Her sabah aynaya baktığınızda dizinizde ya da kolunuzda aniden beliren morlukları fark edip, “Ben bunu ne zaman yaptım acaba?” diye düşündüğünüz oldu mu? Üstelik düşmediniz, bir yere çarpmadınız ama yine de orada kocaman bir çürük var. Özellikle kadınlar için bu durum oldukça tanıdık. Hatta internette bu konuyla ilgili sayısız paylaşım yapılmış ve “gizemli bacak morlukları” diye adlandırılan bir fenomene dönüşmüş durumda. Peki ama bu morluklar neden hep kadınlarda daha sık görülüyor? İşin içinde sakarlık mı var, yoksa vücudumuzun derinliklerinde gizli bir biyolojik mekanizma mı çalışıyor? Cilt yapısından hormonlara, kolajen yoğunluğundan vücut yağ oranına kadar pek çok etkenin devreye girdiği bu ilginç konuda bilim insanları önemli ipuçları sunuyor. Peki, kadınların vücutları neden kolay morarıyor? Cevaplar hem şaşırtıcı hem de düşündürücü!
Kollarınızda ya da bacaklarınızda bir anda beliren, nereden geldiğini bilmediğiniz o morluklar size de tanıdık geliyor mu?
Vücudunuzu bir yere çarptığınızı hatırlamıyorsunuz ama yine de bir bakmışsınız dizinizde kocaman bir çürük oluşmuş! Özellikle kadınlar bu durumu çok sık yaşıyor ve işin ilginci, bunun bilimsel bir açıklaması var.
Çoğu kadın, her zaman vücudunda nedeni belirsiz en az bir morluk olduğunu söylüyor. Üstelik bunlar sadece kollarda ve bacaklarda çıkıyor
İnternette bu durumla ilgili paylaşımlar ise neredeyse tamamen kadınlara ait! Tumblr’da “Gizemli Bacak Çürüğü Ekibi” başlıklı bir gönderi tam 350.000 kez beğenilip paylaşılmış. Facebook’ta bu konuyla ilgili bir duyuru yapıldığında ise geri dönüşlerin tamamı yine kadınlardan gelmiş. Hatta biri morluklarının fotoğrafını yollamış, suratlarındaki ifadeyle adeta “Biz de ne olduğunu bilmiyoruz!” demişler.
Jackie adındaki bir kadın, çocukken arkadaşlarının “Bu morluklar da ne?” diye sorduğunu ama kendisinin buna hiçbir cevap veremediğini anlatıyor. “Belki fark ettiğimden daha sakarımdır,” diyor, ama emin de değil. İşin içinde başka bir şey var gibi…
Morarmanın mantığını biraz anlamak için cilt katmanlarına bakalım: En üstteki katman olan epidermis gözle gördüğümüz kısım. Altında dermis yer alıyor – burada kılcal damarlar, ter bezleri, kıl kökleri bulunuyor
En alt katmanda ise hipodermis yer alıyor; bu katman çoğunlukla yağ dokusundan oluşuyor. İşte bir darbe geldiğinde, bu iç katmanlardaki damarlar zarar görüyor ve kan dışarı sızıyor. Morluk dediğimiz şey de bu sızan kanın cilt altına yerleşmesiyle oluşuyor. Üstelik morluk hemen değil, genellikle 1-2 gün sonra ortaya çıkıyor.
Mayo Clinic’ten dermatolog Dr. Dawn Davis, morlukların rengine dair çok ilginç bir şey söylüyor: “Cildin hangi derinliğinde oluştuğuna bağlı olarak renk değişir. Derine indikçe morluğun rengi daha koyu olur.” Yani yüzeye yakın morluklar kırmızımsı ya da kahverengi olabilirken, derindeki travmalar mor hatta siyaha dönebilir.
Peki, kadınların vücutları neden kolay morarıyor? Erkeklerde durum neden böyle değil?
İşte kilit soruya geldik. Cevaplardan biri, cilt yapısındaki farklar. Dermatolog Dr. Jeffrey Benabio’ya göre, kadınların cildinde erkeklere kıyasla daha az kolajen ve daha fazla yağ var. Kolajen, cildi bir arada tutan bir ağ gibi çalışıyor. Erkek cildindeki yoğun kolajen, kan damarlarını daha iyi koruyor. Kadınlarda ise bu koruma zayıf kalıyor.
AboutSkin Dermatology’den Dr. Joel Cohen, kolajeni “cildin yapı taşı” olarak tanımlıyor. Kolajen kan damarlarını sarıp korurken, deri altı yağ dokusu bu işlevi görmüyor; sadece tampon görevi yapıyor. Bu da demek oluyor ki kadın cildi, dış etkilere karşı daha savunmasız kalıyor.
Cildinizi bir kamyon dolusu şeftali gibi düşünün. Erkek cildinde şeftaliler kasalara düzgünce yerleştirilmiş. Kadın cildinde ise bu şeftaliler suyun içinde yüzüyor. Aynı yoldan geçerken, sulu kamyondaki şeftaliler haliyle daha çok eziliyor yani morarıyor!
Ama her kadın erkeklerden daha fazla mı yağlı?
Kadınların vücutları neden kolay morarıyor sorusunu cevapladık. Şimdi merak edilen başka bir konuya geçelim. Her kadının yağ oranı aynı mı? İşte bu noktada işler biraz karışıyor. Çünkü her kadının vücut yapısı aynı değil. Kadınların erkeklerden daha fazla deri altı yağı olduğu yönünde yaygın bir inanış olsa da, bu genelleme her zaman doğru değil. Vücut kitle indeksi (VKİ) kişiden kişiye değişiyor ve bu farklar da morarma eğilimini etkiliyor.
Dr. Davis’e göre kadınlar genellikle kalça, uyluk ve basen bölgelerinde yağ depolarken; erkekler gövde bölgesinde yağ biriktiriyor. Bu da darbe alınan bölgelere göre morarma ihtimalini değiştiriyor.
Kadın vücudunda sürekli morluk olmasının bir diğer sebebi de hormonlar! Östrojen, yani kadınlık hormonu, kan damarlarının duvarlarını zayıflatıyor
Bu zayıflık, damarların darbelere karşı daha dayanıksız olmasına neden oluyor. Ayrıca östrojen, damarları genişleten bir etkiye sahip. Genişleyen damarlar daha fazla kan sızdırabiliyor ve bu da morlukların büyümesine neden oluyor. Bu yüzden kadınlarda varis gibi damar sorunları da daha yaygın.