Ana sayfa » Alışveriş » Ikea Ürünlerinin İsimleri Nereden Geliyor? İşte Popüler Ürünlerin İsimleri ve Gerçek Anlamları
Ikea Ürünlerinin İsimleri Nereden Geliyor? İşte Popüler Ürünlerin İsimleri ve Gerçek Anlamları
IKEA’ya adım attığınız anda tek yönlü yollarda ilerlerken, kendi kendinize monte edeceğiniz o dolabın yanında, bir taburenin üzerinde, hatta bir kavanoz kapağında bile tuhaf, telaffuzu zor, bir o kadar da çekici isimlerle karşılaşırsınız. Peki bu isimler tam olarak ne?
Ikea’ya adım attığınız anda kendinizi bir mağazadan çok, gizemli bir evrenin içinde bulursunuz. Labirent gibi ilerleyen koridorlar, kolay kurulumlu olduğu iddia edilen mobilyalar, kasada sizi bekleyen tarçınlı çörek kokuları ve tabii ki o meşhur İsveç köfteleri… Ama hepsinden daha gizemli bir şey var: Ikea ürün isimleri.
Birçoğumuzun hayatına ansızın girip dilimize pelesenk olan o kelimeler… Mesela “Tromsö” diye bir ranza aldınız mı? Bir süre sonra evdekiler yatağa ranza değil, Tromsö demeye başlıyor, öyle bir büyü. Ya da Färgklar diye tabak takımı görünce “Bu ne, Ikea büyücülük okulu dersi mi?” diye düşünüp sonra alışıyorsunuz. İşin sırrı şu: Bu isimler rastgele değil. Tam aksine, Ikea’nın mobilya isimlendirme sistemi oldukça disiplinli ve zekice kurulmuş bir yapı. O halde gelin, bu gizli dilin kapısını aralayalım.
Hangi dil bu? “Ikea dili” diye bir şey var mı?
İlk bakışta tüm kelimeler İsveççe sanılıyor ki haksız değiliz, marka İsveç kökenli sonuçta. Ancak gerçek biraz daha geniş: Ikea’da yalnızca İsveççe değil; Danca, Norveççe ve Fince kelimeler de kullanılıyor. Tam bir İskandinav dil buluşması!
Markanın adı bile aslında bir kelime oyunu değil, kurucunun ismi ve memleketinin birleşimi: Ingvar Kamprad + Elmtaryd + Agunnaryd = IKEA
Yani masa alırken aslında bir coğrafya ve kişisel tarih dersi alıyoruz. Kim derdi ki bir sandalye bakarken aynı zamanda İskandinav kültürüne dalıp gideceğiz?
Bu işte kesin bir sistem var ve sandığınızdan çok daha eğlenceli. Her kategoriye özel bir tema belirlenmiş. Bunun sonucu olarak her ürün ailesinin adı bir mantığa göre seçiliyor. Örneğin:
Ofis mobilyaları çoğunlukla erkek isimleri alıyor.
Açık hava mobilyaları İskandinavya’daki adaların isimlerini taşıyor.
Çocuk ürünlerinde hayvan isimleri hâkim.
Halılar ise Danimarka’daki mekanların isimlerinden geliyor.
Yani evinize aldığınız ufak bir kitaplık bile aslında bir mesleğin ya da İskandinav erkek isminin temsilcisi. “Billy” kitaplığınız varsa, yalnız değilsiniz, o kitaplık adını Ikea’da reklam departmanında çalışan Billy Liljedahl’dan almış. Bu kategorilerin ardında coğrafya, kültür ve mizah yatıyor. Üstelik Ikea zaman zaman ürünü doğrudan fonksiyonuna göre isimlendiriyor, Uppfylld süzgeci gibi, dolu anlamına geliyor. Mutfağınızda bile dil pratiği!
Peki Ikea neden böyle yapmış?
Bu sistem aslında son derece kişisel bir sebepten doğmuş. Kurucu Ingvar Kamprad, disleksi nedeniyle ürün kodlarını akılda tutmakta zorlanıyordu. Çözümü kendisi geliştirdi: Her şeye bir isim vermek. Yani Ikea’nın isimleri sadece kulağa hoş gelsin diye ortaya çıkmadı, çalışanlar ve kullanıcılar için hafıza dostu olması düşünülerek hazırlandı. Zaman içinde bu sistem öylesine gelişti ki artık markanın kimliğinin en güçlü parçalarından biri hâline geldi. Hatta ürün isimleri belirli kriterlere bağlı. Öncelikle 4–12 harf uzunluğunda olmaları tercih ediliyor. İçlerinde İskandinav seslilerinden Å, Ä, Ö bulunması makbul. Ve şaka değil, müzesi bile bu kuralları anlatıyor!
Komik ve ilginç Ikea isimleri: “Bu ne demekmiş şimdi?”
Ikea’da dolaşırken bazen bir ürün adı görüp gülümsememek elde değil. Çünkü bazıları gerçekten kulağa komik geliyor. Ama arkasında hep gerçek bir anlam var. Mesela:
Skarpö: Bahçe koltuğu → Stockholm yakınlarında bir ada.
Småskrake: Çocuk sandalyesi → Kırmızı göğüslü bir kuş türü.
Bumerang: Askı → Evet, Boomerang’tan geliyor.
Hemnes: Yatak → Norveç’te bir belediye ismi.
Varmblixt: Ayna ve ışık → Sıcak ışık.
Aptitlig: Dönebilir servis tablası → İsveççe iştah açıcı.
Stoense: Halı → Danimarka’da doğal bir bölge.
Yani rastgele harfler değil, tam aksine, tarih, coğrafya ve mizah karışımı.
Bu sistem değişir mi? Büyük ihtimalle hayır
Ikea’nın bu isimlendirme kültürü artık markanın ruhu gibi. Müşteriler seviyor, çalışanlar eğleniyor, ürünler akılda kalıyor. Üstelik artık global bir fenomen. Dil sürçmesi yaratacak kelimeler seçmekten bile keyif aldıkları söyleniyor. Yani dünyanın dört bir yanındaki insanlar Fjord, Blåhaj, Hemnes demeye devam edecek gibi görünüyor. Düşünsenize: Basit bir sehpa seçiyorsunuz, bir bakmışsınız coğrafya sınavına hazırlanmışsınız. Ikea’nın gizli büyüsü tam da bu: işlevsel mobilya + kültür + mizah + merak uyandıran gizem.
