Ana sayfa » Hayvansever » Palyaço Balıklarından Sakallı Ejderlere: Cinsiyet Değiştirebilen 9 Hayvan
Palyaço Balıklarından Sakallı Ejderlere: Cinsiyet Değiştirebilen 9 Hayvan
Bazı canlılar dış faktörlerden korunmak ve neslin devamlılığını sağlayabilmek için cinsiyet değiştiriyor. Bazılarının ise bu sıra dışı özelliği ne sebeple kullandığı tam olarak bilinmiyor.
Gökyüzünün görkemli yırtıcıları kartallar, muhteşem bir görme yetisine sahip. Çitaların hızına yetişmek neredeyse imkânsız! Kertenkeleler ise gizlenmek söz konusunda oldukça maharetli. Kısacası vahşi doğadaki hemen tüm canlıların hayranlık uyandırıcı bir özelliği var. Ancak tabiatta, çok daha fazlası da var! Vahşi doğa, hayranlık uyandırıcı olduğu kadar şaşırtıcı olan hayvanlarla dolu! Vahşi yaşamın cinsiyet değiştirebilen canlıları ise fazlasıyla ilgi çekici. İşte palyaço balıklarından sakallı ejderlere, vahşi doğadaki cinsiyet değiştirebilen hayvanlar.
1. Kurbağalar
Vahşi doğada onlarca farklı kurbağa türü var. Elbette hepsi cinsiyet değiştirebilmek gibi sıra dışı bir yeteneğe sahip değil. Ancak yeşil ağaç kurbağaları dikkat çekici bir istisna durumunda! Üstelik yalnızca erkek yeşil ağaç kurbağaları cinsiyet değiştirebiliyor. Öte yandan bu yetenek, erkek yeşil ağaç kurbağaları arasında da yaygın değil.
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bilimsel bir çalışmada 18 farklı yaşam alanındaki yeşil ağaç kurbağaları takip edilmiş ve kurbağaların yüzde 5’inden daha azının cinsiyet değiştirdiği tespit edilmişti. Bununla birlikte yeşil ağaç kurbağalarının ne sebeple cinsiyet değiştirdiği ise tam olarak bilinmiyor. Ancak uzmanlar bu yetenek sayesinde yeşil ağaç kurbağalarının çevresel faktörlere karşı daha dirençli hale geldiğini düşünüyor.
2. Sümüklü böcekler
Vahşi doğadaki en ilginç canlılardan olan sümüklü böcekler, cinsiyet değiştirebilen hayvanlar içerisinde dahi ayrıcalıklı bir konuma sahip. Her şeyden önce, hem erkek hem de dişi üreme organına sahip olan bu hermafrodit canlıların üremek için bir partnere ihtiyaçları yok! Yine de genetik çeşitliliği artırmak ve zararlı mutasyonların sayısını olabildiğince azaltmak için çiftleşiyor. Ayrıca sümüklü böcekler gerekli hallerde cinsiyet de değiştirebiliyor!
3. Sakallı ejderler
Sakallı ejderler de doğadaki cinsiyet değiştirebilen hayvanlar arasında yer alıyor. Üstelik bu sıra dışı sürüngenlerin cinsiyeti ortam sıcaklığına göre değişiyor! Cinsiyet değiştirmek, ortam sıcaklığının 32 dereceyi aştığı bölgelerde yaşayan erkek sakallı ejderler arasında oldukça yaygın.
Sıcaklığın 36 derecenin üzerine çıktığı anlarda ise tüm erkek sakallı ejderler cinsiyet değiştiriyor. Üstelik bazı bilimsel araştırmalara göre sonradan dişileşen ejderler, dönüşüm geçirmeyenlerden iki kat daha fazla yumurta üretebiliyor.
4. Şerit yılan balıkları
Okyanusların derinliklerinde yaşayan ve göz alıcı renkleriyle hayranlık uyandıran bu balık türünün erkeklerinin hepsi, dişi olarak hayata veda ediyor! Erkek şerit yılan balıkları, yetişkinlik dönemine girdikleri andan itibaren dişileşmeye yani cinsiyet değiştirmeye başlıyor!
5. Yeşil deniz kaplumbağaları
Yeşil deniz kaplumbağalarının cinsiyeti de tıpkı sakallı ejderlerde olduğu gibi ortam sıcaklığına göre şekilleniyor. Sıcaklığın belirli bir seviyeyi aşması halinde erkek yeşil deniz kaplumbağaları dişileşmeye başlıyor. Bununla birlikte cinsiyet değiştirebilme yetenekleri, yeşil deniz kaplumbağalarını yok oluşa sürükleyebilir!
Çünkü yeşil deniz kaplumbağalarının yaşam alanı olan Pasifik Okyanusu, küresel ısınmanın etkilerinin belirgin şekilde gözlendiği bir yer. Okyanusun sıcaklığı her geçen gün yükseliyor. Bu sebeple bilim insanları, yeşil deniz kaplumbağası popülasyonunun yüzde 99’unun dişilerden oluştuğunu ifade ediyor!
6. Şahin balıkları
Cinsiyet değiştirebilmek, son derece nadir ve bir o kadar da ilginç bir yetenek. Ancak söz konusu şahin balıkları olduğunda, işler daha da ilginç hale geliyor!
Şahin balıkları, bir erkek ve birden fazla dişiden oluşan gruplar halinde yaşıyor. Ancak gruptaki dişi balık sayısının kontrolsüz bir şekilde arttığı zamanlarda bazı dişiler cinsiyet değiştirebiliyor. Şahin balıklarını cinsiyet değiştirebilen hayvanlar arasında bile özel bir konuma yükselten şey ise tam da burada başlıyor. Popülasyondaki dişi sayısının artması sebebiyle cinsiyet değiştiren ve erkek olan balıklar, gruptaki dişi sayısının azalması halinde yeniden dişileşebiliyor!
Napolyon balıklarının tamamı dişi olarak dünyaya geliyor. Ancak 5-7 yaş arasında yani olgunluk dönemlerinde, bazı dişiler cinsiyet değiştiriyor. Cinsiyet değiştiren Napolyon balıklarının görünümleri de önemli oranda farklılaşıyor.
8. Levrekler
Levrekler dünya üzerindeki herhangi bir restoranın menüsünde kolaylıkla rastlayabileceğimiz deniz canlıları arasında yer alıyor. Ancak cinsiyet değiştirebilmek gibi dikkat çekici bir yeteneğe sahip olduğu pek bilinmiyor. Dişi levrekler olgunluk dönemini tamamladıktan sonra, (bu süre 2 ila 5 yıl sürüyor) cinsiyet değiştirebiliyor.
Öte yandan bilim insanları levreklerin tam olarak hangi sebeple cinsiyet değiştirdiği konusunda uzlaşıya varmış değil. Ancak çok sayıda bilim insanı, levreklerin popülasyondaki erkek-dişi oranını dengede tutabilmek için cinsiyet değiştirdiğini düşünüyor.
9. Palyaço balıkları
Palyaço balıkları listemizdeki diğer canlıların aksine çevresel faktörlere göre değil, tercihen cinsiyet değiştiriyor! Yani yaşamlarının herhangi bir evresinde ve eğer isterlerse, cinsiyet değiştirebiliyorlar. Elbette bu sevimli canlıların cinsiyet değiştirmesine neden olabilen bazı faktörler var.
Yaşadıkları grup içerisindeki sosyal dengeler, palyaço balıklarının cinsiyetini belirleyen en önemli unsurlardan. Palyaço balıkları genellikle bir dişi tarafından idare edilen küçük sürüler halinde yaşıyor. Fiziksel olarak erkeklerden daha büyük olan dişinin ortadan kaybolması halinde ise sürüdeki erkek balıklardan biri cinsiyet değiştiriyor ve hem sürünün lideri hem de yeni palyaço balıklarının annesi haline geliyor.
