1861 yılında başlayan Amerikan İç Savaşı, ülke tarihinin belki de en kanlı dönemlerinden birine sahne oldu. Washington yönetimi ile Amerika Birleşik Devletleri’nden ayrılmak isteyen 11 güney eyaleti arasında çıkan bu savaş, 1865 yılına kadar kesintisiz devam etti. Savaş sonunda başkan Abraham Lincoln öncülüğünde kölelik kurumu kaldırıldı ve konfederasyon yıkıldı. Ancak her savaşta olduğu gibi Amerikan İç Savaşı sırasında da çok fazla kayıp verildi. 4 yıl boyunca gönüllü kuruluşlar, savaşın yarasını sarabilmek için mücadele etti. Bu gönüllü kuruluşlardan bir tanesi siyasilerin saçlarından bir heykel yaparak, bağış kampanyası düzenlemek istedi. Fikir ilk başta oldukça ilginç gelse de heykel aracılığıyla başarılı bir kampanya düzenlendi. Saçlı Kartal ismi verilen bu eser oldukça ilginç bir hikayeye sahip. Detaylara birlikte bakalım.
Onondaga Tarih Derneği’nde (OHA) tarih küratörü olan Robert Searing, koleksiyonlarındaki en tuhaf eserin “Saçlı Kartal” olduğunu söylüyor
Saçlı Kartal heykeli, 1864 yılında tam da Amerikan İç Savaşı’nın ortasında yaratılmış. Kartalın baş kısmında Lincoln’ün, boyun kısmında başkan yardımcısı Hannibal Hamlin’in, sırt kısmında ise Dışişleri Bakanı William Henry Seward’ın saçları bulunuyor. Kartalın meşhur gagasında ise başsavcı Edward Bates’in saç bukleleri yer alıyor. Tüm bu isimlerin dışında heykelde; 23 senatörün ve First Lady Mary Lincoln’ün de saçları bulunuyor.
19. yüzyılda Amerika Birleşik Devleri’nde saç, oldukça yaygın kullanılan bir dekoratif malzemeydi
Pek çok insan, evinde dekoratif saç süsleri sergiliyordu. Ya da ölen sevdiklerini hatırlamak için mücevherlerin içine bir tutam saç koyuyorlardı. Bu eser de benzer bir anlayışla ortaya çıktı. Heykel yapıp gelir elde etme fikri, iç savaş sırasında askerlerin sağlığı için çalışan gönüllü bir kuruluşun fikriydi. Sağlık komisyonu, hastanenin giderlerini karşılayabilmek için yardım kampanyası düzenlemeye karar verdi. Bu nedenle ilk önce Abraham Lincoln’e ulaştılar. Abraham Lincoln ve 36 kişi saçlarını bağışladıktan sonra heykelin yapımı başladı. Kısa bir süre sonra Nisan 1864 yılında New York’taki Metropolitan Fuarı’nda sergilendi. Hayır etkinliğinde 1000 dolar bağış toplanması hedeflenmişti. Heykelin yanındaki ziyaretçi defterine ismini yazdırmak isteyenler bir dolar ödemek zorundaydı. Para toplandıktan sonra Saçlı Kartal heykeli Abraham Lincoln’ ulaştırılacaktı. Ancak bu eser, Beyaz Saray’a asla ulaşamadı. Onlarca yıl, Brooklyn’de bir vitrininde asılı kaldı.
1920’lerde heykeli yapan sanatçının ailesi, eseri Onondaga Tarih Derneği’ne bağışladı
Dernek, sanat eserini güneş ışığında koruyabilmek için heykeli belirli periyodik dönemlerde sergiliyor. O zamandan beri, bu eşsiz parça sadece üç kez halka açık olarak sergilendi. Saçlı Kartal heykelinin üzeri tamamen camla kaplı. Aynı zamanda heykele, hangi bölümde kimin saçının kullanıldığına dair bir liste eşlik ediyor. Eser, paha biçilemez bir İç Savaş kalıntısı olarak OHA’da muhafaza edilmeye devam ediyor.
