1 Aralık Dünya AIDS günü, HIV’in yayılması ve AIDS hastalığının artışına karşın bilincin yükseltilmesine adanmıştır. Maalesef ki AIDS hakkında ya çok az şey biliniyor ya da kafamız yalan yanlış bilgilerle dolu.
Sizleri bu konuda daha fazla bilinçlendirmek için bir liste hazırladık.
HIV nedir?
HIV (Human Immunodeficieny Virus) yani, İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü, bağışıklık sisteminin içine yerleşerek bireyin bağışıklık sistemini zayıflatan bir virüstür.
HIV+ (HIV pozitif) nedir?
Kanında HIV virüsü bulunan kişilere HIV pozitif denir.
AIDS nedir?
AIDS, insan bağışık yetmezlik virüsünün (HIV) neden olduğu bir hastalıktır. HIV girdiği vücudun, mikroplara karşı koyma yeteneğini sağlayan bağışıklık sistemini zayıflatarak yok eder. Direnci azalan vücutta, HIV’in etkisinin yanı sıra, çeşitli mikroplar da hastalıklara neden olurlar.
Anti-HIV testi nedir? Ne zaman yapılır?
HIV, vücuda girdiği andan itibaren, vücutta bununla savaşmak için özel antikorlar oluşur. Kandaki bu antikorların saptanmasına Anti-HIV testi denir. Birçok hastanede ve laboratuvarda bu testi yaptırabilirsiniz. AIDS virüsünün bulaştığını düşündüğünüz günden 28 gün sonra yapılan testin güvenilir olduğunu söylebiliriz. Ancak sonuç içinize sinmiyorsa 3 ay sonra testi yaptırdığınızda kesin olarak sonucu görebilirsiniz. Testler yüzde 99.97 oranında doğru sonucu verirler.
AIDS nasıl bulaşır?
1- Korunmasız cinsel (anal ya da vajinal) ilişki,
2- Enjektör-iğne paylaşımı,
3- Gerekli önlemler alınmadığı takdirde doğum esnasında anneden bebeğe veya bebeğe emzirme yoluyla bulaşabilir.
HIV’in bir bireyden diğerine bulaşabilmesi için gerçekleşmesi gerekenler:
1- İçeriğinde yüklü miktarda HIV bulunan bir miktar vücut sıvısı gereklidir. Bu sıvılar cinsel sıvılar (meni, boşalma öncesi gelen sıvı -precum-, vajinal sıvılar, anal akıntılar ve âdet kanamaları), kan, anne sütü (çok düşük bir ihtimal ama yine de bulaşabilir), beyin veya omurilik sıvıları.
2- Uyuşturucu kullanımı, dövme ya da piercing için kullanılan enjektör/iğnenin paylaşılması.
Oral seks ile bulaşır mı?
Dünya genelindeki kayıtlara göre oral yolla HIV bulaşmamıştır. Ancak çok düşük bir ihtimalle de olsa oral seks ile HIV bulaşabilir; bu ihtimalin gerçekleşebilmesi için de ağızda aktif ve açık olan bir yaradan kaynaklı sıvı transferi olması gerekir.
AIDS nasıl bulaşmaz?
1- Aynı ortamda bulunmak
2- Aynı havayı solumakla
3- Öpüşmek
4- Sarılmak
5- Dokunmak
6- Giysi ve eşya paylaşmak
7- Aynı bardak, çatal ve bıçak ile yiyip içmek
8- Öksürmek ve hapşırmak
9- Ter, tükürük, gözyaşı, balgam
10- Korunarak cinsel ilişki ile
11- Ortak tuvalet kullanmak
12- Ortak havuz kullanmak
13- Mastürbasyon
ile HIV yani AIDS bulaşmaz.
Tedavisi
Bilinen ilk AIDS vakası 1981’de görüldü, tedavi için ilk ilaç da 1987 yılında bulundu. Peki, kesin olarak tedavisi var mı? Hayır, HIV tamamen tedavi edilemez. Özellikle 1996’dan itibaren geliştirilmiş ilaçlar ile tedavi edilerek baskılanabilir ve kontrol altına alınabilir. HIV pozitif olmak ölümcül değildir, kronik bir sağlık problemidir. HIV pozitif bir kişi, tedavisini sürdürdüğü takdirde herkes kadar sağlıklı, uzun ve kaliteli bir yaşam sürdürebilir.
Bebek sahibi olmak
HIV pozitif kadınlar, doğru tedavi ve takiple, HIV taşımayan bebek sahibi olabilirler!
Daha önce de dediğimiz gibi emzirme yolu ile anneden bebeğe HIV geçişi riski çok düşük. Ancak riski tamamen sıfıra indirmek için bebeğe anne sütü yerine besin değeri eşit olan süt/mamalar verilir.
HIV belirtileri
HIV vücuda girdikten birkaç ay sonra, kişilerin yüzde 40’ı ile yüzde 90’ında gribe benzer belirtiler görülür Ancak bazen HIV belirtileri yıllar boyunca görülmeyebilir. HIV’in 3 aşaması vardır:
Akut dönem
Virüs vücuda girdikten 2 ila 4 hafta sonra; ateş, kas ağrısı, döküntü gibi şikâyetler oluşabilir. Ancak bu dönem hiçbir belirti görülmeden de geçirilebilir. Kişinin en bulaştırıcı olduğu dönem budur.
Sessiz dönem
Bu dönem geçtikten sonra, virüs vücutta hiçbir belirti yapmadan ortalama 7-10 yıl kadar taşınabilir. Belirtisiz süre bazen birkaç yıl kadar kısa, bazen de 10 yıldan çok daha uzun olabilir.
İleri dönem (AIDS)
Hiç tedavi görmeyen kişilerde hastalıklar ilerler ve AIDS dönemine girilir. Bireyler enfeksiyonlara ve kanserlere karşı tüm dirençlerini yitirirler ve çeşitli organlarında kanser ya da enfeksiyonlar oluşur.
HIV’den korunmak
Cinsel yolla AIDS virüsünden korunmanın yolu kondom kullanımıdır. Kondom, cinsel ilişkinin her çeşidinde ve doğru kullanıldığı takdirde virüsün bulaşma riski 100’den 0’a yaklaşmaktadır. Kondomun son kullanma tarihine, alırken ambalajının kapalı olmasına ve kullanırken yırtılmamış olduğuna dikkat edilmesi gerekir.
Kan yoluyla AIDS virüsünden korunmak için şırınga, diş hekimliği aletleri, dövme ve piercing aletleri yeniden kullanılmadan önce mutlaka dezenfekte edilmelidir veya tek kullanımlık materyaller tercih edilmelidir. Bu tür işler için güvenilir ve temiz yerler tercih etmek çok önemlidir.
Anneden bebeğe AIDS virüsünden korunmak için hamilelikte tedavi olunmalıdır ve annenin bebeği emzirmemesi önerilmektedir.
Kaynak: 1
