Arkeoloji, materyal kültür üzerinden insan davranışının ve yaşayışının nasıl değiştiğini inceler ve arkeoloji müzesi, bu incelemeye ev sahipliği yapar. Yüzyıllar öncesinden günümüze çıkarılan buluntular bize tarihin akışının, önemli noktalarının, kendi yaşamlarımızın bilgisini sunar. Hele Türkiye gibi birçok uygarlığın doğumunu ve sonunu görmüş, kendi topraklarının tarihini hala kültüründe çeşitli ögelerle yaşatan bir bölgede arkeolojinin önemi malum. İçinde bulunduğumuz coğrafyanın izleriyle Türkiye’deki arkeoloji müzelerinde tanışmak, lahitlerden bilinen en eski aşk şiirine kadar tarihe birçok buluntu aracılığıyla tanık olmak mümkün. İster bir gün, ister bir hafta sonu yolunuzu düşürün diye aklınıza bu kadar yolu bunun için mi geldiğinizi düşürmeyecek arkeoloji müzelerini derleyerek size bir kültürel miras turu için fikir vermek istedik biz de. Türkiye’deki arkeoloji müzelerini aşağıda okuyabilir, boş bir vaktinizi hangisine ayırmak istediğinize karar verebilirsiniz.
1. İstanbul Arkeoloji Müzeleri
İstanbul Arkeoloji Müzeleri kompleksi, bünyesinde üç müzeyi barındırıyor: Arkeoloji Müzesi, Çinili Köşk ve Eski Şark Medeniyetleri Müzesi. Gülhane Parkı’ndan Topkapı Sarayı’na çıkan, parkın girişinden sonra sağdan yukarı ilerleyerek vardığınız Osman Hamdi Bey yokuşunda yer alan bu müzeler hem barındırdıkları koleksiyonlar, hem de bahçe ve mimarileri bakımından çok çekici. İlgi gören unsurlar arasında Arkeoloji Müzesi’nin neoklasik biçimi, İskender Lahiti, Sayda kralı Tabnit’in mumyası, bilinen en eski aşk şiirinin tabletleri bulunuyor. Üstelik Arkeoloji Müzesi, dünyada müze olması amacıyla yapılan ilk on binadan biri.
Ziyaret: Pazartesi hariç her gün, kışın 9.00-16.45, yazın 9.00-18.45 arası. Giriş bileti 30 TL, fakat Müzekart+ geçerli.
2. Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Paleolitik çağdan günümüze kadar Anadolu’nun arkeolojik geçmişini izleyebileceğiniz Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Atatürk’ün bir “Eti müzesi” kurma ve Hitit buluntularını sergileme tasarısının vazifesinin hakkını veriyor ve Anadolu’nun en eski uygarlıklarının izleklerini sunuyor: burada paleolitik çağdan yazılı tarihin başlancındaki Asur ticaret kolonilerine, Frig krallığından Lidya’ya, Selçuklu’dan günümüze, bir hazineye tanık olabilirsiniz. Müze 1997’de Avrupa’da Yılın Müzesi ödülünü almış.
Eti müzesi şiarıyla başlayıp bunun çok ötesine geçen bu müzeyi ve Hititleri andığımızda aklımıza gelmesi gereken ilk Türk kadın arkeolog ve ilk Hititolog Halet Çambel hakkında da biraz bilgi vermek için sizi bu yazımıza davet ediyoruz.
Ziyaret: Her gün 8.30-17.30 arası. Giriş bileti 20 TL, fakat Müzekart+ geçerli.
3. Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi
Dünyanın en önemli mozaik müzelerinden biri olan Zeugma Mozaik Müzesi’nde, Greko-Roman ve Semitik kültürlerin beşiği sayılabilecek Zeugma antik kentinin ruhu canlandırılıyor. Özenle tertiplenen mozaikleri alt kattan başlayıp en üste kadar gezdiğinizde Zeugma’yı dolaşmış olduğunuzu duyumsuyorsunuz Yaklaşık 2800 metrekarelik mozaikler ve müzenin teşhir ettiği diğer buluntular arasında labirent şeklinde tasarlanmış gizemli odadaki Çingene Kızı mozaiği, Zeugma’nın koruyucusu Mars heykeli ve dört Roma dönemi çeşmesi yer alıyor.
Ziyaret: Her gün, kışın 9.00-17.00, yazın 9.00-19.00 arası. Giriş bileti 20 TL, fakat Müzekart+ geçerli.
4. Gaziantep Arkeoloji Müzesi
Zeugma Müzesi’ne yolunuzu düşürdüyseniz, Gaziantep ve çevresine ilişkin 1752 buluntunun sergilendiği Gaziantep Arkeoloji Müzesi’ni de es geçmeyin deriz.
Ziyaret: Kışın 9.00-17.00, kışın 9.00-19.00 arası. Giriş bileti 6 TL, fakat Müzekart+ geçerli.
5. Hatay Arkeoloji Müzesi
Dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olan Hatay Arkeoloji Müzesi’nde, şaşırtıcı derecede büyük ikleri de parça halinde görme şansı yakalayabilirsiniz. Müze yaklaşık 35 bin buluntuya ev sahiği yapıyor. Antakya ve İskenderun başta olmak üzere Hatay ve Hatay çevresi kaynaklı mozaikler, heykeller, seramik koleksiyonları ve daha nicesi, 1932’de yürütülmeye başlanmış arkeolojik kazıların emeğiyle günümüzle tanıştırılıyor. Görülmesi gereken önemli ögeler arasında, Terkedilmiş Ariadne mozaiği, Zeus heykeli ve mermer lahit bulunuyor.
Ziyaret: Her gün, kışın 8.30-17.00, yazın 8.30-19.00 arası. Giriş bileti 20 TL, fakat Müzekart+ geçerli.
6. Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi
Suriye, İç Anadolu ve Mezopotamya kesişiminin mirasını yaklaşık 30.000 eserlik koleksiyonu ile yaşatan Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi’nde, zengin bir müze deneyimi yaşayabilirsiniz. Söz gelimi Direkli Mağarası ve buradaki kazı çalışmaları, birebir canlandırma ile müze içinde sunuluyor. Egzantrik sergilerden bir diğeri, MÖ 1400’lerden kaldığı saptanmış, Kahramanmaraş’taki kazılarda bulunmuş iki kalıntısı – küçük olan vitrinde sergilenirken, büyük olan restore edilip ayaklandırılmış haliyle izlenebilir. Mozaik ve Taş Eserler sergi salonları da görülmeye değer.
Ziyaret: Her gün, kışın 8.00-17.00, yazın 8.00-19.00 arası. Giriş bileti 6 TL, Müzekart+ geçerli.
7. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi
Kendine has konsepti ile Türkiye’de tek olan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, St. Jean Şövalyeleri tarafından inşa edilmiş Bodrum Kalesi içinde yer almakta. Burada sualtı arkeoloji kazılarından olduğu kadar Bodrum ve çevresindeki kazılardan elde edilmiş buluntular, Yassıada, Şeytan Deresi ve Serçe Limanı batıkları, özellikle de dünyanın en büyük gemi batığı, görülebilir.
Ziyaret: Giriş bileti 30 TL, Müzekart+ geçerli.
8. Çorum Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Eski Anadolu uygarlıklarına, en önemlisi de Hititler’in Hattuşa’sına ev olmuş Çorum’un arkeoloji müzesinde sergilenen eserler Hellenistik, Roma, Bizans, Hitit Frig, Kalkolitik ve Eski Tunç dönemlerini kapsıyor. Müzede Selçuklu ve Osmanlılara ait etnografik buluntular da yer alıyor. Roma dönemi cam eserlerinden, Hitit kralı II. Tuthaliya’ya ait olan üzeri çivi yazılı bronz kılıca kadar birçok eseri görebileceğiniz müze, 1968’den beri tarih ve arkeoloji meraklılarını ağırlıyor.
Ziyaret: Her gün kışın 8.00-17.00, kışın 9.00-19.00 arası. Giriş ücreti 10 TL, Müzekart+ geçerli.
9. Denizli Hierapolis (Pamukkale) Arkeoloji Müzesi
Pamukkale Arkeoloji Müzesi, Hierapolis antik kenti olan Pamukkale Örenyeri sınırları içindeki restore edilmiş Roma Hamamı’nda ziyarete açık; Antik Roma Hamamı, Gymnasium’u ve kütüphanesi şeklinde üç binalı bir oluşum. Travertenler civarında yer alan müzede lahitler ve heykeller başta olmak üzere Hierapolis kazılarından, Lidya ve Tripolis gibi antik bölgelerden çıkarılan buluntuları görmek mümkün.
Ziyaret: Her gün kışın 8.00-17.00, yazın 8.00-19.00 arası. Giriş bileti 7 TL, Müzekart+ geçerli.
10. Göreme Açık Hava Müzesi
Binaya sığamamış bir arkeoloji müzesiyle bitirelim. Göreme Açık Hava Müzesi, manastır ibadet ve eğitim pratiğinin başladığı bölge olarak kabul edilen; içinde ibadet, eğitim, yaşam alanları oyularak insana ev sahibi haline getirilmiş kayalar, onlarca kilise ve şapel, ve elbette freskler ve buluntular barındıran bir vadinin ismi. Geze geze bitmeyecek bu “müze” 1985’ten beri UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde yer alıyor.
Ziyaret: Her gün, kışın 8.00-17.00, yazın 8.00-19.00 arası. Giriş bileti 30 TL, Müzekart+ geçerli.