2022 yılı, uzay teknolojileri için son derece önemli bir yıldı. Amerikan Ulusal ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından yörüngeye yerleştirilen James Webb Uzay Teleskobu, insanlık olarak daha önce görmediğimiz pek çok büyüleyici görüntüye tanıklık etmemizi olanak tanıdı. Çin, kendi uzay istasyonu Tiangong’u tamamlamayı başardı. Öte yandan pek çok farklı ülke ve özel kuruluş önemli çalışmalara imza attı. Bütün bunlar, 2022 yılının uzay bilimleri bakımından unutulmaz bir yıl haline gelmesini sağladı…
Ancak önümüzdeki yıl, uzay bilimleri açısından 2022’ye kıyasla bile çok daha heyecanlı geçecek gibi görünüyor. Başta Hindistan, Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin olmak üzere pek çok ülke yeni ve umut vadeden uzay misyonlarını hayata geçirmeye, insanlık Ay’a gitmeye hazırlanıyor! İşte 2023 yılında hayata geçirilmesi planlanan önemli uzay misyonları…
DearMoon
DearMoon, Japon girişimci Yusaku Maezawa tarafından finanse edilen bir uzay gezisi. Bu gezi kapsamında 8 kişiden oluşacak mürettebatın Ay’ın etrafında 6 günlük bir uçuş gerçekleştirmeleri planlanıyor. Bu uzay seyahatinde SpaceX tarafından tasarlanan Starship adlı geminin kullanılması planlanıyor. Starship roketlerinin daha önce başarılı yüksek irtifa uçuşlarına imza attığı ancak henüz uzaya çıkmadığı biliniyor. Bununla birlikte yolculuğun 2023 yılının sonlarında gerçekleştirileceği ifade ediliyor.
Jüpiter Görevi
22 Avrupa ülkesi tarafından desteklenen Avrupa Uzay Ajansı (ESA) 2023 yılında oldukça önemli bir uzay misyonunu hayata geçirmeyi planlıyor. ESA, 2023’ün nisan ayında “Jupiter Icy Moons Explorer” isimli aracını Jüpiter’e göndermeyi hedefliyor. Jupiter Icy Moons Explorer’ın gezegenin yörüngesine girmesi ve Jüpiter’in Europa, Ganymede ve Castillo isimli buzul uydularında detaylı keşifler yapması hedefleniyor. Bununla birlikte Jupiter Icy Moons Explorer isimli aracın hedefine ancak 2031 yılında ulaşabileceği ifade ediliyor.
OSIRIS-REx – OSIRIS-APEX
NASA tarafından geliştirilen OSIRIS-REx isimli araç, yaklaşık iki yıldır son derece önemli bir görev üzerinde çalışıyor. OSIRIS-REx uzun bir süredir ünlü gök taşı Bennu üzerinde incelemeler yapıyor, gök taşından örnekler topluyor. Seyahatine 2016 yılında başlayan OSIRIS-REx, ilk kez 20 Ekim 2020’de gök taşına inmiş ve örnek toplamayı başarmıştı. Öte yandan OSIRIS-REx’in topladığı örnekleri 24 Eylül 2023’te Dünya’ya ulaştırması bekleniyor. OSIRIS-REx tarafından toplanan gök taşı örneklerinin Güneş Sistemi hakkında yeni bilgilerin açığa çıkarılması için kullanılacağı ifade ediliyor.
Öte yandan OSIRIS-REx’in misyonu, gök taşı örneklerini Dünya’ya ulaştırmasıyla sona ermeyecek. Aracın, “OSIRIS-APEX” olarak yeniden isimlendirilmesi ve Apophis isimli gök taşına gönderilmesi planlanıyor.
Xuntian Görevi
Çin, uzay alanında yaptığı atılımlarla dikkat çekiyor. Kısa süre önce kendisine ait uzay istasyonunu tamamlamayı başaran ülke, önümüzdeki dönemde de uzay çalışmalarına ağırlık verecek gibi görünüyor. Çin’in ilerleyen dönemde hayata geçirmeyi planladığı çalışmalarından biri ise Xuntian Görevi. Çin, Xuntian isimli teleskobu 2023’ün aralık ayında uzak yıldızları ve kara delikleri haritalamak için yörüngeye göndermeyi planlanıyor.
2023, Ay’ın yeniden keşfedildiği bir yıl olabilir!
Çünkü 2023 yılı içerisinde pek çok farklı Ay görevinin hayata geçirilmesi planlanıyor. Örneğin Hindistan, Ay yüzeyini keşfetmek için haziran 2023’te Chandrayaan 3 programını başlatmayı hedefliyor.
2023 yılında Ay’a önemli bir yolculuk gerçekleştirmeye hazırlana diğer bir ülke ise Rusya. Rusya, Ay’ın güney bölgesinden örnek toplayabilmek amacıyla 2023’ün temmuz ayında “Luna 25” görevini başlatmayı planlıyor.
Ayrıca Çin ve Rusya, ortaklaşa olarak Ay’da bir üs kurmayı hedefliyor. Bu planın 2035 yılına kadar gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
2023 yılında pek çok ülke, Ay’a insanlı veya insansız uzay aracı göndermeyi planlıyor, peki ama neden?
Ay, uzun bir süredir uzaya dair çalışmaların merkezi olmaktan çok uzak. Ancak bu durum 2023 yılında değişecek gibi görünüyor. Peki ama neden? İnsanlık, neden bir kez daha Ay’a yolculuk yarışına girişiyor? Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezinden astronom Dr. McDowell, Rusya, ABD ve Çin gibi ülkelerin Ay’a astronotların yaşayabileceği üsler kurmayı planladıklarını ifade ediyor. Bunun sebebi ise bu ülkelerin Ay’ı bir basamak olarak kullanmak istemeleri. McDowell bu konu hakkında, “Ay, Mars gibi yerlere ulaşmak için bir basamak olarak kullanılıyor. Ay uzay teknolojilerini test etmek için harika bir yer.” ifadelerini kullanıyor.
Çalışmalarına İngiltere’de devam eden Dr. Lucinda King’e göre ise bir uzay aracını Ay’dan fırlatmak, Dünya’dan fırlatmaktan çok daha karlı ve kolay. Çünkü daha az yakıt gerektiriyor. Bununla birlikte Ay’da su varlığının tespit edilmesi, “Ay’ı yeniden keşfetme” mücadelesinin hız kazanmasına neden oluyor.