Çetin bir sektörde yıllarca var olmak pek çok sinemacının hayalidir. Kariyerinde sinemanın mihenk taşı sayılabilecek ve unutulmaz filmleri barındıran Brian De Palma bugün 75. Yaşını kutluyor. Özel hayatı ve yaptıklarıyla ilgili detaylardan unutulmaz filmlerine varan bir seçki ile biz de kendisine bir selam edelim dedik.
Evlilik adamı değil
Tam üç kere evlenen De Palma’nın en uzun evliliği Nancy Allen ile yaptığı ve 4 yıl süren ilk evliliği. 1983 yılındaki ayrılığın ardından bekârlığına 1991 yılında Gale Anne Hurd ille evlenerek son verse de evliliğin ömrü sadece iki yıl oldu. Kuruma son şansı ise 1995 yılında Darnell Gregorio – De Palma ile evlenerek verse de bu girişimi de ilki yıl sonra sona erdi.
Hafiyelik çocukluktan hatıra
Annesi ve babası o henüz küçükken ayrılır. Annesi bu ayrılığın sebebi olarak babasını suçlar ve küçük Brian da annesinin suçlamalarının doğru olup olmadığını öğrenmek için babasını takibe alır. Nereye gider, ne yapar gibi bir hafiyenin her türlü işini yaptıktan sonra ilerleyen yıllarda suç sineması ile olan ilişkisinin güçlü bağlarını yaşadığı bu döneme bağlar. Bu bağların sinemadaki uzantısı ise Dokunulmazlar, Carlito’nun Yolu, Yaralı Yüz gibi filmler.
Arabuluculuğun takdiri
Pek nadir görülür bir şekilde piyasanın son derece çetin olduğu zamanlarda daha önceden çalıştığı Robert De Niro’yu Arka Sokaklar filmi için Martin Scorsese’ye önerir. Scorsese De Niro’dan aldığı performanstan o kadar menün kalır ki filmin kapanış jeneriğine De Palma’ya teşekkür eden bir notu iliştirir.
Evlilik laneti
Ortaya çıkarttığı işlerin hemen hepsinden memnun değil lakin bazıları için ona yöneltilen eleştiri oklarına da bir anlam veremediğini beyan ediyor. Yönetmene göre kariyerinin en çok eleştiri alan ve saldırılan iki filmi 1983 yapımı Yaralı Yüz ve 1984 yapımı Sahte Vücutlar. İlk evliliğinin sona erdiği zamana denk düşen bu filmler belki de evliliğin ona yaramadığının göstergesi.
Geri planda olmak belki de işin sırrı
DVD dönemi başladıktan sonra hemen her yönetmen filmini kendi sesinden anlatır ve neyi neden yaptığını izleyicileriyle paylaşır. DVD baskılarının değişmez ekstralarından biri olsa da bu gibi bir özellik Brian De Palma’nın herhangi bir filminde bulunmuyor. Vizyonunu zaten yansıttığı bir işin üzerine neden açıklama yapmak istesin ki?
Anı yaşamak ona göre değil
Bir röportajında yönettiği pek çok filmin aldığı eleştirilerden dem vurup ardından şöyle devam ediyor “O kadar zaman geçmesine ve çekildiği dönem çokça eleştirilmesine rağmen bazı filmlerimin bugün bile konuşuluyor olması onların kötü olduğunun göstergesi değil. Dönemin popüler anlayışıyla değerlendirildikleri için kötü damgasını yediler, hepsi bu. Bugünden geçmişe bakınca gördüğüm ölümsüz ve her dönem izlenecek filmler yaptığım olduğudur. Bu yüzden o eleştirileri çok ciddiye almıyorum.”
Sadakat konusuna bakışı farklı
Evliliklerinde devam ettiremediği ne varsa oyuncu ilişkilerinde farklı olarak daha fazlası var. Her yönetmenin olduğu gibi De Palma’nın da çalışmayı sevdiği oyuncular var. Robert De Niro, John Lightgow, Gary Sinise, Steven Bauer, Sean Penn, Al Pacino bunlar içerisinde en çok ön plana çıkanları.
En tehlikeli görev
Bu yıl beşincisini izlediğimiz Görevimiz Tehlike serisinin ilk filminin yönetmeni olan De Palma suç ve entrika söz konusu olunca tecrübesinden olsa gerek film için en uygun tercih olmuş. Son film ile yeri bir parça sarsılmış olsa da beşi bir yerde misali serinin ilk göz ağrısı gösterime çıktığı 1996 yılında gişelerde fırtınalar kopartmıştı.
Kadına bakan en güçlü gözlerden
Yeri doldurulamayacak türden bir gerilim Günah Tohumu kadın karakterler üzerine kurulu ve unutulmazlar arasında olan nadir filmlerden. Yakın zamanda yeniden çevrimini izlediğimiz filmin orijinalinde rol alan Sissy Spacek ve Piper Laurie’nin performansları akademi üyeleri tarafından görmezden gelinmeyerek sektörün en prestijli ödüllerinden Oscar’a aday gösterildi.
Sarışınlara tutkun
Sinemanın sarışın kadınlara olan zaafı ve bugün birçok aktrisin sarı saçı tercih etmesinin iki sebebi var. Biri Alfred Hitchcock diğeri de Brian De Palma. İki ustanın sarışın kadınlar dışında ortak pek çok yönü olduğunu söylemek mümkün. Filmlerinin çekildiği mekânlar, kamera teknik ve açıları, film müziklerini Bernard Herrmann’ın yapması. Buradaki durum De Palma’nın kariyerindeki işlerde Hitchcock’u referans almasından başka bir şey değil.
Bölünebilmenin kuralını yeniden yazar
Filmlerinde sıkça kullandığı tekniklerden biri sahneyi ikiye bölmek… Hem hikayenin anlatımını güçlendirmesi hem de seyircideki merakı arttırması sebebiyle De Palma’nın en sevilen özelliklerinden olan bu durum Öldürmeye Hazır, Günah Tohumu, Görevimiz Tehlike, Yılan Gözler, Cehennem Çiçeği gibi filmlerde daha sıkça görülmektedir.
İlk saniyeden esir eder
Sinema tarihinin en uzun açılış sekanslarından biri De Palma’nın 1998 yapımı filmi Yılan Gözler’e ait. Son derece başarılı bir şekilde planlanmış 13 dakika uzunluğundaki bu sekansta olan bitenler sizi filmin içine çektikçe çekiyor. Tamam, bütün o kadar iyi olmayabilir ama sırf bu sahne için bile De Palma takdiri hak ediyor.
Yargısız İnfaz
Sinemanın önemli ödüllerinden Oscar’a aday gösterilmemiş olan De Palma Oscar’ın antitezi durumundaki Altın Ahududu ödüllerine tam 6 defa aday gösterilmiş durumda. Yönetmen dalında Öldürmeye Hazır, Yaralı Yüz, Şenlik Ateşi, Sahte Vücutlar ve Görev Mars ile elde ettiği adaylıklara ek olarak Şenlik Ateşi ile en kötü film dalında da aday gösterildi. Tuhaf olan Yaralı Yüz’ün şimdilerde hemen herkesin izlenmesi gereken filmler listesinde olması…
Erotizm ve perdedeki çıplaklık
De Palma’ya göre filmlerindeki çıplaklık içeren sahneleri çekmek hiç de kolay değil. Çünkü ortada tamamen görev icabı çıplak bir şekilde duran oyuncular söz konusu. Yapmaya çalıştıkları şey ise beden dili ve mimikleriyle bunu inandırıcı kılmaya çalışmak. Bu esnada kendisinin görevi de en doğru açılardan en doğru görüntüleri yakalayarak sahnenin son kurgudaki halinde her şeyin seyircinin aklındaki şehvet ve tutkuyla örtüşmesini sağlamak.
