ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Teknoloji - Bilim » Korku, Huzursuzluk, Hayranlık: Hayvanlar Güneş Tutulmalarına Nasıl Tepki Veriyor?

Korku, Huzursuzluk, Hayranlık: Hayvanlar Güneş Tutulmalarına Nasıl Tepki Veriyor?

Güneş tutulmaları, hayvanların davranışlarını tahmin ettiğinizden çok daha fazla etkiliyor.

Öykü Demirağ Yazar: Öykü Demirağ
16 Ağustos 2025
Kategori: Hayvansever, Teknoloji - Bilim
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Düşünün ki gündüz vakti, gökyüzünde her şey yolunda giderken, aniden ışık soluyor. Güneş, tıpkı biri dev bir perde çekmiş gibi yavaş yavaş kayboluyor. Hava serinliyor, gölgeler uzuyor, kuşlar sessizleşiyor. Bu, sıradan bir hava olayı değil; doğanın bize sunduğu en etkileyici gösterilerden biri: Güneş tutulması. Binlerce yıldır hem insanların hem hayvanların dikkatini çeken bu kısa ama büyüleyici anlar, kimi zaman hayranlık uyandırmış, kimi zaman da korku ve huzursuzluk yaratmıştır. Eski çağlarda kralların kaderini değiştireceğine inanılan, halkın uğursuz bir alamet olarak gördüğü tutulmalar, modern çağda artık bilim insanlarının merceğinde. Ama ilginç olan şu ki, bu gökyüzü gösterisinin asıl sürprizlerinden biri hayvanlar oluyor. İneklerin ansızın ahıra dönmesinden kurbağaların geceyi ilan edercesine ötmeye başlamasına, kuşların panikle havalanmasından örümceklerin ağlarını bozmasına kadar sayısız davranış değişikliği, bu birkaç dakikalık gölge oyununa eşlik ediyor. Peki, doğa bu kadar kısa sürede nasıl böyle bir tepki yaratıyor? Ve bilim insanları, bu anlık ve nadir olayları nasıl inceliyor? İşte hayvanların güneş tutulmalarına verdiği şaşırtıcı tepkiler…

Güneş tutulmaları, yılda genellikle iki kez yaşanan olağanüstü doğa olaylarıdır

Temel olarak, Ay’ın Dünya ile Güneş arasına girip, Güneş’in ışığını kısmen veya tamamen engellemesiyle meydana gelir. Bu sırada Dünya’nın bazı bölgelerine gölge düşer.

Tutulmanın birkaç çeşidi vardır. Mesela Halkalı Güneş Tutulması, Ay’ın Dünya’ya en uzak noktasındayken yaşanır. Uzak olduğu için Güneş’i tamamen kapatamaz, etrafında ince bir ışık halkası bırakır. Parçalı Güneş Tutulmasında ise Ay, Güneş’in sadece bir kısmını örter; bu sırada Güneş gökyüzünde bir hilal şeklini alır.

Bir de işin en büyüleyici versiyonu vardır: Tam Güneş Tutulması

Ay, Güneş’i bütünüyle kapatır ve ortalık, gün ortasında bile alacakaranlık gibi olur. Hava birkaç derece soğur, gökyüzünde yıldızlar görünür. Güneş’in etrafında ince, gümüşi bir taç (korona) belirir. Hatta tam tutulmadan hemen önce ve hemen sonra, Ay’ın kenarından sızan ışık “elmas yüzük” adı verilen olağanüstü bir görüntü oluşturur.

İster tam, ister halkalı olsun… Güneş tutulmaları yüzyıllardır insanlarda hayranlık, bazen de derin bir huzursuzluk yaratmıştır. Ama bu şaşkınlık sadece bize özgü değil. Hayvanlar da bu gökyüzü değişimlerine çok net tepkiler verir.

Hayvanların Güneş tutulmalarına verdiği tepkiler yüzyıllardır gözlemleniyor

Örneğin, 3 Haziran 1239’daki tam tutulmada İtalyan bir keşiş olan Ristoro d’Arezzo, “Bütün hayvanlar ve kuşlar dehşete kapılmıştı, vahşi hayvanlar bile kolayca yakalanabiliyordu” diye yazmış. 1560’ta Portekiz’deki tutulmayı gözlemleyen astronom Christoph Clavius ise, gökyüzünde yıldızların belirdiğini, kuşların karanlıktan ürkerek gökten düştüğünü anlatmış.

Günümüzde de benzer gözlemler var. Bilim insanları tutulma sırasında ineklerin ahıra dönmesinden, cırcır böceklerinin ötmesine; kuşların tüneklerine çekilmesinden, balinaların yüzeye çıkmasına kadar pek çok davranış değişikliğini raporluyor

Mesela tutulma takipçisi Peter den Hartog, 1999’da Macaristan’da bir tutulma izlerken kuş ve yarasaların aniden ortaya çıktığını görmüş. Nedenini tam bilmiyor ama belki de o anda ortaya çıkan sinekler ve sivrisinekler yüzündendi diyor.

Yazar Dave Balch, 1991’de Hawaii Kona’da tutulma sırasında önce kuş cıvıltılarının arttığını, sonra bir anda tam sessizliğe büründüğünü hatırlıyor: “Bir an önce uğultu, sonra ölüm sessizliği… İnanılmazdı.”

Tora Greve ise 2001’de Zambiya’da bir tutulma sırasında, Güneş’in kaybolmasıyla birlikte kurbağaların ötmeye başladığını, yırtıcı kuşların havada dönmeyi kestiğini gözlemlemiş. Hatta bulunduğu su birikintisi çevresinde zürafalar tutulma boyunca koşturmuş, Güneş geri gelince sakinleşip otlamaya devam etmiş.

Bilim insanları Güneş tutulması sırasında hayvanları nasıl inceliyor?

hayvanların güneş tutulmalarına verdiği

İşin aslı, bu hiç de kolay bir iş değil. Neden mi? Çünkü tam Güneş tutulmaları her yerde olmuyor; belli dar bir hat üzerinden ilerliyorlar. Bu hat da çoğu zaman dünyanın ücra köşelerinden geçiyor. Dolayısıyla, tek bir tutulmadan anlamlı miktarda veri toplamak neredeyse imkânsız hale geliyor. Çoğu araştırmacı için bu, bir avuç gözlemle yetinmek anlamına geliyor.

Kaliforniya Bilimler Akademisi’nden ekolojist Rebecca Johnson bu durumu şöyle açıklıyor: “Hayvan davranışını gerçekten derinlemesine anlamak istiyorsanız, sahada uzun saatler geçirmeniz ve belirli bir gözlem protokolüne sadık kalmanız gerekir.” Yani, eğer işiniz sadece Güneş tutulmalarında hayvan davranışı incelemekse, bu biraz “iğneyle kuyu kazmak” gibi.

Ekolojist Rebecca Johnson, Life Responds isimli uygulamasıyla hayvan gözlemini kolaylaştırmayı amaçlıyor

hayvanların güneş tutulmalarına verdiği

Amaç şu: milyonlarca sıradan insanın tutulma sırasında gördüklerini kayda geçirmesini sağlamak. 2017’de ve 2024’te gerçekleşen tam tutulmalarda, uygulama üzerinden binlerce gözlem toplandı. Johnson, “İster tam ister kısmi tutulma olsun, dışarı çıkın, etrafınızdaki hayvanlara bakın ve tutulmadan önce, sırasında ve sonrasında ne yaptıklarını not edin” diyerek insanları katılmaya teşvik etmişti.

NASA da boş durmamış. 2024’te Eclipse Soundscapes adını verdikleri başka bir vatandaş bilimi projesi başlatmışlar. Bu kez odak noktası, mesela cırcır böceklerinin tutulma anındaki ses tepkilerini kaydetmek. Katılımcılar, kayıt yapabiliyor, sesleri analiz edebiliyor ya da sadece gözlemlerini paylaşabiliyor.

İlginizi çekebilir:

Dünya Tarihini Etkileyip Kayıtlara Geçen 3 Güneş Tutulması

Peki, siz böyle bir gözleme katılmak isterseniz ne yapmalısınız?

hayvanların güneş tutulmalarına verdiği

Öncelikle tutulmayı nerede izleyeceğinizi belirleyin. Sonra, o bölgede hangi hayvanların olduğunu düşünün. Bir şehir parkındaysanız, mesela karıncalar ya da örümcekler üzerine harika gözlemler yapabilirsiniz. Özellikle küre ören örümcekler ilginç bir örnek; anekdotlara göre bazıları tutulma sırasında ağlarını bozuyor. Johnson da, “Bir örümcek ağı bulun, takip edin” diyor. Uçup giden kuşlar gibi değiller, yavaş hareket ettikleri için davranışlarını yakalamak daha kolay.

Tabii ki gözlem yaparken güvenlik önemli. Güneş tutulmasını izlerken mutlaka özel tutulma gözlükleri takmayı unutmayın. Bu tür projelerin amacı, dünyanın dört bir yanından gelen küçük gözlemleri bir araya getirip, tutulmalar sırasında hayvanların davranışlarına dair dev bir bilgi hazinesi oluşturmak. Johnson’ın dediği gibi: “Bilim, gözlemleri toplamak ve kalıpları aramakla başlar. Belki de bu sayede daha önce kimsenin görmediği bir davranışı kayda geçirebiliriz.”

Hayvanların güneş tutulmalarına verdiği şaşırtıcı tepkiler yazımızın sonuna geldik. Bu içerik de ilginizi çekebilir:

Türkiye’de Yaşadığına İnanmakta Güçlük Çekeceğiniz 11 Hayvan Türü

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Öykü Demirağ

Öykü Demirağ

Yazmayı seven reklamcı.

İleri
Mona Lisa’dan Fazlası! Leonardo da Vinci’nin Bilmeniz Gereken 10 Tablosu

Mona Lisa'dan Fazlası! Leonardo da Vinci'nin Bilmeniz Gereken 10 Tablosu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Uzmanlar Uyarıyor! İş Görüşmesinde Asla Söylememeniz Gereken 10 Şey
İş Yaşamı

Uzmanlar Uyarıyor! İş Görüşmesinde Asla Söylememeniz Gereken 10 Şey

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu