Ellerini ağızlarına kapatarak ağlayanlar, kafaları iki ellerinin arasında o ünlü tablodaki gibi donup kalanlar, kaybolup gidenlerin ardından anıların acısıyla titreyen ellerle duranlar… El uzatıp paylaşılamayacak, sarılıp yanındayız denemeyecek, altından kalkılamayacak kadar çok acı var.
Yazarken çok kolay: Acı çekmek sıradanlaşmaya başladı. Kolay, çünkü acıyı ilk elden çekmiyoruz.
Güneşli sıradan bir günde, en yakın arkadaşımızla buluşmak için salına salına yürürken, sözleştiğimiz cafenin önüne geldiğimizde, artık orada bir cafe değil, üzerinden dumanlar çıkan kömür bir enkaz kaldığını gören biz değiliz. Cep telefonuna titreyerek giden el bizim elimiz değil. Cafede patlamadan önce bizi bekleyen arkadaşın adını rehberde bulmaya çalışırken kesilen nefes bizim nefesimiz değil.
Rehberde aranılan isim İsrailli Avi, Hollandalı Bram, Hint Abraam, Bosnalı İbro, Fin Aapo, Rus Abram, Çek Ibragim, İranlı Ebrahim, Amerikalı Abraham, Afrikalı İbrahima ya da Türk İbrahim olabilir. O sırada cafede suçsuz günahsız sizi beklerken bir bombayla, tüfekle, ya da bir bıçakla canı alınan sizin canınız, yarınız, hayat arkadaşınız, birlikte büyüdüğünüz kankanız, trollük yaptığınız panpanız, oğlunuz, kızınız, takım arkadaşınız, biricik sırdaşınız, sıra arkadaşınız, her gün ekmek aldığınız fırıncı çocuk, mahallenin sevecen teyzesi, her soruna çözüm bulan amcası, aksiliği bile şirin dedesi, fırlama yeni yetmesi, herkesin hasta olduğu yakışıklısı, güzelliğiyle ışık saçan afeti olabilir ölüp giden. Ama değil. Ölüp giden başka biri. Bizden değil. Bize Fransız.
Bundan sonrası hep aynı gelişiyor. ListeList’e gelen yorumlardan, sokakta konuşulanlardan, maçlarda acıları ıslıklayanlardan hep aynı şeyler duyuluyor. Herkes acıları başka acılarla örtüyor. Herkes için tek önemli kendi İbrahim’i oluyor.
Zaten o Fransa da Cezayirlileri yakmıştı. Daha öncesinde de Cezayirlileri Osmanlı kesmişti. Osmanlı da Osmanlı olmadan önce Araplar tarafından biçilmişti. Olsun sonra gücümüz toplayıp Bağdat’ı bile aldık. Sonra İngilizler bizden aldı, biz onlardan geri aldık, onlar bizden geri aldı. Sonra Saddam Kürtleri yaktı, Bush geldi Saddam’ı yaktı, Kürtler Osmanlıdan beri Türkleri yaktı, Türkler Kürtleri Yaktı. Oralar hep karıştı. Daha karıştırmak için Taliban kuruldu ondan IŞiD doğdu, öte yandan Gazze’de ölenler için neden kimse üzülmedi? Acıları kavimler göçüne kadar yarıştırabiliriz. Din, dil, ırk, kutsalın neyse onu öne koyup başkalarının ölümünün başına “ama” eklemek çok kolay. Çünkü ölen başkası.
İnsanlar ölür. Hint Abraamlar, Bosnalı İbrolar, Fin Aapolar, Rus Abramlar, Çek Ibragimler, İranlı Ebrahimlar, İngiliz Abrahamlar, Iraklı, Kürt, Türk İbrahimler ölür gider. 10, 90, 100, 1000’lerce, milyonlarca insan. Varsın, ölsünler. Çünkü onların devletleri de yaptı.
Suruç’ta da, Ankara katliamında da, yitip giden o suçsuz ve güzel insanlar, isimleri ve yaptıklarıyla anıldı. Çünkü birey olarak tek ve değerliydiler. Emsalleri yoktu. İyi ve güzel insanlardı onlar. Tıpkı cafede bekleyen o arkadaş gibi, tıpkı sizin en yakın dostunuz gibi. Bugün Paris için de @ParisVictims hesabında saldırılarda ölen masum insanlar tanıtılıyor. Onları tanıdıkça, gözlerine baktıkça, bugün burada olmadıklarını, bir hiç yüzünden yitip gittiklerini anlayınca, arkalarından sevgi ve saygıyla bir kere daha eğiliyoruz. Popüler internet portalı Mashable, Paris terör saldırısında hayatını kaybeden kurbanlar için bir anma projesi başlattı. Onları yaşamda var oldukları yanlarıyla, mutluluk ve neşeleriyle saygıyla anmak için, tek bir tweet’le.
Justine Moulin, 23
Justine Moulin, 23, France.
Student. Daughter. Artist. Friend. "A wonderful person."#enmémoire pic.twitter.com/RR2lVTSv8X
— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Justine Moulin, 23, France.
Student. Daughter. Artist. Friend. "A wonderful person."#enmémoire pic.twitter.com/RR2lVTSv8X
— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Öğrenci, evlat, sanatçı, harika bir insan.
Armelle Pumir Anticevic, 46
Armelle Pumir Anticevic, 46, France.
Wife. Mom. Production manager. "Embodied the joy of living."#enmémoire pic.twitter.com/pFHzORr3W5— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Eş, anne, yapım sorumlusu, yaşama sevinciyle dolu.
Estelle Rouat, 25
Estelle Rouat, 25, France.
English teacher in Paris. "I loved her classes," a 4th grader said.#enmémoire pic.twitter.com/2rPOSZD5mM— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Paris’te İngilizce öğretmeni. 4. sınıf öğrencilerinden biri “onun derslerini seviyordum” dedi.
Renaud Le Guen, 29
Renaud Le Guen, 29, France.
Rock and jazz fan. Fiancé. Friend. "Was loved by all."#enmémoire pic.twitter.com/uUUkXIKFp2— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Rock ve Jazz sever, nişanlı, tüm çevresi tarafından sevilen biri.
Hyacinthe Koma, 34, Burkina Faso
Hyacinthe Koma, 34, Burkina Faso.
Friend. Brother. Fan of @PSG_inside. "A man of gold."#enmémoire pic.twitter.com/F16crzq1Lu— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
Arkadaş, kardeş, Paris Saint-Germain taraftarı, altın kalpli.
Nathalie Jardin, 31,
Nathalie Jardin, 31, France. Lighting designer. Little sister. Loved fruit salad. A "strong character." #enmémoire pic.twitter.com/x1krzL9mSS
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Işık tasarımcısı, küçük kızkardeş, meyve salatası severdi, sağlam karakter.
Victor Muñoz, 25, İspanya
Victor Muñoz, 25, Spain.
Business school grad. Multilingual. Loved to travel.#enmémoire pic.twitter.com/HNAimFh9BB— En mémoire (@ParisVictims) November 19, 2015
İşletme mezunu, seyahat tutkunu.
Antoine Mary, 34
Antoine Mary, 34, France. Computer programmer. A "free spirt." #enmémoire pic.twitter.com/VEhebmwdfD
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Bilgisayar programcısı, tam bir özgür ruh.
Maud Serrault, 37
Maud Serrault, 37, France. Newlywed. Marketing director for Best Western. A "charismatic personality." #enmemoire pic.twitter.com/rGJM8KKoVR
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Yeni evli, Best Western Otellerinde pazarlama müdürü, karizmatik kişilik.
Richard Rammant, 53
Richard Rammant, 53, France. Volunteer. Blues lover. Motorcycle rider. He died protecting his wife. #enmémoire pic.twitter.com/WeHn4mTE65
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Blues sever, motosikletçi, karısını korurken öldürüldü.
Lacramioara Pop, 29, Romanya
Lacramioara Pop, 29, Romania. Mother of 2. Worked at a restaurant. “Strong girl, beautiful and smart.” #enmémoire pic.twitter.com/5akil4eJbK
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
2 çocuk annesi, restoran personeli, güzel, güçlü ve zeki bir kadın.
Ionut Ciprian Calciu, 32, Romanya
Ionut Ciprian Calciu, 32, Romania. New dad. Had “a beautiful love story” w/his partner, who also died. #enmemoire pic.twitter.com/TJT7XxgZZM
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Henüz baba olmuştu, tam bir aşk hikayesi yaşadığı eşiyle birlikte öldürüldü.
Bertrand Navarret, 37
Bertrand Navarret, 37, France.
Loved skiing, surfing and rock music. "A loved and a rare intelligence."#enmémoire pic.twitter.com/UZ2GPuebSU— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Kayak, sörf ve rock sever, zeki ve sayılan biri.
Marion Lieffrig-Petard, 30
Marion Lieffrig-Petard, 30, France.
Sister. Flutist. Student. "Had a joy de vivre."#enmémoire pic.twitter.com/114ghBAIfL— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Kardeş, Flüt sanatçısı, öğrenci, yaşama sevinciyle dolu.
Gilles Leclerc, 32
Gilles Leclerc, 32, France.
Brother. Son. "Kind, sensitive, & passionate about the flowers."#enmémoire pic.twitter.com/2ph8XiyoDG— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Kardeş, kibar, hassas, çiçeklere tutkun.
Pierre-Antoine Henry, 36
Pierre-Antoine Henry, 36, France. Engineer. Father to two little girls. "The nicest guy in the world."#enmémoire pic.twitter.com/u2fFKm0wWr
— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Mühendis, iki küçük kız çocuğu babası, dünyanın en iyi insanı.
Anna Pétard Lieffrig, 24
Anna Pétard Lieffrig, 24, France.
Sister, designer, student. "A cheerful & brilliant young woman."#enmémoire pic.twitter.com/fYRo88Rg8U— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Kardeş, dizaynır, öğrenci, neşe dolu bir genç kadın.
Germain Ferey, 36
Germain Ferey, 36, France.
Photographer. Fan of rock music. Dad to a 17-month-old girl.#enmémoire pic.twitter.com/zIapO4GP01— En mémoire (@ParisVictims) November 18, 2015
Fotoğrafçı, rock fanı, 17 aylık bir kızın babası.
Elif Doğan, 26, Türkiye
Elif Dogan, 26, Turkey.
Lived in Belgium. Loved doing charity work and teaching French.#enmémoire pic.twitter.com/Nzp6vJr7Aq— En mémoire (@ParisVictims) November 17, 2015
Belçika’da yaşıyordu, hayır işleriyle ilgilenmeyi ve Fransızca öğretmeyi seviyordu.
Evet, el uzatıp paylaşılamayacak, sarılıp yanınızdayız denemeyecek, altından kalkılamayacak kadar çok acı var. İnanması güç ama dünyada hâlâ milyarlarca iyi yürek, içi nefret ve hırsla dolmamış Elifler de var. Annalar, Pierreler, Marionlar da. Onca acı içinde unutuyoruz ama ne tek din, ne tek devlet, ne tek ırk çare olacak bu acılara. Tek bir İbrahim değil, dünyanın dört bir yanındaki mutlu, umutlu ve iyi yürekli İbrahimler sayesinde dünya daha az acılı ve daha mutlu bir yer olacak. Uzak bir hayal gibi gözükse de o dünyaya olan inancımız hiç tükenmeyecek. Gücümüz bittiği anlarda bile bu güzel insanları hatırlayıp inadına, iyi ve güzel insanlar olacağız. Çevremize duyarlı, yardım sever, dünyadaki tüm canlılara karşı saygılı ve sevgili kalacağız. Islığı sadece eller cepte yürürken, dostluk ve mutluluk için çalacağız.