Tenis dünyada en çok ilgi gören spor dallarından biridir. Öyle ki, dünyanın pek çok ülkesinde oldukça popüler. Hatta ülkemizde bile her geçen gün daha çok ilgi görmektedir. Hal böyle olunca pek çok sporsever tenis nedir ve nasıl oynanır diye merak ediyor. Sizler için tenis nedir, tenis çeşitleri nelerdir, tenis nasıl oynanır ve tenis kuralları nelerdir anlattık. Öncelikle tenis nedir sorusunu yanıtlayarak başlayalım.
Ayrıca bu içeriğe bakmak isteyebilirsiniz: “Tenis Tarihinden Unutulmaz 21 An”
Tenis nedir?
Tenis, raket ve topla iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir topu ağ (net) üzerinden rakibinin sahasına (korta) atmaya çalışırlar. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır. Tenis dikdörtgen düz bir kortta genellikle beton (sert), kil (toprak), çim veya ahşap bir yüzeyde oynanır. Profesyonel teniste kortlar belirli ölçülere göre yapılmak zorundadır.
Kökleri Orta Çağ Fransa’sında elle oynanan bir oyuna dayanan, ancak bugünküne oldukça yakın şekilde 1800’lü yıllar İngiltere’sinde oynanmaya başlayan oyun, öncelikle İngilizce konuşulan ülkelerde yayılmıştır. Tenis bugün bir olimpiyat sporu olup, her seviyeden, her yaştan ve her ülkeden oyuncusu bulunmaktadır.
Tenis nedir öğrendiğimize göre nasıl oynanır ve kuralları nelerdir bakalım.
Tenis nasıl oynanır?
Tenis, karşılıklı iki kişi ya da ikişer kişiden oluşan takımlarla dikdörtgen düz bir kortta oynanır. Oyuncular sahanın ortasındaki ağın iki tarafında karşılıklı bir şekilde durur ve raketleri ile topa vurarak topu ağ üzerinden rakibin sahasına geçirmeye çalışırlar. Buradaki amaç, rakibin topa ulaşamamasını sağlayacak şekilde vurmaktır.
Sporculardan bir tanesinin servis atmasıyla oyun başlar. Servis, ilk olarak sahanın orta çizgisinin sağındaki bölge hiza alınarak sahanın dışından yapılır. Servisi karşılayan kişi de çapraz bölgede durur. Servis kullanan kişi, çapraz bölgeye atmak zorundadır. Bu bölgeleri belirleyen çizgiler, sahanın dış çizgisi değil, iç kısımdaki çizilerdir. Eğer servisi kullanan kişi topu ıskalarsa, fileye atarsa veya atması gereken yere atamazsa bu bir hata olur. Hata üst üste iki kez tekrarlanırsa rakip taraf bir sayı kazanır.
Servisi kullanan oyuncunun topu fileye çarparak rakip oyuncunun sahasına düşerse bu bir hata olarak sayılmaz ve servis tekrarlanır. Bu tarz durumlarda iki taraf sayı kazanamaz. Oyun başladıktan sonra ise top filenin üstüne çarpıp karşı sahaya düşerse oyun devam eder. Oyun esnasında top ikiden fazla sekerse sayı, topa vuran tarafa yazılır. Eğer top dışarıya düşerse sayı, topu karşılaması gereken tarafa yazılır. Topun fileye çarparak aynı tarafın içine düşmesi de karşı tarafa sayı olarak yazılır.
Tenis kuralları nelerdir?
Oyun, kortta taraf seçimi ve başlangıç servisini atacak kişiyi belirlemek için yazı-tura ile başlar. Tenis maçları 3 setlik veya 5 setlik olarak oynanmaktadır. 3 setlik maçlarda 2 set alan, 5 setlik maçlarda ise 3 set alan oyuncu maçı kazanır. 1 set almak için 6 oyun oynanır. Oyunlar puan olarak 0-0 olarak başlar ve her sayıda sporcular sırasıyla 15-30-40 puanlarına ulaşarak devam eder. Eğer maç 40-40 olursa sayı alan taraf oyunu almış sayılmaz, avantaj elde etmiş sayılır. Avantajın üzerine bir sayı daha alan taraf oyunu alır. Oyunlarda durum 5-5 olmuşsa set uzatmaya gider.
Teniste temel kural, topu filenin üzerinden ya da yanından geçirerek rakibin sahasına atabilmektir. Eğer rakip oyuncu topa yetişemez ve top iki kez sekerse, top tenis raketi ile iki kez temas ederse ya da rakibin vücuduna temas ederse, rakip topu dışarı atarsa veya vurduğunda fileye takılırsa sayı kazanılır.
Top rakip oyuncunun sahasına değer, ancak vuruş tekniğinden dolayı yere sektikten sonra topa vuran kişinin sahasına file üzerinden geri gelirse, sayı topa vurmuş olan oyuncuya yazılır.
Tenis topları her vuruş sonrası hasar gördüğünden dolayı belli bir oyun sonrasında değiştirilir.
Bir oyuncu fileye dokunursa, rakibe bir puan yazılır.
Tenis kortu hakkında bilgiler
Profesyonel bir tenis kortu dikdörtgen şeklindedir ve 23,77m uzunluğunda, 10,97 m genişliğindedir. Tekler müsabakası için genişlik 8,23 metredir. Kort 1,07 metre yüksekliğindeki iki direğin üzerinden geçen çelik tel veya kordona asılmış ağ (net) ile ortadan ikiye ayrılmıştır. Ağ gergin olmalı, direkler arasını tamamen doldurmalı ve topun geçmeyeceği kadar sık dokunmuş olmalıdır. Ağın orta yüksekliği 0,914 m olup, fileyi tutan çelik telin üzerinden geçerek yere sabitlenen bir “orta bant” ile ağın yüksekliği ve gerginliği ayarlanır. Ağın üzerindeki çelik tel, bir bant tarafından (ağ bantı) örtülmüş olmalı, ağ bantı ve orta bant tamamıyla beyaz olmalıdır. Fileyle ilgili kurallar arasında şunlar yer alır:
- Çelik telin veya kordonun çapı en çok 0,8 cm olmalıdır.
- Ortada bulunan ağ bandının genişliği en çok 5 cm olmalıdır.
- Ağ bandının genişliği, çelik telin her iki yanından da aşağıya doğru en az 5 cm, en çok 6,35 cm olmalıdır.
Kortların genişliğini belirleyen çizgilere sınır çizgileri denir. Bunların ortasındaki küçük işaretin adı ise çilekeş çizgisidir. Bu çizgilerin kalınlığı 5 santimdir.
Tenis çeşitleri nelerdir?
Dünyanın pek çok ülkesinde raket ve topla oynanan pek çok tenis çeşidi vardır. Kort tenisinden sonra en popüler olanları ise şunlardır:
- Masa tenisi
- Duvar tenisi (squash)
- Padel tenis
Masa tenisi
Masa tenisi (pinpon), iki veya dört oyuncunun birbirlerine topu karşılıklı olarak attığı ortasında ağ bulunan masanın üstünde oynanan bir oyundur. Masa tenisi oynamak için öncelikle dikdörtgen bir masa gerekir. Masa tenisi masasının yüzeyi koyu renkli ve mat olur. Masa tenisi topunun rengi ise turuncu veya beyaz olmalıdır.
Duvar tenisi (squash)
Squash, raket ve topla iki oyuncu (çiftlerde dört oyuncu) tarafından oynanan bir tür raket sporudur. Oynandığı saha bir tarafı açık, üstü kapalı bir küpü andırır. Bu saha normal bir tenis sahasından daha küçük boyutlara sahip olup, zemini parke ve duvarları özel alçı veya tahtadandır. Giysi ve raket bakımından tenise benzer, ancak squash’ın topu tenis topundan daha küçük boyutlara sahiptir ve kauçuktan yapılmıştır. Çapı 4 cm, ağırlığı ise 24 gramdır ve topun içerisinde bir damla sıvı bulunur.
Padel tenis
Padel tenis, çiftler tenis kortundan biraz daha küçük kapalı bir kortta çiftler halinde oynanan bir raket sporudur. Puanlama normal tenis ile aynıdır ve kullanılan toplar benzerdir, ancak biraz daha az kuvvet uygulanarak oynanır.
