Hastalık Hastası Olmaktan da Fazlası: Munchausen Sendromu Nedir?

Psikolojik bir rahatsızlık olan Munchausen sendromu oldukça sıradışı bir sendrom. Listenin maddelerini okurken, Türkiye’deki hastanelerden çıkmayan, hastalık hastası vatandaşlarımızla bağdaştırabilirsiniz. Ancak tam olarak bağdaştıkları söylenemez. Munchausen sendromuna yakalanmış kişiler hasta olmadıklarını en az doktorlar kadar iyi bilirler.

Sendromun ciddiyetini şöyle özetleyelim: 600 kadar hastane gezen ya da 40 küsur ameliyat olan Munchausen sendromlu hasta var.

İşte 30 maddede Munchausen sendromu:

Karl Fredrich Von Munchausen 18. yy.’da yaşamış Alman baronuydu ve Rus ordusunda süvari olarak çalışıyordu…

Rusya ile Osmanlı savaşı dönüşünde halka ve arkadaşlarına, kahramanlıkları üzerine akıl almayacak öykülerden bahsediyor ve…

Kendini savaşlardaki en yetenekli baron olarak gösteriyor, hikâyeleri süslüyor ve abartıyordu…

Öyküler bir süre boyunca oldukça fazla abartıldı ve yayıldı ki, sonunda yalan olduğu ortaya çıktı

Munchausen, yalancılığından dolayı ünlenmeye başladı…

Munchausen sendromu ise ismini buradan alarak, yalan hastalık öyküleri anlatan kişileri tanımlayan sendroma isim olarak verildi

Sendromun isim babası da 1951 yılında hastane hastane dolaşıp gereksiz yere tedavi almak isteyen bir grubu tanımlamak için kullanan Doktor Asher’di.

Munchausen sendromu, hastanın gerçek olmamasına rağmen ruhsal ya da fiziksel sorunu varmış gibi davrandığı bir çeşit yapay bozukluktur diyebiliriz

Durum şu: Bu kişiler hasta olmadıkları halde hasta taklidi yaparak ya da kendilerini yaralayarak hastanede tedavi görmek istiyorlar

Aslında amaçları hastanede kalarak doktor, hemşire ve diğer görevlilerden ilgi görmektir

Sağlıklı yollardan göremediği ilgiyi sağlık kurumlarından görmeye çalışırlar.

Birçok kez hastaneye yatan ve ameliyat olanların acı verici tedavi yöntemlerinden kaçınmadıkları hatta zevk aldıkları biliniyor

Terimsel olarak tanımlamak gerekirse “Fizik Semptomlu Düzmece Bozukluk” denilebilir.

Bu kişiler belli bir miktar tıp bilgisine sahip oldukları için kendilerine doktorları inandıracak kadar belirtileri yaratarak hastaneye başvururlar

Israrcılıkları, oyunculukları ve bir miktar tıp bilgileriyle ileri düzey gözlemcileri bile yanıltabilirler

Gerçekte olmayan hastalıkları var ederek birçok vakada inanılmaz farklı olayları mümkün kılmışlardır

Bunların arasında kendilerini hasta gösterebilmek için boğazlarını keskin bir aletle yaralayıp kan yutmak veya anal-vajinal mukozalarını delmek gibi farklı akıl almaz yöntemler kullanırlar

Hatta idrar testi istendiğinde gizlice parmaklarını kesip idrara kan veya dışkı bulaştıracak kadar ileriye gidebilirler

Bu sendrom “hastalık hastası” dediğimiz kişilerle karıştırılmamalı. Çünkü, bu kişiler aslında sağlıklı oldukları konusunda doktorlarla hemfikirler…

Hastalık hastaları kendilerini gerçekten hasta edebilirler bu bir çeşit ters placebo etkisidir

Unutmamak gerekir Munchausen sendromu, bir kişilik bozukluğudur ve istatistiklerin gösterdiğinden daha yaygındır…

Munchausen sendromunun komplikasyonları, ölüm ya da intihar da dahil ciddi sorunlara yol açabilir

Teşhis ve tedavi zordur çünkü hasta bir süre sonra doktor ya da hastane değiştirebilir…

Ama yine de kişi gerçekten ağır bir hastalığa yakalanır, psikolojik tedavi görür veya hayatta gerçek bir motive kaynağı bulursa tedavi mümkün olabilir…

Bir de bu sendromun Proxy modeli vardır…

Kişi bir başkasında aynı belirtileri yaratır ya da uydurursa, buna Munchausen by Proxy sendromu denir

Sendromun bu gelişmiş versiyonu genellikle bu ebeveynin çocuğa uyguladığı şiddetle sonuçlanır…

Dolayısıyla çocuklar için bu durum oldukça zorlu süreçler doğurabilir

Son olarak maalesef Türkiye’de birçok Munchausen ve Muchausen by Proxy sendromlu kişinin bulunduğunu belirtelim

Bonus: Eminem’in annesinin Proxy hastası olmasından mütevellit yazdığı “Cleaning Out My Closet” şarkısını dinleyebilirsiniz.