Antik dönem, bugünden bakıldığında hayli ilginç görünen sayısız unsurla dolu. Ancak yüzlerce yıl önce ortaya çıkan bir medeniyetin, bir kadın tarafından idare edildiğini görmek kadar şaşırtıcı çok az şey var. Çünkü günümüzden uzun zaman önce var olan medeniyetlerde kadınların toplumsal rolü son derece kısıtlıydı. Hele köklü bir imparatorluğun veya egemen bir medeniyetin herhangi bir kadın tarafından yönetilmesi, son derece nadir bir durumdu. Yine de hırsı, zekâsı, acımasızlığı veya cömertliğiyle öne çıkan, yani antik dönem hükümdarlarında aranan tüm özelliklere sahip bazı kadınlar da yok değildi! İşte Kleopatra’dan Seondeok’a, antik dönemin kadın hükümdarları.
1. Hatşepsut
Kadim Mısır medeniyetinin 3. ve en uzun süre tahtta kalan kadın hükümdarı Hatşepsut, Antik Mısır’ın 18. hanedanlığı döneminde geçen 22 yıllık iktidarı boyunca ülkesini ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan son derece önemli bir merkez haline getirmeyi başarmıştı.
Firavun I. Thutmose’nin kızı olarak milattan önce 1504 yılında dünyaya gelen Hatşepsut 12 yaşına geldiğinde üvey kardeşi II. Thutmose ile evlendi ve Antik Mısır kraliçesi ünvanının sahibi oldu. II. Thutmose’nin yaşamını kaybetmesi üzerine kral naibi pozisyonuna yükselen Hatşepsut, görevinin 7. yılında taç giydi ve kendisini Mısır firavunu olarak ilan etti.
Antik dönemin kadın hükümdarları içerisinde ayrıcalıklı bir yeri olan Hatşepsut, iktidarını güçlendirebilmek için erkeksi bir imaj oluşturdu. Öyle ki yapay bir sakal takıyor, tıpkı bir erkek gibi tasvir ediliyordu. Belki biraz da bu sayede Antik Mısır’ın en uzun süre tahta kalan hükümdarı haline gelmeyi başardı. Bununla birlikte 22 yıl süren iktidarı boyunca ülkesini pek çok açıdan gelişmiş ve önemli bir merkez haline getirdi. Hatşepsut, tesis ettiği geniş ticaret ağları sayesinde Mısır’ı, büyük bir ekonomik refaha kavuşturmuştu.
2. Wu Zetian
Antik dönemin en önemli kadın hükümdarları arasındaki Wu Zetian, kadim Çin İmparatorluğu’nun ilk ve tek kadın imparatoriçesi olmak gibi benzersiz bir ünvanın da sahibi. 624 yılında dünyaya gelen Wu Zetian, imparatorluk sarayına bir cariye olarak girdi. Antik dönemlerin en ilginç kadın figürlerinden birine dönüşecek olan imparatoriçenin hikâyesi, işte bu şekilde başladı…
İmparator Taizong’un cariyesi olarak saraya giren Wu Zetian, imparator öldüğünde dokuzuncu oğlu ve halefi Gaozong ile evlendi. Böylece imparatorun eşi haline gelen bu zeki kadın, kısa süre içerisinde tahtın ardındaki gerçek hükümdar olmayı da başardı. İmparatordan çok daha yetenekli, hırslı ve karizmatikti…
Uzun yıllar boyunca Çin İmparatorluğu’nu gizli bir el olarak yöneten Wu Zetian 690 yılında, oğlu İmparator Ruizong’u tahttan çekilmeye zorladı ve kendi hükümdarlığını ilan etti.
Takip eden 15 yıl boyunca imparatorluğun mutlak hâkimi olmayı başaran Wu Zetian, Kore ve Orta Asya’da yeni topraklar fethetti, Çin ekonomisini ve kültürünü yeniden canlandırdı, Çin’deki kadınların konumu güçlendirmek için çeşitli projeler düzenledi… Antik Çin medeniyetindeki en önemli kadınlardan biri olarak tarihe geçen imparatoriçe, 705 yılında bir darbe ile tahttan indirildi ve aynı yıl hayatını kaybetti.
3. Boudica
Antik dönemin en önemli kadın yöneticilerinden biri de, günümüzden uzun zaman önce Britanya’da hüküm sürmüştü.
Günümüz İngiltere’sinin doğu topraklarında yer alan Iceni kabilesinin kralı Prasutagus, milattan sonra 60 yılında hayatını kaybettiğinde, ülke Roma İmparatorluğu tarafından işgal edildi. Ancak Iceni kabilesinin en az kralları kadar cesur bir kraliçesi vardı: Boudica!
Eşinin ölümünden sonra iktidara gelen Boudica, İngiltere’deki pek çok küçük kabileyi birleştirdi ve Roma İmparatorluğu’na karşı yürütülen mücadelenin lideri olarak ön saflarda savaştı! Bu cesur kadın hükümdar, peşindeki askerlerle birlikte yaklaşık 80.000 kişilik Roma ordusunu yok etmeyi başardı. Ancak savaş, Roma İmparatorluğu’nun zaferiyle sona erdi…
4. Kleopatra
Kleopatra, yalnızca antik dönemin en önemli kadın hükümdarlarından biri değil. Aynı zamanda tarihteki en meşhur yöneticilerden biri.
Babası XII. Ptolemaios milattan önce 51 yılında hayatını kaybettiğinde Kleopatra, erkek kardeşi XIII. Ptolemaios ile birlikte tahta çıktı. Ancak erkek kardeşinden çok daha baskın bir figürdü. Siyasi zekası sayesinde Roma hükümdarı Jül Sezar’ın desteğini almayı başaran Kleopatra, böylece mutlak iktidar sahibi haline geldi.
Takip eden süreçte Romalı General Marcus Antonius ile ittifak kuran Kleopatra, Roma İmparatoru Augustus’a karşı Marcus Antonius’u destekledi. Ancak bu iki Romalının mücadelesinde kazanan Augustus oldu. Böylece Mısır toprakları da imparatorluk tarafından işgal edildi. Yaşamını bir Roma tutsağı olarak sürdürmek istemeyen Kleopatra, milattan sonra 30 yılında yaşamına son verdi.
5. Seondeok
Seondeok, günümüz Kore topraklarında hüküm süren Silla Krallığı’nın 27. ve ilk kadın hükümdarı olarak milattan sonra 632 yılında tahta çıktı. 647 yılında sona eren hükümdarlığı boyunca sanat ve kültür alanında önemli faaliyetler gerçekleştirdi ve Kore kültürünü şekillendiren isimlerden biri olarak tarihe geçti.
Bunun yanı sıra krallıktaki özellikle de yoksul insanların yaşam standartlarını yükseltebilmek adına önemli bir mücadele verdi. Çiftçileri ve köylüleri destekleyen politikaları hayata geçirdi, orta sınıfın üzerindeki vergi yükünü azalttı. Tüm bunlar Seondeok’u krallığın en sevilen hükümdarlarından birine dönüştürdü. Silla Krallığı’nın kudretli kadın hükümdarı, 647 yılında bir hastalık nedeniyle hayatını kaybetti.
Kaynak: 1