Albert Einstein, evren düzeninin nasıl işlediği hakkında tüm düşüncelerimizi şekillendiren teorileri dünyayı saran bilim adamı, 18 Eylül 1955’te 76 yaşında kalp krizinden öldü.
Ölüm ve yakılma töreni çok hassas bir şekilde sadece aile içinde yapıldı. Törene sızmayı başarıp o anları kareleyen tek bir kişi vardı: LIFE dergisinin fotoğrafçısı Ralph Morse.
Kamerasını ve (insanları susturmak ve kapıları açtırmak için aldığı) bir kasa viskiyi aldıktan sonra Morse, 20.yüzyılın en büyük ikonunun yolculandığı törene hazırlandı. Şimdilerde ünlerini artması bir yara, Morse’un o gün çektiği fotoğraflar hiçbir zaman yayınlanmamıştı çünkü Einstein’ın oğlu Hans, editörlerden, ailenin mahremiyetine saygı gösterilmesini istemişti ve editörler de hikayeyi hiçbir zaman gün ışığına çıkarmamaya karar vermişlerdi ve fotoğraflar LIFE’ın arşivlerinde unutulmuştu.
60 yıl sonra bugün LIFE bize o günden fotoğrafları sunuyor. Bir bahar sabahı hayata gözlerini yuman dahi bir adamın, Albert Einstein’in ardından kalanlar…
Bir nisan sabahı LIFE editöründen Einstein’in öldüğü haberini aldığında, kamerasını kapıp 135 km yolu New Jersey’den Princeton’a gitti.
Nobel ödüllü fizikçinin öldükten hemen sonra çekilen çalışma masası, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
“Einstein Princeton Hastanesi’nde öldü,” diyor su an Florida’da yaşayan 96 yaşındaki Morse LIFE.com’a, “ve oraya ilk ben ulaştım. Ancak tam bir kaos vardı. Gazeteciler, fotoğrafçılar, vatandaşlar…”
Einstein’ın kağıtları, kalemleri, küllüğü ve diğer kişisel eşyaları, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Bu yüzden ben de Einstein’in Institute for Advanced Studies’teki ofisine gittim. Binaya girmem, yanımdaki viskiler olmasaydı oldukça zor olacaktı
Albert Einstein’ın cenazesi Princeton Hastanesi’nden cenaze evine taşınırken, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Öğlen saatlerine doğru Einstein’ın bedeni kısa bir süreliğine hastaneden Princeton’daki cenaze evine taşındı
Ailesi Ewing Krematoryumunda onun bedenini beklerken, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Mezara yakın bir görünmez nokta bulmak için Morse Princeton Mezarlığı’na doğru yol aldı
Yas tutan insanlar cenazeyi uğurlarken, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Mezarlıkta gördüğü görevlilerden birinden birkaç viski karşılığında bir şeyler öğrendi. ‘Einstein’ın bedeni 20 dakika sonra falan Trenton’da yakılacak’ bu bilgi Morse’un doğruca Trenton’a gitmesine sebep oldu
Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Saatler ilerledikce benim de heyecanim artiyordu tabii. Einstein cok buyuk halk figuruydu ve o anlari fotograflayan benden baska kimse yoktu. Heyecanla Manhattan’daki LIFE ofisine editor ile gorusmeye gittim
Einstein’ın yakma töreni sonrası kimliği belirlenemeyen bir adam sekreteri Helen Dukas’ın kapısını tutarken, Nisan 1955
Elimdeki filmlerle New York’ta ofise ulaştığımda her yerde ‘Ralph Ed’i gör’ yazıları vardı. Ed Thompson LIFE’ın baş editörü ve harika bir gazeteciydi. Ed, ‘Ralph, çok değerli haberlere sahip olduğunu duydum.’ ‘Yani evet, var.’ Bunun üstüne Ralph ‘ Üzgünüm ama o fotoğrafları yayınlamayacağız.’
Einstein’ın Mercer Caddesindeki evi, Princeton, New Jersey, Nisan 1955
Sonradan anlaşıldı ki Einstein’ın oğlu böyle bir ricada bulunmuş. Bunun üstüne Ed hikayeyi yok etmeye karar vermiş. ‘O günden sonra bu fotoğrafların bir daha asla gün yüzüne çıkamayacağını düşünmüştüm.’ diyor Ralph
Einsteın’ın otopsisini yürüten patoloji uzmanı Dr. Thomas Harvey, Princeton Hastanesi, 1955
Kaynak: 1