Uzak Doğu’nun kadim ülkesi Çin, dünyanın yeni süper gücü olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Dünyanın en kalabalık nüfusuna sahip olan bu ilginç ülke devasa ekonomisi ile modern dünyada kendisine oldukça önemli bir konum edinmeyi başardı. Bununla birlikte ülke sık sık insan hakkı ihlalleri ve antidemokratik uygulamalarıyla gündeme geliyor. Ancak Çin, son dönemde çok daha ilginç olaylara sahne oluyor. Geçtiğimiz ay, Çin’deki teknoloji sektörünün en önemli isimlerinden milyarder Bao Fan ortadan kayboldu! Ancak Bao Fan, Çin’deki “kaybolan milyarderler” dosyasının tek öznesi değil. Dünyanın en zengin insanları listesinde de yer alan bazı Çinli milyarderler, gizemli bir şekilde ortadan kayboluyor! Bu gizemli kaybolma olayları ise “Çinli milyarderlere ne oluyor,” sorusunu akıllara getiriyor. Detaylara birlikte bakalım.
Çin uzun bir süredir dünyanın en güçlü ekonomilerinden biri
Bu nedenle Çin ekonomisinde meydana gelen en ufak bir gelişme, bütün dünyayı etkiliyor. Çin’in elinde bulundurduğu ekonomik güç ülkenin, modern dünyada oldukça önemli bir konum elde etmesine olanak tanıdı. Ancak ülke, sıklıkla antidemokratik uygulamalarıyla gündeme geliyor. Bazı milyarderlerin gizemli bir şekilde kaybolması ise bu uygulamaların en çarpıcı örneklerinden biri olarak gösteriliyor.
“China Renaissance Holdings” isimli finans şirketinin kurucusu Çinli milyarder Bao Fan, geçtiğimiz ay gizemli bir şekilde ortadan kayboldu!
Finans şirketinin müşterileri arasında Tencent, Alibaba, ve Baidu gibi teknoloji devleri de var. Bu nedenle Fan, Çin’deki teknoloji alanının en önemli isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Ancak bu durum, talihsiz milyarderin sırra kadem basmasına engel olamadı.
Bao’nun kaybolmasının, “Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki bazı yetkililer tarafından yürütülen bir soruşturmada işbirliği yaptığını” duyurmasıyla bağlantılı olabileceği düşünülüyor
Ancak bugüne kadar, soruşturmanın hangi birim tarafından yürütüldüğü, ne hakkında olduğu ve Fan ile ne tür bir ilişkisi bulunduğuna dair herhangi bir açıklama yapılmadı. Dünyanın en ünlü zenginlerinden birinin kaybolması hakkında Çin hükûmetinden herhangi bir açıklama yapılmaması, olayı daha gizemli ve şüpheli hale getiriyor. Ancak şüphelerin Çin hükûmetine yönelmesine neden olan tek kaybolma hikâyesi bu değil. Kaybolan Çinli milyarderler listesi hayli uzun!
2015 yılında, Çin’deki en büyük özel girişimlerden olan “Fosun International” isimli çok uluslu holdingin yönetim kurulu başkanı ve aynı zamanda İngiliz futbol kulübü Wolverhampton Wanderers’ın sahibi Guo Guangchang kaybolmuştu
Guangchang, kaybolduktan bir süre sonra ortaya çıktı. Şirketi, ortalıkta görünmediği dönemde Çinli milyarderin bazı “soruşturmalara” yardımcı olduğunu açıkladı.
2017 yılında Çinli-Kanadalı iş insanı Xiao Jianhua, Hong Kong’taki lüks bir otelde alıkonuldu
Çin’in en zengin insanları arasında yer alan Jianhua’nın neden alıkonulduğu ise ancak geçen yıl ortaya çıktı. Yolsuzluk ile suçlanan milyarder, geçtiğimiz yıl hapis cezasına çarptırıldı.
2020 yılının mart ayında emlak kralı Ren Zhiqiang, Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri ve Çin Halk Cumhuriyeti Başkanı Şi Cinping’in pandemi sürecini yönetme biçimini eleştirmişti
Cinping hakkında, “palyaço” ifadesini kullanan Zhiqiang, kısa bir süre sonra ortalıktan kaybolan milyarderler kervanına katıldı. Sonraki yıl yalnızca bir gün süren bir duruşmanın ardından yolsuzluk suçundan hüküm giyen Zhiqiang, 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Alibaba’nın kurucusu dünyaca ünlü iş insanı Jack Ma da gizemli bir şekilde kaybolan Çinli milyarderlerden
Ma, 2020 yılının sonlarında ülkedeki mali denetim politikalarını eleştirmiş ve hemen ardından sırra kadem basmıştı! O günden sonra, ünlü milyarderi Çin sınırları içerisinde gören olmadı. Geçtiğimiz dönemde Ma’nın Japonya, Tayland ve Avustralya’da görüldüğü bildirilse de iş insanın gerçekten nerede olduğu tam olarak bilinmiyor.
Çin’de ansızın ortadan kaybolanlar yalnızca zenginler değil
Belki milyarderlerin kaybolma öyküleri kadar dikkat çekmiyor ama herhangi bir gelir grubunda yer alan Çin vatandaşları da kaybolma hikâyelerinin başrolünde yer alıyor. Ansızın ortadan kaybolan Çinlilerin, hükümet karşıtı protestolara veya insan hakkı ihlallerine yönelik gösterilere katılanlar arasından çıkması ise şaşırtıcı değil. Peki, Çinli vatandaşlar ve özellikle de milyarderler, neden gizemli bir biçimde kayboluyor?
Bazılarına göre bu gizemli kaybolmalar, Devlet Başkanı Şi Cinping’in ülke ekonomisi üzerindeki nüfuzunu artırma çabasının bir sonucu
Geçtiğimiz dönemde Çin’deki finans sistemi üzerinde oldukça geniş kapsamlı bir revizyon hareketi başlatıldı. Bu doğrultuda, pek çok finansal sektörü izlemek üzere yeni bir düzenleyici birimin kurulacağı ifade ediliyor. Yetkililer, daha önce Çin ekonomisinin farklı kurumlar tarafından kontrol edildiğini, bu durumun ekonomik açıdan büyük kayıplara neden olduğunu ifade ediyor.
Kontrol mekanizmasının tek bir merkezin eline geçmesiyle trilyonlarca dolar tutarındaki kayıpların da önlenebileceği iddia ediliyor. Pek çok kişiye göre milyarderlerin kaybolmasının sebeplerinden biri de hükümetin yeni ekonomi politikası ve bu doğrultuda attığı adımlar.
Şi Cinping’in milyarderlerin ekonomik alandaki etkinliğini kırmak istediği ifade ediliyor
Cinping yönetiminden önce Çin’deki özel şirketlerin, özellikle de teknoloji alanında faaliyet gösteren şirketlerin önemli oranda büyüme imkanı bulduğu belirtiliyor. Bugün, Çinli teknoloji devlerinden bazıları, dünyanın en önemli şirketleri arasında. Dolayısıyla bu şirketlerin hem dünya hem de Çin ekonomisi üzerinde önemli bir etkisi var. İşte Çin üzerine çalışan pek çok uzmana göre Cinping, teknoloji şirketlerinin ekonomi alanındaki etkinliğini kırmak istiyor.
Kayıp milyarderler, hükûmetin sektörlere gönderdiği bir mesaj olarak değerlendiriliyor!
Economist dergisinin “Economist Intelligence Unit” isimli araştırma biriminde görev yapan Nick Marro konu hakkında, “Bu tip hadiseler, bazen özellikle belirli bir sektöre veya çıkar grubuna daha geniş bir mesaj gönderecek şekilde düzenleniyor.” ifadelerini kullanıyor.
Çinli yetkililer, milyarderlere yönelik atılan adımların “yasal sınırlar dâhilinde” olduğu konusunda ısrarcı
Yetkililerin, insanların kaybolmaları karşısında en sık kullandığı argüman ise “yolsuzlukla mücadele.”
Çin’deki milyarderlerin kaybolması ülkede yeni girişimlerin doğmasına engel olabilir!
Bu ise Çin ekonomisindeki artan eşitsizliği yeni politikalarla azaltmayı amaçlayan Cinping’in ekonomik açıdan yeni bir sorunla karşı karşıya gelmesi demek. Uzmanlara göre Cinping de bu durumun farkında. Bu nedenle son dönemde yaptığı konuşmalarda, özel sektörün Çin için son derece önemli olduğunu hatırlatıyor. Fakat bir yandan da aynı konuşmalarda, girişimcilere “zengin ve sorumluluk sahibi; zengin ve dürüst; zengin ve sevgi dolu olma” çağrısında bulunuyor. Yani Çinli milyarderler önümüzdeki dönemde de “gizemli şekilde ortalıktan kaybolma” tehdidini atlatabilmiş değil!
