Konuk yazarımız Bakhtiyar Farayev listeledi, haberiniz olsun (@fbakhtiyar)
Komşumuz ve kardeşimiz, canımız ve dostumuz, ‘Yılın en kanka 2 ülkesi’ ödülüne bu yıl kesin aday olarak gösterilen Azerbaycan’la Türkiye’nin gardaşlığı çok eskiye dayanmakta. Dil faktörünü ele alarak kardeşlik hipotezini kanıtlamak için geliştirilmiş 13 teoriyi açığa çıkardık. Zira, iki dil arasındaki yakın benzerlik her daim Azerilerin başına dert olacak gibi görünüyor.
1- Yürek hoplatan şu “Düşmek” kelimesi
Sadece otobüs ve minibüs şoförlerine değil, içerdeki herkeste panik yaratmasıyla bilinen düşmek kelimesinin Azericedeki anlamı inmektir. Türkiye’ye ilk ayak basan Azerinin olmazsa olmazı haline gelen bu kelimeyi azeri gardaşlarımızın daha az kullanmaları önemle rica olunur 🙂
Kullanım şekline bir örnek: “Kabakta sakla düşen var” yani “İlerde (durakta) ineceğim” anlamına gelen bu ifadeyi kullanan arkadaşın hayatı boyunca hiç Türk kanalı izlemediği de apaçık ortada.
2- Tüm ‘depenlerin’ düşmanı: Kapıcı
Futbolla birazcık alakası olan herkes “kanka aç da biraz gülelim” diye AzTV kanalından maç izlemiştir. Epic failin önde gelen örneği olarak algılanan ‘kapıcı’ kelimesi Azerice’de maalesef kaleci anlamına gelerek, gelmiş geçmiş tüm A Milli Takımı kalecilerini sinir etmiştir. (bkz depmek: şut vurmak)
3- Eyvahlar olsun: Azmak
Kaybolmak anlamına gelen bu kelime İstanbul sokaklarında kaybolan iki kızın polis memuruna gidip “Biz şehirde azdık ne yapalım?” diye sormasıyla insanı kahkahalara boğma özelliğine sahiptir. “Yolumu azdım” veya “Ormanda azdık, ne yapacağımızı bilmiyoruz” gibi naçizane kullanım şekilleri de vardır.
4. Ölümcül sessizliğe sebep: Kırmızı Donlu Kız
Fizik hocasının sınıfta önde oturan kırmızı elbiseli kıza, “sen, kırmızı donlu kız” diye hitab etmesiyle ün kazanmıştır.
5. Kıçını kıçının üstüne atarak oturmak
Bacak anlamına gelen kıç kelimesi misafirlikte kesin pot kırabilme özelliğine sahiptir. Nitekim, azeri birisi Türk ailesine misafir gidip çay içerken sohbetin en tatlı yerinde “bugün çok gezdim, kıçım ağrıyor” veya “kızım kıçını kıçının üstüne atıp oturmasana, çok ayıp” gibi kullanım şekilleriyle şimdiye kadar kırılmamış tüm potları kırmıştır. Tebrik ederiz 🙂
6. Sümüklü et
Et almaya giden Azeri’nin 3 kilo sümüklü et istemesi ve kasabı şaşkına uğratmasıyla birlikte gizemli anlamını hala korumaktadır. Azerice’de ‘kemik’ anlamına gelen sümük kelimesi daha çok kişinin başına bela olacak gibi görünüyor.
7. Elektrik alıyorum
Tesla olduğunu zanneden Azeri öğrenciler tarafından ortaya atılan bu iddia, ‘priz arıyorum’ anlamına gelmektedir 🙂
8. ‘Yüzünde halı var’ ifadesi
Yüzünde beni var anlamına gelmektedir.
9. Bileni çok: Diş pastası
Diş macunu anlamına gelen bu kelime “Abi diş pastamı evde unuttum” dendiğinde karşı tarafı kesinlikle “Pardon?” dedirtmesiyle meşhurdur.
10. “Pardon Sizde Sancak Var Mı?”
“Evet efendim cebimde taşıyorum zaten” diye cevap verilesi bu soru aslında bir azerinin çatal iğne aramaları sonucu ortaya çıkmıştır. Yoksa sancağı ben sana nerden bulayım be bacım..
11. Kavga çıkartır: Adi Adam
T: Arkadaş nasıl birisi? A: Adi bir adam işte.. Azericede sadece sıradan bir adam anlamına gelmektedir.
12. Sok komplosu
Rusçadan alınmış bu kelime meyve suyu anlamına gelmekle birlikte rusların azerileri türklerle düşman etmek için kurduğu bir komplo olarak karşımıza çıkıyor. Örnekleyelim:
T: Ne içersiniz efendim.. çay, kahve?
A: Bana çay, arkadaşıma de bi sok.
T: .. Çay yok efendim başka bir şey arzu eder misini?
A: O zaman bana da sok.
T: :S..
13. “Diş çöpü alabilir miyiz?”
Garsonları çılgına çeviren azeri müşterilerin kastettiği şey aslında sadece bir kürdan idi.
Azerbaycan Turkcesi :
Danışmak
Türkiye’de Türkçe:
Konuşmak)
Az. kök (Danış) Tr.Kök Konuş
simdi Türkiyede Danıştay kelimesi varda niye Konuştay demiyoruz..
Azerbaycan Türkcesi Esas Turkcedir.
biz bir tek Ben diyoruz.
kazakistan ,turkistan , ozvekistan
diger tum turk devletleri Men derler ..degistirilen ve degistirilmeye calisilan biziz.
çok dedığınız kelimeler türkçe değıller arabca, ben iran azarbaycan türklerindenım farsca biliyorum arabcada anlarım yazdığınz türk düşündüğünüz kelimeler arabcadan alınmışlar. dedıgınız azerice dil kelimelerı daha asaletlı
nedense azdima cok gldum 🙂 hersey bir yana arkadaslar ic Anadolu dogu guneydoguda yasiyanlar bir azeriyi pekala anlayabilir sanirim benim iranli türkmen arkadasim var bircok kelime bizim yoremizdede hala kullaniliyor
Dalga geçmiyoruz ki. İki dili karşılaştırınca komik oluyor sadece. Azerbaycan Türkü olsam ben de “bunlar bizim bacak diye kullandığımız kelimeyi g.t olarak kullanıyor” diye gülerim.
Bu arada konuyla alakasız; bir Azerbaycan Türkü ile konuşacak konu bulamamak diye bir şey yoktur. Karşılıklı oturup iki dili karşılaştırmak en az 10 yıl yetecek bir geyik birikimi kazandıracaktır iki tarafada. Hiç tanışıp da sevmediğim Azerbaycan Türkü olmadı henüz.
Azerbaycan Türkleri ve onlarin diliyle dalga gecen turkiye turklerinin turklugunden suphe duyuyorum acikcasi. Onlarda bizim gibi ayni soydan gelip Oğuz boyundanlar. Ayrica bizim dilimizde de onlara komik gelen sözcükler var. Örneğin: başvurmak ve alçak gönüllü. Gönül alcakta mu olur diyorlar ya da neye kafani vuruyorsun diyorlar ki haklilar 😀
Tualet sözü elə bizdə də geyim mənasında işlədilir, rus dilində də. Bir az ədəbi əsər oxusanız buna əmin ola bilərsiniz.
Siz tualet deyin o zaman.