Hatırlayın ya da hatırlamayın, istisnasız hepimizin annesi -ama özellikle şu sıralar orta yaşlarda olan neslin annesi- bizi dizlerinde sallarken kısık sesle fısıldamıştır bildiği ninnileri.
O ses sadece yılların (belki de yüzlerce yılın) birikimi olan birkaç sözcük fısıldamadı kulaklarımıza. Yani ninni dediğimiz şey, sadece basit sözcük ve melodilerin birleşimi bir şey değildi. Şefkat demekti, sevecenlik demekti, sabır demekti. Anlayacağınız ninni aslında tüm bu kavramların bir sembolüydü.
Annemizin dizleri üstünde bizi uykuya daldıran şey “dandini dandini dastana, danalar girmiş bostana” değildi. Bu sözlerin basit melodik bir şekilde söyleyen kişinin sesiydi, o sesin verdiği huzurdu. İlle de ana dilde olması gerekmiyordu, hatta bir “dil” barındırması da gerekmiyordu.
Olsundu, yeterdi. Yeter ki “ne olursa olsun her daim yanında olacağım, ölümüne de olsa seni koruyup kollayacağım” güvenini veren huzur dolu bir ses eşliğinde çıksındı.
Bu ses sadece bizim annelerimize ait değildi elbette. Bu sözcükler, dünyanın hemen hemen tüm coğrafyalarında, milyarlarca annenin huzur dolu sesiyle, bir türlü uyumak bilmeyen bebeklerin uyumasına vesile oldu. Bu liste, yüzlerce yıllık bu birikimin ufak çaplı bir özetidir.
Huzurlarınızda sizler için derlediğimiz dünyadan ninni örnekleri…
Azerice Ninni
Bu Azerice ninninin sözleri gayet anlaşılır. “Sen etirli bir çemensen” sözü dışında anlamakta sorun yaşayacağınızı sanmıyoruz. Bu sözle de “sen kokulu bir çimensin/bitkisin” demek istiyor. (Bkz. aramaya inanmak)
Yidiş Ninni
Bu da Yidiş (üstünkörü bir tanımlamayla Yahudi Almancası) bir ninni. Sözlerini merak edenler için İngilizcesi şu şekilde:
On the road stands a tree, it stands bent and deserted, All the birds of that tree have flown away.
Turn toward the west, turn toward the east, And the rest – turn toward the south, And the tree is left alone abandoned to the storm.
I say to momma–“Listen, If you don’t stand in my way, then, one and two, I’ll quickly become a bird…
I’ll sit in the tree And lull it during the winter and comfort it With a lovely tune.
And momma says, “No, child,” And weeps bitter tears – G-d forbid, in the tree you might freeze.
So I say, “Momma, it’s a waste of your lovely eyes, Because before you know it, I’ll be a bird.”
And momma cries: – Itzik, my Crown, As G-d would want, take a scarf with you, Lest you catch cold.
“Put on your galoshes, It will be a severe winter. And take your fur hat, too. Woe is me!
“And take your warm underwear, put it on, foolish child, Lest you become a guest among the dead…
I lift my wing, but it’s hard… Too much, too many things Has momma put on her weak little fledgling.
I look sadly straight forward into my momma’s eyes, Her love did not allow me to become a bird…
On the road stands a tree, it stands bent and deserted, All the birds of that tree have flown away.
İspanyolca ninni
Sözleri İspanyolca ve İngilizce olarak şu şekilde:
A la nanita nana nanita ella nanita ella (nana means lullaby or nanny) Mi niña tiene sueño bendito sea, bendito sea (my child is sleepy, bless her, bless her) Fuentecita que corre clara y sonora (little stream that runs clear and loud) Ruiseñor que en la selva cantando llora (Nightingale that in the jungle sings sadly) Calla mientras la cuna se balansea (Hush, while the cradle rocks) A la nanita nana, nanita ella
Fransızca ninni
(La Petite Poule Grise / The Little Grey Chicken)
Fransızca her zamanki naifliğini bu ninnide de sergiliyor. Dildeki bu inceliğe ayrı bir hayranız.
There was the little grey chicken that went to lay an egg in the church Having laid a little egg That the child ate all warm
There was a little black chicken That went to lay an egg in the armoire Having laid a little egg That the child ate all warm
There was a little white chicken That went to lay an egg in the barn Having laid a little egg That the ate all warm
There was a little red chicken that went to lay an egg in the moss Having laid a little egg That the child ate all warm
Yunanca ninni
Bu ninni size tanıdık gelebilir. Güz Sancısı filminde de kullanılmıştı.
Afrika ninnisi
Olağanüstü bir ninni. İngilizce sözler de var bu ninnide. Tadı damağınızda kalacak. Sözleri de aşağı yukarı şu şekilde:
Be still, be still, be still my child Be still, be still, be still my child Do not cry, mother is absent Mother shall come back
Japonca ninni
Etkileyici bir ninni de Japonya’dan. Araştırmalarımız sonucunda sözlerinin İngilizce karşılığı şu:
Hushabye, fall asleep, o little one, for isn’t it cute, the face of a sleeping child? a child that lays awake crying, [hushabye!] looks so hateful indeed [hushabye! hushabye!]
Hushabye, fall asleep, o little one! today is the 25th day of your birth tomorrow, we shall leave [hushabye!] for the shrine [hushabye! hushabye!]
İsveç ninnisi
Malmö yöresinden bu ninninin İngilizce sözleri şu şekilde:
Lullaby, my little darlings On the sky, the stars travel The beams of light dance on the moons bent bridge and the mist is hovering on a feather light silver shoe and your wishing dreams come and leave.
Lullaby, my little darlings In this world there are sorrow and joy You have alot to learn, little do you comprehend Be quick to give and do not expect to get when your wishes come and go.
Ermenice ninni
Bu eserin adı “Agna Oror”. Eser, yıllarını Anadolu’nun kırsal bölgelerini karış karış gezip binlerce halk şarkısı derlemekle geçiren Gomidas Vartaped’in topladığı eserlerden sadece biri. Gomidas apayrı bir liste konusudur, ama hakkında bilgi edinmek isteyenler şuraya bakabilir. Bu ninninin sözlerinin İngilizce çevirisi şu şekilde:
You are priceless, flawless too, There is no one who can compare to you. Sleep, my child. I could go and bring over the moon to you, The moon and the stars are flawless, too. Sleep, my child.
Bulgarca ninni
Bu ninninin sözlerini maalesef bulamadık ama adını biliyoruz; Kokichentse, Momichentse.
Ladino ninni
İspanyol Yahudilerinin konuştuğu bir tür İbranice olan Ladino bu ninninin sözlerinin İngilizcesi şu şekilde:
Sleep my dear little son, sleep without worry or pain. Close your pretty eyes, sleep, sleep peacefully. You will come out of your swaddling clothes and you will go to school. Y ai y, my dear little son, you will learn your ABC. You will leave the school and you will go to the square. Y ai y, my dear little son, you will learn to be a merchant. You will leave the square you will go on to further study. Y ai y, my dear little son then you will be the best!
Katalanca ninni
Katalanca, İspanya’da özellikle Barselona’da konuşulan bir dildir. Bu eser de bu dilde fakat ninni olmak için fazla mistik sanki. Duyup duyabileceğiniz en güzel ninnilerden biri muhtemelen. Ha bir de intikam filmleri listemizin 2. sırasındaki muhteşem filmin müziklerinden bir tanesi: Eseri bu kadar büyüleyici kılan ses de Montserrat Figuera ve Arianna Savall’a ait.
Rusça ninni
Ninni olmak için fazlaca ağır bir eser daha. Hocam böyle bir parça uyuması için bir bebeğe söylenir mi Allah aşkına! Uyku demek huzur demektir. Bu ninni bildiğiniz “şimşek çakınca koridorun bir ucunda görünüp kaybolan tırstırıcı kız çocuğu” karakterli film müziği. Ruslar işte, ne diyelim.
Hintçe ninni
Bu da Hindistan’dan bir ninni.
Danca ninni
Danca bu ninniyi Himmerland adlı grup seslendiriyor.
Almanca ninni
Bu da Almanya’dan kısa bir ninni. O kadar kaba bir dilden böyle bir parça çıkmasına insan gerçekten hayret ediyor. Kısa ama vokalin de etkisiyle çok seveceksiniz.
Çukçi ninnisi
Haklı olarak soracaksınız şimdi “Hocam Çukçi de neyin nesi” diye. Çukçiler Sibirya’da yaşar. Ninnileri de en az adları kadar garip. Bu parça bir bebeğe söylenir mi ya da dinletilir mi diyeceksiniz. Uzatmayalım, haklısınız.
Arapça ninni
Arapça sözleri linkteki videonun hemen altında yazdığı için ayrıca yazma gereği duymadık.
Farsça ninni
Bu da aynı coğrafyanın diğer büyük ve köklü kültüründen, İran’dan bir ninni.
Türkçe ninni
Dandini Dandini Dastana’yla bitirmesek olmazdı. Başka birçok örnek var ama bunun yeri ayrı sanki. Ninninin kendisi de etkileyici ama bu videoda yapılan animasyon ninninin önüne geçmiş gibi. Bunun da İngilizce sözlerini yazacaktık fakat “dandini”yi nasıl çevireceğimizi bilemedik. 🙂 O yüzden Türkçe sözlerle idare edin.
