İnsanlık tarihi, eserleriyle geniş kitlelere ulaşabilen sanatçılarla dolu. Ancak pek az sanatçı “7’den 77’ye” herkesin gönlünde taht kurmak gibi bir başarıya sahip! Türkiye’de herkesin sevgilisi sanatçılar düşünüldüğünde akla ilk gelen isimlerden biri elbette Barış Manço. Usta sanatçının neredeyse tüm şarkıları aradan geçen uzun yıllara rağmen bugün dahi milyonlarca insan tarafından hatırlanıyor. Yayınlandığı döneme göre son derece yenilikçi televizyon programları, bugün dahi hoş bir nostaljiden ibaret değil.
Çünkü Barış Manço, seslendirdiği şarkılardan, eşsiz konserlerinden, sunduğu televizyon programlarından çok daha fazlası. Türkiye’ye dünyayı, dünyaya Türkiye’yi tanıtan sanatçı, bir şekilde, milyonlarca insanın anılarında yer alıyor. İşte bu nedenle Barış Manço aramızdan 24 yıl önce, 1 Şubat 1999 tarihinde ayrıldığı halde, yaşamaya devam ediyor. Gelin 7’den 77’ye herkesin sevgilisi Barış Manço’nun yaşamındaki satır başlarına birlikte bakalım…
Barış Manço, 1943 yılının 2 Ocak günü, İstanbul’un Üsküdar ilçesinde dünyaya geldi
Manço çok küçük yaşlardayken anne ve babası ayrıldı. Bu nedenle çocukluk yıllarını babasının yanında geçirdi. Usta sanatçı, ilk ve orta eğitiminin ardından Galatasaray Lisesine devam etti. Manço’nun müzikle ilk tanışması da burada gerçekleşti.
İlk müzik grubunu, 1958 yılında Galatasaray Lisesinde okurken kurdu
“Barış Manço ve Kafadarlar” sanatçının ilerleyen yıllarda içerisinde yer alacağı ve büyük başarılara imza atacağı müzik gruplarının ilkiydi. Müzik kariyerine Galatasaray Lisesinde başlayan Manço, ilk konserini de yine bu okulda düzenledi. Grubuyla birlikte lisenin konferans salonunda, ilk kez sahneye çıkan Manço, burada kendisine ait ilk besteyi de seslendirme fırsatı bulmuştu: “Dream Girl.”
Ancak babasının vefat etmesiyle, yaşamında büyük bir öneme sahip Galatasaray Lisesinden ayrılmak durumunda kalan Manço, Şişli Terakki Lisesine devam etti ve eğitimini bu okulda tamamladı…
İlk profesyonel plağını 1962 yılında çıkardı
Henüz 19 yaşındayken, “Harmoniler” grubuyla bir 45’lik dolduran Manço plakta “Twist in USA” ve “The Jet” isimli İngilizce sözlü iki şarkıya da yer vermişti. Manço ilk plağını çıkardıktan bir yıl sonra, Belçika’daki ağabeyinin yanına gitmeye karar verdi. Burada Belçika Güzel Sanatlar Akademisine kaydoldu. Resim, grafik, desen ve iç mimari alanlarında eğitim gördü.
1965 yılında Paris’te sahneye çıktı
“Paris Olympia” isimli müzik salonunda 1965 yılında sahne alan sanatçı, bu konserden iki yıl sonra, Mazhar Alanson ve Fuat Güner’in öncülüğündeki “Kaygısızlar” grubuyla birlikte Türkiye’de büyük bir başarı yakalayacak olan “Kol Düğmeleri” isimli şarkıyı seslendirdi.
Dönemin egemen müzik anlayışına tepki gösteren Manço, geleneksel Türk halk müziği eserlerini “rock’n roll ve twist” tarzlarıyla birleştirdi
Bu sayede Türkiye’deki müzik alanında yeni ve güçlü bir stil yaratmayı başardı, kısa sürede pek çok insanın dikkatini çekti. Sanatçı bu dönemde “Derule,” “Kızılcıklar Oldu mu?” “Kirpiklerin Ok Ok Eyle” gibi türküleri kendine has üslubuyla dinleyicinin beğenisine sundu.
Ancak asıl çıkışını “Ağlama Değmez Hayat” isimli şarkıyla yakaladı. Şarkının içerisinde yer aldığı plakla “Altın Plak” ödülü kazanan Barış Manço ve Kaygısızlar, müzik çalışmaları için Fransa’ya gitti. Ancak hazırlıkları Fransa’da gerçekleştirilen albüm piyasaya sürülemedi. Barış Manço, 1970 yılında Kaygısızlar ile yollarını ayırdı ve Türkiye’ye döndü.
Müzik yaşamına “Moğollar” ile devam eden Manço, bir Anadolu turnesinde “dinamitli” saldırıya uğradı
Saldırının Manço’nun “uzun saçları” nedeniyle gerçekleştirildiği iddia edildi. Neyse ki sanatçılar, bu saldırı nedeniyle herhangi bir yara alamadı. Barış Manço, bu dönemde farklı tarzıyla sahne almaya, milyonlarca insanın ezbere bildiği şarkılara imza atmaya devam etti.
İlk İngilizce albümünü 1976 yılında “Baris Mancho” adıyla yayınladı
Bu dönemde Moğollar ile yollarını ayıran Manço, Türk müzik tarihinin en önemli grupları arasında yer alacak Kurtalan Ekspres’i kurudu. Kurtalan Ekspres’te usta sanatçıya Murat Ses, Nur Moray, Celal Güven, Özkan Uğur ve Engin Yörükoğlu eşlik ediyordu. Barış Manço, bu dönemde ikonik hale gelen uzun saçları, otantik kıyafetleri, yüzükleri, takıları ve kemerleriyle “tiyatral” bir nitelik kazandırdığı konserler veriyor, şarkılarında sıklıkla rock müzik unsurlarını kullanıyordu. 1975 yılında seslendirdiği “Yine Yol Göründü Gurbete” ve “Yol Verin Ağalar Beyler” şarkıları büyük beğeni topladı.
70’li yılların sonunda pek çok ödül kazanan Manço; Hollanda, Belçika, İngiltere, Almanya gibi ülkelerde konserler düzenledi
1979 yılında “Yeni Bir Gün” albümüyle Hey dergisinin “Yılın Erkek Sanatçısı” ve “Yılın Albümü” ödüllerini kazandı. Aynı yıl düzenlediği Anadolu turnesinin bütün gelirlerini, sağır ve dilsiz çocukların eğitimi ve tedavisi için bağışladı. Takip eden süreçte Hollanda, Belçika, İngiltere, Almanya ve Kıbrıs’ta konserler verdi.
Usta sanatçı kariyeri boyunca pek çok unutulmaz albüme, milyonlarca insanın yaşamında önemli bir yeri olan sayısız şarkıya imza attı
1983’te “Estağfurullah Ne Haddimize,” 1985’te “24 ayar”, 1986’da “Sahibinden İhtiyaçtan,” 1989’da “Darısı Başınıza,” 1992’de “Mega Manço,” 1995’te “Müsaadenizle Çocuklar,” 1996’da ise “Live in Japan” gibi önemli albümler Türk müzik tarihinde oldukça önemli bir yer tutmaya bugün de devam ediyor. Bununla birlikte “Gül Pembe,” “Ali Yazar Veli Bozar” “Arkadaşım Eşek,” “Dönence” ve “Alla Beni Pulla Beni” adlı unutulmaz şarkılara milyonlarca müziksever bir ağızdan eşlik ediyor.
Şarkıları ve konserleri ile tüm Türkiye’nin gönlünde taht kuran Barış Manço, uzun yıllar boyunca televizyon programlarıyla da milyonların evine konuk oldu
1975 yılında “Baba Bizi Eversene” filminde başrol oynayarak beyaz perdede sevenlerinin karşısına çıktı. 1988 yılında başladığı “7’den 77’ye” programındaki “Adam Olacak Çocuk,” “İkinci Kahvaltı,” ”Dönence” ve “Dere Tepe Türkiye” bölümleriyle, Türkiye’deki eğitim ve kültür alanının gelişmesine önemli katkılar sağladı. Usta sanatçı, önemli televizyon programlarıyla “modern halk ozanı,” “gezgin” ve daha önemlisi “Türkiye’nin Barış ağabeyi” haline geldi…
Barış Manço, 1 Şubat 1999’da yaşamını kaybetti
Barış Manço, yaklaşık 40 yıllık sanat hayatı boyunca onlarca albüme, yüzlerce besteye imza attı. Türk müzik tarihindeki önemli dönüm noktalarından birinin merkezinde yer alan bir isim haline geldi. Yalnızca Türkiye’deki değil, yurt dışındaki başarılarıyla da çok sayıda ödülün sahibi oldu. Fakat belki de tüm bunlardan daha önemlisi, Türkiye’deki 7’den 77’ye herkesin sevgilisi olmayı başardı…
Kaynak: 1