İnsanların tatillerinde harcadıkları paranın en büyük bölümünü konaklamaya yatırdıkları yazılıp çizilmeye başlayınca Couchsurfing, Warmshowers gibi siteler ortaya çıktı. İkinci en büyük kalemin ulaşım olduğu anlaşılınca bu sefer araç paylaşım siteleri ve uygulamaları popüler oldu.
Bu imkanların yayılmasında tabi ki internet ve sosyal paylaşım ağlarının yarattığı kültürün etkisi de büyük. Böylece sadece ucuza tatil değil seyahate gidilen kültürü en yakın ve en çabuk yollardan tanıma fırsatı da buluyoruz. Hiç kasmadan, uğraşmadan seninle aynı kafada biriyle tanışmak için daha iyi bir seçenek yok. Tabii bu sitelere uyanan manitacılar özellikle Couchsurfing’i patlatalı çok oldu. Yine de bu tip sitelerin kullanıcıları kimin barzoluk peşinde kimin gerçek gezgin olduğunu anlamakta pek zorlanmazlar, nihayetinde tüm altyapı bırakılan yorumlar üzerinde temelleniyor.
Peki zaten bilinen Couchsurfing ve Warmshowers haricinde ne gibi imkanlar var. Parayı doğası gereği çakallık üzerine kurulu turizm sektörüne kaptırmadan tatil yapmak mümkün değil mi? Cevap kısa, değil. Eğer tatil demek konfor demek, konforumdan ödün veremem derseniz bu seçenekler sizin için değil. Çünkü bir çoğu para kazanarak gezmek üzerine kurulu. Amacınız biraz kafayı dağıtmak, farklı kültürlerden kankalar edinmek, hafif berduşluk yaparak gezmekse gönül rahatlığıyla takılabilirsiniz.
Berduşluk demişken şunu da unutmamak lazım, nedense bizim topraklarda berduşluk gözüyle bakılan bu tip paylaşımcı seyahat olanaklarından dünyanın geri kalanında hali vakti hiç de kötü olmayan insanlar da yararlanıyor. Örneğin bizim yanımızda parasız bir keman öğrencisinin de kaldığı oldu, Madagaskar’da da evi olan Fransız bir çiftin de. Madagaskar’ı abartmak için söylemedik, ciddiyiz. Olanaklar mı?
Ev ya da evcil hayvan bakımı
Kafa basit, anne baba tatile çıktığında “yavrum çiçekleri sulamayı unutma” der ya hani, işte onunla aynı şey. Yabancı ellerde bu gibi işler için kullanılan bir sistem. Evinde olmayacak kişinin çiçeğine, evcil hayvanına bakıyorsunuz. Onun evinde kalıyor ve önceden anlaşılan saatler boyunca serbest oluyorsunuz. Aslında saat sınırlaması tam olarak yok, sadece anlaşılan işi yapmanız gerekiyor. Bu şekilde gayet konforlu evlerde konaklayabilirsiniz. TrustedHousesitters.com, HouseCarers.com gibi siteler işinizi görecektir.
Gideceğiniz bölgede yeteneklerinize göre gönüllülük
Yabancılar buna voluntourism diyorlar. Volunteer (gönüllü) ve tourism kelimelerinden türeme. Gezgin dünyalarında hayli popüler bir kafa. Kısaca gidip görmek istediğiniz bölgede oradaki işletmelerin ya da yerel halkın işine yarayacak görevler edinip, kalma ve yeme içme hadiselerini bedavaya getiriyorsunuz. Mesela Kaş’ta dalış teknesiyle ilgilenip aylarca orada kalmış bir arkadaşımız var. Tabi mesleğinizin işe yarayacağı daha profesyonel işlere de bakabilirsiniz. Şu siteler işinize yarayabilir Voluntourism.org, ProjectsAbroad.org, GlobeAware.org
Çiftçi, gezginin efendisidir
Üstteki seçeneğin organik tarımla harman olmuş şekli. Bizim buralarda en çok bilinenlerden biri gönüllü çiftçilik organizasyonu olan tatuta. Toprağa doyarsınız. Yurt dışı seçenekleri için organizasyonumuzun adı WWOOF. Bu şekilde organik yaşamın ortasında konaklama ve çalışma imkanı buluyorsunuz.
Ofiste değil tatilde çalışmaca
Bildiğimiz maaşlı iş ama İstanbul gibi bir keşmekeşin içinde değil. Daha az nüfuslu bir tatil bölgesinde au pair, restoran, ya da cruise gemisi işleri gibi seçenekler olabilir. Gerçi bu sonuncusu için sektörden tanıdıklara ihtiyaç duyulacaktır. Eğer yeterli deneyiminiz varsa kamp alanlarında yoga ve pilates dersleri de iş görüyor. Ülkenin en popüler kamp bölgelerinde masaj yeteneğini kullanarak tatilini geçirenler var.
Çalışırken gezmece
Bunun için duruma uygun bir meslekte profesyonelleşmiş olmak gerekiyor. Yazar çizer takımı, seslendirme gibi şahane meslekler istedikleri her yerden çalışıp para kazanabilirler. Ülkemizden bunu yaparak takılan ve arada bir bizim sayfamızda da yazan Çağrı Çankaya’nın designerontheroad sitesini ve neler yaptığını araştırabilirsiniz. Yurt dışı olanaklar için remoteyear ayrıca workaway ve helpx sitelerine de göz atmanızı öneririz.
Airbnb dünyasını keşfetmece
Couchsurfing dünyasının evi parayla kiralama şekli. Sürekli yapmak durumunda değilsiniz. Mesela sadece tatile çıktığınızda evinizi kiralayabilirsiniz. Bu şekilde siz tatilde para harcarken diğer taraftan boş duracak eviniz üzerinden para kazanarak tatili finanse etmeniz mümkün. Ama bu seviyeye gelmek için daha önceden evi kiralamaya başlayıp Airbnb sisteminde biraz tecrübe sahibi olmak gerekebilir.
Tatilin ikinci en büyük masrafı?
Ulaşım. Ülkemizde en çok güven sorunu yaşanan alanlardan birisi. Araç paylaşım sistemleri genellikle güvensiz bulunuyor. Seyahatlerinde otostop kullanan insanların bile araç paylaşım sistemlerine temkinli yaklaştıklarına şahit olduk. Tamam mutlaka temkinli olmak gerekir ama durum biraz fazla abartılıyor. Sistemde kimlik bilgilerinden, sosyal medya hesaplarına kadar sağlama yapmak mümkün. Üstelik birçok olanakta yalnız başınıza seyehat etmek zorunda kalmıyorsunuz. Yani aynı araçta sizden başka katılımcılar da bulunuyor. Blablacar sistemin ülkemizde de hizmet veren ayaklarından biri.
Bedava şehir turları
Bilmediğiniz bir şehirde merkez meydana geldiniz. Bir köşeye çekilip meydanı izlediniz. Sonrası? Tripadvisor? Foursquare? Tabii ki işe yararlar ama daha çok ticari işletme önerileri için. Sizin gibi şehri yürüyerek dolaşmak isteyenleri bir çatıda toplayan freecitytour adlı oluşumlara şans veriniz. Örneğin Prag için rastgele seçtiğimiz sayfalardan birisinde hayli detaylı bir rezervasyon sistemi var.
Bu liste ilginizi çektiyse Boş Gezenin Boş Kalfası Sözüne Nanik Yapan 15 Gezgin de hoşunuza gidebilir.
