKP-HDP arasında olması lazımdır. 2. bir koalisyon modeli. AKP-CHP ve HDP’ diyerek koalisyon önerileri sunup bunların içinde yer almayacağını kesin bir dille söyledi. AKP-MHP koalisyonunun rafa kalkmasıyla günlerce üzerine konuşulan AKP-CHP koalisyonu gündeme geldi. Ancak Erdoğan CHP’ye hükümet kurma görevi vermeyince geçici hükümet kuruldu ve 1 Kasım 2015’te yapılmak üzere erken seçime gidileceği duyuldu.
7. AK Parti yine tek başına iktidara geçti
Seçime doğru gidilirken PKK’nin çözüm sürecini bitirdiğini açıklamasıyla Temmuz 2015’de şehirlerde yüzlerce insanın hayatını kaybettiği patlamalar oldu. IŞİD ve PKK saldırıları ülkenin güven arayışındaki seçmeni etkiledi. 1 Kasım’da yapılan seçimlerde AKP yüzde 49,5 oyla tekrar iktidara geçti.
8. ‘Başkanlık önerisi meclise sunulmalı’
Devlet Bahçeli, Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından gündeme getirdiği Başkanlık Sistemine karşı olduğunu açıklamıştı. Fakat 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminden sonra Yeni Kapı Mitingi’ne katılıp şoke eden ‘Başkanlık önerisi meclise sunulmalı’ açıklamasını yaptı. Başkanlık sistemine geçilmesi gerektiğini ‘Fiili duruma hukuki boyut kazandırmak gerek’ sözleriyle yineleyen MHP genel başkanı süreci hızlandırmış oldu.
9. ‘Başkanlık sistemine evet’
Türkiye tipi başkanlık sistemini içeren anaysa değişikliği TBMM’den geçip referandum aralığında kabul edildi. 16 Nisan 2017’de halkoylamasına sunulmasıyla yüzde 51,4 “Evet” oyuyla kabul edildi. Devlet Bahçeli anayasa değişikliğinden önce referandumda “Evet” diyeceklerini açıklamıştı. Sonuç olarak Bahçeli, bu değişiklikte de önemli rol üstleniyordu.
10. Sıradaki: ‘Cumhur İttifakı’
Devlet Bahçeli 2016 darbe girişiminden önce Recep Tayyip Erdoğan’a karşı dur durak bilmeyen eleştiriler sıralarken 15 Temmuz sonrasında AKP ile yaptığı ittifaklarla dikkat çekmişti. Anayasa değişikliğinin kabul edilmesiyle su yüzüne çıkan erken seçim tartışmasında Bahçeli, partisinin cumhurbaşkanı adayı göstermeyeceğini ve Erdoğan’ı destekleyeceklerini açıkladı. Bunun yanında yüzde 10’luk seçim barajının düşürülmesini talep ederken Erdoğan’la yaptığı görüşmeler sonucunda adına ‘cumhur ittifakı’ denen ittifakı gerçekleştirebileceklerini söyledi.
11. İttifak düzenlemesine kabul
Siyasi partilerin isimlerinin oy pusulalarında yer alacağı ittifak düzenlemesi TBMM’de kabul edildi. Düzenleme ittifak halindeki partilerden birinin yüzde 10’u geçmesiyle barajı geçmiş sayılacağı noktasını kapsadığı için Bahçeli partisiyle birlikte TBMM’de yerini garantilemiş oldu.
12. Tekrarlanan erken seçim çağrısı
Son günlerdeki çıkışıyla konuşulan Devlet Bahçeli, grup toplantısında cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerine 1,5 yıl olan seçimlerin 26 Ağustos 2018’e alınmasını istedi. Bu, tarihi tekerrür ettirip Bahçeli’nin 2002’deki çıkışını hatırlattı.
Belirtilene göre kararın altında 2019’da yapılacak yerel seçimlerden olumsuz sonuç çıkması ve AKP ile seçim kampanyası sürecinde yaşanabilecek olumsuzlukların genel seçim ittifakına yansıması yatıyor.
