Spor, doğası gereği mücadele ve rekabeti içinde barındıran, sporcular için ise başarıya odaklanmanın kaçınılmaz olduğu bir olgudur. Mücadelede ve rekabette öne çıkan sporcular ise başarılarıyla spor tarihine adlarını yazdırır.
Biz de sporun farklı branşlarından 14 kişinin/takımın bazen sportmence bazen daha abartılı rekabetini sizler için derledik.
Bu arada sizin “Superclasico nerde?”, “Old Firm olmadan bu liste eksik kalır!” ya da “Roma-Lazio atlanır mı!” dediğinizi duyar gibiyiz. Futbol odaklı olmayan, rekabeti sporun geneline yayan bir liste olsun istedik. Duyrulur. 🙂
Yine de aklınıza gelenleri yorum olarak eklemek serbest. Huzurlarınızda spordaki ezeli rekabetler listemiz.
Satrançta epik bir savaş: Karpov-Kasparov
Satranç ustaları Garry Kasparov ve Anatoly Karpov arasında çeyrek asırdır devam eden rekabet, dünya spor gündeminin en “istikrarlı” rekabetlerinden biridir. Satranç tarihine damgasını vurmuş Rus ekolünden gelen bu iki sporcu, ilk kez 1984 yılında Moskova’da gerçekleşen dünya kupasında karşılaştı. Oyunun farklı oturumlar halinde beş ay sürmesi ve doktorların satranç ustalarının sağlığını düşünerek kazanan olmaksızın oyunu sona erdirmesi, bu rekabetin ne kadar uzun ve çetin olacağını gözler önüne serdi.
Çeyrek asrı aşan bu rekabette toplam 144 oyun oynandı. Bunlardan 21’ini Kasparov, 19’unu ise Karpov kazandı. 104 maçın beraberlikle sonuçlandığı bu rekabette, Karpov temkinli ve istikrarlı oyun tarzı ile ön plana çıkarken, Kasparov agresif bir oyun tarzı benimsedi.
Futbolda bir rekabet “klasiği”: Barcelona-Real Madrid
İspanyol Ligi La Liga’nın dünya çapında takip edilen bir lig olmasında, Barcelona-Real Madrid rekabeti önemli bir role sahip. Şimdilerde küresel futbol endüstrisi açısından büyük bir şov niteliği taşıyan bu rekabetin kökenleri İspanya İç Savaşı’na (1936-1939) kadar uzanıyor. Yakın İspanya tarihinde; Real Madrid, genellikle “Kralcıların” ve İspanyol milliyetçilerinin takımı olarak tanınırken, Barcelona Katalan milliyetçilerinin ve cumhuriyetçilerin takımı olarak biliniyor. Endüstriyel futbol olgusunun gelişmesiyle birlikte dünya çapında güçlü markalara dönüşen iki takım arasında La Liga, İspanya Kral Kupası, İspanya Süper Kupası kapsamında oynanan maçlar “El derbi Español” veya daha fazla kullanılan şekli ile “El Classico” olarak adlandırılıyor ve tüm dünyada ilgiyle izleniyor.
Ölümcül derbi: Kızılyıldız-Partizan
Bir dönem Avrupa’nın “Brezilyası” olarak adlandırılan Yugoslavya kökenli iki takım olan Kızılyıldız ve Partizan arasında kuruldukları günden bu yana her branşta ezeli bir rekabet yaşanıyor. Her ikisi de Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın takımı olan Kızılyıldız ve Partizan arasındaki ezeli rekabetin kökenleri ise kuruluş dönemine denk geliyor.
Kızılyıldız, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilere karşı direnişcilerin takımı olarak kurulurken; Partizan, Nazilere karşı başarılarıyla nam sam salmış Yugoslav Halk Ordusu’nun (JPA) takımı olarak kuruluyor. Bir tür “halkın” takımı ile “ordunun” takımı arasında süregelen bu rekabetin Sırp futbolundaki adı ise “ölümcül derbi” olarak geçiyor. Dünya futbolunda “Yugoslav ekolünün” sona ermesiyle, günümüzde bu derbi daha çok her iki takımın da Sırp milliyetçiliğine kaymış fanlarının Belgrad’ta yaptığı taşkınlarla anılıyor.
Tenis kortlarındaki 10 yıllık rekabet: Rafael Nadal-Roger Federer
Son 10 yıldır tenis ve rekabet sözcüklerini yan yana yazdığınızda hemen arkasından Rafael Nadal ve Roger Federer adları geliyor. Son olarak Ağustos 2014’te Avustralya Açık’ta olmak üzere bugüne kadar 33 kez karşılaşan iki tenisçiden İspanyol Nadal 23 galibiyetle üstün olan taraf. İki tenisçi, erkekler tenis klasmanında önemli bir başarıya imza atarak, 2005-2010 yılları arasında üst üste Tenis Profesyonelleri Birliği (ATP) sıralamasında ilk iki sırayı paylaştı. 2006-2008 yılları arasında Fransa Açık ve Wimbledon finalleri oynayan ikilinin, 2008 Wimbledon final maçı tenis tarihinin en önemli maçları arasında gösteriliyor.
Rekabetin adı Mr. Olympia: Arnold Schwarzenegger-Sergio Oliva
http://youtu.be/99ofA4rN0do
1970’li yıllarda vücut geliştirmenin bir spor dalı olarak kabul görmesinde, ABD’ye yeni göç etmiş, spor adına büyük hırsları olan Arnold Schwarzenegger ile Sergio Oliva’nın rekabeti oldukça önemli yer tutar. Küba kökenli Oliva ile Avusturya kökenli Schwarzenegger’ın vücut geliştirme sporunun olimpiyatları sayılan Mr. Olympia Oyunları’ndaki performansları, bu sporun ABD’de popülerleşmesine önemli katkı sağlar. Olivia, 1967-69 yılları arasında üç yıl üst üste Mr. Olympia seçilmiş, Schwarzenegger ise 1970-75 arasında bu unvanın sahibi olmuştur.70’li yıllarda Schwarzenegger’in üst üste Mr. Olympia seçilmesi, siyahi Olivia’ya yönelik ayrımcılık tartışmalarına neden olmuştur.
Tenis dünyasındaki zarif rekabet: Martina Navratilova-Christ Evert
http://youtu.be/B35R2eQHVQo
Tenis dünyasının gelmiş geçmiş en önemli kadın tenisçileri arasında gösterilen Martina Navratilova ve Christ Evert 1975’ten 1986’ya kadar geçen süreçte dünya klasmanında birinciliğe ambargo koymuştur. Birbirleriyle tam 80 kez karşılaşan ikili, korttaki ölümüne rekabetlerine karşın iyi birer arkadaş olmayı da başarmıştır.
100 metrenin unutulmaz süvarileri: Carl Lewis-Ben Jonhson
İki ünlü sprinter Carl Lewis ve Ben Johnson, aralarındaki unutulmaz rekabet ile spor tarihinde önemli bir yere sahiptir. Kanadalı Johnson ile Amerikalı Lewis arasındaki rekabet 1984 Olimpiyatları ile başlamış, 1988 Seul Olimpiyatları’nda ise oyunların en çok takip edilen mücadelesi olmayı başarmıştır. Yarışta 100 metreyi 9.79 saniyede koşarak dünya rekorunu kıran Ben Jonhson birinci olurken, Lewis 9.93 saniye ile spor kariyerinin en iyi zamanını kaydetti. Yarıştan üç gün sonra açıklanan testlerde Ben Johson’un dopingli çıkması dünya spor kamuoyunda geniş yankı uyandırdı ve altın madalya Carl Lewis’e verildi.
F1’de “Hızlı” ile “Akıllının” yarışı: Ayrton Senna-Alain Prost
Risk almayı seven agresif sürüşü ile tanınan Ayrton Senna ile telaşsız ve pürüzsüz sürüş tekniği ile ön plana çıkan Alain Prost arasında yaşanan rekabet Formula 1 tarihinin en “estetik” rekabeti olarak nitelendirilir. McLaren takımında birlikte de yarışan bu ikili arasındaki rekabet çeşitli dönemlerde küskünlükleri ve dayanışmayı da beraberinde getirmiştir.
1989 yılında Japonya’nın Suzuka Pisti’ndeki yarışlarda Ayrton Senna, Prost’un şikâyeti üzerine yarıştan diskalifiye edilirken, 1994 sezonunda yetersiz güvenlik önlemleri nedeniyle yaşanan kazalar karşısında ikili Grand Prix Pilotlar Birliği’ni kurmak için ortak girişim başlatmıştır. Senna’nın 1994 yılında İtalya’daki Autodromo Enzo e Dino Ferrari pistinde yaşadığı kaza sonrasında bu rekabet “buruk” bir şekilde sona ermiştir. Senna’nın ölümünün ardından Alain Prost, “Senna ile birlikte kendisinin de bir parçasının öldüğünü” söyleyerek, aslında kariyeri için Senna’nın hep bir motivasyon kaynağı olduğunu dile getirmiştir.
NBA’de yeşil ve sarının rekabeti: Larry Bird-Magic Johnson
1980’li yıllarda Amerikan Profesyonel Basketbol Ligi NBA’i kasıp kavuran Los Angeles Lakers-Boston Celtics mücadelesini vazgeçilmez kılan olgunun Larry Bird-Magic Johnson rekabeti olduğu yaygın bir kanıdır. Boston Celtics forması giyen Larry Bird ile Los Angeles Lakers forması giyen Magic Jonhson, 80-89 yılları arasında NBA finallerinin vazgeçilmez oyuncuları olmuş, bu ikilinin oynadığı maçlar Amerikan TV’lerinde reyting rekorları kırmıştır. 37 Los Angeles-Boston maçında karşı karşı gelen bu ikiliden üstün çıkan 22 galibiyet ile Magic Johnson olmuştur. NBA kariyerleri boyunca Magic Johson 5, Larry Bird ise 3 şampiyonluk yüzüğü takmayı başardı.
Tüm Savaşların Anası: Olympiakos-Panathinaikos derbisi
Yunanistan’ın Olympiakos-Panathinaikos spor kulüpleri arasında her spor dalında dillere destan bir rekabet hüküm sürmektedir. Sutopu maçlarında bile kendini hissettiren bu rekabet, futbol ve basketbolda tüm Yunan spor medyasını meşgul edecek düzeyde zirve yapar. Yunan Ligi’nde “Tüm Savaşların Anası” olarak adlandırılan Olympiakos-Panathinaikos derbisi, futbol kalitesinden daha ziyade her iki takım taraftarlarının sergilediği “yaratıcı taşkınlıklarla” anılır.
Boks tarihinin en büyük rekabeti: Muhammed Ali-Joe Frazier
(Muhammed Ali-Fraser Manilla müsabakası, üçüncü karşılaşma)
1970’li yıllarda ağırsıklet boksörler Muhammed Ali ile Joe Frazier arasında geçen üç maç, boks tarihinin en önemli rekabeti olarak gösterilmektedir. Bu rekabet, ringle sınırlı kalmayarak maç öncesi ve sonrası her iki tarafın kişiliklerini yansıttığı önemli bir gösteriye dönüşmüştür. Vietnam Savaşı karşıtlığı ve hırçınlığı ile tanınan Muhammed Ali genellikle gençler ve siyahlardan destek görürken, spor dışında sessiz yapısı ile tanınan Frazier ise yaşlıların ve beyazların favorisidir.
Taraflar ilk olarak 1971 yılında Madison Square Garden’da karşılaşmış, 15 round süren karşılaşmayı Frazier kazanmıştır. 1974 yılında gerçekleşen ikinci karşılaşmada ise Muammed Ali puan üstünlüğüyle galip gelerek, durumu 1-1 yapmıştır. Ali ile Frazier arasındaki rekabeti doruk noktası ise Filipinler’in başkenti Manila’da yapılan üçüncü karşılaşmadır. Maç genel olarak Frazier’in üstünlüğünde geçmiş, Ali rakibine klasik “vur-kaç” taktikleriyle karşılık vermiştir. Frazier, üstün oyununa karşın, aldığı yumruk darbelerinin etkisiyle görme sorunu nüksetmiş, maçın sonuna doğru “neredeyse kör döğüşmeye” başlamıştır. Bu durum karşısında, Frazier’ın antrenörü 14. rauntta “havlu atmış” ve maçı Muhammed Ali kazanmıştır.
Kıtalararası derbi: Fenerbahçe-Galatasaray
http://youtu.be/LpEtW-x5C88
Türkiye Süper Ligi’ninde şampiyonluğun vazgeçilmez adayları Galatasaray ve Fenerbahçe arasındaki ezeli rekabet, derbi maçlarında doruğa çıkar.
Galatasaray’ın İstanbul’un Avrupa Yakası’ndaki kulüp binası ve stadı ile Fenerbahçe’nin Anadolu Yakası’ndaki kulüp binası ve stadı nedeniyle “kıtalararası derbi” olarak nitelendirilen bu rekabet, dünya genelinde de tanınan derbiler arasında yer alır. Futbolda her ikisi de 19 şampiyonluğa sahip iki takım arasında bugüne kadar Türkiye Ligi ve diğer ulusal kupalar kapsamında oynanan toplam 379 maçın, 145’ini Fenerbahçe, 122’sini Galatasaray kazanırken, 111 maç da berabere sonlanmıştır.
İngiltere derbisi: Liverpool-Manchester United
http://youtu.be/k0fmhUyy0Bc
İngiltere’nin bu iki köklü kulübü arasında süregelen rekabet, Liverpool ve Manchester kentlerinin tarihsel rekabetinin bir yansıması olarak kabul edilir ve bu derbi “İngiltere Derbisi” olarak anılır. İngiliz Sanayi Devrimi’nin öncü kentleri olan Manchester 19. yüzyılda tekstil sanayi ile ön plana çıkarken, Liverpool, limanıyla İngiliz sanayisinin hammadde temininde önemli bir rol üstlenmiştir. Ekonomik kalkınmaya paralel olarak dünyanın her yerinden göç almaya başlayan Liverpol ve Manchester’de sosyal yaşam hızla gelişmiş; 1878 yılında Manchester United, 1892 yılında ise Liverpool FC kurulmuştur.
İki futbol takımı arasındaki rekabetin kızışmasının başlangıç noktası ise, Avrupa’nın önemli futbol tapınakları arasında gösterilen Old Trafford’un 19 Şubat 1910 tarihindeki açılış töreninde oynanan maç olmuştur. Manchester’ın “kırmızılarının” 3-0 öne geçtiği maçta, Liverpool efsanevi geri dönüşlerinden ilkini yaparak maçı 4-3 kazanmıştır.
Manchester United’ın İngiliz Premier Ligi’nin yanı sıra Avrupa kupalarındaki başarılarıyla son dönemde Liverpool bu ezeli rekabette geriye düşmüştür. Manchester United ile Liverpool arasında oynanan 182 maçan 71’ini Manchester United, 61’ini de Liverpool kazanmıştır.
Krikette ulusal rekabet: Hindistan-Pakistan
http://youtu.be/E9mub7n1_Mk
Türkiye’de pek fazla tanınmayan bir spor dalı olan kriket, özellikle eski İngiliz sömürgelerinde oldukça sevilen bir spordur. Dünya Kriket Kupası’nın en merakla izlenen maçlarından biri de Hindistan-Pakistan maçıdır. II. Dünya Savaşı sonrasında aralarında üç kez savaş çıkan bu iki ülke arasındaki kriket maçlarını 1 milyarın üstünde kişi ilgi ile izliyor ve spor ile siyasetin iç içe geçtiği bu heyecanın bir parçası oluyor.
