Andrei Tarkovsky’nin lirik ve şiirsel dili, Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan kazanan ilk filmi “Ivanovo Detstvo” ile bile kendi anavatanı olan Rusya’da kabul görmedi. Rusya’nın en sıradışı sinemacısı olarak tüm dünyada uluslararası düzeyde bir övgü topladı.
Tanınan bir rus şairin oğlu olarak doğduğu dünyaya, bir sinema efsanesi olarak 1986 yılında veda etti. Luis Bunuel ve Ingmar Bergman’dan son derece etkilendiğini her fırsatta dile getirdi bu büyük yönetmen.
Şimdi Tarkovsky’nin şiirsel dünyasından yönettiği, bazen senaryosuna da katkı sağladığı 8 filmine göz atalım.
1. Stalker
IMDB: 8,1
Tarkovsky’nin Rusya’da yaptığı son filmdir Stalker. Boris ve Arkadi Strugatzky’nin kısa romanına dayanan bu film, sanatçının ana konularını ele alıyor. Bilim ile din arasındaki ayılık ve nükleer tehditlerin karşısında insanlığın geleceğini gözler önüne seriyor. Stalker, insanları, gizli umutlarının ve hayallerinin gerçek olacağı, dikenli tellerle çevrili bir bölgeye sürüklüyor. Felsefi ve görsel anlamda tam bir şölen sunan bu filmi izlemeyen varsa en kısa sürede izlemesini umuyoruz.
2. Solaris
IMDB: 8,1
“Kubrick’in 2001’ine Rus yanıtı” olarak addedilen film, aşk ve hayata dair, felsefi bir bilimkurgu hikayesidir. İnsan düşüncelerinin somut biçime dönüştüğü bir uzay görevi olan filmin içerdiği özgürlük, Tarkovsky’yi Rusya’nın en seçkin sinemacısı yapan Soderberg’e 2002’de tekrar çekim için ilham verdi.
3. Andriej Rublow
IMDB: 8,4
Bir Ortaçağ ressamı hakkındaki bu tartışmalı tasvir Rusya’da yasaklanmasının ardından Cannes’da ödül alınca 1971’de uluslararası gösterime girdi. Tarkovsky’nin konuyla ilgili açıklaması ise şöyledir; “Bir sanatçı hiçbir zaman ideal koşullar altında çalışmaz. Aksi takdirde, eseri ortaya çıkmaz. Sanatçı, dünya mükemmel olmadığı için vardır. Sanat kusurlu bir dünyadan doğar. Rublyow’daki mesele de zaten budur.”
4. Katok i Skripka
IMDB: 7,5
Tarkovsky’nin ilk mezuniyet filmi olarak akıllarımıza kazınan bu filmde, silindir kullanan bir işçinin hareketiyle keman öğrenen bir çocuğun azmini izleyeceksiniz. Gözleri doldurtur, bizden uyarması.. Metaforlarla dolu, felsefi açıdan son derece baskın bu filmin ne kadar övsek az gelecektir.
5. Offret
IMDB: 8,2
Tarkovsky’nin, oğluna armağan ettiği son filmidir Offret. Bergman’dan etkilendiğini bildiğimiz yönetmenin en büyük etkilenişi ise bu filmde gözler önüne serilmektedir. İsveç’te çekilen bu film sadeliği ve metafordan biraz olsa uzaklığı ile dikkat çekmektedir. Tarkovsky’nin çektiği son film olduğu bildiğimiz için hiç bitmesin istenilerek izlenicektir…
6. Ivanovo Detstvo
IMDB: 8,1
Bu filme giriş yazımızda da değinmiştik. Tarkovsky’nin uzun metrajlı ilk filmidir Ivan’ın Çocukluğu… Tarkovsky sinemasına giriş yapmak isteyenler için ilk olarak izlenilmesi gereken filmlerinden birisidir. İmgeler ve metaforlarla doludur. Ayaklarınızı yerden kesecek öpücük nasıldır? denilse bu filmde bunu en somut halde görebilirsiniz.
7. Nostalghia
IMDB: 8,2
Bir film, Dostoyevski romanları kadar bir insanı zorlayabilir mi? sorusuna en güzel cevap bu film olacaktır. Bir romanın, sinemaya en yakın olduğu görsel şölen ile kanıtlandığı bu filmi izlediğinizde, zorlansanızda okumaktan kendinizi alamadığınzı bir romanı bitirmiş gibi hissedeceksiniz.
8. Zerkalo
IMDB: 8,2
Şiirselliği en derin anlamda kullandığı, en içe dönük en yavaş Tarkovsky filmlerinden birisidir Zerkalo. Acıyı, pişmanlığı en derinlerinizde hissedebileceğiniz zorlayıcı bir dram filmine ihtiyacınız varsa direkt bu filmi izlemenizi öneriyoruz.
