Animasyon filmleri kimi zaman kalbimizi ısıtan, kimi zaman gerilimli, kimi zaman hüzünlendirici hikayeleriyle pek çok sinemaseverin ilgisini çekiyor. Ancak ne yazık ki animasyonların sadece çocuklar için yapıldığına dair yanlış bir algı var. Fakat gerek vermek istediği mesajlar gerek ele aldığı teması itibarıyla bu algıyı yıkan yetişkin animasyon filmleri azımsanmayacak kadar çok sayıda! İşte birbirinden güzel yetişkin animasyon filmleri?
1. Waltz with Bashir, IMDb: 8,0
Yetişkin animasyon filmleri deyince ilk sırada savaşın acılarını anlatan Waltz with Bashir’e yer vermek istedik. Türkiye’de “Beşir’le Vals” ismiyle yayımlanan film, odağını Lübnan savaşlarına çeviriyor. Filmde yönetmen Ari Folman, savaşlarda yaşadığı kabusu sürekli rüyasında görüyor ancak buna bir anlam veremiyor. Daha sonra bu rüyanın savaşta yaşadıklarıyla ilişkisi olduğuna kanaat getiriyor. Savaş, hafıza, kimlik gibi konuları sorgulatan bu muhteşem film, ayrıca Altın Küre Ödülü de almıştı.
2. Gandahar, IMDb: 7,1
Fransız yönetmen René Laloux‘nun yönettiği Gandahar, bilim kurgu türünde bir yetişkin animasyon filmi. Filmde insanın doğayla iç içe yaşadığı bir ütopyanın nasıl distopyaya dönüştüğüne şahit oluyoruz. Aynı zamanda içinde fantastik karakterlerin de olduğu film, izleyenleri etkisi altına almayı başarıyor.
3. Your Name, IMDb: 8,4
Japon yönetmen ve manga sanatçısı Makoto Shinkai‘nin “Your Name” isimli animasyon filmi ise hem romantik hem fantastik türde. Film, birbirini tanımayan Mitsuha ile Taki’nin tuhaf rüyaları sonucunda kesişen hikayesini anlatıyor. Filmde bir şehrin meteor düşmesiyle yerle bir olması gibi fantastik sahneler de yer alıyor. Yer yer güldüren, yer yer duygulandıran bu filmi izlerken animasyon izlediğinizi bile unutacaksınız. Çünkü film son derece içten ve gerçekçi?
4. I Lost My Body, IMDb: 7,6
Türkiye’de “Bedenimi Kaybettim” ismiyle gösterime giren film, anne ve babasını kaybeden Gabrielle isimli bir çocuğun farklı bir yerde göçmen olarak yaşamaya başlamasını ve büyüme hikayesini anlatıyor. Bu süreçte Gabrielle bir iş kazası sonucu makineye elini kaptırır. Gabrielle’in eli Paris sokaklarını altüst eder ve Gabrielle’i bulmaya çalışır. Film bu yönüyle fantastiktir ancak genel itibarıyla dram filmi türünde olduğunu da söyleyebiliriz. Fransız yönetmen Jérémy Clapin‘in yönettiği bu film, aynı zamanda birçok ödülün sahibi oldu.
5. Inside Out, IMDb: 8,1
Inside Out, ilk etapta çocuklar için yapılmış bir animasyon gibi duruyor. Ancak filmin vermek istediği mesaj, yetişkinleri de fazlasıyla ilgilendiriyor. İki dalda Oscar ödülü alan bu filmin yönetmeni ise Pete Docter. Duyguları tanıma, bilinçdışı süreçler gibi psikolojik konularda mesajlar veren animasyon, izleyenlere kişilerarası ilişkiler için birçok ders veriyor.
Filmde kırsal bir yerden kente taşınan Riley’nin bu süreçte deneyimlediği duygular ve girdiği bunalım döneminden çıkması anlatılıyor. Bu çerçevede işin içine aile ilişkileri, bireyin gelişiminde ailenin rolü gibi konular da ele alınıyor.
6. Soul, IMDb: 8,1
Tıpkı Inside Out gibi bu film de izleyenleri duygulandırıyor. Geçtiğimiz yılın en çok konuşulan animasyon filmlerinden biri olan Soul, bir ortaokul müzik öğretmeni olan Joe Gardner’ın hikayesini anlatıyor. Bir caz grubuna katılmak isteyen Gardner, bir gün aniden kanalizasyona düşüyor. Burası aslında farklı bir dünyaya açılıyor fakat o Dünya’ya nasıl döneceğini bulmaya çalışıyor. Pixar imzalı yetişkin animasyon filmleri arasında yer alan Soul’un yönetmeni ise yine Pete Docter?
7. Persepolis, IMDb: 8,0
İran’daki Molla Devrimi’ni anlatan Persepolis, yaşananlara bir çocuğun penceresinden bakıyor. Bu anlamda eğlenceli olan film aynı zamanda politik bir söyleme de sahip. Marjane Satrapi ve Vincent Paronnaud‘nun yönettiği filmde Marjane ve ailesi anlatılır. Şah Devrimi’nden sonra demokrasinin geleceğini ümit eden İran halkını tekrar karanlık günler beklemektedir.
8. Spirited Away, IMDb: 8,6
Animasyon deyince Hayao Miyazaki‘den söz etmeden geçemeyiz. 50 yıldan fazla bir süre boyunca animasyon ile ilgilenen Miyazaki, Spirited Away (Ruhların Kaçışı) adlı filminde Chihiro’nun ailesini bulmaya çalışmasını anlatıyor. Bulundukları kasabadan taşınan aile, bu sırada gördükleri tünelden etkilenirler ve oraya girmek isterler. Kendisini tünelin büyüsüne kaptıran Chihiro’nun annesi ve babası daha sonra domuza dönüşür. Chihiro ise ailesini kurtarmak için zorlu bir mücadele verir.
Japon sinema tarihinin en başarılı filmi olarak kabul edilen Spirited Away, hem Oscar hem de Altın Ayı Ödülü’nü kazanmıştı. Filmde Japon kültürüne de bol göndermeler yapılıyor. Hatta filmin kapitalizmi eleştirdiği yönünde iddialar da var fakat Hayao Miyazaki, böyle bir amacının olmadığını söylüyor. Yine de çok katmanlı bir kurgusu olan bu film, özellikle yetişkinlerin izlemesi gereken bir başyapıt!?
9. Les Triplettes de Belleville, IMDb: 7,8
Sylvain Chomet imzalı bu animasyon filmi ise Oscar adaylığı alan bir yapım. Bu film, şimdiye kadar 19 adet ödül aldı?. Babaannesi tarafından büyütülen yetim çocuk Champion, bisiklet yarışına katılmaya hazırlanır. Ancak bu sırada iki mafya çocuğu kaçırır. Ardından çocuğun babaannesi Madame Souza ile köpeği Bruno, Champion’u kurtarmaya çalışır. Bu maceraya 1930’lu yılların müzikhol yıldızları Belleville Üçlüsü de eşlik eder.
10. Ruben Brandt – a gyujto, IMDb: 7,5
Macar yönetmen Milorad Krstic imzası taşıyan bu film, Netflix’te izlenebiliyor. Filmde bir psikoterapist, rüyalarına giren ünlü tabloları çalmak için hırsızlarla ortaklık kurar. Psikoterapist, artık “koleksiyoncu” diye tanınan bir hırsızdır. Psikoterapist ve ona eşlik eden diğer hırsızlar, dünyanın dört bir yanında aranırlar. Bu yönüyle film hem aksiyon, hem de macerayı seyirciye yaşatıyor.
11. Paprika, IMDb: 7,7
Satoshi Kon‘un yönetmenliğinde üretilen Paprika, ise yetişkin animasyon filmleri arasında önemli bir yerde duruyor. İlk gösterimini 63. Venedik Film Festivali’nde yapan film, DC Mini adında bir psikoterapi cihazının üretilmesiyle gelişen olayları anlatıyor. Cihaz, insanların rüyalarına girip onların yaşadığı sorunların kaynağını bulup onarıyor. Ancak sonradan Dr. Atsuko Chiba, bu cihazın insanların zihnini yok etmek için kullanıldığını fark ediyor. Film, hem bilim kurgu hem de macera türünde gösterilebilir.
12. Prezít Svuj Zivot, IMDb: 7,3
Yetişkin animasyon filmleri önerileri listemizde daha çok suç, bilim kurgu ve macera türündeki filmlere yer verdiğimizin farkındayız?. Biraz da güldüren içeriklere ne dersiniz? Örneğin, bu deneysel film diğer animasyonlardan farklı olarak gerçek görüntüler ile kolaj tekniğini bir arada kullanıyor.
Fantastik komedi türündeki filmde sıkıcı bir hayatı olan Eugene isimli evli bir adam, her gece rüyasında güzel bir kadın görür. Ancak bu duruma çok takılır ve rüyayı görmeye devam edebilmek için terapiste gider. Sürrealist bir anlatıya sahip olan filmde Eugene aynı rüyayı başka biçimlerde görmeye başlar.
Filmin yönetmen koltuğunda ise deneysel animasyon filmleriyle tanınan Çek yönetmen Jan Švankmajer oturuyor.
13. Anomalisa, IMDb: 7,3
Hazır konu animasyondan açılmışken binbir emekle üretilen stop motion animasyonları es geçemezdik. Üstelik bu animasyonda Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Sil Baştan) filminin senaristlerinden Charlie Kaufman ve Duke Johnson‘ın imzası bulunuyor. Filmde insanlarla iletişim kurmakta zorlanan felçli bir adamın bir iş gezisi sırasında tanıştığı birisi sayesinde hayatının nasıl değiştiği anlatılıyor.
14. Sausage Party, IMDb: 6,1
Cinsellikle ilgili tabuları yıkmaya çalışan bu filmin yönetmen koltuğunda Greg Tiernan ile Conrad Vernon oturuyor. Komedi türündeki filmde satın alındıktan sonra başlarına gelecek acı gerçeklerle karşılaşan süpermarket ürünleri anlatılıyor. Filmde sadece cinsellik değil ırkçılık karşıtı, provokatif bir söylemin de olduğunu belirtelim?
15. Fantastic Mr. Fox, IMDb: 7,9
Wes Anderson‘ın yönettiği bu film, yine ilk etapta sadece çocukların izleyebileceği animasyon filmlere benziyor. Fakat Fantastic Mr. Fox’u aslında yetişkin animasyon filmleri arasında gösterebiliriz. Film, ailesini doyurmak için zengin bir çiftçiden ördek ve tavuk çalan Mr. Fox isimli bir tilkiyi anlatıyor. Böylece mülkiyet ve adalet kavramlarını ele alan film, stop motion animasyonun en sevilen örneklerinden biri olarak önemini koruyor.
16. Akira, IMDb: 8,0
Katsuhiro Otomo‘nun yönettiği film, gelecekte geçiyor. Filmde bir motosiklet çetesinin lideri hükümetin üzerinde tehlikeli işler yaptığı arkadaşını kurtarmak için mücadele verir. Ancak çete liderinin arkadaşı, bu deneyler sonucunda psikokinetik güçlere sahip olur. Çete liderini zorlu bir mücadele bekler. Filmde bilim kurgu ve aksiyon bir aradadır.
17. Loving Vincent, IMDb: 7,8
Dorota Kobiela ve Hugh Welchman‘ın imzasını taşıyan film, resmin deli dahisi Vincent van Gogh’un ölümünden bir yıl sonrasını anlatıyor. Filmde ünlü ressamın ölüm sebebinin intihar olup olmadığı araştırılıyor. Bu yönüyle gerçeklik taşıyan film, aynı zamanda Van Gogh’un 125 tablosu ile görsel evrenini yaratıyor. Film böylece sinemaseverlerin beğenisini kazanıyor?
18. Mary and Max, IMDb: 8,1
Yetişkin animasyon filmleri arasında konusuyla beğeni toplayan bir film de Mary and Max… Filmin yönetmenliğini Adam Elliot üstleniyor. 5 yıllık sıkı çalışma ile ortaya çıkan bu film çocuk ihmali, otizm, yalnızlık, agorafobi gibi konuları ele alıyor. Film, farklı yerlerde yaşayan 8 yaşındaki Mary ile 45 yaşındaki Max’in mektup arkadaşlığını anlatıyor. Ayrıca filmin galasını 2009’da Sundance Film Festivali‘nde yaptığını da belirtelim.
19. 9, IMDb: 7,1
Shane Acker yönetmenliğindeki film, makinelerin insanları yok ettiği bir evrende geçiyor. Akıllı savaş makinesini icat eden kişi dokuz adet dikişli bez bebek üretiyor. Ancak bu bebekler daha sonra savaş makinesine karşı mücadele etmek zorunda kalıyor. Böylece film, izleyicilerine sıra dışı bir hikaye vadediyor.
20. Idiots and Angels, IMDb: 7,0
Bill Plympton‘ın yönetmenliğini yaptığı filmde Angel isimli bencil ve kötü bir adamın fantastik hikayesi anlatılıyor. Angel’in sırtında bir sabah kanatları çıkıyor ve her kötülük yaptığında kanatlar onu engelliyor. Daha sonra insanlar bu kanatların peşine düşmeye başlayınca olaylar ilerliyor. Bu filmi sadece yetişkin animasyon filmleri izlemek isteyenler için değil; ayrıca diyalogsuz film sevenler için de önerebiliriz?
21. The Plague Dogs, IMDb: 7,8
Yönetmen koltuğuna Martin Rosen‘ın oturduğu film, yetişkin animasyon filmleri arasındaki bir başka seçenek. Hayvan deneylerini çarpıcı bir şekilde anlatan film, araştırma merkezinden kaçan köpeklerin yaşadığı sorunları ele alıyor. Ayrıca filmin hem dram hem macera türünde olduğunu ekleyelim.
22. Belladonna of Sadness, IMDb: 7,4
Film, cinsel saldırıya uğrayan Jeanne’nin eşi ve yaşadığı köy tarafından dışlanmasını ve büyülü güçlere sahip olmasını anlatıyor. Sulu boyalarla yapılmış bu animasyon, farklı bir dile sahip olduğu için dikkat çekiyor. Filmin yönetmenliğini ise Japon anime senaristi ve yönetmeni Eiichi Yamamoto üstlenmişti.
23. Animatrix, IMDb: 7,4
Yönetmen kadrosu epey kalabalık olan bu film ise (isminden de anlaşılacağı gibi) Matrix dünyasında geçiyor. Animatrix, aslında Matrix evreninde geçen olayları 9 kısa film halinde sunan bir animasyon serisi. Matrix fanlarının seveceği türden bir seri olduğunu da belirtelim?
BONUS: Eveet, uzun uzuuunnn animasyonlardan söz ettik… Peki ünlü animasyonlarda yer alan ama daha önce fark etmediğiniz detayları öğrenmek istemez misiniz? Okumak için buraya tıklayın?
Kitap okumaya 3 yaşındayken "okubiçi" diyerek başlayan, sonrasında amatör yazarlıktan editörlüğe kadar kitapla ve içerikle ilgili pek çok alanda yer edinen bir psikolojik danışmanlık ve rehberlik mezunu. Hayat boyu öğrenmeye ve değişimin gücüne itimat eden, keşfetmeye ve yürümeye bayılan, şarap ve palmiye delisi. Özgürlüğün yollarda olduğuna can-ı gönülden inanan, kendisini ruhen İzmirli diye tanıtan bir alyoşa.
