Kamboçya’nın Siem Reap şehrinin yaklaşık 6 kilometre kuzeyindeki Angkor antik şehri, 12. yüzyılda inşa edilen benzersiz tarihi yapılara ev sahipliği yapıyor. Khmer İmparatorluğu’nun Kralı II. Suryavarman tarafından oluşturulan tapınak-şehir yüzlerce yıl boyunca kadim imparatorluğun kalbi olarak varlığını sürdürdü ancak daha sonra terk edildi ve uzun yıllar boyunca bir sis perdesinin ardında gizlendi. Angkor’un modern dünya tarafından keşfedilmesi, farklı krallar tarafından tanrılara adanan büyüleyici tapınakların da gün yüzüne çıkmasını sağladı. Ancak bugün gezegenimizdeki en ünlü tarihi yapılardan birine Angkor Wat tapınağına ev sahipliği yapan şehir hakkında bilmeniz gereken başka şeyler de var. İşte Angkor tapınakları hakkında muhtemelen daha önce duymadığınız 10 ilginç bilgi.
1. Angkor antik şehrinde yüzlerce tapınak var
Evet, Angkor Wat Kamboçya’nın tarihi hazineleri içerisinde en ünlü ve görkemli olanı. Ancak Khmer İmparatorluğu’na başkentlik yapmış bu yerleşim bölgesi, çok daha fazla sayıda tarihi esere ev sahipliği yapıyor. 1992 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alınan arkeoloji alanı, geniş tapınak komplekslerden küçük anıtlara kadar yüzlerce antik yapıyla dolu.
2. Angkor Wat, Hinduizm inancında tüm ruhların ezeli ve ebedi babası olan Vişnu’ya adandı
Büyüleyici güzelliğiyle dikkat çeken ve Kamboçya’nın en önemli ulusal sembolü olan bu tapınak, Khmer İmparatorluğu’nun en görkemli döneminde, Kral II. Suryavarman tarafından yaptırıldı.
3. Angkor Wat, Hint mitolojisindeki çeşitli olayların tasvir edildiği oldukça detaylı kabartmalarla süslü
4. Kamboçya bayrağında Angkor Wat silüeti yer alıyor
5. Antik şehirdeki tapınaklar evreni sembolize ediyor
Bölgedeki yüzlerce anıtın belirgin farklılıkları ve benzerlikleri var. Söz gelimi tüm tapınakların tepesinde genellikle hem Hindu hem de Budist inanç sistemlerinde tanrıların evi ve evrenin kalbi olan Meru Dağı’nı temsil eden beş kule bulunuyordu. Ayrıca tapınakların etrafında hendekler, hendeklerin karşısında geçitler, geçitlerin iki yanında ise dev bir yılanı çeken tanrılar ve iblisler yer alıyor. Tüm bunlar, Hint mitolojisindeki okyanusun çalkalanma mitine gönderme yapıyor. Bununla birlikte Angkor Wat hariç bölgedeki tüm tapınaklar doğuya ve doğan Güneş’e bakacak şekilde inşa edilmiş. Yani tapınakların her biri yaşamı simgeliyor. Bir istisna olan Angkor Wat ise batıya yani batan Güneş’in yönüne bakıyor ve ölümü simgeliyor. Kısacası tapınak-şehir, barındırdığı tüm yapılar, anıtlar ve tasvirlerle birlikte evrenin kendisini sembolize ediyor.
6. Khmer İmparatorluğu’nun kalbi olan Angkor 1431 yılında terk edildi
İlk kez 802 yılında önemli bir yaşam alanı haline gelen bölge, yüzlerce yıl içerisinde farklı kralların katkılarıyla o dönemin en dikkat çeken merkezleri arasına girmeyi başardı. Öyle ki 1 milyona yaklaşan nüfusuyla devrinin en görkemli şehirlerinden biriydi. Ancak imparatorluğun çöküş sürecine girmesiyle başkent farklı bir yere taşındı, Angkor 1431 yılında terk edildi. Takip eden süreçte bu görkemli tapınak-şehir bütünüyle doğanın kontörlü altına girdi.
7. Antik Angkor şehri ve içerisindeki benzersiz tapınaklar 1858’de Fransız doğa bilimci Henri Mouhot tarafından keşfedildi
Modern dünya ise bu eşsiz tarihi hazineleri Mouhot’un günlüklerinin yayımlanması sayesinde, 1864 yılında tanıyabildi. Üzerindeki yüzlerce yıllık sis perdesi böylece kalkan kent, her yıl milyonlarca turistin ziyaret ettiği bir cazibe merkezine dönüştü.
8. Angkor tapınakları hem Hinduizm hem de Budizm için oldukça önemli
Hinduizm, Khmer krallarının diniydi. Antik şehirdeki tapınaklar başta Brahma, Vişnu ve Şiva olmak üzere farklı Hindu tanrılarına adanmıştı. Ayıca şehir Hindu tanrılarının heykelleriyle, yapılar ise Hinduizm’deki önemli olayların tasvirleriyle süslenmişti. Ancak 12. yüzyıldan itibaren Budizm, bölgedeki en popüler inanç haline geldi. Angkor’daki bazı tapınaklar Budistler için ibadet yerleri haline geldi ve bölgeye yeni Budist tapınakları inşa edildi.
9. Antik şehirde neredeyse Angkor Wat kadar ünlü olan bir tapınak daha var: Ta Prohm
Dünyaca ünlü oyuncu Angelina Jolie’nin başrolde yer aldığı 2001 yapımı Lara Croft: Tomb Raider isimli filmin bir sahnesinde Lara Croft (Angelina Jolie), büyük ağaçlar tarafından ele geçirilen bir Angkor tapınağının önünde yürürken görülüyor. İşte bu kısacık sahne sayesine dünya çapında meşhur hale gelen yapı Ta Prohm tapınağı. Tapınağın 1186 civarında, bölgede yaşayan ve çalışan 12.000 kişiyi barındıracak bir Budist manastırı olarak inşa edildiği biliniyor.
10. Şehirdeki tüm tapınaklar krallar tarafından yaptırılmadı
Angkor, kralların inşa ettirdiği bir tapınak-şehir olarak biliniyor. Ancak şehirde bazı istisnai yapılar da var. Tapınaklardan bazıları bölgenin ileri gelenleri tarafından inşa edildi. Banteay Srei adlı yapı ise bir Khmer kralının yaptırmadığı en meşhur Angkor tapınakları arasında yer alıyor.
Kaynak: 1