ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Sinema » 8 Filmde Efektlerin Efendisi Ray Harryhausen Dokunuşları

8 Filmde Efektlerin Efendisi Ray Harryhausen Dokunuşları

Fil'm Hafızası Yazar: Fil'm Hafızası
13 Kasım 2014
Kategori: Film, Sinema, Yabancı Filmler
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Bu listeyi Fil’m Hafızası ekibinden Fırat Terzioğlu hazırlamıştır, haberiniz olsun.

“Yoldur adı başlarsın, bittiğinde yolculuk olur.”
(1966, Uccelaci e Uccellini, Pier Paolo Pasolini)

Enis Batur, “Sinema için Mecnun” başlıklı bir yazısında şöyle der: “Sinema bir başına ciddiye alınan bir olaydı bizler için: Dünyanın bir parçası değil de kendisi sayacak kadar tutkuyla bağlıydık ona…” Sahiden de sinemanın saf hakikati veyahut yarattığı hayal yelpazesi, hissiyatları bu cümlede geçtiği gibi değil midir? Aşk ile bazen peşinden gidilir. Beslediğimiz duygularla suyun o akışkanlığı ve şekil alışıyla nüfuz eder. Isrardır, meraktır onu içimizde yaşatan. Toparlarsak: “Mecnun’suz bir sinema düşünülemez.”

Kimi zaman bir fotoğrafa rastlarız, kimdir bu diye araştırırken Abel Gance’ın sinematik büyüsüne kapılırız. Kimi zaman da ummadık bir televizyon kanalında sabaha karşı 4 sularında Hiroshima Mon Amour (1959)’a denk gelir, zamanda kayboluruz. Sonra bir sahne görürsünüz ve seyyah olur çıkarsınız. Sonu hiç gelmeyecek olan bu uçsuz bucaksız sinema yolunda bize eşlik eden şeylerdi o yolu anlamlı kılan. Ya da “deliler”… İşte o delilerden biri tartışmasız Ray Harryhausen’dir. Başından beri etrafında dolandığımız sinemanın tutkusunu içinde her zaman yaşatan çılgınlardan biri…

O da bir gün izlediği King Kong (1933) ile çarpılır ve artık hayal gücünün akışkanlığına kendisini bırakır. H.G Wells’in kelimelerinde, Gustave Dore’un çizgilerinde kendisini bulur. Bir düşününce şuna varabiliyoruz aslında, hepimiz bir şeylerden, bir şekilde etkileniyoruz. Bu etki bahsettiğimiz yola çıkışı tetikleyebiliyor ve bizi farklı yollara sürükleyebiliyor. Peki, hepimiz bu yolun üzerinde değil miyiz? Aynı konumda ama başka hissiyatlarda… İşte tam da bu yüzden sinemanın ruhu ne yer üstünde ne de yerin yüzlerce kilometre aşağısında. Hepsinin aksine, tam içimizde.

Sizlere bu listede, ana hatlarıyla toparlamaya çalıştığımız “düşün gücü”nün en farklı isimlerinden biri olan Ray Harryhausen’in özel efektlerinde imzası olan filmlerini sunuyoruz. Jack Arnold ve Nathan Juran gibi yönetmenlerin de dikkat çektiği 50’li ve 60’lı yıllardaki bilimkurgu atmosferine Ray Harryhausen de son derece cesur ve alışılmışın dışında tekniklerle bambaşka tonlar katmayı başardı. Bir nevi, Jules Verne’i omzumuzda hissettirdi. Gelin, her filmden efektlerin öne çıktığı bir sahneyi de yer yer anarak, Harryhausen’in zihnine ışınlanalım.

*Sıralama kronolojiktir.

Mighty Joe Young (1949)

Mighty Joe Young-listelist

Filmin başlangıcında yanı başımızda olan yavru goril ve küçük kız arasındaki sevgiden, kızın babasının gorille birlikte yaşamaya pek sıcak bakmaması üzerine tam 12 yıl geçmiştir. New York’ta, doğayla iç içe olduğumuz bir alanda yeni gelen vahşi ve öfkeli aslanın hareketlerine odaklanırken, birden fark edilen ve şiddeti her geçen saniye artan sesler ile oturduğumuz koltukta bir “diken”in varlığını hissetmeye başlarız. İnsanlar kaçışmaya başlar, atlar son derece tedirgin olmuştur… İşte tam o anda goril Joe bütün sinirliliği ve büyümüş, ürkünç haliyle etrafa korku salmaya başlar. Filmin ilk sarsıcı sahnesidir. Ray Harryhausen’in gümbür gümbür gelen imza niteliğindeki efektlerinin de ilk sesleri olduğunu söyleyebiliriz. Mighty Joe Young’ın 1950 yılında En İyi Efekt dalında Akademi Ödülü’nün sahibi olduğunu da belirtelim…

It Came from Beneath the Sea (1955)

It Came From Beneath Sea-listelist

It Came from Beneath the Sea, Ray Harryhausen’in efekt ekibinde olduğu ilk filmlerden biri. Gösterime sunulduğu tarihi de kapsayan zaman diliminin konjoktürünü, biraz daha açarsak Amerika eksenindeki bir takım radyoaktif temelli -ki buna atom bombası da dahil- çalışmaları da hissettiren film; bu tarz çalışmalardan nasibini alan bir ahtapotu merkezine alıyor.

Maruz kaldığı radyasyon ile kimyası tamamen değişen ve fiziksel olarak da gittikçe büyümeye başlayan ahtapot, kollarını göstererek dehşet saçtığı ilk sahnede bir grup mürettebatı yok ediyor ve sonrasında da yansıtacağı tehlikelerin sinyalini veriyor.

20 Million Miles to Earth (1957)

20 million miles to earth-listelist

Nathan Juran’ın yönetmenlik koltuğunda yer aldığı 20 Million Miles to Earth, “üçüncü tür” ile yakın ilişkilere girdiğimiz kült mertebesinde yer alan bir bilim-kurgu filmi. Ray Harryhausen’in nasıl bir modelleme ve görsel efekt ustası olduğunu canavarı ya da en doğru tanımıyla, yaratığıyla zihinlerimize yerleştiriyor. Kulaklarımızı her saniye çınlatan bağırışlarıyla, büyümenin kaynağına inerken tuza karşı olan zaafa dikkatimizi çekerek Joe Dante’ye de Gremlins’e giden yolda ilhamın kapılarını açtığını ekleyebiliriz. Özellikle insanlarla savaş halinde olan bu yaratığın Kolezyum’da estirdiği fırtına ve çöküşü, tüyleri diken diken eden cinsten…

The 7th Voyage of Sinbad (1958)

the 7th voyage to sinbad-listelist

The 7th Voyage of Sinbad, Nathan Juran ve Ray Harryhausen ortaklığına tanıklık ettiğimiz bir başka yapım. Ray Harryhausen’in siyah-beyazdan renkliye geçişinin dışında; Washington, Empire State ve Kolezyum gibi yerleri birbir yıkarak ilerlediği serüvenine artık bambaşka bir kültürü ve atmosferi alması bakımından önemli bir konumda yer alıyor. Daha sonradan bir restorasyon döneminden geçerek pırıl pırıl şekilde de karşımıza çıkan film, “tepegöz”ün heybetli görünüşü ve stop-motion’ın sınırlarını zorlayan çizgisiyle Harryhausen’in nefesini hissettiriyor.

Jason and the Argonauts (1963)

jason and the argonauts-listelist

Ray Harryhausen, birçok filmin özel efektlerine imzasını attı evet ancak, Jason an the Argonauts ile fantastik yapının sinemaya olan izdüşümündeki çıtayı bambaşka bir ruha büründürdü desek yanlış olmaz sanırım. Gerek mitolojinin büyüleyici dokusunu yansıtışı, gerekse Peter Jackson ve Sam Raimi başta olmak üzere birçok sinemacıya bu yolda ışık tutan sahnelere imza atışıyla bir kırılma da yaşattığının altını çizebiliriz. Kendi tekniği olan “dynamation” (dinamik animasyon) öyle bir değişime sebep olur ki, Harryhausen’in teknolojinin engellerine rağmen üzerine gittiği bu üslup belki de uçan teknolojiye rağmen bile aşılamaz duruma gelir. Her bir sahnesi akıldan zor çıkacakken bir tanesi vardır ki, en ufak detaylarından mitolojik göndermeleriyle de derinlikli yapıdadır. Tabii ki 7 iskeletle gerçekleşen kapışma sahnesi bunun en önemli örneklerinden.

First Men in the Moon (1964)

first men in the moon-listelist

H.G. Wells’in eserinden sinemaya uyarlanmış olan First Men in the Moon, Harryhausen efektlerinin atmosfer dışında resmedilişi bakımından oldukça önemli konumda. Georges Méliès’in bir nevi “büyücü” olarak adlandırabileceğimiz ruhunun, Ray Harryhausen’in içinde de can buluşunu hissediyoruz. Sadece bir ruhla da sınırlamak yanlış olur tabi. Kendine has ve kilometrelerce öteden tanıyabileceğimiz “Harryhausen Touch”ın efektlerle aslında gerçeklikten kaçış değil, ona daha çok yaklaşma hissiyatının hakimiyeti de baskınlığını devam ettiriyor. Ki, bu sefer mekanımız Dünya’nın ötesi!

The Valley of Gwangi (1969)

the valley of gwangi-listelist

Ray Harryhausen’e bütüyecimizle yaklaşırken kronoloji üzerinden gerçekleşen belirli yaklaşımın önemi çok büyük. Çünkü onun çalıştığı ve onunla özdeşleşen filmlerde -bazen afişte filmin yönetmeninin isminden daha büyük olarak yazılı- hep farklı şeyler denediğini ve yaratımda tekrara düşmediğini söyleyebiliriz. Kolezyum’dan Ay’a, hatta bazen de çorak bir vadide… İşte The Valley of Gwangi, Harryhausen’in dokunuşunu westerne bir bilim-kurgu ile getirmesi bakımından çok önemli bir noktada duruyor. Bahsettiğimiz çorak vadide kovboyların dinozor çağını keşfedişiyle gelişen hikayede, Tim Burton’ın deyişiyle “Ray’in yaratıkları bir başka güzel” ve Guillermo Del Toro’nun söylemiyle “karakter sahibi yaratıklar” betimlemelerini görkemli bir şekilde izliyoruz. Hele ki 4 kovboyun bir T-Rex’in etrafını çevirişi ve yakalama çalışmalarının olduğu sahne vardır ki, mübalağasız ağzınızın suyunu akıtacak cinsten güzelliktedir.

Clash of Titans (1981)

clash of titans-listelist

Clash of Titans bir bakımdan hüzünlü de bir film. Zira Ray Harryhausen’in sinemaya veda filmi. Daha çok ekiple, daha geniş imkanlara sahip olan 1981 yapımı film, her ne kadar başarılı olsa da Ray Harryhausen için o ruhun gittiğini hissetmesine yol açmıştır. Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır. CGI (Computer Generated Imagery – Bilgisayarda Oluşturulmuş Görsel) gelmiştir, insanlar ekranların başına oturup bir şeylere şekil vermeye başlamıştır, başlayacaktır. Köklerine olan tutkusunu da buradan anlayabiliriz aslında. Harryhausen’in aşık olduğu şey çok başkadır. Bu bakımdan 2010 yılındaki Clash of Titans ile bir paralel okuma yapılabilir. Evet, gelişen imkanlar bir şeyleri “çoğaltmıştır” diyebiliriz. Ancak daha önce de belirttiğimiz karakteristik yapısını geliştirmiş midir, işte bunu tartışabiliriz. İşin özünü düşünecek olursak Harryhausen imzasını bir daha çok zor bulacağımızdır. Ne Medusa, ne de Pegasus 1981’deki gibi bizi içine alamayacaktır belki de, kim bilir.

PaylaşTweetleGönder
Fil'm Hafızası

Fil'm Hafızası

fil'm hafızası* araştırmacı, bağımsız, eğlenceli, paylaşımcı ve yenilikçi sosyal sinema platformu

İleri
Rosetta Uydusu Yaşamın Kaynağını Araştırırken Ülkemizde Yaşam

Rosetta Uydusu Yaşamın Kaynağını Araştırırken Ülkemizde Yaşam

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular
Sinema

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek
Sağlıklı Yaşam

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası
Seyahat

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane
Tarih

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey
Teknoloji - Bilim

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?
Astroloji

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri
Kadın

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı
Gündem

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey
Sağlıklı Yaşam

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık
Tarih

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan
Hayvansever

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya
Teknoloji - Bilim

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey
Kadın

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi
Seyahat

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

11 Ağustos 2025
Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

11 Ağustos 2025
Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

11 Ağustos 2025
Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

11 Ağustos 2025
Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

10 Ağustos 2025
Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

10 Ağustos 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu