Roman, öykü, oyun, deneme… Edebiyatım birçok farklı türünde eserler veren, 20. Yüzyıl Türk Edebiyatı’nın çınarı Adalet Ağaoğlu. Anın romanını yazarak adını tarihe yazdıran bu büyük yazarımızı 11 maddede tanıyalım dedik, sizin için listeledik:
1. 1929 yılında Ankara- Nallıhan’da dünyaya gelir Adalet Ağaoğlu
2. Kumaş tüccarı bir babanın dört çocuğundan biridir Adalet
Aynı zamanda tek kız çocuğudur. Üç erkek kardeşinden biri daha sanata gönül vermiştir: Oyun yazarı ve oyuncu Güner Sümer.
3. Orta öğretimini Ankara Kız Lisesi’nde tamamladıktan sonra Dil-Tarih-Coğrafya günleri başlar
Takvimler 1950’yi gösterirken mezun olur.
4. Edebiyata ilgisi lise yıllarında şiirle başlamıştır
Sonra oyun yazmaya yönelir. Yazarlığa ise ilk kez 1946 yılında Ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yazarak başlar. 1948-50 yılları arasında da Kapak dergisinde şiirleri yayınlanır.
5. Üniversiteden mezun olduktan sonra TRT kadrosuna dahil olur
Ve tam 19 yıl boyunca adeta bir ev vazifesi görür TRT onun için. Ankara Radyosu’na dahil olduğu ilk yıl ilk radyo oyunu Aşk Şarkısı’nı yazar.
6. 1954 yılında mühendis Halim Ağaoğlu ile evlenen sanatçı, ilk romanını yazana kadar oyun yazarlığını sürdürdü. Üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu
7. Yönetmen arkadaşlarıyla birlikte Meydan Sahnesi’ni kurarlar
Radyoda görev yaparken tiyatro oyuncusu ve yönetmen olan arkadaşları Kartal Tibet, Üner İlsever, Çetin Köroğlu ve Nur Sabuncu ile Meydan Sahnesi’ni kurarlar.
8. 1953’de tiyatro bilgisini arttırmak için Paris’e gider
1954’te ise mühendis Halim Ağaoğlu ile evlenir. İlk romanına kadar tiyatro oyunları yazmayı sürdürür ve altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından biri olur.
9. 1970’de TRT’den ayrılır
1970’te TRT’nin özerkliğini yitirdiği gerekçesiyle 19 yılını verdiği bu kurumdan ayrılır ve o günden sonra yaşamını sadece yazarlık yaparak sürdürür.
10. İlk romanı “Ölmeye Yatmak” 1973’te yayımlanır
Bu romanda münevver Türk genci olarak yetiştirilen kendi çağdaşlarının yaşadığı değişimi konu almıştır. Ölmeye Yatmak’ı uzun aralıklarla Bir Düğün Gecesi ve Hayır izler. Bu üç kitap aynı karakterlerin birbirini takip eden hikayelerinden oluşur ve yazara birçok ödül kazandırır.
11. Yazarın ikinci kitabı olan Fikrimin İnce Gülü, Tunç Okan tarafından Sarı Mersedes adıyla sinemaya da uyarlanır
Filmde Bayram’ı İlyas Salman oynar. Ancak bu kitap sebebiyle 1981 yılında Adalet Ağaoğlu hakkında “askeri kuvvetleri küçük düşürmek” suçlamasıyla dava açılır. İki yıl süren davanın sonunda Adalet Ağaoğlu beraat eder.
12. 1991 yılına gelindiğinde Çok Uzak Fazla Yakın adlı oyunu ile oyun yazarlığına geri döner Adalet Ağaoğlu
13. 1996 yılında ciddi bir trafik kazası geçirir
Ve tam iki yılı hastanede geçer. Bu olay üzerine Can Yücel “Sen Türkiye’nin en güzel kazasısın,” der Ağaoğlu’na. Zaten ancak bu kadar güzel anlatılabilir!
14. Adalet Ağaoğlu uzun bir aranın ardından 2014’te “Dert Dinleme Uzmanı” ile tekrar raflarda yerini alır
Ve bizlere üretmekten vazgeçmediğini gösterir.
Adalet Ağaoğlu, 14 Temmuz 2020’de hayatını kaybetti. Ağaoğlu bir süredir yoğun bakımda tedavi görüyordu…
Geçen yıl verdiği bir röportajda eşinin ölümünden sonra kendisini yarım hissettiğini söyleyen Adalet Ağaoğlu, “Bu kadar uzun yaşamayı hiç istemezdim, kendimden sıkıldım” ifadelerini kullanmıştı.
