Küresel ısınma atmosfere salınan karbondioksit benzeri sera etkisi yaratan gazların, yer kabuğunun ve denizlerin mevcut sıcaklığının yükselmesine neden olması olayı. Sera etkisi aslına bakılırsa doğal bir olaydır. Ancak insanlar tarafından çevreye ve doğaya verilen çeşitli zararlı gazların atmosfere zarar vermesi doğal akışın bozulmasına ve küresel ısınmanın meydana gelmesine neden olur. Bizden sonra gelecek nesillere daha yaşanılır ve temiz bir dünya bırakmak için yaşadığımız evreni ve koşulları daha temiz ve bilinçli kullanmamız gerekiyor. Küresel ısınma ve etkileri günümüzde ciddi boyuta ulaşmış durumda. Buna dikkat çekmek için küresel ısınma makale örnekleri, küresel ısınma belgeselleri ve filmleri sayı olarak arttı. Küresel ısınma sebepleri ve küresel ısınma önlemleri başlıkları son zamanlarda arama motorlarında en çok aratılanlar olarak karşımıza çıkan kritik başlıklar arasında.
Peki biz küresel iklim değişikliği hızını yavaşlatmak ve önlemek için ne yapabiliriz? Küresel ısınmayı engellemek için mümkün oldukça toplu taşıma araçlarını kullanmalıyız. Bunun yanında tabiatı kirletmemeli ve yeteri kadar tüketim yapmalıyız. Tarım ve hayvancılık işlerinde ilaç kullanımını da azami ölçüye indirmek gerekiyor. Öte yandan parfüm ve deodorant kullanımı da küresel ısınmayı hızlandıran en büyük faktörler arasında. Küresel ısınma sonucunda mevsimler değişiyor ve tabiatın dengesi alt üst oluyor, ekolojik denge bozuluyor. Dolayısıyla da canlı yaşamı tehlikeye giriyor. Bu nedenle hepimizin bu konuda büyük sorumluluğu bulunuyor. Küresel ısınma konusunda bilinçlenmenize katkı sağlayacak küresel ısınmayı anlatan çarpıcı film ve belgeselleri listeledik. Bakalım listede neler var?
Küresel ısınma ve iklim değişiklikliklerinin yarattığı kavramlar hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz Küresel Isınma ile Birlikte Hayatımıza Giren 5 Sözcük Ve Kavram içeriğimize göz atabilirsiniz.
1. Before the Flood
Listemize ilk olarak Before the Flood ile giriş yapıyoruz. Küresel ısınma ve iklim değişikliği konularının dünya çapındaki etkilerine odaklanan Before The Flood, mevcut konuyla ilgili siyasi liderlere çağrıda bulunurken dünyanın önde gelen endüstri markalarına uyarıda bulunuyor. Projenin yapımcısı olarak çevre aktivisti, Birleşmiş Milletler iklim değişikliği elçisi ve Oscar ödüllü başarılı oyuncu Leonardo Di Caprio karşımıza çıkıyor. Belgeselde, Di Caprio küresel ısınma ve iklim krizinden etkilenen noktaları tek tek dolaşırken ABD eski başkanı Barrack Obama ve Papa gibi siyasi ve dini kişiler konuyla ilgili konuşmalar yapıyor. Fisher Stevens’ın yönettiği belgesel oldukça büyük ses getirmiş. Projenin yapımcıları arasında yer alan bir diğer isim Di Caprio’nun yanı sıra Martin Scorsese. Belgesel aynı zamanda Çin-ABD arasında süregelen rekabetin iklim koşullarında bıraktığı tahribata da değiniyor.
2. Night Moves
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemizin ikinci sırasında dikkat çeken bir daha başka film var. Amerikan Bağımsız Sineması’nın önemli yönetmenlerinden Kelly Reichardt’ın filmi ‘Night Moves’ la devam ediyoruz. 20’li yaşlarındaki üç çevrecinin serüvenini anlatan film, konu olarak küresel ısınma ve iklim değişikliğine dikkat çekiyor. Organik tarımla uğraşan Josh, aktivist Dena ve eski bir denizci olan Harmon çevreye verilen zarara dikkat çekmek için bir sabotaj düzenleme kararı alırlar. Birbirlerini pek de yakından tanımayan fakat eylemi en ince ayrıntısına kadar ortak planlayan aktivistler birbirlerini tanımaya başlarlar. Ancak bu durum hem kendilerine hem de planladıkları eyleme yabancılaşmalarına neden olacaktır. İklim krizine dikkat çeken yapım gerilimi olay örgüsü üzerinden kurmaktan ziyade karakterler üzerinden kurmayı merkeze alıyor. Fazlasıyla uzak ve soğuk bir anlatım tarzına sahip olan film döneminin en iyi gerilim filmlerinden biri olarak da gösteriliyor.
3. The Day After Tomorrow
Küresel ısınmaya dikkat çeken çarpıcı işlerden biri de The Day After Tomorrow. İklim bilim uzmanı olarak görev yapan Jack Hall, Antarktika’da yer alan devasa bir buzulun koptuğunu keşfeder. Fakat henüz farkında olmadığı şey ise bu durumun, dünya popülâsyonunu kökünden etkileyecek bir doğal afetin habercisi ve tetikleyicisi oluşudur. Son üç haftadır yağan aralıksız yağmurların ardından tüm dünyada iklimle ilişkili felaketler meydana gelir. Bu olaydan sonra herkes dünyanın yeni bir buzul çağına girmekte olduğunun farkındadır. İnsanlar, mümkün mertebede yaşam alanları terk eder ve güneye doğru daha sıcak iklimin olduğu bölgelere göç etmeye başlar. Jack, New York’ta mahsur kalan oğlu ve arkadaşlarını kurtarmak için yola koyulur. Filmin yaratıcısı ise Roland Emmerich.
4. Cowspiracy: The Sustainability Secret
Küresel ısınma, doğal habitatın gün geçtikçe eriyip yok oluşu, kirlilik ve dünyada yıpratıcı etkilere sebep olan daha pek çok unsuru merkeze alıyor Cowspiracy. “Sürdürülebilirliğin Sırrı” belgeselinde projenin yapımcıları Kip Andersen ve Keegan Kuhn tarafından küresel ısınma ve iklim krizi çarpıcı bir şekilde işleniyor. Tüm bu konuların yanında büyük çaplı fabrika çiftçiliği ve et tüketiminin tabiatın üzerindeki yok edici etkilerini irdeleniyor. Hayvancılığın çevreye olan olumsuz etkilerini ve çevre örgütlerinin bu konudaki politikalarını araştıran 2014 yapımı belgesel filmde küresel ısınma, su kullanımı, ormansızlaşma gibi çeşitli çevresel durumlar ayrıntılı olarak seyirciye yansıtılıyor.
5. The 11th Hour
Listemizin başında Di Caprio’nun yapımcılığını üstlendiği çarpıcı belgesel Before the Flood’dan bahsetmiştik. Di Caprio küresel ısınmaya dikkat çeken işler yaratmaya devam ediyor. The 11th Hour bunlardan bir diğeri. Başrolünde yine usta oyuncunun yer aldığı belgesel “daha az tüketimle daha uzun yaşam” temalı bir proje. Küresel ısınmaya sebep olarak insanlığın kendi yaşam çemberini yok edişi ve kendini intihara sürükleyişini gözler önüne seriyor belgesel. İnsanlığın var oluş çabasıyla yarattığı endüstri, bilim ve tıp gibi alanların yaşama olumlu etkisi olduğu kadar doğayı tehdit eder hale gelişini açıklıyor.
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemizin 5. sırasında yer alan yapım önemli konulara dikkat çekiyor. Belgesel, yok olan canlı sayısında ulaşılan rekor rakamlarla beraber susuzluk, açlık, sel, aşırı yağış, kasırga ve asit yağmuru gibi atmosferik olayların bugüne dek görülmüş en tehlikeli boyuta ulaştığını anlatıyor. Bunun yanı sıra biz insanların ekosistemde yarattığı etki ve tabiatın ilerleyişini nasıl değiştirebileceğine dair anekdotlar vererek ışık tutuyor. Belgesel süresince Sovyetler Birliği başbakanı Mikhail Gorbachev, bilim adamı Stephen Hawking, sürdürülebilir işler üreten tasarımcılar David Mau ve William McDonough gibi sayılı bilim adamı, düşünür ve lider ile yer kürenin yüzleştiği en önemli sorunlar masaya yatırılıyor.
6. No Impact Man
Yaşadığımız dünyayı hızla etkisi altına alan küresel ısınma krizine karşı tek bir insanın nasıl etkili olabileceği fikriyle çekilen belgeselde, bu sorunun yanıtını bulabilmek için tam olarak 1 yıl süren bir deney yapılıyor. Amerikalı yazar Colin Beaven ailesiyle birlikte aktif karbon üreten araba, taksi ve benzeri ulaşım araçlarını kullanmayı sonlandırarak başlıyor bu sürece. Beaven ve ailesi mevsiminde ve yerinde yetiştirilen sebzeleri tüketiyor, atık çöp üretmeyip gübre haline getirmeyi tercih ediyor. Bunlar gibi daha pek çok doğaya kalıcı hasar veren ve küresel ısınmayı hızlandıran alışkanlıkları kökten revize edip 1 yıl sonunda hem kendileri hem de çevre için pek çok yararlı yenilik sağlıyorlar. No Impact Man projesi bu deneyle sürdürülebilir ve ekolojiye hasar vermeden yaşamı sürdürmenin önemli noktalarını bizlere farklı bir bakış açısı ile gösteriyor. Belgeselin yönetmenliğini Laura Gabbert ve Justin Schein üstleniyor.
7. An Inconvenient Sequel
Listemizin 7. sırasında küresel ısınmaya dikkat çeken başka bir belgesel var. An Inconvenient Sequel’ın yönetmen koltuğunda iki isim var; John Shenk ve Bonni Cohen. Eski ABD Başkan Yardımcısı Albert Al Gore ‘un küresel ısınmaya ve iklim krizine yönelik konferanslarından bölümler sunan belgesel iklim değişikliği ile mücadeleyi işliyor. Dünya genelinde bir iklim şampiyonları ordusu yetiştirmek üzere tüm dünyayı dolaşıp uluslararası iklim politikasını anlattığı serüveninde kameralar Al Gore’u takip ediyor. Bunun yanında Gore bize iklim krizinin yaratacağı tehlikelerin insan zekası ve kararlı bir ilerleyiş politikası ile aşılabileceğini gösteriyor. Belgeselde bunların yanı sıra Paris iklim anlaşmasıyla ilgili kısımlar da yer alıyor.
8. Explained
Şimdi bahsedeceğimiz belgesel, sizi harekete geçirecek, sorgulatacak ve vücudunuzda soğuk su etkisi yaratacak işlerin arasında tartışmasız ilk sırada yer alıyor. Explained, Ezra Klein‘in yönetmenliğini yaptığı ve yapımcılığını Youtube kanalı ile bilinen Vox’un üstlendiği bir belgesel serisi olarak karşımıza çıkıyor. Küresel ısınma, küresel su krizi, tek eşlilik gibi geniş ve farklı bir konu skalasına sahip olan bölümleri 15-20 dakika sürüyor. Yani sıkılmadan rahatlıkla seyredebiliyorsunuz. Gündelik yaşamda farkında olmadan yaptığımız birçok şeyin başlangıcını ve nedenlerini detaylı ve akıcı bir şekilde anlatıyor. Belgeselin bölümlerin uzun olmaması ve animasyon tarzında kurgulanan istatistik grafikleri aracılığıyla seyircide konuyla ilgili akılda kalan ve çarpıcı bir etki bıraktığını söyleyebiliriz.
9. Dangerous Places To Live
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemizde 9. sırada ilgi çeken bir seri var. 6 bölümlük ve tek sezondan oluşan Dangerous Places To Live belgesel dizisinde küresel ısınma, doğal afetler, madencilik ve sanayi çalışmalarının sonucunda geride bıraktıkları zehirli atıklar nedeniyle yaşanmaz hale gelmiş 72 farklı yer anlatılıyor.
10. A Plastic Ocean
2016 yılında gösterime giren A Plastic Ocean filminin türü, belgesel ve IMBD kullanıcısından 7.2 puan almış başarılı bir iş olarak karşımıza çıkıyor film. Bir Craig Leeson filmi olan A Plastic Ocean’ın oyuncu kadrosu şöyle; David Attenborough, Sylvia Earle ve Ben Fogle. Film, kirlenen ve kaybolmaya yüz tutan deniz canlılarının yaşadığı okyanusların geleceğini araştırmak üzere yola çıkan bir ekibin serüvenini konu alıyor. Ekipte başkarakter Craig, dalgıç Tanya ve bir grup bilim insanı bulunuyor.. Bu insanlar elde etmek istedikleri verilere ulaşabilmek için 4 sene içerisinde 20 farklı ülkeye seyahat ediyorlar. Filmde küresel ısınmanın okyanusa etkisi ve bu bağlamda okyanus kirliliği vurgulanmaya çalışılmış. Ayrıca eşi hiç görülmemiş büyüleyici okyanus manzaralarına da rastlıyoruz belgeseli seyrederken. Haliyle bu eşsiz güzelliğe nasıl zarar verdiğimizi düşünme ve sorgulama imkanı buluyoruz.
11. Wall-E
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemize sevimli bir animasyon film ile devam ediyoruz. Wall E, 2008’de gösterime giren bir animasyon-macera filmi. IMDB puanı oldukça yüksek olan (8.4) filmin yönetmeni, Andrew Stanton’ken filmimizin kahramanı, bir robot olan Wall E’den başkası değil. Film konu olarak, gelecek yıllarda teknolojik bir çöp yığınına dönüşmek üzere olan dünyamızda çevreci bir robot olan Wall E’nin insanları bilinçlendirmeye ve dikkatli olmaya yönlendirme çabalarını anlatıyor. Wall-E robotunun yüzü olarak Ben Burtt’un çehresini görüyoruz. Oyuncu kadrosu Eve rolünde Elissa Knight ve Kaptan olarak Jeff Garlin ile tamamlanıyor.
Filmde, insanoğlu küresel ısınma, aşırı kirlilik ve diğer sebeplerle dünyayı terk eder başka bir gezegende yaşamaya başlar. Çöplerin esir aldığı bir dünyayı temizleme sorumluluğu ise sevimli bir robota yani Vol.i’ye verilir. İnsanoğlunun ardında bıraktığı devasa çöplerden kendine yeni bir dünya yaratan Vol.i’nin yalnız evreni, başka bir robot olan Eve’nın gezegene gelmesiyle nihayet sonlanır. İki sevimli robotun arasında başlayan naif ilişki türlü zorluklara rağmen ayakta kalmaya kararlıdır.
12. Chasing Ice
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemizin 13. sırasında aynı zamanda bir National Geographic fotoğrafçısı olan James Balog’un projesini görselleştiren Chasing Ice belgeseli var. Balog’un çevre, iklim krizi, küresel ısınma ve buzulların erimesi adına önemli bilgiler toplanmasına aracı olan projesini işleyen belgesel, iklim değişikliğine bilimsel ve görsel alt taban sağlayan, oldukça kıymetli bir proje niteliğinde. Farklı kıtaların Kuzey Kutbu’na yakın lokasyonlarına durmaksızın fotoğraf çeken kameralar yerleştiren ve çekilen görsellerin analizini yapan bu proje, durumun riskini ortaya koyuyor. Geri dönülemez eşiğe çok yaklaştığımızın da maalesef tüm çıplaklığıyla altını çiziyor.
13. Merchants of Doubt
Mesleğini ve taşıdığı kimliği kötü amaçlarla kullanan, maddi kaygı uğruna gezegenimizin geleceğini tehlikeye atan uzmanlar maalesef var. Sadece iklim değişikliği ve küresel ısınma değil, birçok konunun ciddiye alınmasının nedenlerinden biri de televizyonlara çıkıp aldatıcı ve bilimsellikten uzak açıklamalarda bulunan bu sözde uzman kimlikli insanlar. Robert Kenner’ın belgeseli bu olaya dikkat çekiyor ve bu insanların iklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın da aralarında bulunduğu birçok konuda yaşadığımız doğaya dolaylı yoldan verdiği hasarın altını çiziyor.
14. Soylent Green
Sera etkisi, küresel ısınma ve nüfus patlamasının yarattıkları sonucu adeta cehenneme dönen bir gelecekte geçen bir bilim kurgu filminden bahsedeceğiz. Konusuna gelirsek; büyük bir şirket, patronunun ölümünü araştıran bir dedektifi izler. Distopik bir New York içinde geçen yapım, iklim değişikliğinin sosyal sonuçlarını masaya yatırıyor. Filmin başrolleri ise şöyle; Charlton Heston ve Leigh Taylor-Young.
15. Waterworld
90’lı yılların en pahalı yapımlarından biri olarak dikkat çeken, Kevin Costner’ın başrolünü üstlendiği post-apokaliptik bir bilim kurgu Waterworld. Küresel ısınmanın kaçınılmaz sonu olarak buzulların eridiği ve dünyanın sular altında kaldığı bir gelecek zaman diliminde geçiyor hikaye. Açlığa ve karmaşık düzene karşı hayatta kalmaya çalışan bir adamın ve beraberindeki iki kadının süreç boyunca yaşadığı gelişmeler izleyiciye sunuluyor.
16. İklim Meselesi
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri listemize National Geographic Türkiye yapımı farkındalık yaratan bir belgesel ile devam ediyoruz. ‘İklim Meselesi’ adı verilen proje iklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın birçok medeniyetin ev sahibi olan Anadolu topraklarındaki etkilerini inceleyen üç bölümden oluşan bir belgesel serisi. Ezgi Mola, Halit Ergenç, Ozan Güven, Serenay Sarıkaya gibi popüler isimler belgesel süresince anlatıcı görevi üstleniyor. Fosil yakıtlar, kuraklık, küresel ısınma, kriz ve göç gibi çeşitli konular ve iklim değişikliğinin etkilerini azaltabilecek çözümleri ve fikirleri yalın bir dil ile anlatıyor belgesel.
Bu belgesel serisi ile Konya’dan başlayıp Zonguldak’a dek oradan da İstanbul’a uzanan bir serüvenle iklim değişikliğinin ve küresel boyutunun bölge halkının günlük yaşamı ve tabiat üzerindeki etkilerine şahit oluyoruz. İklim krizinin ve küresel ısınmanın Türkiye’deki durumunu daha iyi kavrayabilmek adına bu belgesel serisini izlemenizi kesinlikle öneriyoruz.
17. A Life on Our Planet
Bu belgesel film, tabiatın şahane güzelliğini ve bir kadar da kırılganlığını ortaya koyuyor. Birçok belgesel filmin sesi olan David Attenborough’nun iklim krizini ifade ettiği A Life on Our Planet listemizde en dikkat çeken yapımlardan biri. 94 yaşında olan David Attenborough, yaşadığı süre boyunca doğanın insan dokunuşuyla nasıl değiştiğini, dönüştüğünü iklim krizinin ve küresel ısınmanın yarattığı tehlikenin büründüğü acil durumu, bu filmle birlikte bizlere anlatıyor.
İklim krizi ve küresel ısınmanın dünya üzerinde yaşayan türlerin yaşamına kökten etki etmekle birlikte, gelecek kuşakların yaşamlarını tehlikeye atan bir boyuta ulaştığı da işlenen konular arasında. Attenborough, mevcut kriz engellenmezse bizleri nelerin beklediğini de açık bir dille ifade ediyor. İklim değişikliğinin ve küresel ısınmanın sonuçlarının ve dünyamızın karşı karşıya kaldığı tehlikenin ciddiyetinin farkına varıp harekete geçmek için bu belgesel filmi kesinlikle izlenmenizi tavsiye ediyoruz.
18. Lowland Kids
İklim değişikliği, küresel ısınma ve bunların yarattığı sonuçlar yüzünden yok olmaya yüz tutan Jean Charles Adası’nda kalan son iki genç; ülkelerinin ilk ‘iklim mültecileri’ olarak tanınıyorlar. 2019 yapımı olan bu belgesel, asırlardır ailelerinin evi olarak bildikleri adadan ayrılmamak için bahsettiğimiz iki gencin verdikleri yaşam savaşını ve mücadeleyi konu alıyor.
19. Chasing Coral
Dalgıç, fotoğrafçı ve bilim insanlarının içinde bulunduğu bir grup yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalan mercan resifleri üzerine bir araştırma yapmak için okyanusta bir serüvene atılırlar. Büyük umutlarla başladıkları bu yolculukta teknik sıkıntılar ve tabiat koşullarından doğan birçok sorunla baş etmek durumunda kalırlar. Her şeye rağmen sular ardındaki trajik değişimi ve dönüşümü belgeleyen ekip, olağanüstü ve çarpıcı keşifler yapmayı başarır. Film yolculuk esnasında ulaşılan verileri biz izleyicilere anlatırken su altının sırlarla dolu dünyasını da etkileyici bir görsellikle aktarmayı ihmal etmiyor. 0.5 derecelik küresel ısınmadan bir şey olmaz diyenler için, ısı etkisinin %90’dan fazlasını tüketen, okyanuslardaki ormanlar olarak düşünebileceğiniz mercan resiflerinde yaşananları net bir dille anlatan başarılı bir belgesel Chasing Coral.
20. Demain (Tomorrow)
Küresel ısınma belgeselleri ve filmleri üzerine ilerlediğimiz listemizi bir Fransız filmiyle sonlandırıyoruz. Fransızca adıyla Demain, yönetmenliğini Cyril Dion ve Mélanie Laurent’ın üstlendiği 2015 tarihli Fransız belgesel filmidir. İlerleyen sahnelerde bilim adamları, büyük bir kriz sebebi olduğunu açıkladıkları bir gelecekle izleyiciyi karşı karşıya getiriyor. Belgesel film konu bakımından küresel ısınma ve küresel krizin sonuçları olarak ekosistemlerin çöküşünü anlatıyor. Demain bir diğer adıyla Tomorrow, Fransa’da bir milyonu aşkın izlenme kaydediyor. Üstelik 2016 César En İyi Belgesel Film Ödülü’nü kazanan yapım aynı zamanda 27 ülkede dağıtılıyor. Dileriz anlattığımız bu küresel ısınmaya dikkat çeken belgesel ve filmler bilinçlenmemize biraz olsun katkı sağlar ve daha iyi bir dünya için elimizden geleni yapabiliriz. Tüm güzelliklerini biz insanlara cömertçe veren içinde yaşadığımız bu harika gezegen bizim tek evimiz ve ona gerçekten çok iyi bakmamız gerektiğinin geç olmadan farkına varmalıyız…