Sıfırdan zirveye çıkan, siyaset kurumunu kendisine menfaat elde etmek için kullanmayan, hakkında olumsuz tek yorum yapılmayan ve siyaset tarihinde iz bırakan bir isimdir Adnan Kahveci. Hangi partiden olursa olsun, herkesin sevdiği ve takdir ettiği Kahveci’yi ölümünün 23.yılında özlemle anıyoruz.
1. Bir yıldız doğuyor
Zekâsı, çalışkanlığı ve ürettiği yeni fikirlerle Türk siyasi tarihinde önemli bir yeri bulunan Adnan Kahveci, 1949 yılında Trabzon’un Köprübaşı ilçesi Beşköy beldesi Yılmazlar köyünde dünyaya gelir.
2. Birinciliklerle dolu başarı grafiği
Hayatı hep birinciliklerle geçen Kahveci, Milliyet Gazetesi’nin açtığı ilkokullar arası bilgi yarışmasının ilk birincisidir. 1966 yılında Kabataş Lisesi’ni dönem birincisi olarak bitirir ve aynı yıl üniversite sınavlarında da Türkiye birincisi olur.
3. ABD’de devam eden eğitim
İstanbul Üniversitesi burs sınavında yine en yüksek puanı alarak birinci olan Kahveci, daha sonra ABD’deki Indiana’da Purdue Üniversitesi’ne girer ve buradan elektrik mühendisi olarak mezun olur.
4. Bulaşıkçılık yapan mühendis
Yurt dışında eğitim alırken devlet bursları keseceğini açıklar, buna rağmen yurda dönmemeye kararlı olan Adnan Kahveci bulaşıkçılık yaparak geçimini sağlar ve eğitimini tamamlar.
5. Boğaziçi Üniversitesinde hocalık
Kahveci, mezuniyetinin ardından Missouri Üniversitesi’nde doktorasını tamamlar. Ardından da aynı üniversitede asistan profesör olarak çalışır. Kahveci, Türkiye’ye döndükten sonra önceleri Boğaziçi Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yapar. Ardından da İçişleri Bakanlığı teknik danışmanlığında bulunur.
6. Danışmanlıkla başlayan siyasi yaşam
İçişleri Bakanlığı bünyesindeki teknik danışmanlık göreviyle beraber siyasi hayata adım atan Kahveci’nin Korkut Özal’a danışmanlıkla başlayan bürokrasiyle tanışıklığı 12 Eylül sonrası Turgut Özal’a danışmanlıkla sürer. 12 Eylül döneminde Başbakanlık Danışmanlığına atanır ve o sıralarda Turgut Özal’la tanışır.
7. Milletvekilliği ve Maliye Bakanlığı
1983 yılında ANAP’ın kurucuları arasında yer alan Kahveci, askeri yönetim tarafından veto edildiği için milletvekili olamaz. Daha sonra 1987 yılında İstanbul’dan milletvekili seçilir ve Devlet Bakanı olur. Bir süre sonra da Maliye Bakanlığı görevine getirilir.
8. Elektronik medyanın mucidi
1991 yılında elektronik medya, dokunmatik ekranlar, elektronik oy sistemi gibi Türkiye’nin o dönemler çok uzak olduğu birçok alanda projeler hazırlar. O döneminin çok ilerisinde yaşayan bir siyasetçidir Adnan Kahveci.
9. Şüpheli bir kaza
5 Şubat 1993 tarihinde eşi ve iki çocuğu ile birlikte Bolu-Gerede yakınlarında trafik kazası geçiren Adnan Kahveci ve eşi olay anında hayatlarını kaybederken, 17 yaşındaki çocukları Aslıhan Kahveci yaralı olarak kurtulur ancak bitkisel hayata giren Aslıhan da on gün sonra vefat eder. Kamuoyunda dürüstlüğü ile tanınan ve çok sevilen Adnan Kahveci’nin yeni yapılan otobanda ters yola girerek kaza yapması, çeşitli şüphelerin ortaya atılmasına sebep olur.
10. En fakir ölen mucit bakan
Ardından “en fakir ölen mucit bakan” diye anılan Kahveci’nin, öldüğünde hurda haline gelmiş arabası ve bankadaki 43 milyon lirasından başka bir mal varlığı bırakmadığı beyan edilmişti.
11. İngilizce konuşan Kahveci
Turgut Özal’ın parti kurma çalışmaları sırasında, görüşmek için çağırdığı Bedrettin Dalan anlatıyor: Özal bana kurucu üyelik önerdiğinde memnuniyetle kabul ettim. Adnan o zaman, sürekli Özal’ın yanındaydı ve gelen giden misafirlerle de ilgileniyordu. Bir ara Özal bana döndü “ne içersin?” dedi. Ben de “bir çay içerim” dedim. Adnan’a döndü; “Kahveci, bir çay söyler misin?” dedi. Kahveci, baktım Özal ile İngilizce konuşuyor. Eve döndüm, hanıma “yahu adam müthiş, kahvecisi bile İngilizce konuşuyor” dedim. Sonradan o kişinin Adnan Kahveci olduğunu öğrendim.
12. Şükrü Kızılot’un anılarından
Devlet bakanlığı ve Maliye bakanlığı dönemlerinde, üniversitedeki görevimin yanı sıra, Kahveci’nin de özel danışmanlığını yapıyordum. Bir gün beni aradı; Kızılot, hayrola dün seni evden aradım “çok önemli” diye de not bıraktığım halde beni aramadın, dedi.
Çok özür dilerim sayın bakanım, inanın haberim olmadı. Aramasına neden olan konu hakkında bilgi verdiğim konuşmamız bittiğinde, biraz canım sıkılmıştı. Eve gittim ve yedi yıldır evde çalışan, kendi halinde saf bir Anadolu kadını olan Safiye Hanım’a sordum; Safiye hanım, dün beni maliye bakanı aramış ve “arasın, çok önemli” diye not bırakmış, niye bana söylemedin?
-Yok Şükrü Efendi, maliye bakanı seni aramadı, arasaydı söylemez miydim?
– Bak Safiye Hanım, bugün bizzat kendisi ile konuştum. Arayıp, eve not bıraktığını söyledi, hele sen iyi düşün bakayım, dün beni hiç arayan oldu mu?
–Haa… evet dün birisi aradı, “Şükrü Hoca evde mi?” diye sordu. Kendisi kahveci mi neymiş “gelirse beni mutlaka arasın” dedi. Ben de kendi kendime, Şükrü Efendi kahveye falan gitmez, kahveciyle çaycıyla bir işi olmaz, herhalde yanlış aradı diye, kahvecinin aradığını size söylemedim.
–Teşekkür ederim Safiye Hanım, senin kahveci zannettiğin ve aradığını bana söylemediğin o kişi var ya o, Maliye Bakanı Adnan Kahveci idi!
13. Özlediğimiz güzel insanlar
Aradan tam 23 yıl geçti. 1993 yılı Adnan Kahveci, Uğur Mumcu, Eşref Bitlis ve Madımak’ta yitirdiğimiz canlarla belki de 20.yüzyılın en karanlık yıllarındandı. Siyasetin bunca kirlendiği, güzel insanların bunca azaldığı böylesi günlerde o güzel insanları özlem ve saygıyla anıyoruz…