ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » Sosyalist Yazar Orhan Kemal ve Hayatına Çok Boyutlu Bir Bakış

Sosyalist Yazar Orhan Kemal ve Hayatına Çok Boyutlu Bir Bakış

Mert Bekçi Yazar: Mert Bekçi
14 Eylül 2018
Kategori: Edebiyat
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Orhan Kemal, modern Türk edebiyatının büyük toplumsal gerçekçi yazarlarından biridir. 20. yüzyılın başlarında doğan yerli yazarlardan bugün hâlâ sözünü dinletebilen, savunduğu düşünceler ve bunları aktardığı edebi dil bakımından yaşlanmayan, sözleri ve vurguladıklarıyla hâlâ aramızda dolaşan bir yazar olmak… Şiirle başladığı edebiyat serüvenine hapis arkadaşı, büyük usta Nâzım’ın azarıyla öyküyle devam eder Orhan Kemal. Şiirini bilmeyiz ama öykülerini çok severiz! Yazarın sinemadaki yeri, kadına bakış açısı, toplumsal ölçekteki yeri ve daha nicesine bakarak size çok katmanlı bir Orhan Kemal sunuyorum. İyi ki doğmuşsun üstat!

Orhan Kemal Eserlerine Ulaşmak İçin Tıkla!

1. Hayatı


Eserlerinde toplumsal gerçekçiliği, birey ile toplum ilişkisini, günlük hayatın telaşesi içinde sıkışıp kalan sıradan ve küçük insanları tam da onların anlayabileceği sade ve yalın bir dille anlatan Orhan Kemal 15 Eylül 1914’te Adana’da doğar. Asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü olan yazar, edebiyat hayatına şiirle başlar. Babasının gazete çıkarması yüzünden öldürülme tehlikesiyle karşı karşıya kalması, Kemal’in ortaokulu bırakması belki de gördüğü ilk toplumsal gerçeklik örneğidir. Suriye ve Lübnan’da geçirdiği kısa bir yaşantı sonrası tekrar memleketi Adana’ya dönen yazar burada işçilik, kâtiplik, memurluk yapar. 1939 yılında yazdığı şiirlerle komünizm propagandası yaptığı iddia edilerek hapse atılır: Kayseri, Adana ve Bursa hapishanelerinde yatar. Bursa hapishanesi, onun büyük şair Nâzım Hikmet ile de tanıştığı yıllardır. Hikmet, Orhan Kemal’in şiirlerini sertçe eleştirip içtenlik hissedilmeyen şeyleri niçin yazdığını sorunca da Kemal’in kalemi artık öyküye, yani düzyazıya doğru yön alır. 1943’te hapisten çıkınca yine Adana’ya dönerek çeşitli işlerde çalışır. İlk hikâyelerini Raşit Kemal takma adıyla yayımlayan yazar 1945’te Varlık Dergisi okurları tarafından “En beğenilen hikâyeci” seçilir. Hayatının son döneminde Bulgaristan ve Romanya Yazarlar Birliği davetlisidir ve Sofya’ya gider. Burada, 2 Haziran 1970’te beyin kanamasından hayatını kaybeder.

2. Eserlerinin ortak teması


Orhan Kemal ilk gençliğinden, edebiyata ilk atıldığından bu yana toplumsal gerçekçi ve sol görüşlü bir yazardır. Başının derde girdiği ilk şiirleri de yine bu görüşün izlerini taşır. Bundan sonraki yaratılarında da aynı görüş daha ustalıklı bir şekilde sürer. 72. Koğuş kitabında anı ve tecrübelerine dayanarak hapishane ortamını, oradaki güç koşulları anlatır. En donanımlı ürünü olan “Bereketli Topraklar Üzerinde” Adana’daki işçilerin yaşantısını sömürüyü de göz önünde bulundurarak anlatır. “Cemile” romanında, âşık olduğu Nuriye Hanım’ı ve ona olan sevgisini ele alırken dahi dış gerçeklikten kopmaz ve çocukluk yıllarında yaşadığı zorluklardan bahseder. İlk hikâye kitabı olan “Ekmek Kavgası” da fabrika işçilerinin, memurların, seyyarların yaşadıkları zorlukları anlatır. Yazarın diğer onlarca farklı öykü ve romanı İstanbul’da geçmekle beraber kentin kenar mahallelerindeki küçük insanları kendine konu edinir.

3. Türk Sineması ve Orhan Kemal


Uygarlık tarihinin en yeni sanat dalı olan sinema, dünyada da bizde de edebiyattan oldukça faydalanmıştır. Bugün de eski zamanlı romanların ya da yeni çok satan eserlerin filme uyarlandığını biliyoruz. Orhan Kemal dönemdaşlarının aksine edebi türün yanında sinemayla da ilgilenir. İlk kez 1958’de yayımlanan Devlet Kuşu romanı, 1961’de Memduh Ün tarafından “Avare Mustafa” adıyla sinema perdesine aktarılır. Böylece 1950’li yıllardan itibaren Orhan Kemal sinemada da var olur. Yazar esasen bu işi bir geçim kaynağı nedeniyle yapar. Tefrika edilen eserleri ve kitaplaşan romanlarından kazandıklarıyla geçinemeyen yazar ek olarak sinemaya bu nedenle soyunur; ancak yalapşap bir iş ortaya çıkarmak istemediği için burada da belirli bir prensipler bütününe sahiptir. 1963’te onca sinema deneyiminin de etkisiyle “Senaryo Tekniği ve Senaryoculuğumuzla İlgili Notlar” kitabını yazar. Sevdaya Koşanlar (Yön: İhsan Tomaç), Acı Zeytin (Yön: Nişan Hançer), Aşka Kinim Var (Yön: Semih Evin) filmlerinin senaristliğini de tek başına üstlenen Kemal’in adı bunlarla beraber toplam yedi filmde senarist olarak geçer. Beri yandan Orhan Kemal’in “senarist” olarak adının geçtiği ilk film 1953 tarihinde Lütfi Akad tarafından çekilen “Altı Ölü Var” filmidir. Orhan Kemal’in senaryosunu yazdığı başka filmler de olmakla beraber yönetmen ya da yapımcının isminin senarist olarak geçtiğini de bilmek gerekiyor.

Amazon’da Fiyatını Gör

4. Orhan Kemal’in hikâyelerinde kadın


Yazarın romanlarında kadın, eril dilin baskısı altındadır. Kadının erkek karşısındaki ikinci plana atılışı ve açmazları ele alınır. Nüfuzlu ve maddi olanakları olan erkeklerin sömürüsü altındadır kadın. Toplumsal gerçekçiliğinden taviz vermeyen Orhan Kemal kadın – erkek ilişkisinde de sömürüye dikkat eder ve bunu gün yüzüne çıkarır. “Baba Evi” romanı otoriter bir baba, ekonomik çalkantılar, para karşılığı erkeklerle birlikte olan kadınlar, yoksulluk ve bu nedenle yaşanan çaresizlikleri ele alır. Dizisi de yapılan “Hanımın Çiftliği” eserinde ise kadın cinsel bir nesne, erkekse onun efendisidir. Kadına sınırlamalar koyacak olan da yine “efendisi” erkektir. Yalancı Dünya romanı toplumdaki yozlaşmanın ve çürümenin genç bir kız üzerinden ele alındığı romanıdır. Romanın başkişisi Neriman sosyal adaletsizliklerin boyunduruğundan kaçmak adına ünlü olma planları yapar. Baskı figürü olan babasından kaçmak içinse bir erkeğe âşık olur; fakat bu aşk bir başka boyunduruk altına girmek anlamına gelir. Kadın burada da nesne, erkekse onun öznesi halindedir. Kötü Yol romanı da aynı muhtevaya sahiptir. Ekonomik ve sosyal bozuklukları nedeniyle çalışmak zorunda olan kadınların, iş hayatında nasıl erkeğin bir kölesi haline geldiği Orhan Kemal’in “kadın” temasında en çok ilgilendiği konu olmuştur.

5. Yazarın eserlerindeki çocuk


Kemal, “çocuk” temalı eserlerinde de sosyal gerçekliği görmezden gelmez. Eleştirel tutumu burada da hâkimdir. Bugüne değin “çocuk” merkezli edebi eserlerin pek çoğunda çocuklar eserin bir rengi, neşesi olsalar da Orhan Kemal’de işler böyle yürümez. Onun çocukları, sıkıntılar çeken, zor şartlar altında büyüyen çocuklardır. Bu zor şartları biraz açalım: Babasız büyümek, çalışmak zorunda olmak, annelerinin intihar etmesiyle ızdıraplı bir hayata sürüklenmek bunun en belirgin örnekleridir. Yazarın “Bir Ölüye Dair” öyküsü bu içeriklere sahiptir. Teber Çelik’in Karısı, Dönüş gibi hikâyeleri de yine çalışmak zorunda olan, sorunlu ailelere sahip çocukların mücadeleyle geçen öykülerini konu edinir.

6. Orhan Kemal’in bilinmeyen, şaşılası yönleri


Nebil Özgentürk’ün hazırlayıp perdeye aktardığı “Sanatımızın Hatıra Defteri Orhan Kemal Bölümü” adlı belgesel bize yazarın taviz vermeyen kişiliğinden parçalar sunuyor: Belgesele göre Kemal’in çocuğu bisiklet ister, maddi sorunlar nedeniyle çocuğuna bisiklet alamayan Orhan Kemal bunu kabullenemez ve intihar etmek ister. Yine tam da çocuğunu kendine bir neden göstererek yaşamaya karar verir. Esasen sevecen ve cana yakın bir tabiata sahiptir Orhan Kemal. Kahvehane kültürünü seven yazar, kimi eserlerinin taslaklarını, diyaloglarını ya da önemli bölümlerini bu gibi umumi yerlerde yazar. Kendisini vaktiyle gören, tanıyan esnaf da ondan “Efendiden bir adamdı” şeklinde bahseder. Çocuklarının anlattığına göre Orhan Kemal verimli, cebinde parasının olduğu bir gün geçirdiyse evin kapısını melodik ve ağır ağır, ekonomik sıkıntılarla boğuştuğu günlerde ise sert ve kısa çalar.

7. Orhan Kemal’den alıntılar


Kemal kendisine biçimden ziyade içeriğe önem veren bir edebi hayat çizer. Anlaşılır ve yalın bir dil kullanmayı tercih eder. Onun için mühim olan memleketinin birbirinden farklı sorunlarını edebiyatın çatısını altına sokmaktır. Bu hususta kendi şiarını şu şekilde özetler: “Eşe dosta selam. İnandığım doğruların adamı oldum. Böyle yaşadım, karınca kararınca bu doğruların savaşını daha çok sanatımda yapmaya çalıştım. Kursağıma hakkım olmayan bir tek kuruş dahi girmemiştir.” Yazarın hayata bakışı da biçimden çok içeriği önemseyen bir tutuma sahiptir. “Arkadaş Islıkları” eserinde bu tutumunu şu sözlerle aktarır: “Gerçek olan öğrenmektir. Nereden, nasıl öğrenirsen öğren. Nereden, nasıl öğrendiğin, diploman, hatta neler bildiğin de önemli değil. Ne yaptığın önemlidir.”

8. Orhan Kemal Müzesi


Modern Türk edebiyatının toplumcu ismi Orhan Kemal, eserleriyle yakın tarihimizin sosyal adaletsizliklerine, yozlaşmış insan ilişkilerine, sömürüye ışık tutar. Bu çok yönlü yazarın yaşamına yönelik kültürel işlerin başında Orhan Kemal Müzesi gelmektedir. İstanbul Cihangir’de yer alan müzeyi her gün 10.00 ile 19.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Yazarın hususi eşyaları, mektupları, elyazmaları, kitaplarının ilk baskıları müzede görebileceklerinizin başında geliyor. Gidin ve görün derim. Orhan Kemal’i anlamak ve onun meselesini kavramak için bu ziyaret iyi bir başlangıç olabilir.

Orhan Kemal Eserlerine Ulaşmak İçin Tıkla!
Paylaş232TweetleGönder
Mert Bekçi

Mert Bekçi

Artvin'den Kocaeli'ye, İzmir'den Eskişehir'e dört yıllık, çok şehirli edebiyat eğitimi. Edebiyat, dergicilik, yazarlık ve türevleriyle uğraşır.

İleri
İzleyenlere Hayatı Sorgulatan 13 Animasyon Filmi ve Dizisi

İzleyenlere Hayatı Sorgulatan 13 Animasyon Filmi ve Dizisi

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

11 Eylül 2025
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu