Game of Thrones, son dönemin en dikkat çekici fantastik dünyalarından birisiydi. Gorge R.R. Martin tarafından yaratılan bu büyülü dünya, aynı isimle televizyon ekranlarına taşındığında adeta büyük bir çılgınlığa dönüştü! Dizi sayesinde milyonlarca izleyici, Martin tarafından yaratılan fantastik evrendeki kanlı savaşlara, heybetli ejderhalara ve büyüleyici coğrafyalara tanık olma fırsatı yakaladı. Elbette dizinin popüler olmasında etkileyici hikâyesi kadar, kusursuz teknik işçiliğinin de payı vardı. Sahne tasarımları, kostüm seçimleri ve görsel efektler… Yani dizinin hayata geçirilmesinde pek çok insanın emeği vardı. Çoğumuz bilmesek de David Peterson isimli “dil yaratıcısı” da Game of Thrones için yoğun olarak çalışan isimlerden biriydi! Game of Thrones evrenindeki Valyria isimli kadim toprakların dili, David Peterson tarafından yaratılmıştı!
Valyria, Game of Thrones dizinindeki olaylardan uzun zaman önce, kıyamet nedeniyle yok olan kadim bir coğrafyaydı! Peterson, bu kadim topraklara özgü bir dil meydana getirebilmek için, büyük oranda Martin’in eserlerinden faydalandı. Yoğun bir mesai harcadı. Ve ortaya tıpkı günümüzde konuşulan diller gibi, kuralları ve geçmişi olan bir dil çıktı! Ancak Game of Thrones dizisinin anlatıldığı dönemde bu kadim dil unutulmuştu! Valyria dilini konuşanların sayısı oldukça azdı. Fakat kısa bir süre sonra yayınlamaya başlayacak olan House of the Dragon dizisi izleyiciye Valyria diline dair çok daha fazla detay verecek gibi görünüyor! İşte Game of Thrones evreni için sıfırdan yaratılan kadim Valyria dili hakkında bilmeniz gereken 6 şey…
1. Kadim Valyria dili tıpkı Latince ve onun soyundan gelen diller gibi bir dil ailesini ifade ediyor
Valyria, Game of Thrones ve House of the Dragon evrenlerinde anlatılan zamandan önce yok olan bir coğrafyanın ve imparatorluğun ismiydi! Haliyle bu kadim medeniyet yok olunca dili de unutuldu. Ancak az sayıdaki seçkin bir topluluk tarafından konuşulmaya devam etti. Bu az sayıdaki seçkin insanın Game of Thrones evrenine taşıdığı dil zamanla biraz da bozulmuş bir biçimde, farklı bölgelerde konuşulmaya başladı! Dilin yaratıcısı David Peterson hem yüksek Valyria dili hem de zamanla bozulan dili ortaya çıkarmak için yoğun bir mesai harcadı! Dillerin gramer yapıları, sesli ve sessiz harflerin kullanımı, çift sesli harflerin yapısı gibi pek çok gramer özelliği üzerinde zaman harcadı.
2. David Peterson Valyria dilini oluştururken Martin’in eserlerinden faydalandı
Martin’in yazdıkları, kadim dil hakkında bazı ipuçları barındırıyordu. Örneğin karakter adlarının dildeki ses sisteminin nasıl olması gerektiği konusunda. Ancak kitaplar, kuralları olan geniş bir dil yaratılmasına olanak verecek kadar geniş bir bilgi barındırmıyordu. Bu nedenle Peterson, Martin’in eserlerinden hareketle çok daha geniş çaplı kendi kuralları ve yapısı olan bir dil yarattı!
3. Valyria dilinde 4 farklı cinsiyet var
Elbette dil bilimsel anlamda. Günümüzdeki pek çok dilde, nesneler eril veya dişil olarak sınıflandırılıyor. Bu biyolojik bir cinsiyet ayrımı değil. Dildeki kelime yapıları da eril veya dişil olma durumuyla ilgili. Bir kelimenin başına veya sonuna gelen ekler kelimenin eril veya dişil olma durumuna göre değişiyor. İşte Valyria dilinde toplam 4 farklı cinsiyet unsuru var! Yüksek Valyria dilindeki kelimeler “ay, güneş, toprak ve su” şeklinde sınıflandırılıyor. Bu dilde, insan isimleri genellikle ay sınıfına dâhil ediliyor. Meslek isimleri ise güneş sınıfında yer alıyor.
4. David Peterson tarafından açıklanan Valyria dilindeki ilk kelime, “kirimvose” idi!
Peterson, bu kadim dili yaratma çalışmalarını son derece gizli bir şekilde devam ettiriyordu. Ancak 2012 yılında, evrenin hayranları için Valyria dilinde bir kelime açıkladı! Game of Thrones evreninde göçebe bir halk olan Dothraki dilinde, “teşekkür ederim” ifadesinin olmadığını fark etti! Peterson, bu halka teşekkür etmeyi öğretti ve “kirimvose” kelimesini yarattı. Kirimvose aynı zamanda, evrenin hayranları ile paylaşılan Valyria diline ait ilk kelime oldu.
5. Dizinin hayranları Valyria dilini yakından takip ediyor
Dizinin hayranlarından özel bir topluluk dilin gramer yapısını geliştiriyor! Ve dile yeni kelimeler kazandırmak için çalışıyor. Hatta bu dilde şiir yarışmaları bile düzenleniyor! 2015 yılında Valyria dilinde yazılan “Gēlenkon, Embār glaeson, Dōnon ynot” şiiri birinci olmuştu! Şiirin çevirisi ise şu şekilde: “gümüş gibi denizde bir hayat, benim için güzel olurdu!”
6. Peterson House of the Dragon dizisi için Valyria dilini geliştirmeye devam ediyor
Çünkü House of the Dragon dizisinde Game of Thrones’tan çok daha fazla Valyria dili kullanılıyor. Bu nedenle Peterson, dizi için yoğun bir şekilde kelime üretmeye ve dildeki kelime dağarcığını genişletmeye devam ediyor.
Kaynak: 1