15 Temmuz, milletçe şaşkınlık, korku ve üzüntü içinde şahit olduğumuz kabus gibi bir geceydi. Ve olan bitene bir parça anlam verebilmek için hepimizin gözü televizyon kanallarında, sosyal medyanın üzerindeydi. Ancak yaşanan her felakette olduğu gibi, bunda da bilgi kirliliği çok fazla oldu. Ortalıkta gezen yalan haberler yüzünden ne yapacağımızı, neye inanacağımızı şaşırdık.
Ama şimdi sular durulmaya ve gerçekler ortaya çıkmaya başladı. İşte 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında medyada çıkan yalan haberler.
Kaynak: Mehmet Atakan Foça
1. Darbe girişimi sonrası fotoğraflar
Ankara’dan olduğu iddia edilen bu fotoğraf, aslında Mısır’a ait
Atatürk Havaalanı’ndan olduğu iddia edilen bu fotoğraf ise 2015 yılından ve Kore’ye ait
Ankara’dan olduğu iddia edilen bu fotoğraf, 2011 yılından ve Mısır’dan
Darbe girişimi sonrası sokağa dökülen halk olduğu iddia edilen bu fotoğraf 2015’ten ve Fas’tan
2. ABD başkan adayı Trump’ın attığı iddia edilen tweet: “Asker ülkesini geri alıyor, başkan olursam Amerika’da aynısı olacak.”
Oysa bu tweet, @realDenaldTrump isimli gerçek olmayan, parodi bir hesaptan atılmış. Trump’ın gerçek hesabı: @realDonaldTrump
3. Köprüde linç edilen asker fotoğrafı ‘eski’ iddiası
Özellikle bazı fenomenler tarafından sosyal medyada paylaşılan bu görsel, yerde kanlar içinde yatan askerin 2006 yılında Van’da bir askeri aracın devrilmesi sonucu yaralandığını iddia ediyor. Ancak yukarıdaki görselde gözüken “Askeri araç devrildi: Bir şehit, üç yaralı” başlıklı CNN Türk haberinin içinde, yukarıda gösterildiği gibi bir görsel bulunmuyor. Yani görsel, ‘linç anının yalan olduğu’ yalanını yaymak için haberin içine sonradan iliştirilmiş.
Bunun yanı sıra, sosyal medyada dolaşan pek çok video ve Periscope kaydı da linç girişimini ve bu fotoğrafların darbe girişimi sonrası çekilmiş olduğunu doğruluyor.
4. Ankara Emniyet Müdürlüğü’nün bombalanma anı
CNN TÜRK, T24 ve Cumhuriyet Gazetesi gibi mecralarda kullanılan Ankara Emniyet Müdürlüğü’nün bombalanma videosu.
Oysa, Emniyet Müdürlüğü’nün bombalanması denilerek dolaşıma giren video, 2014 yılına ve Gazze’nin bombalanmasına ait.
5. Fatih Portakal adına açılan sayfanın paylaşımı
Kafası kesilerek öldürüldüğü iddia edilen asker fotoğrafı.
Kafası kesilerek öldürüldü denilerek paylaşılan fotoğraf Burak Salıvermez isimli bir vatandaşın askerlik fotoğrafı olarak Facebook’a yüklediği görsel. Facebook ve Instagram hesaplarından yaptığı açıklamayla bunu belirtti.
6. Kafa kesme görüntüsü
Kafası kesilmeye çalışılan Türk askeri olduğu iddia edilen bu görsel, Türkiye’deki darbe girişimi olayları sırasında değil; 2013 yılında Suriye’deki çatışmalar sırasında çekilmiş.
7. Aliyev, kara harekatı başlatacaktı iddiası
Aliyev’in açıklamalarına göre Türkiye’de darbe olsaydı, Azerbeycan kara harekatı başlatacaktı.
Oysa Aliyev’in açıklamalarında böyle bir ifade yok. Başsağlığı dilemiş ve üzüntüsünü dile getirerek seçimle iş başına gelmenin önemine vurgu yapmış.
