Rus Edebiyatı, hem kendi coğrafyasında hem de dünya coğrafyasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Pek çok yazarın, sanatçının ve şairin etkilenerek kendini bulduğu eserlerle güncelliğini koruyan eserler barındırmaktadır. Dostoyevski de hiç şüphesiz o isimler arasında yer alıyordu. Bıraktığı eserler ve hayatı, onu sadece bir yazar olarak değil; anlaşılmak üzere yeniden okunacak bir başka metin olarak da var ediyordu. Romanlarında kurduğu yapı, bu durumun en açık kanıtıydı. Çünkü Dostoyevski’nin eserleri tek seferde okunabilecek metinler değildi. Bir insanın her dönemini farklı bir biçimde etkileyecek kadar yoğun bir anlam taşıyordu.
1. Dostoyevski’nin yaşarken yayınlanan son kitabı olan Karamazov Kardeşler, iki yıl gibi bir sürede tamamlanmış ve 1880 yılında yayımlanmıştır. Yazar, kitap yayımlandıktan dört ay sonra hayatını kaybetmiştir.
2. Romanda bir bölüm olarak yer alan “Büyük Engizisyoncu” bölümü en az romanın kendisi kadar ünlü bir bölümdür. Bu bölümde Dostoyevski’nin bütün felsefesini sunduğu ve incelikle anlattığı düşünülmektedir.
3. Kitap, aslında Dostoyevski’nin daha önce yazmaya başlayıp yarım bıraktığı “Büyük Bir Günahkarın Yaşamöyküsü” roman taslağının parçalanarak oluşturulmuş son halidir.
4. Romandaki temel yapı Dostoyevski’nin yaşamıyla pek çok noktada benzerlik taşır. Yazar, kitabında hem baba hem de oğul olarak duyduğu suçluluk ve pişmanlık duygularına gönderme yapar. Üç yaşında ölen oğlunun Alyoşa olması buna örnek olarak gösterilebilir.
5. Bir hastalığı ve o hastalığın belirtilerini bedeninde taşıma olgusu, Dostyevski’nin özellikle kurduğu bir yapıdır. Sürekli sara krizleri geçiren Smerdyakov buna en açık örnektir. Çünkü Dostoyevski’nin kendisi de epilepsi hastasıydı.
6. Edward Hallett Carr, yapmış olduğu incelemelere göre, Dostoyevski’yi tam anlamıyla yansıtan ismin Ayloşa değil Ivan olduğunu iddia etmektedir.
7. Kitabın merkezinde bir babanın ölümü yer alır. Bu olay Dostoyevski’nin hayatıyla doğrudan bağlantılıdır çünkü yazarın da babası bir cinayete kurban gitmiştir. Ve ilk sara krizinin de bu dönemlerde yaşandığı düşünülmektedir.
8. Karamazov Kardeşler, aile dramı ve cinayet romanı temelleri üzerinde yükselen, oldukça önemli bir felsefi metindir.
9. Kitap, yaklaşık 400 bin kelimeden oluşmaktadır.
10. Karamazov Kardeşler, bir diğer büyük Rus yazar Tolstoy’un evini terk ederken yanına aldığı kitaptır.
Kaynak: 1
