Kazanç elde ederek yurt dışına sattığımız yabancı futbolcuları inceledik.
Futbolda yıllardır ‘’Porto Modeli’’ ‘nden bahsedilir. Potansiyeli yüksek, gelecek vadeden, tanınırlığı bölgesel veya yerel bir oyuncuyu alırsınız. Avrupa’daki elit kulüplerin görebileceği yüksek itibarlı turnuvalarda oynatırsınız. Oyuncu bu arenalarda iyi performans gösteriyorsa büyük kulüplerin radarına girer ve herhangi birine transfer olur. Siz itibarı yerel olan oyuncuyu 3’e almışsanız, elit kulüplere 30’a satarsınız. Sattığınız oyuncu yerine gidip yıldız bir isim almayıp, potansiyeli yüksek genç oyunculara yöneliyorsanız bu modeli uyguluyorsunuz demektir.
Bizim kulüplerimiz de bunu ekol olarak benimseyip uygulamaya koymak istediler. Fakat başarılı olamadılar. Bu ekole en çok yaklaşan kulüp Gençlerbirliği de olsa onların transfer başarısı da dönemsel oldu. Kulüplerimizin alıp, farklı liglere kâr ile sattığı yabancı oyuncuları inceledik.
1. Njitap Geremi
Kamerunlu oyuncu Paraguay’ın Cerro Porteño takımında 6 maç forma giydikten sonra bonservis ücreti olmadan, henüz 18 yaşında Gençlerbirliği’ne transfer oldu. Gençlerbirliği’nde iki sezon geçiren Njitap, bu dönemde 57 maçta forma giydi ve de 9 gol kaydetti. Oynadığı futbolla Avrupa futbolunun dev ismi Real Madrid’in dikkatini çeken Geremi, 5 milyon Dolar karşılığında 1999-2000 futbol sezonunda R.Madrid kadrosuna transfer oldu.
2. Oumar Niasse
2013-2014 sezonunda takım dahil olan Niasse’nin transfer hikayesi çok ilginç. O dönem Yunan golcü Gekas attığı gollerle Akhisarspor’u adeta sırtladı ve takımın Süper Lig’de kalmasında başrol oynadı. Gösterdiği yüksek performans dolayısıyla aldığı ücrette zam isteyen Gekas ile Akhisar’ın yolları ayrıldı. Takımda oluşan santrafor eksikliği, yine takımda oynayan İbrahima Sonko’nun önerisiyle dolduruldu. Sonko eski arkadaşı Niasse’nin takımdaki forvet eksikliğini giderebileceğini Teknik Direktör Hamza Hamzaoğlu’na söyledi. Hamzaoğlu ise Niasse’yi deneme antremanlarına tabi tutmadan takıma dahil etmeyeceğini söyledi. Bunun üzerine Niasse Akhisarspor ile 2 hafta deneme antremanlarına çıktı. Teknik heyetin raporu üzerine Senegalli golcü 150 bin Euro bedelle takıma dahil oldu. Akhisar formasıyla 40 maçta 15 gole imza atan oyuncu 2014-2015 sezonu başlamadan Rusya’nın Lokomotiv Moskova takımına 5.5 milyon Euro bedelle transfer oldu.
3. John Carew
2004-2005 yılında Valencia’dan 3.5 milyon Euro bonservis bedeliyle Beşiktaş’a transfer oldu. Norveçli golcü Beşiktaş formasıyla çıktığı 24 karşılaşmada 13 kez fileleri havalandırdı. Her ne kadar sakatlıklarla boğuştuğu bir sezon da olsa oynadığı futbolla Türk futbol severlerin beğenisini kazandı. Beşiktaş’da 1 sezon forma giydikten sonra 7.6 milyon Euro karşılığında Fransa’nın Lyon kulübüne transfer oldu.
4. Emmanuel Emenike
2008-2009 yılında Güney Afrika’nın Fc Cape Town takımında forma giyen Nijeryalı forvetin yolu 2009’un yaz aylarında Türkiye’ye düştü. İlk olarak Ankaragücü ile deneme antremanlarına çıkan Emenike bu kulüpte beğenilmedi ve bir başka Ankara ekibi Gençlerbirliği’nde şansını denedi. Gençlerbirliği’nde beğenilmesine rağmen yabancı sınırlaması sebebiyle sözleşme imzalanmayan golcü 2’nci lig ekibi Karabükspor’a önerildi. Karabükspor ile 300 bin Euro bonservis bedeli karşılığında sözleşme imzalayan Emenike 2 sezon mavi-kırmızılı formayı giydi. 50 maçta attığı 30 golle dikkatleri üzerine çeken golcü, 2011’in yaz aylarında 9 milyon Euro karşılığında Fenerbahçe’ye transfer oldu. Şike davası nedeniyle aynı transfer döneminde 10 milyon Euro bedelle Rusya’nın Spartak Moskova kulübüne dahil olan forvetten özellikle Karabükspor önemli bir gelir elde etti.
5. Nicolas Anelka
Paris SG, Arsenal, Real Madrid, Liverpool, Chelsea, Juventus gibi takımların formasını giyen Fransız forvet muhteşem bir kariyere sahip. 2005-2006 sezonunun ara transfer döneminde Fenerbahçe’ye katılan Anelka için Manchester City kulübüne 10.7 milyon Euro bonservis ödendi. Teknik direktör Daum ile yaşadığı problemler nedeniyle takımdan sezon sonu ayrıldı. İngiltere’nin Bolton kulübüne transfer olan Anelka’dan Fenerbahçe 13 milyon Euro kazandı.
6. Demba Ba
2014-2015 sezonunun başında İngiliz ekibi Chelsea’den Beşiktaş’a 6 milyon Euro bonservis bedeliyle transfer olan Senegalli forvet Türkiye’de beklentilerin üzerinde performans sergiledi. Beşiktaş formasıyla toplamda 28 gol kaydeden golcü oyuncu, saha içi ve saha dışındaki beyefendi tavırlarıyla Türkiye’de taraflı tarafsız herkesin sempatisini kazandı. 2015-2016 sezonu başında Çin ekiplerinden Shanghai Shenhua’nın 13 milyon Euro bonservis teklifini kabul eden siyah-beyazlılar 29 yaşındaki bir oyuncu için hatırı sayılır miktarda para kazandı. Türkiye’de yıllık 2.5 milyon Euro kazanan Demba Ba, Çin’de ise yıllık 7.50 milyon Euro kazanıyor. Geçirdiği sakatlık nedeniyle ve Çin Ligi’nde değişen yabancı kuralı nedeniyle kulübünde gözden düşen Demba Ba geçtiğimiz sezonun 2.yarısında Beşiktaş’a geri döndü. Bu senede bonservis problemini çözmesi halinde Beşiktaş’a gelmesi beklenen, tecrübeli forveti siyah-beyazlı tarafrarların dört gözle beklediğini söyleyebiliriz.
7. Elvir Baljic
Bursaspor’un simgeleşmiş isimlerinden Nejat Biyediç’in önerisiyle yeşil-beyazlı formayı giyen Boşnak yıldız, sergilediği performans ile takımının 1996 UEFA İntertoto Kupası’nda yarı finale kalmasında büyük rol oynadı. 1998-1999 sezonunun başında 9.5 milyon Euro bonservis bedeli karşılığında Fenerbahçe’ye transfer olan oyuncu burada da iyi performansını devam ettirdi. Real Madrid teknik direktörü John Benjamin Toshack’ın isteği doğrultusunda 1999-2000 sezonunun başında 15.6 milyon Euro karşılığında Real Madrid’e transfer olan oyuncu böylece kariyerinin zirvesine ulaştı.
8. Moussa Sow
Lille’de gösterdiği performans ile yeni “Samuel Eto’o” olarak lanse edilen Senegalli forvetin o dönem adı Arsenal, Liverpool gibi devlerle geçiyordu. O dönem bu oyuncuyu Türkiye’ye getirmek gerçekten büyük bir transfer başarısıydı. Premier Lig’de oynamanın cazibesini bir yana koyun Arsenal, Liverpool gibi büyük rakipleri ekarte ederek bu transferi gerçekleştirmek takdiri hak ediyor. 2011-2012 sezonunun devre arasında 10 milyon Euro bonservis karşılığında Fenerbahçe’ye transfer olan oyuncu, 2015-2016 sezonun başında Dubai ekiplerinden Al Ahli ile anlaştı ve Fenerbahçe bu transferden 16 milyon Euro gelir kazandı.
9. Jose Sosa
Kariyerinde Bayern Münih, Napoli, Atletico Madrid gibi önemli kulüplerde forma giyen Arjantinli, 2014-2015 sezonunda kiralık olarak Metalist Kharkiv’den 1.4 milyon Euro bedelle Beşiktaş’a transfer oldu. Göstermiş olduğu performansla Bilic’in takımda kalmasını istediği Sosa’nın 2015-2016 yılında 2 milyon Euro bedelle bonservisi alındı. Gösterdiği yüksek performansla bir sonraki sezon Milan’ın radarına giren yetenekli orta saha için İtalyanlar Beşiktaş’a tam 7.5 milyon Euro ödedi ve oyuncuyu renklerine bağladı.
10.Simon Kjaer
2015-2016 Yaz Transfer Sezonu’nda Fenerbahçe tarafından takıma kazandırılan Kjaer için Fransa Ligue 1 ekibi Lille’e 7.65 milyon Euro bonservis ödendi. Danimarkalı stoper kısa sürede üst düzey performans sergileyerek taraftarın sevgilisi haline geldi. Attığı frikik golleriyle skorada katkı yapan Kjaer, geçtiğimiz günlerde İspanyol ekibi Sevilla’ya bonuslarla birlikte 12.50 milyon Euro’ya transfer oldu.
11.Marcelo Guedes
Brezilyalı savunmacı ülkemizin son yıllarda en kazançlı transferlerinden biri. 2015-2016 sezonun devre arasında Hannover’den kiralık olarak Beşiktaş’a transfer olan Brezilyalı, gösterdiği performansla takımının kazandığı şampiyonlukta büyük rol oynadı. Ertesi sezon 2 milyon Euro bedelle takıma kazandırılan Sambacı, Avrupa Kupaları’nda gösterdiği performansla dikkatleri üzerine çekti. Bu sezon başında Fransız ekibi Lyon tarafından istenen 1.91 boyundaki stoperden Beşiktaş 7 milyon Euro bonservis kazandı.
12.Riad Bajić
Aykut Kocaman’ın yoğun ısrarlar sonucu 500 bin Euro karşılığında Bosna’nın Zeljeznicar takımından Konyaspor’a transfer edilen Riad Bajic 2 sezon boyunca yeşil-beyazlı takımla 31 gol kaydetti. 1994 doğumlu genç oyuncu bu sezon ki transfer sezonunda 5.5 milyon Euro karşılığında İtalya’nın Udinese kulübüne transfer oldu. Genç santrafordan 5 milyon Euro gelir elde eden Konyaspor tarihinin en kazançlı transfer anlaşmalarından birine imza attı.
13. Andre Santos
Corinthians ve Brezilya Milli Takımı’nda yıldızı parlayan Santos, 2009-10 sezonunun başında Fenerbahçe’ye transfer oldu. Fenerbahçe ile 5 yıllık sözleşme imzalayan André Santos, orta saha oyuncusu Cristian Baroni ile birlikte takıma katıldı. 5 milyon Euro karşılığında sarı-lacivertli formayı giyen Brezilyalı sol bek, soldan yaptığı güçlü bindirmelerle kısa sürede taraftarın beğenisini kazandı. Şike davası dolayısıyla oluşan belirsizlik ve takımın Avrupa’dan men edilmesi sebebiyle 2011-2012 sezonunda 7 milyon Euro karşılığında Arsenal’e transfer oldu.
14. Jay Jay Okocha
Almanya’nın Frankurt takımında oynadığı futbolla Fenerbahçe Başkanı Ali Şen’in dikkatini çeken Nijeryalı yıldız, 1996-1997 sezonun başında 3.50 milyon Euro karşılığında Fenerbahçe’ye transfer oldu. Sarı-lacivertli formayla 63 maçta 30 gol kaydeden ofansif orta saha, 1998 Dünya Kupası’nda ki performansıyla Fransız devi Paris SG’e transfer oldu. Paris SG bu transfer için Fenerbahçe’ye 12.40 milyon Euro bonservis ödedi. Nijeryalı oyuncu bu bonservis bedeliyle Fenerbahçe tarihinin en kârlı transferlerinden biri oldu.