Çok sevdiğimiz, yılların eskitemediği, her daim orijinalliğini koruyan şarkıların yaşanmış hikayelere dayandığını hepimiz biliriz. Kiminin arkasında kırık kalpler, kiminin ise büyük aşklar vardır… Kimi güzelliğiyle büyülemiştir yazan kişiyi, kimi ise bıraktığı yaralarla?… Ancak tek bir gerçek vardır ki, bir şarkı yazarına gerçekten ilham veren şey ne olursa olsun; derin duygularla yazılan her şarkı nesiller boyu yaşamıştır. Gelin 1950’li yıllardan günümüze kadar gelen popüler şarkılara ilham veren kişileri birlikte tanıyalım.
1. Johnny Cash- I Walk the Line (1956)
Turumuza Amerikan country ve rock müziğini derinden etkileyen; hayatının belli bir kısmı acılarla geçtiği için “yas kralı” olarak bilinen Johnny Cash ile başlayalım. İlk eşi Vivian Liberto ile boşanmadan önce gönlünü başka bir müzisyen olan June Carter‘a kaptıran Johnny Cash; o dönem Carter’ı etkilemek için birçok şarkı çıkarmıştı.
Bu şarkı da ilk bakışta Johnny Cash’in June Carter’ı etkilemek için yazdığı parçalardan biri gibi duruyor. Ancak şarkı biraz daha detaylı incelendiğinde Cash’in bu şarkıyı; ilk karısı Vivian Liberto’ya güçlü bir sadakat duyduğunu anlatmak için yazdığı sonucu ortaya çıkıyor.
2. Astrud Gilberto & Joao Gilberto & Stan Getz – The Girl From Ipanema (1964)
Popüler şarkılara ilham veren kişler deyince şüphesiz hepimizin aklına ayrılıklar ve hüzünlü geliyor. Ancak kimi zaman bir kadının güzelliği unutulmaz şarkıların ortaya çıkmasına vesile olabiliyor. Bu şarkıya ilham veren şey ise Brezilyalı model Heloisa Eneida Menezes Paes Pinto‘nun güzelliği?. 17 yaşındaki Pinto’nun çekici güzelliğini vurgulayan şarkıda; Pinto’nun annesi için sigara almak üzere Veloso Cafe’ye uğraması anlatılıyor. Pinto’nun “samba gibi sallanarak” yürüdüğünü belirten şarkı, ünlü mankene adeta methiyeler diziyor?
Ayrıca bu şarkının caz müziğin Brezilya versiyonu olan “bossa nova” türü müzik için dünya çapında büyük bir ilgi oluşturduğunu da belirtelim.
3. The Beatles – Something (1969)
Hazır mankenlerin ilham verdiği şarkılardan söz etmişken ünlü manken Pattie Boyd‘un ilham verdiği şarkılardan söz etmeden olmaz?. Boyd, ilk kocası George Harrison‘dan (The Beatles grubunun gitaristiydi) başlayarak; 1960’ların ve 1970’lerin rock sanatçıları için güçlü bir ilham kaynağıydı.
Boyd, bir otobiyografide şarkı üzerindeki etkisini doğruladı. Ancak sonradan Harrison bunu reddetti ve şarkının Hint kültürüne ve Hindu tanrısı Krishna’ya olan ilgisini yansıttığını öne sürdü.
Yine de Boyd’un sadece “Something” değil George Harrison’ın “For You Blue”; Beatles’ın diğer gitaristi Eric Clapton‘ın yazdığı “Layla”; “Wonderful Tonight” ve “Bell Bottom Blues” gibi şarkılarına ilham verdiğini belirtmekte yarar var.
4. Johnny Cash- A Boy Named Sue (1969)
Şarkının ismi Türkçe’ye “Sue Adında Bir Çocuk” diye çevriliyor. Meseleye buradan bakınca Johnny Cash’in şarkıyı özel birine yazdığını düşünebilirsiniz. Fakat şarkıyı kendisi yazmadı. A Boy Named Sue’nun sözlerini yazan Shel Silverstein şarkıda; kulağa kadınsı gelen ismi sebebiyle çocukluğunda herkesin alaycı tavırlarına maruz kalan arkadaşı Jean Shepherd‘ı anlatıyor. Dinleyenleri güldüren şarkıda şu ifadeler yer alıyor?
“Babam ben üç yaşındayken evi terk etti Ama gitmeden önce bana yaptığı en acımasız şey Bana Sue adını vermesiydi Hayatım boyunca savaşmak zorunda kaldım Bir kız kıkırdar ve ben kızarırdım Ve bir adam gülerdi ve ben kafasını kırardım Sana söylüyorum, Sue adında bir çocuk için hayat kolay değil“
5. Rolling Stones – Wild Horses (1971)
Başlangıçta bu şarkı, grubun kurucu gitaristi Keith Richards’ın iki aylık oğlu için bir ninni olarak yazılmıştı. Fakat şarkıyı Mick Jagger aldı ve sanatçı Marianne Faithfull ile o zamanki ilişkisine odaklanarak yeniden yazdı. Bu, şarkının biri Gram Parsons tarafından olmak üzere iki versiyonuna yol açtı.
Ancak Wild Horses şarkısı, grubun diskografisinin temelini oluşturdu. Hatta Wild Horses, şimdiye kadar kaydedilen en hassas aşk şarkılarından biri haline geldi. Yani anlayacağınız kimi zaman gerçek bir ilham ile yazılan şarkılar, zamanla tüm dünyanın dinlediği bir “hit”e dönüşebiliyor.
6. Carly Simon – You’re So Vain (1972)
Carly Simon’ın bu şarkıyı kime yazdığına dair çeşitli iddialar ortaya atıldı. Şarkının James Taylor, David Geffen, Mick Jagger ya da Warren Beatty‘ye yazıldığına dair söylentiler sık sık müzik gündemine düşüyordu.
Öte yandan Carly Simon bu şarkıya ilham veren tüm isimleri alenen açıklamayı reddetti. Ancak sanatçı, şarkının ikinci dizesinin eski sevgilisi Warren Beatty hakkında olduğunu itiraf etmiştir.
7. Roberta Flack – Killing Me Softly (1973)
Lauryn Hill, şarkıyı The Fugees grubunun üyesi olarak söylemeden önce ve hatta Roberta Flack şarkıya imzasını atmadan önce; “Killing Me Softly” ilk kez 1971’de Lori Lieberman tarafından Don McLean için yazıldı ve seslendirildi.
İlk rock’n roll efsaneleri Buddy Holly, The Big Bopper ve Ritchie Valens‘ın talihsiz uçak kazası sonucu ölümleri üzerine seslendirdiği “American Pie” şarkısıyla tanınan Don McLean, Lieberman’ın katıldığı bir kulüpte sahne almıştı. Lieberman, McLean’in müziğinden o kadar etkilenmişti ki duygularını bir kağıda not almıştı.
Daha sonra o dönem birlikte çalıştığı usta söz yazarı Norman Gimbel ve Charles Fox ile şiirini şarkıya çevirdi. Şarkı, 35 yıl sonra Roberta Flack tarafından havaalanında keşfedildi. Flack’in keşfiyle şarkı bambaşka bir boyut kazandı ve tüm zamanların hiti olmayı başardı.
8. Dolly Parton – I Will Always Love You (1974)
https://www.youtube.com/watch?v=x0bEZH6ZqG4
Bu şarkının ne kadar içli olduğunu çoğunuz biliyordur?. Pek çok kişi bu şarkıyı Whitney Houston ile ilişkilendirir ancak “I Will Always Love You”, on buçuk yıl önce Dolly Parton tarafından kaleme alınmıştı. Parton bu şarkıyı ve imza şarkısı olan “Jolene”i aynı gecede yazmıştı. Dolly Parton, eski partnerine zarifçe veda ettiği şarkıda; mentörü Porter Wagoner ile yedi yıldır süren ilişkisinin bitmesinden ilham almıştır.
9. Fleetwood Mac – Go Your Own Way (1976)
Fleetwood Mac’in 1977’de çıkan Rumours adlı albümündeki iki şarkı, grubun üyeleri Lindsey Buckingham ve Stevie Nicks‘in “romantik kavgası”nın bir ürünü… İlişkileri 11. albümlerinin kaydıyla bozulmuş olsa da ikili, kayıt sürecini ellerinden geldiğince en iyi şekilde atlatmayı başardı. İkisi de tüm parçalarını ayrı ayrı kaydetti.
10. Phil Collins – In The Air Tonight (1981)
Phil Collins, Genesis grubunda davul çaldıktan sonra solo kariyerine “In the Air Tonight” şarkısıyla start verdi. Collins’in bu şarkıda intihara meyilli bir arkadaşını kurtarmasını anlattığı iddia ediliyor.
Ancak Collins, şarkının kasvetli tonunu yaratırken ilk karısı Andrea Bertorelli‘den boşanmasından ilham aldığını belirtmiştir. Bu da onu Genesis’e ara vermeye ve son derece başarılı solo kariyerine götürdü??
11. Journey – Don’t Stop Believin’ (1981)
Özellikle karaokeciler arasında popüler olan bu şarkı ise ilhamını bir başarısızlık hikayesinden almış. Grubun klavyecisi Jonathan Cain, müzikal hayallerinin peşinden gitmek için Los Angeles’a taşındıktan kısa bir süre sonra; öğüt ve moral almak için babasını arardı. Babası ise ona “İnanmayı bırakma, yoksa işin biter” derdi. İşte bu bilgece sözler, sebatla ilgili kaydedilmiş en ünlü şarkılardan birine ilham oldu!
12. Billy Joel – Uptown Girl (1983)
Popüler şarkılar, kimi zaman tek bir şeyden ilham almayabiliyor. Örneğin Billy Joel’un bu şarkısı onun eski kız arkadaşı süper model Elle Macpherson için yazıldı. Fakat şarkı daha sonra Joel’un evlendiği kadın (Christie Brinkley) hakkında oldu.
13. Peter Gabriel – In Your Eyes (1986)
Nasıl ki Pattie Boyd, 1960 ve 70’li yılların rock sanatçıları için güçlü bir ilham kaynağı ise; Rosanna Arquette de birden fazla müzisyenin ilham perisi oldu. Hatta kendi adına “Toto’s Rosanna” diye şarkı bile çıkarıldı. Ancak bu şarkının yayımlandığı sırada Peter Gabriel ile yaşıyordu. Sonra şarkının Cameron Crowe’un yazıp yönettiği “Say Anything…” filminde kullanılması için izin verilmesinde de Rosanna’nın etkisi oldu. Böylece şarkı, üç yıl sonra tekrar popüler hale geldi.
14. Alanis Morissette – You Oughta Know (1995)
Alanis’in bu şarkıyı kendisini aldatan eski sevgilisi Dave Coulier‘e yazdığı iddia ediliyor. Ancak müzikal halefi Taylor Swift gibi, Morissette de şarkısını kim hakkında yazdığını açıklamaya pek yanaşmıyor. Dave Coulier bir röportajında ilişkilerindeki koşulların şarkının sözlerindeki detaylarla uyuşmadığını söyledi. Ancak Morissette ona şarkının kendisi (Dave Coulier) hakkında olduğunu söyledi. Her ne kadar Couiler inkar etse de…
15. No Doubt – Don’t Speak (1996)
No Doubt grubunun solisti Gwen Stefani ise sadece muhteşem şarkılara ilham veren bir isim değil. O aynı zamanda yaşadığı bir ayrılıktan ilham alarak ortaya unutulmaz bir şarkı çıkaran biri ?
Stefani, bu şarkıyı başta kardeşi Eric ile bir aşk şarkısı olarak yazmış. Ancak daha sonra grup üyelerinden Tony Kanal ile yedi yıllık ilişkisi sona erince şarkının sözlerini değiştirmiş. Grubun patlamasına vesile olan bu şarkıdan sonra Tragic Kingdom albümüne de bu ayrılık ilham olmuştur?
16. Amy Winehouse – Me & Mr. Jones (2006)
Söz konusu popüler şarkılar ve onlara ilham olan olaylar ise Amy Winehouse’tan bahsetmemek olmaz! Hem müzik tarzıyla hem de kişisel hayatıyla dikkat çeken Amy Winehouse’un bu şarkısının Rapçi Nas ile ilgili olduğu söyleniyor. Hatta şarkıda üstü kapalı bir şekilde kendisinden söz edilen Nas da bunu doğrulamıştı.
17. P!nk – So What (2008)
Popüler şarkılara ilham olan kişiler kimi zaman ilham olduklarından haberdar bile olmuyor?. Örneğin P!nk bu şarkıyı motokros yarışçısı eşi Carey Hart ile gergin zamanlar geçirdiği sırada yazmıştı. Şarkıda “Sanırım kocamı az önce kaybettim/ Nereye gittiğini bilmiyorum” gibi sözler yer alıyor. Çift o sırada birbirinden uzaklaşmıştı ancak yine de şarkının müzik videosunda Carey Hart’a yer verildi. Hatta ilginçtir ki, Hart klipte oynaması için eşinden teklif aldığında şarkının sözlerinin kendisi hakkında olduğunu bilmiyordu; ta ki şarkıyı dinleyene kadar…
18. Taylor Swift – Dear John (2010)
https://www.youtube.com/watch?v=h6qGGE_OKMs
Taylor Swift, çalkantılı aşk hayatını pop listelerinde yem haline getirdiği için eleştirmenler tarafından sık sık hedef gösteriliyor- sanki kendisinden önceki yüzlerce sanatçı aynısını yapmamış gibi?. Ancak 2010 tarihli “Speak Now” albümünden bu parça, bir yıl önceki sevgilisi John Mayer hakkında yazılmış ve ondan esinlenmiştir. Zaten şarkının ismi bile “Sevgili John”?
Swift, şarkının John Mayer ile ilgili olduğunu hiçbir zaman resmen onaylamadı. Ancak şarkı, kendisinden büyük bir adamla sorunlu bir ilişkiyi konu ediyordu. Sonunda Mayer sessizliğini bozdu. 2012’de Mayer, verdiği röportajda bu şarkı ile “gerçekten küçük düşürüldüğünü” söyledi:
“Kendimi berbat hissettirdi, çünkü bunu hak etmedim. Şu anda hesap verme konusunda oldukça iyiyim ve bunu hak edecek hiçbir şey yapmadım. Onun için gerçekten çok kötü bir şeydi.”
19. John Legend – All of Me (2013)
2013 yılına damga vuran, Grammy ödüllü bu şarkıyı illaki bir yerden duymuşsunuzdur. Son derece popüler olan “All of Me” şarkısı, muhteşem piyano tınıları eşliğinde unutulmaz bir parça olarak popülerliğini hala koruyor. John Legend, bu şarkıyı nişanlısı (ve yakında eşi olacak) Chrissy Teigen‘a yazmıştı.
20. Ariana Grande – Thank U, Next (2018)
Kısa kariyeri boyunca Ariana Grande birkaç ünlü eski sevgiliyle ilişkilendirildi. Grande bu şarkısında ise tüm biten ilişkilerinden bu “güçlenme ve kurtuluş şarkısında” bahsediyor. Grande, her biriyle (rapçiler Big Sean ve merhum Mac Miller; futbolcu Ricky Alvarez ve komedyen Pete Davidson) ile geçirdiği zamanı nefis bir şekilde nitelendirirken; hayranlarını romantik geçmişleriyle başa çıkmada zarafet aramaya teşvik ediyor.
21. Blake Shelton – Turnin’ Me On (2018)
Gwen Stefani’nin popüler şarkılara ilham verdiğini söylemiştik?. Stefani, ikonik ayrılık şarkısı “Don’t Speak”i kaleme almasından on yıllar sonra, o zamanki erkek arkadaşı (şimdiki nişanlısı) Blake Shelton tarafından bir övgüye konu oldu. Shelton, bu şarkısında Stefani’nin ismini geçirmese de medya onun Stefani’ye üstü kapalı bir şekilde methiyeler dizdiğini öne sürüyor.
BONUS: Sevilen şarkıların ardındaki hikayeleri öğrenmek hoşunuza gittiyse daha fazlasını öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz?
Kitap okumaya 3 yaşındayken "okubiçi" diyerek başlayan, sonrasında amatör yazarlıktan editörlüğe kadar kitapla ve içerikle ilgili pek çok alanda yer edinen bir psikolojik danışmanlık ve rehberlik mezunu. Hayat boyu öğrenmeye ve değişimin gücüne itimat eden, keşfetmeye ve yürümeye bayılan, şarap ve palmiye delisi. Özgürlüğün yollarda olduğuna can-ı gönülden inanan, kendisini ruhen İzmirli diye tanıtan bir alyoşa.
