Son zamanlarda aklımıza gelip korkularımızın sahibi olan deprem meselesi, canımızı bir hayli sıkıyor. Canımızın yandığı kısımlardan bahsetmiyoruz bile. Çünkü Japonya kadar düşünceli değiliz. Sadece İstanbul’daki yüz binlerce kaçak, çürük, sorunlu bina düşünüldüğünde korkunun tonu biraz daha kararıyor. Japonya ise depreme dayanıklı, maliyeti düşük ve uzun ömürlü bir konut sistemiyle sorunun çözümüne modern nitelikli bir ışık tutuyor. Köpük sorunlardansa köpük evler yapıp deprem sorununa önlem alan Japonya’nın evleriyle ilgili bilmek isteyecekleriniz bu yazıda yer alıyor.
Mevzubahis Japonlar olunca gerisinin biraz teferruat olduğunu kabullensek iyi olur.
1. Japonya’da deprem için önlem alınmasını sağlayan ve 70 bin dolara mal edilen 300 yıllık evler
Japonya’daki köpük evlerin genel özelliklerinden kısaca bahsedelim: 70 bin dolar gibi bir maliyetle inşa ediliyor bu evler. Yaklaşık 420 bin TL’ye karşılık gelen bir miktar. Sizce pahalı mı?
Deprem bölgesinde yer alan İstanbul’daki ortalama kiranın 1.710 TL (2018) olduğunu düşünürsek bu evlerin maliyeti yaklaşık 246 aylık bir kira bedeline denk düşüyor. Üstelik Japonlar bu evleri 1 hafta gibi kısacık sürede inşa ediyorlar.
Ayrıca bu evlerin ömürleri yaklaşık 300 sene olarak açıklanıyor. Torununun torununa miras kalacak cinsten…
2. Köpük evlerin adı 2016’daki büyük depremden sonra duyulmaya başladı
Depreme dayanıklı yapılarıyla da ünlü olan Japonya, 16 Nisan 2016 tarihinde 7.0 büyüklüğündeki bir depremle sarsıldı. Deprem sırasında 49 kişi hayatını kaybederken 44 bin kişinin de tahliye edilmesi gerekti.
Ancak Aso Çiftlik Arazisi olarak isimlendirilen bölgedeki evlerde herhangi bir hasar gözlenmedi. Bu bölgedeki 480 evin hiçbirinde en ufak çatlak dahi yoktu. Kubbe biçiminde mimariye sahip 480 evin üretildiği malzeme köpüktendi.
3. Üretici firma Japan Dome House
Üretimi basit olan bu evlerin yaratıcısı olan Japan Dome House isimli firma, yaptığı açıklamada bir tür strafor malzemesi olan genleşmiş polistiren kullandığını belirtti. Bu strafor malzemesini 4. nesil yapı malzemesi olarak tanımlayan firma, depremden sonra daha fazla talep aldıklarını da ifadelerine ekledi.
4. Köpük evlerin artılarından biri yalıtkan olması
Japonya’daki köpük evlerin öne çıkan niteliklerinden biri yalıtkanlık özelliği. Evler, sağladığı yalıtım sayesinde ısı dengesinin bozmuyor ve böylece doğal gaz faturalarından cüzdanı yananları imrendiriyor…
Ayrıca evlerin sahip olduğu kubbe yapı sayesinde ısı hanenin her yerine kolaylıkla dağılabiliyor. Evinde enerji tasarrufu yapmak isteyenler için biçilmiş kaftan.
5. Kubbe yapının bir diğer yararı
Köpük evlerin sağlam yapısını ortaya koyan niteliklerden biri daha kubbeye dayanıyor. Evin tasarımında ana role sahip kubbe yapı sayesinde esen kuvvetli rüzgar, evin üzerinden dağılıyor.
6. Evlerin 3 asır dayanıklı olmasının sebebi
Köpük evlerin ömrü yaklaşık 300 yıl. Şirket, uzun ömrün sırrının polistiren olduğunu ifade ediyor. Çünkü polistiren, demir gibi paslanmıyor ve ahşap gibi çürümüyor.
Sahi, bizim müteahhitler burada mı?
7. Japonya bu evleri depreme karşı önlem olarak kurguluyor
Ülkemiz gibi hareketli fay hatlarına sahip Japonya, bu evler sayesinde olası depremlerden daha az zarar görmeyi planlıyor. Çünkü konutların biçimi ve kullanılan malzemeler sayesinde ağır bir yapı niteliğinden uzak olması köpük evleri sarsıntılara karşı dayanıklı hale getiriyor.
8. Yapım süresi 7 gün
Parçaların biraraya getirilmesiyle oluşturulan köpük evlerin tamamlanması için 3-4 kişilik bir ekibin 7 gün çalışması yeterli oluyor.
9. Japonya köpük evleri üreterek çevre dostu olduğunu kanıtlıyor
Japonlar, evlerindeki geri dönüşüm kutularıyla ne kadar çevre dostu olduklarını kanıtlıyorlar. Köpük ev projesinin yaygınlaşması da bu görüyü perçinliyor.
Yapım sürecinin aşamalarında ağaç malzemelerine ihtiyaç duymayan köpük evler, karbon ve hidrojenden oluşan malzemelerin kullanımını gerektiriyor. Dolayısıyla oldukça çevre dostu bir konut türü oluyor.
10. Kişiselleştirilebilir nitelikler
Birden fazla parçanın biraraya getirilerek kolayca inşa edilen bu köpük evler, ihtiyaca ve talebe göre kişiselleştirilebilir niteliği sayesinde övgüleri hak ettiğini gösteriyor.
Konaklama amacı dışında ofis ya da toplantı salonu olarak kullanılabildiğinden çok amaçlı olan bu tip konutlar kullanım alanını genişletmiş gözüküyor. Ülkede bazı çocuk klinikleri, hayvan bakım merkezleri hatta niş oteller bu yapıdan meydana geliyor.
11. Tartışma konusu: Faydalı mı zararlı mı?
Kullanım amacı ve üretim sürecinin yanı sıra ısınma ve depreme karşı dayanıklılık gibi özellikleriyle dikkat çeken köpük evler, aynı zamanda “sağlıklı” olup olmadığı konusunda tartışılan konut tipi olarak da dikkat çekiyor.
Konutun üretim malzemesi olan polistiren kimi kaynaklara göre kansere davetiye çıkarıyor. Bu kaynakların dikkate alındığı Polonya’da, Tayvan‘da ve ABD’nin Orange Country (Kaliforniya) şehrinde yasaklandı biliniyor.
Üretici firma ise bu iddiaları yalanlıyor
Köpük evlerin üreticisi olan Japonya merkezli Japan Dome House firması ise bu iddiaları reddetmekle birlikte Japonya Kara ve Ulaşım Bakanlığının projeyi onaylamasını referans ediniyor. Firmanın aktardığına göre köpük evler güvenli ve sağlıklı bir yaşam vadediyor.
Deprem başta olmak üzere doğal afetlerin ardından şahit olduğumuz “çadır” görüntüleri yerine bu tip konut sisteminin ülkemizde yaygınlık kazanma olasılığı elbette düşük.
Biz olası bir deprem sonrası gerçekleşebilecek kötü senaryoları tartışırken Japonlar köpük ev projesinin yaygınlaşması için gerekli çalışmaları yürütmeye devam ediyor.