Kuşkusuz medyanın dramatize etme kültürünün bazen farkına varabiliyoruz. Özellikle konu çocuk olunca arka planını irdelemek pek aklımıza gelmiyor. Beynimizi yıkamada en büyük etkenlerden biri olan medyanın tık uğruna dramatize ettiği olayların arka planlarındaki asıl sorunu göremememiz büyük bir sorun teşkil ediyor.
Günler önce sosyal medyada iki çocuk işçisinin sokakta yardımlaştıkları videonun viral olmasıyla birlikte aslında ciddi bir sorunu nasıl da görmezden gelebileceğimizin en büyük örneklerinden birini yaşamış olduk.
Geçtiğimiz günlerde yardımlaşmaları ile sosyal medyada büyük yankı uyandıran kağıt toplayıcı ve simitçi çocuklara az çok aşinayız
Kağıt toplayıcısı küçük kızın arabasını düzeltmeye gücü yetmeyince imdadına yoldan geçen simitçi yetişti. İki çocuğun dayanışması izleyenleri duygulandırdı… pic.twitter.com/THZcBHl4vz
— Hurriyet.com.tr (@Hurriyet) March 22, 2018
Elbette yardımlaşma güzel. Fakat okulda ya da ailelerinin yanında olması gereken bu çocuklar neden sokakta? Bu çocuklar neden eğitim görmüyor? Bu sorunun cevabını irdelemek yerine onları alkışlayıp, duygulanıyoruz
Zor durumda kalan bir çocuk işçinin yardımına başka bir çocuğun yetiştiği bir videoyu ‘duygusal anlar’ olarak paylaşan haber sitesinin, çocukların sosyoekonomik durumlarıyla ilgili hiçbir vurgu yapmadan paylaşılması birçok sosyal medya kullanıcısının tepkisini çekti
Kağıt toplayıcısı küçük kızın arabasını düzeltmeye gücü yetmeyince imdadına yoldan geçen simitçi yetişti. İki çocuğun dayanışması izleyenleri duygulandırdı… pic.twitter.com/THZcBHl4vz
— Hurriyet.com.tr (@Hurriyet) March 22, 2018
Tepkilerden bazıları
iki çocuğun o yaşta çalışmasını normalleştirip arkaya duygusal müzik atarak vicdan masturbasyonu yapan hit avcılığı. ya da kısaca hürriyet. https://t.co/YXSh6A65iz
— varcharian (@varcharian) March 22, 2018
Bu dayanışma mı duygulandırmalı izleyenleri yoksa küçük bir kız çocuğunun kağıt toplaması, başka bir çocuğun sokaklarda simit satması mı? Çocuk işçiliğini neden normalleştiriyorsunuz?
— Arda Mevlutoglu (@orko_8) March 22, 2018
Bak şu iki afacanın yaptığı şeye! İzleyenleri duygulandırmışlar. İzlemeye devam… Çocuk işçileri izleyelim, gelir adaletsizliğini izleyelim, terörü izleyelim, şehitleri izleyelim. Ama sadece izleyelim. Sorgulamayalım!!!
— cm sahiner (@sahiner_cm) March 22, 2018
Siz yardım edilmiş yoksullar görmek istiyorsunuz. Biz yoksulluğu ortadan kaldırmak. Victor Hugo
— Yasin Tacar (@YasinTacar2) March 22, 2018
Aslında Türkiye’nin kanayan yarası çocuk işçiliği ve de içler acısı hali rakamlar ile ortada. 2016’da Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre çocuk işçi sayısı 708 bine ulaştı
SGK verilerine göre 1 milyon 170 bin çocuk işçi, çırak adı altında devlet eliyle çalıştırılıyor
Kısaca meslek edinimi amacıyla çıkarılan yasalar bunlara ait yanlış uygulamalar ile çocuk işçi kavramı daha da genişletilmiş hale sokarak çocuk işçiliğini meşrulaştırmada bir tık ileriye gidiyor
Elbette çocuk işçiliği, çocuk iş cinayetlerini de beraberinde getiriyor. Sadece 2016’da 56 çocuk iş kazalarında hayatını kaybetti. Çocuklarımız meşrulaştırılan çocuk işçiliği kavramı yüzünden teker teker ölüyorlar
Çalıştığı mobilya atölyesinde iş cinayetine kurban giden 16 yaşındaki çocuk işçi Ömer ve nice çocukların sonu
“Adana’da mobilya atölyesinde çalışan 16 yaşındaki çocuk işçi Ömer Faruk Sever 1 Mayıs günü yaşanan iş cinayetinde asansörde sıkışarak hayatını kaybetmişti. Kafası asansör kabinine sıkışarak can veren Ömer, Türkiye’de iş cinayeti yüzünden can veren yüzlerce çocuktan sadece biriydi. İstatistiklere göre Türkiye’de 5 yılda 260 çocuk çalışırken öldü.”
Sokakta çalıştırılan çocukların akıbeti ise muamma. Ulaşılan 2015 verilerine göre Türkiye’de sokakta çalıştırılan ve dilendirilen çocuk sayısı 42 binken, Yrd. Doç. Dr. Hakan Arslan’a göre, bu sayı gayri resmi rakamlara göre 80 bine kadar çıkıyordu
Yine 2015’de Van Büyükşehir Belediyesi’nin, sokakta çalışan ve yaşayan çocukların tespiti ile alakalı yaptığı ankette durumun içler acısı olduğu görünüyor
“Van Büyükşehir Belediyesi’nin, sokakta çalışan ve yaşayan çocukların tespiti, sosyal ağlarla desteklenmesi projesi kapsamında 237 çocukla yapılan ankette ürkütücü sonuçlar elde edildi. Çocukların yüzde 50’si sokakta şiddette maruz kalırken, şiddet gören çocukların yüzde 60.2’si polislerden şiddet gördüğünü söyledi. Çocukların yüzde 76.7’si madde kullanan arkadaşına eşlik ettiğini söylerken, sokakta çalışma yaşının 8’e kadar düştüğü tespiti yapıldı.”
Ülkemizdeki bir diğer sorunsa Mülteci çocukların akıbeti. 1 milyon 358 bin 904 çocuğun mülteci olarak giriş yaptığı ülkemizdeki çocukların eğitim olanaklarından yararlanamadığı düşünüldüğünde en az yarısı kayıt dışı sektörde çalışıyorlar
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Türkiye’deki Suriyeli mülteci çocukların yüzde 40’ının okula gitmediğini belirtirken, çocukların ayrımcılığa uğradığını ifade ediyor
Çocuklarımızı sokaklarda kaybettiğimiz bir dünyada hayat mücadelesi veren iki çocuğun yardımlaşmasını dramatize etmek yerine içinde bulunduğumuz durumun farkındalığını yaratmak medyadan biz vatandaşlara kadar herkesin görevi
