İnsanların başkalarını manipüle etmek için sihre veya hipnoza ihtiyaçları yok. İnsanlar, herhangi bir şeyi başkalarının yapmasını veya istemelerini sağlamak için bazı basit taktikler kullanabilir. Manipüle etmek adı verilen bu davranış, manipüle edilen kişiyi olumsuz etkiler. Bir anda kendinizi bir akıl oyununun ortasında bulabilirsiniz. Bu duruma düşmemek içinse manipülasyon taktiklerini ve nasıl manipüle edildiğinizi bilmeniz gerekiyor. İşte farkında olmadan manipüle edildiğimizi gösteren 8 işaret.
1. Büyük sorunlarla dikkatiniz dağılır
Medya; bazen kasıtlı olarak spor, eğlence gibi konulara çok fazla odaklanabilir. Bu da medyanın “gündem yaratma gücü” ile insanların dikkatini siyasi ve ekonomik sorunlardan uzaklaştırmasına bir örnek. Medya, ikinci dünya savaşı sırasında da Almanlar tarafından insanları manipüle etmek için kullanılan bir propaganda aracıydı. Kitle iletişim araçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte ise medyanın insanlar etkisindeki gücü yadsınamaz hale geldi. Tıpkı medya gibi insanlar da birbirini büyük sorunları kullanarak manipüle edebiliyor.
2. Korkularınız manipüle için bir araç
Şiddet veya saldırılar gibi kontrolden çıkan olaylar olduğunda, insanlar bunların çabucak çözüme kavuşmasını ister. İnsanlar, korktukları sorunları çözmek için “baskı veya şiddetin” gerekli olabileceğine ikna edilebilir. Tarihte bazı hükümetler korkuyu insanları manipüle etmek ve isteklerini halktan “onaylı” şekilde gerçekleştirmek için kullanmışlardır. Bir sorunun çözümü için halka “şiddet”ten başka bir yol olmadığı aşılanabilir.
3. Fikirler yavaş yavaş kabul ettirilir
Çocuklarınız ya da kardeşleriniz okulu sevmediğinde onlara “ancak hafta sonları gitmeyeceksin” diye ikna etmeye çalışırız. Bu aslında onları manipüle etmenin bir yoludur. Çocuk bunu kabul ettikten sonra, onu hafta sonu kursları için ikna etmeye çalışırız. Yani kademeli olarak daha fazlasını talep ederiz. Bunun bir örneği de yapılan cüzi miktardaki zamlar. Yüzde 0.2 zam kimseyi ayaklandırmaz, ancak yüzde 20 zam büyük tepki görebilir. Bu nedenle bazı ürünler düşük oranlarda yavaş yavaş zamlanır. Bir de bakmışsınız ki; size dayatılan her şeyi kabul etmişsiniz!
4. İnsanlar sizi kontrol etmek için kendinizi çocuk gibi hissettirirler
İnsanları kontrol etmenin popüler bir yolu da onları yetersiz hissettirmek. Manipülatif insanlar, tıpkı çocuklara yapılan gibi sizin üzerinizde de ödül-ceza yöntemi kullanabilir. İşler karmaşıklaştığında ve siz durumu fark etmeye başladığınızda ise bunu inkar ederler.
5. Kendinizi yalnız hissetmenizi sağlarlar
Arkadaşlarınızla sohbet ettiğiniz esnada, sohbet konusunu bilmediğiniz ve sohbete katılamadığınız illaki olmuştur. Sizi manipüle etmek isteyen biri bu tip durumlardan faydalanarak, sizi bu konuyu bilmediğiniz için eleştirir ve kendinizi kötü hissetmenizi sağlar. Ancak herkes her şeyi bilmek zorunda değil, sizin bildiklerinizi de onlar bilmiyor olabilir. Bu nedenle kendinizi kötü hissetmeniz için hiçbir sebep yok!
6. Duygularınıza çok fazla odaklanırlar
Sizi manipüle etmek isteyen biri size özel ve değerliymiş hissi verebilir. Çok iyi niyetli gözüküp, istediğiniz her şeye sahip olmanızı sağlar. Böylece size istediğini yaptırabilir. Bunun yanı sıra onun istediği bir şeyi yapmadığınızda da size tepki vererek üzerinizde baskı kurar ve kendinizi suçlu hissetmenize neden olabilir.
7. Kendinizi suçlu hissettirirler
Özellikle anneler ve babalar bu taktiği zamanın başlangıcından beri kullanıyorlar. Çoğu zaman gerçekten önemsiz olan bir şeyi tekrarlamamanız için kendinizi suçlu hissettirirler. Bu duygu sizin aynı şeyi tekrar yapmanızı engeller, yani aslında manipüle edilmiş olursunuz.
8. Sizi çok iyi tanıyormuş gibi davranırlar
Birisi sizin kendiniz hakkında bildiğinizden daha çok şey bildiğini, doğru olup olmadığını düşünmeye ikna edebiliyorsa, kararlarınızı kontrol edebilir. Bu insanlar genellikle davranışlarınızı yargılar ve bunların yanlış olduğuna sizi ikna etmeye çalışır.
Bonus: Kendinizi manipüle olmaktan nasıl koruyabilisiniz?
İnsanların sizi manipüle ettiği durumların farkında olmanız konusunda sizi yukarıdaki yazıda uyardık. Ancak manipüle edilmek istemiyorsanız, değiştirmeniz gereken birkaç küçük alışkanlık bulunuyor;
– Bir tartışmadayken mutlaka söylediklerinizden emin olun ve sözlerinizin arkasında durun.
– Size baskı altında hissettiren insanlardan uzun durun.
– Uzun monologları görmezden gelin. Önemli olan herhangi bir şey, kısa cümlelerle de açıklanabilir.
– Size saygı göstermeyen ve sizi suçlayan insanlarla ilişkilerden kaçının.
– İnsanlar sizi manipüle etmeye çalıştıklarında, “Bu konuda herhangi bir sözüm var mı?” veya “Bana mı soruyorsun, bana mı söylüyorsun?” gibi sorular sorup bir ayna tutun.
– Yasal haklarınızı bilin ve insanlar sizi kandırmaya çalıştığında onları aydınlatın.
– Çevrenizdeki dünyadan haberdar olun ve karar verirken daima ikinci bir görüş isteyin.
– İnsanlara “hayır” demeyi öğrenin.
Kaynak: 1